ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

    အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတို့က ကြက်သွန်နီတင်ပို့မှုကို ပိတ်ပင်တားမြစ်ခဲ့ပြီးနောက် ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွင်း ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာခဲ့ရာ သီရိလင်္ကာနိုင်ငံအနေဖြင့် ကြက်သွန်နီကို တရုတ်နိုင်ငံမှ တင်သွင်းမည်ဟု သီရိလင်္ကာ ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီး Mr. Nalin Fernando က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း Economy Next သတင်းဌာန၏ ဖော်ပြချက်အရ သိရပါသည်။

     သီရိလင်္ကာနိုင်ငံအနေဖြင့် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံတို့၌ ကြက်သွန်နီအကြီး အမျိုး အစား ပြတ်လပ်မှုဖြစ်ပေါ်နေသည့်အတွက် တရုတ်နိုင်ငံထံမှ ဝယ်ယူတင်သွင်းရန် ဆောင်ရွက် လျက်ရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်း ကြက်သွန်နီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ကြက်သွန်နီ ဥလုံး ကြီးများအစား နှင်းဆီကြက်သွန်နီ အမျိုးအစားများကို တင်သွင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီ သွင်းကုန်ပမာဏသည် ယခင်ကထက် လျော့နည်းကြောင်း၊ သွင်းကုန်ခွန် အကာအကွယ်ပေးရေး အစီအစဉ်အရ ပြည်တွင်း၌ ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လာပြီး ပြည်တွင်းထွက်ရှိမှုမှာ ရာသီ အလိုက်သာ သီးနှံထွက်ပေါ်သည့်အတွက် ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက်အရ ပြည်ပမှ တင်သွင်းရကြောင်း ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးက ဆက်လက်ပြောဆိုပါသည်။

     သီရိလင်္ကာနိုင်ငံ၌ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ယာလသီးနှံရာသီ (မေလမှ ဩဂုတ်လထိ) တွင် ကြက်သွန်နီ စိုက်ဧရိယာ ၃၅၀၀ ဟက်တာ စိုက်ပျိုးခဲ့သော်လည်း ရိတ်သိမ်းချိန်မတိုင်မီ ပုံမှန်မဟုတ်သော မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းမှုကြောင့် သီးနှံများ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဘာသာရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုပွဲတော်များမတိုင်မီ ပြည်တွင်း ကြက်သွန်နီ ဝယ်လိုအား မြင့်မားလျက်ရှိကြောင်း၊ သို့ သော် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ယာလရာသီတွင် စိုက်ပျိုးရန် ကြက်သွန်နီဥကြီး ၇၅၀၀၀ ကီလိုဂရမ်ကို စိစစ် ထားရှိကြောင်း သီရိလင်္ကာ စိုက်ပျိုးရေး ဦးစီးဌာနမှ သိရပါသည်။

     သီရိလင်္ကာဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် Julie Chung နှင့်တွေ့ဆုံရာတွင် သီရိလင်္ကာ ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီး Mr. Nalin Fernando က သီရိလင်္ကာတွင် သီးနှံအထွက်နှုန်းတိုးမြင့်လာရေး နှင့် စားနပ်ရိက္ခာ ဖူလုံမှုမရှိခြင်းကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်ရေးတို့အတွက် နည်းပညာသစ် အကူ အညီများ လိုအပ်လျက်ရှိသည်ကို  ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

Source: Economy Next, 28 March 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် အစိုးရသည် သီးနှံရာသီအလိုက် ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်အပေါ် မူတည်၍ ဆန်အမျိုးအစားအလိုက် စျေးနှုန်းများသတ်မှတ်ခြင်းကို ဘင်္ဂါလီပြက္ခဒိန်အရ နှစ်သစ်ကူး ကာလဖြစ်သော ယခုနှစ် ဧပြီလ ၁၄ ရက်နေ့မှစတင်၍ ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

    ဆန်စက်လုပ်ငန်းအဆင့်၊ လက်ကားရောင်းဝယ်မှုအဆင့်နှင့် လက်လီရောင်းချမှုအဆင့်များ အပါအဝင် ဆန်ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်နှင့် ဆန်ဈေးနှုန်းများ သတ်မှတ်ရေးမူဘောင်တစ်ခုကို ရေးဆွဲထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊  ဈေးနှုန်းများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အပြီးသတ်ဆုံးဖြတ်မည့်  အစည်းအဝေး တစ်ရပ်ကို ခေါ်ယူကျင်းပပြီးချိန်တွင် စားနပ်ရိက္ခာ၊ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်း ဝယ်ရေးဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများက အသိပေးထုတ်ပြန်မှုများ လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး Ahsanul Islam Titu က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   အတွင်းဝန်ရုံးတွင် ပြုလုပ်သည့် နေ့စဉ် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အခြေခံကုန်စည်များ၏ စျေးနှုန်းနှင့် ဈေးကွက်အခြေအနေဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းအဖွဲ့ အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ခဲ့ပြီး နောက် သတင်းထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံစဉ် ဝန်ကြီး Titu က ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း United News of Bangladesh (UNB) သတင်းဌာနက ဖော်ပြသည်။

      အစိုးရသည် နေ့စဉ်လိုအပ်သော အခြေခံကုန်ပစ္စည်းများ၏ ဈေးနှုန်းကို သင့်တင့်သော အဆင့်တွင် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ကြောင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကဲ့သို့သော ကဏ္ဍတွင် စိန်ခေါ်မှုများ ရှိနေသော်လည်း ရာမာဒန် ဥပုသ်ကာလကုန်ဆုံးချိန်တိုင်အောင် ဈေးနှုန်းများကို ထိန်းထားနိုင်လိမ့် မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆန်ဈေးနှုန်းသည် လွန်ခဲ့သည့်တစ်နှစ်အတွင်း နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် ၂၅% မြင့်တက်ခဲ့သော်လည်း ပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ မြင့်တက်မှုမှာ ၄% ထက် မပိုကြောင်း ဝန်ကြီး Titu က ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: The Financial Express, 31 March 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     ထိုင်းနိုင်ငံ၌ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပထမသုံးလအတွင်း ဆန်တင်ပို့မှုသည် တန်ချိန် ၂.၅ သန်းရှိပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ပထမသုံးလပတ်တွင် မှတ်တမ်းတင်ထားသော အရေအတွက်ထက် တန်ချိန် ၅၀၀,၀၀၀ ပိုမိုခဲ့ကြောင်း၊ ယခုနှစ် ဆန်တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၈ သန်းအထိ ရောက်ရှိနိုင်ဖွယ် အလားအလာရှိမှုနှင့်အတူ ရည်မှန်းထားသည့် ဆန်တန်ချိန် ၇.၅ သန်း တင်ပို့ရန်လျာထားချက်ကို အပြည့်အဝရရှိမည်ဟု ၎င်းအနေဖြင့် ယုံကြည်ကြောင်းနှင့် ပြည်တွင်း ပြည်ပ အခြေအနေ နှစ်ခုလုံးသည် လယ်ယာထွက်ကုန် အထွက်ကောင်းမွန်မှုကို အထောက်အပံ့ပြုလျက်ရှိကြောင်းဖြင့် အစိုးရ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Chai Watcharonke က ပြောကြားခဲ့သည်။

    အစိုးရ၏ ထိရောက်သော ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူချောမွေ့စေရေး ကြိုးပမ်းမှုများ၊ ထိုင်းဆန်၏ ပင်ကိုယ် အရည်အသွေးထိန်းသိန်းနိုင်မှု၊ အချိန်မီတင်ပို့မှုနှင့် အရည်အသွေးကောင်းမွန်မှုတို့နှင့် အတူ ဝယ်ယူသူများအကြား ယုံကြည်မှု တိုးမြင့်လျက် ယခုနှစ်တွင် ထိုင်းဆန်ဝယ်ယူမှုမှာ မြင့်မား လာခဲ့သည်။

    ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် Srettha Thavisin က ဝယ်ယူသူများနှင့် ယုံကြည်မှုတည်ဆောက်ရန်၊ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများပြုလုပ်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့ပြီး ပို့ကုန်လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုကို လွယ်ကူမြန်ဆန်စေရန်အတွက် အစိုးရအေဂျင်စီများ၏ တင်းကျပ်စွာ စောင့်ကြည့်ခြင်းနှင့် နောက်ဆက်တွဲ လိုက်ပါ လုပ်ဆောင်ခြင်းတို့မှာ အရေးပါကြောင်း အလေးထားပြောကြားထားသည်။ ထိုသို့ တွန်းအားပေးမှု က ယခုနှစ် ပထမသုံးလပတ်တွင် ပို့ကုန်ကိန်းဂဏန်းများတွင် သက်သေပြထားသည့်အတိုင်း အပြု သဘောဆောင်သော ရလဒ်များကို ထင်ရှားစွာ ထွက်ပေါ်လာစေခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ထိုင်းကုန်စည် အများအပြား၏ ဈေးနှုန်းများသည် မကြုံဖူးသည့်အဆင့်သို့ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

      လယ်သမားများနှင့် ပြည်သူများအတွက် အကျိုးရှိစေရန် အစိုးရက ဤကဲ့သို့သော စံနှုန်းများကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း တောင်သူများအား အာမခံကြောင်းဖြင့် Mr. Chai မှ ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Vietnam Plus, March 31, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

   ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရသည် ဗီယက်နမ်ဆန်အပေါ် များစွာမှီခိုနေမှုကိုလျှော့ချပြီး အခြားဆန် ရောင်းချနေသည့်နိုင်ငံများမှ ဝယ်ယူသွားရန်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသည်ဟု ဗီယက်နမ် ဝန်ကြီးဌာနများ၊ အဖွဲ့အစည်းများ၊ မူဝါဒချမှတ်သူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များသို့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံအခြေစိုက် ဗီယက်နမ်ကုန်သွယ်မှုရုံးက သတိပေးပြောကြားခဲ့ပါသည်။

    မကြာ‌သေးမီက ပြည်ပနိုင်ငံများရှိ ဗီယက်နမ်ကုန်သွယ်မှုရုံးများနှင့် ပူးတွဲကျင်းပခဲ့သော ကုန်သွယ်မှုမြှင့်ရေးညီလာခံ တစ်ခုတွင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရှိ ဗီယက်နမ်ကုန်သွယ်ရေးသံမှူး Phung Van Thanh က ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်း၌ ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ စားသုံးသူများ၏ ဝယ်လိုအားကို ပြည့်မီအောင် ဖြည့်ဆည်းနိုင်ခြင်းမရှိကြောင်း၊ ဗီယက်နမ် ဆန်လုပ်ငန်းရှင်များ အနေဖြင့် ဖိလစ်ပိုင် ဆန်တင်သွင်းသူများနှင့် ကာလကြာရှည်စွာ စီးပွားရေးဆက်ဆံမှုမှတစ်ဆင့် ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် ယုံကြည်မှုတို့ကို တည်ဆောက်နိုင်သဖြင့် ဖိလစ်ပိုင်ဈေးကွက်၌ ဗီယက်နမ်ဆန် သည် အားသာချက်ရရှိထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

     ဗီယက်နမ်ဆန်သည် ဖိလစ်ပိုင်စားသုံးသူများအတွက် အောက်ခြေ၊ အလယ်အလတ်အဆင့် အတန်းလူတန်းစားမှသည် ချမ်းသာသည့်လူတန်းစားအထိ အရသာ၊ စားသုံးမှု အလေ့အထစသည့် ကွဲပြားသောလိုအပ်ချက်အမျိုးမျိုးနှင့် သင့်လျော်ကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းမှာလည်း သက်သာမှုရှိသဖြင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်းနှင့် ဗီယက်နမ်၏ ဆန်ရောင်းလိုအားသည် အရေအတွက်နှင့် ဈေးနှုန်း နှစ်ရပ်လုံး၌ တည်ငြိမ်မှုရှိခဲ့ကြောင်း Mr. Thanh က ပြောဆိုခဲ့သည်။ 

     ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ နှစ်စဉ်ဆန် တင်သွင်းမှုလိုအပ်ချက်အတွက် ဗီယက်နမ်ဆန်က ပြည့်မီ စေရန် ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်းနှင့်  နှစ်နိုင်ငံအကြား ပထဝီအကွာအဝေးသည်လည်း စရိတ် လျော့နည်းသက်သာစေပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအတွက် အဆင်ပြေချောမွေ့စေခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အထူးသဖြင့် အခြားအာဆီယံမဟုတ်သော နိုင်ငံများဖြစ်ကြသည့် အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်  တို့နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ဆန်တင်ပို့ရာတွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် နှစ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံစုံ ကုန်သွယ်မှု သဘောတူညီချက်များ ရေးထိုးထားသည့် အားသာချက်ကို ရရှိထားသည်။

    Mr. Thanh က ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် နှစ်စဉ်ဆန်တင်သွင်းမှုမြင့်မားလျက်ရှိပြီး ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် အတွင်း ဆန်တန်ချိန် ၃.၅ သန်းမှ ၃.၈ သန်းအထိတင်သွင်းနိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း၊ လတ် တလော နှစ်ကာလများ၌ ဖိလစ်ပိုင်သည် ဗီယက်နမ်၏ အရေးပါသောဆန်ပို့ကုန် ဈေးကွက် ဖြစ် လာခဲ့ကြောင်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံမှ ဆန်တင်ပို့သူများအနေဖြင့် ဈေးကွက်အသစ်များတွင် အခွင့် အလမ်းသစ်များရရှိရန် ကြိုးပမ်းသကဲ့သို့ ဖိလစ်ပိုင်ဈေးကွက်တွင်လည်း ဗီယက်နမ်၏ ထိပ်တန်း ဆန်တင်ပို့သည့်နေရာကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေး အလေးထားဆောင်ရွက်ကြစေလိုကြောင်း အကြံပြု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။  ထို့အပြင် ဗီယက်နမ် ဆန်ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များသည် ဖိလစ်ပိုင် နိုင်ငံအတွင်းရှိ စက်မှုနှင့်ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဗီယက်နမ်သံရုံးနှင့် ကုန်သွယ်မှုရုံးများနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပြီး ဗီယက်နမ်ဆန်ထုတ်ကုန်များအတွက် ကုန်သွယ်မှုတိုးတက်ရေး အစီအစဉ် များကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သွားရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ဖိလစ်ပိုင်ဈေးကွက် သို့ ဗီယက်နမ်ဆန်တင်ပို့မှုမှ ပို့ကုန်တန်ဖိုးများ တိုးတက်ရရှိစေရန်၊ ဗီယက်နမ်ဆန်၏ အရည် အသွေးကို တည်ငြိမ်စေရန်နှင့် အစဉ်အမြဲ တိုးတက်စေရန် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရမည် ဖြစ် ကြောင်း တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   စက်မှုနှင့်ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ သွင်းကုန်-ပို့ကုန်ဦးစီးဌာနမှ ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦးက ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ဆန်လုပ်ငန်းမှာ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ်အတွင်း အခွင့်အလမ်းများ ကြီးမားစွာပေါ်ထွက်လာ ခဲ့သော်လည်း စိန်ခေါ်မှုများကိုလည်း ရင်ဆိုင်နေရကြောင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးကွက်တွင် ယခုနှစ် အတွင်း လှုပ်ခတ်မှုများဖြစ်ပေါ်နေသဖြင့် ဗီယက်နမ်ဆန်လုပ်ငန်းရှင်များသည် ဆန်ဈေးကွက်ကို မျက်ခြည်မပြတ်စောင့်ကြည့်ပြီး ဆန်လုပ်ငန်းကို ထိရောက်ပြီး ရေရှည်ထိန်းသိမ်းနိုင်သော လုပ်ငန်း ဖြစ်စေရေးအတွက် ကြိုးပမ်းသွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

     ဗီယက်နမ် စက်မှုနှင့်ကုန်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် ဗီယက်နမ်ဆန်ပို့ကုန်ကို ဈေးကွက်အမျိုးမျိုးသို့ တင်ပို့နိုင်ရန်နှင့် အလားအလာ ကောင်းမွန်သောဈေးကွက်များတွင် အခွင့်အရေးများကို အသာစီးရယူ၍ ဗီယက်နမ်ဆန်ယှဉ်ပြိုင်မှုကို တိုးတက်စေရန်တို့အတွက် သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီး ဌာနများ၊ အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ပြီး တက်ကြွစွာ စေ့စပ်ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ် ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: Vietnam News, April 02, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     ကမ္ဘာ့ကော်ဖီဈေးကွက်၌ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီစေ့ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လျက်ရှိမှုနှင့်အတူ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လတွင် ကုန်ဆုံးသည့် ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း အိန္ဒိယ၏ ကော်ဖီပို့ကုန် တင်ပို့မှု တန်ဖိုးမှာ စံချိန်အသစ်တင်ပြီး မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ကော်ဖီပို့ကုန်တင်ပို့မှုမှာ ၃၈၈၀၄၈ တန် ရှိပြီး ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ်၌ တင်ပို့နိုင်မှု တန်ချိန် ၃၉၈၉၇၄ တန်အပေါ် ၂.၅% ခန့် လျော့ကျခဲ့သော်လည်း တန်ဖိုးအားဖြင့် ၃ နှစ်ဆက်တိုက် စံချိန်တင်မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ဒေါ်လာငွေ တန်ဖိုးဖြင့် ၂၀၂၂-၂၃ ခုနှစ်တွင် ရရှိခဲ့သော ၁.၁၂ ဘီလီယံအပေါ် ၁၂.၅% တိုးတက်လျက် ဒေါ်လာ ၁.၂၆ ဘီလီယံ ရရှိခဲ့ ကြောင်း၊ အလားတူ အိန္ဒိယရူပီးငွေတန်ဖိုးဖြင့် ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ်၌ တင်ပို့နိုင်မှု ရူပီး ၉၀၃၃ ကုဋေ အပေါ် ၁၆% တိုးတက်လျက် ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်တွင် ရူပီး ၁၀၄၉၁ ကုဋေအထိ ဝင်ငွေရရှိခဲ့ခြင်း ဖြစ် ကြောင်း Hindu Business Line သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

     ဗီယက်နမ်နှင့် ဘရာဇီး တို့ကဲ့သို့သော ထိပ်တန်း ကော်ဖီစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် နိုင်ငံများ၌  ထုတ်လုပ်မှုလျော့နည်းလျက် ရောင်းလိုအားကျဆင်းနေမှုအရ ကမ္ဘာ့ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီ ဈေးနှုန်း များသည် ဆယ်စုနှစ် ၃ ခုအတွင်း အမြင့်မားဆုံးသို့ ရောက်ရှိနေခဲ့သည်။ ဤအခြေအနေ၌ ရိုဘတ်စတာ ကော်ဖီမျိုးကို ကျယ်ပြန့်စွာ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် အခွင့် အလမ်းကို ရယူလုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။ အကျိုးဆက်အားဖြင့် အိန္ဒိယပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များသည် ကော်ဖီစေ့ ၁ တန်လျှင် ယခင်ဘဏ္ဍာနှစ်၌ ရူပီး ၂.၂၆ သိန်းခန့် ဈေးနှုန်းရရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ် တွင် ၂၀% ခန့် မြင့်တက်လျက် ရူပီးငွေ ၂.၇ သိန်းကျော် နှုန်းထားကို ရရှိခဲ့ကြသည်။

       အိန္ဒိယ ကော်ဖီလုပ်ငန်းကြီးကြပ်မှုအဖွဲ့၏ အတွင်းရေးမှူးနှင့် အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်ဖြစ်သူ K G Jagadeesha က အိန္ဒိယကော်ဖီအတွက် ဈေးကွက်ဈေးနှုန်း ကောင်းမွန်မှုနှင့်အတူ ဘရာဇီးနှင့် ဗီယက်နမ်တို့၌ ရောင်းလိုအားအပိုင်း ပြတ်လပ်မှုက ပို့ကုန်တိုးတက်စေရေးကို အထောက်အပံ့ပြုခဲ့ ကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သော ၃ နှစ်အတွင်း အိန္ဒိယ၏ ကော်ဖီပို့ကုန် အရေအတွက် တိုးတက်လာခဲ့ရာတွင် အသင့်သောက်သုံးနိုင်သော ကော်ဖီထုတ်ကုန်များ တင်ပို့မှုမှာ အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု၏ သုံးပုံနှစ်ပုံခန့်ရှိသော ကော်ဖီ တန်ချိန် ၃.၅ သိန်းကျော်ကို ပြည်ပသို့ တင်ပို့သည့်အပြင် ဈေးနှုန်းသက်သာမှုရှိသော ရိုဘတ်စတာကော်ဖီ များကို ပြည်ပမှတင်သွင်းလျက် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန်အဖြစ် ပြုပြင်ပြီး ပြန်လည်တင်ပို့ခြင်းကို လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ အီတလီ၊ ဂျာမဏီ၊ ရုရှားနှင့် အာရပ်စော်ဘွားများပြည်ထောင်စုတို့သည် အိန္ဒိယ၏ ကော်ဖီတင်ပို့ရာ အဓိကဈေးကွက်နိုင်ငံများဖြစ်ကြသည်။

      ၂၀၂၃-၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ကော်ဖီပို့ကုန်တန်ဖိုး တိုးတက်မှုမှာ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီမှ အများဆုံးဖြစ်ပြီး ဘဏ္ဍာနှစ်၏ တတိယနှင့် စတုတ္ထ သုံးလပတ်ကာလများတွင် ဝယ်လိုအား အထူးကောင်းမွန်လျက် တင်ပို့မှုမှာလည်း ပိုမိုများပြားခဲ့ကြောင်းဖြင့် အိန္ဒိယကော်ဖီပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းမှ ဥက္ကဋ္ဌ Ramesh Rajah က ပြောဆိုခဲ့သည်။

    အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် တောင်သူများက ရောင်းချသော ရိုဘတ်စတာကော်ဖီ ဈေးနှုန်းများသည် ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်၌ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကို လိုက်ပါလျက် လွန်ခဲ့သော သီတင်းပတ်များအတွင်း အာရေးဗီးကား‌ကော်ဖီ၏ ဈေးနှုန်းအထက်သို့ ကျော်လွန်ရောက်ရှိခဲ့သည်။ ပြုပြင်သန့်စင်ပြီးသော အခွံမာ (parchment) ပါရှိသည့် ရိုဘတ်စတာကော်ဖီစေ့၏ စိုက်ခင်းအတွင်း ဈေးနှုန်းများသည် ၅၀ ကီလိုဂရမ်ဝင် ၁ အိတ်လျှင် ရူပီး‌ငွေ ၁၄၀၀၀ မှ ၁၄၅၀၀ အတွင်းရှိပြီး ပြုပြင်ခြင်း မပြုရသေးသော ခူးဆွတ်ပြီး ရိုဘတ်စတာ ချယ်ရီသီးများမှာ ၁ အိတ်လျှင် ရူပီး‌ငွေ ၈၅၀၀ မှ ၈၉၅၀ အတွင်းနှုန်းထား ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ အာရေးဗီးကား‌ ချယ်ရီသီး၏ ဈေးနှုန်းသည် ၁ အိတ်လျှင် ရူပီး‌ ၈၀၀၀ မှ ၈၃၀၀ အတွင်း၌ လည်းကောင်း၊ ပြုပြင်သန့်စင်ပြီး အခွံမာပါရှိသည့် အာရေးဗီးကား‌ကော်ဖီ၏ ဈေးနှုန်းသည် ၁ အိတ်လျှင် ရူပီး‌ ၁၃၉၀၀ မှ ၁၄၃၀၀ အတွင်းနှုန်းထားဖြင့် လည်းကောင်း ရောင်းချ လျက်ရှိသည်။

 လန်ဒန်ကြိုရောင်းစတော့ဈေးကွက်၌ အခွံမာ AB အဆင့်ရှိသည့် အိန္ဒိယ ရိုဘတ်စတာ ကော်ဖီ ၁ တန်လျှင် ပေးသွင်းရမည့် အာမခံကြေး (premium) သည် ဒေါ်လာ ၇၀၀ မှ ၇၅၀ အတွင်း ရှိပြီး ရိုဘတ်စတာ ချယ်ရီသီးအတွက်မှာမူ ၁ တန်လျှင် ပေးသွင်းရမည့် အာမခံကြေးမှာ ဒေါ်လာ ၃၅၀ မှ ၄၀၀ အတွင်းရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

 အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ကော်ဖီစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ ယခင်နှစ်ထွက်ရှိမှု နောက်ဆုံးခန့်မှန်း တန် ချိန် ၃.၅၂ သိန်းထက် ပိုမိုလျက် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလမှ စတင်သည့် ၂၀၂၃-၂၄ သီးနှံ ရာသီနှစ်အတွင်း တန်ချိန် ၃.၇၄ သိန်းခန့် ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု အိန္ဒိယ ကော်ဖီလုပ်ငန်း ကြီးကြပ်မှု အဖွဲ့က ၎င်း၏ ကော်ဖီပန်းပွင့်ချိန်နောက်ပိုင်း ခန့်မှန်းချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: The Hindu Business Line, 2 Apr 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)