ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

    ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးမားဆုံးစားအုန်းဆီထုတ်လုပ်သည့် မလေးရှားနိုင်ငံသည် ဥရောပသမဂ္ဂ ၏ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့တွင် အသက်ဝင်မည့် သစ်တောပြုန်းတီးမှု ကာကွယ်ရေး ဥပဒေသစ်ကြောင့် တင်ပို့မှုပျက်ပြယ်နိုင်မည့် စားအုန်းဆီများကို အာရှနှင့် အာဖရိကမှ ဝယ်ယူရန် မျှော်လင့်လျက်ရှိကြောင်းသိရပါသည်။ ဥရောပသမဂ္ဂသည် သစ်တောပြုန်းတီးမှုဖြစ်ပေါ်ပြီးမှ ရရှိလာမည့် လူသုံးကုန်နှင့်စားသုံးကုန်ပစ္စည်းများကို ဆိုင်များနှင့်စူပါမားကတ်များတွင် ရောင်းချခွင့် ပိတ်ပင်မည်ဖြစ်သောကြောင့် စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်သူများအနေနှင့် စားအုန်းဆီ ထုတ်လုပ်ရာတွင် သစ်တောပြုန်းတီးမှုမဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ကြောင်း သက်သေပြရမည်ဖြစ်သည်။ စားအုန်းဆီ၊ ကိုကိုး၊ ကော်ဖီနှင့် ဆက်စပ်စားသောက်ကုန်ပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများအနေနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂ၏ သစ်တောပြုန်းတီးမှု ကာကွယ်ရေးဥပဒေကို လိုက်နာရန် ယခုနှစ်ကုန်အထိ အချိန်ကျန်သေးကြောင်း သိရပြီး ဝေဖန်ရေးသမားများအဆိုအရ အဆိုပါဥပဒေသည် အသေးစား လယ်သမားများကို ထိခိုက်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ကမ္ဘာ့စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်မှု အများဆုံးနိုင်ငံများဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ ထိုင်းနိုင်ငံတို့ထံမှ ဥရောပသမဂ္ဂ၏ စားအုန်းဆီတင်သွင်းမှုမှာ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်က ၅% ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ မလေးရှား စားအုန်းဆီကောင်စီ၏ ဥက္ကဌ၏ ပြောကြားချက်အရ အဆိုပါဥပဒေသည် အသေးစား စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်သူများကို ထိခိုက်စေမည်ဖြစ်ပြီး အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော်လိုအပ်သည့် လမ်းကြောင်းစနစ်များ မရှိခြင်းနှင့် အပင်အိုများကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းသည့် ပြဿနာနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် အဆိုပါ ဥရောပသမ္မဂ္ဂက လက်မခံသည့်ဆီများကို လူဦးရေ တိုးတက်မှုများပြားလာသည့် အာရှနှင့် အာဖရိကနိုင်ငံများက ဝယ်ယူမှုနှင့် ဖာထေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း မလေးရှား စားအုန်းဆီကောင်စီ ဥက္ကဌက ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

     ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် လျှပ်စစ်ကားကဏ္ဍတိုးတက်လာပြီး အစိမ်းရောင်စွမ်းအင်သို့ အားကောင်းစွာကူးပြောင်းနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိပါသည်။ လျှပ်စစ်ကားများအတွက် မှတ်ပုံတင်သွင်းကြေးများကင်းလွတ်ခွင့်နှင့် သုံးစွဲသူများအတွက် အခွန်အခများလျှော့ချပေးခြင်း စသည့် အစိုးရ၏ ဦးစားပေးပံ့ပိုးပေးထားသည့် မူဝါဒများမှာ လျှပ်စစ်ကားများသုံးစွဲမှုကိုအားပေးမည့် အဓိက ကဏ္ဍတွင်ရှိနေကြောင်းသိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ လျှပ်စစ်ကားအရေအတွက်မှာ ၂၀၁၉ခုနှစ်တွင် ၁၃၈စီးရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် အစီးရေ ၂၈၀၀၀ကျော်ထိရှိလာကြောင်းသိရပါသည်။ ပြည်တွင်းလျှပ်စစ်ကားဈေးကွက်အတွက် ခန့်မှန်းမှုမှာ ၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် အားတက်ဖွယ်မြင့်တက်လာပါသည်။ ပြည်တွင်းနှင့် ပြည်ပမှ မော်တော်ယာဉ်ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများ၏ ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်မှုများကြောင့် ပြည်တွင်းဈေးကွက်မှာ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာနိုင်ကြောင်းသိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ Vinfast ကုမ္ပဏီမှာ အခြားမော်တော်ယာဉ်ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီများနည်းတူ လျှပ်စစ်ကားများနှင့် အစိမ်းရောင်စွမ်းအင်သုံး မော်တော်ယာဉ်ကဏ္ဍသို့ တဖြည်းဖြည်းကူးပြောင်းလျက်ရှိပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအစိုးရကလည်း လျှပ်စစ်ကားများသုံးစွဲ ခြင်းကြောင့် လေထုအရည်အသွေးနှင့် အစိမ်းရောင်စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုအားပေးကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာလျက်ရှိပါသည်။ သို့သော် အစိမ်းရောင်စွမ်းအင်ကူးပြောင်းခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ရှင်းလင်းသေချာစွာမသိခြင်း၊ အားသွင်းမည့် အခြေခံအဆောက်အအုံမပြည့်စုံခြင်း၊ သုံးစွဲသူများအတွက် စက်ပြင်သမားများလုံလောက်စွာမရှိခြင်း စသည့် စိန်ခေါ်မှုများလည်းရှိနေကြောင်းသိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

   အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရှိ အစိုးရဝယ်ယူရေးအေဂျင်စီဖြစ်သော BULOG အဖွဲ့သည် ဆန်တန်ချိန် ၃၀၀၀၀၀ ဝယ်ယူရန်အတွက် နိုင်ငံတကာတင်ဒါခေါ်ယူသည့် ကြေညာချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်ဟု ဥရောပကုန်သည်များက ၂၇-၂-၂၀၂၄ နေ့တွင် ပြောဆိုခဲ့ကြကြောင်း၊ တင်ဒါဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်လို သည့် ကုန်သည်များအနေဖြင့် မှတ်ပုံတင်စာရင်းပေးသွင်းရမည့် နောက်ဆုံးနေ့မှာလည်း အဆိုပါ နေ့ရက်ပင်ဖြစ်ကြောင်း ရိုက်တာသတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

     ၂၀၂၃ ခုနှစ်၌ စံချိန်တင်ပမာဏအထိ ဆန်အမြောက်အမြား တင်သွင်းခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်းတွင် အယ်လ်နီညိုဖြစ်စဉ်နှင့် ဆက်စပ်ဖြစ်ပေါ်သော ရာသီဥတုခြောက်သွေ့မှုကြောင့် စပါးရိတ်သိမ်းမှု နှောင့်နှေးခဲ့ရသဖြင့် အင်ဒိုနီးရှားအစိုးရသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွက် နောက်ထပ် ဆန်တန်ချိန် ၁.၆ သန်း တင်သွင်းရန် ကိုတာခွဲတမ်းချထားပေးခဲ့သည်။ ဆန်စပါး အဓိကစိုက်ပျိုးရာ ဒေသဖြစ်သော ဂျာဗားကျွန်းတွင် မိုးရေချိန်မှာ ပုံမှန်အောက် လျော့နည်းရရှိခဲ့ပြီး ဇန်နဝါရီ-မတ် စပါးရိတ်သိမ်းရာသီ ၌ ယခင်နှစ်ထွက်ရှိမှုအောက် စပါးအထွက်ကျဆင်းမည့် အခြေအနေတွင် ယခင်ခွင့်ပြုထားပြီးဖြစ် သော ဆန်တန်ချိန် ၂ သန်း၏နောက်၌ ခွဲတမ်းထပ်မံချထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

    ယခုခေါ်ယူသော တင်ဒါအသစ်၌ ၂၀၂၃-၂၄ ခုနှစ်ထွက် စပါးများအား ၆ လထက် ပိုမိုကြာ မြင့်မှု မရှိသောကာလအတွင်း ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ထားသည့် ဆန်ကွဲပါဝင်မှု ၅% အဆင့်ရှိသော ဆန်ဖြူကိုသာ ပေးသွင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း ဥရောပကုန်သည်များက ပြောဆိုခဲ့သည်။

     ရိုက်တာက ထပ်မံဖော်ပြသည့် သတင်းတစ်ပုဒ်တွင် BULOG ၏ ဆန်တန်ချိန် ၃ သိန်း ဝယ်ယူမည့် တင်ဒါ၌ အနိမ့်ဆုံးဈေးနှုန်းဖြင့် ကမ်းလှမ်းမှုမှာ ထိုင်းနိုင်ငံမှဖြစ်ပြီး သင်္ဘောတင်စရိတ် နှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ခတို့ ပါဝင်ပြီးဖြစ်သော C&F နှုန်းထားသည် ဆန် ၁ တန်လျှင် ၆၅၅ ဒေါ်လာ ဖြစ်သည်ဟု ဥရောပကုန်သည်များက ၂၉-၂-၂၀၂၄ နေ့၌ ပြောကြားကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

    အဆိုပါ တင်ဒါအတွက် ကနဦး ဈေးနှုန်းကမ်းလှမ်းချက်များကို ၂၈-၂-၂၀၂၄ နေ့တွင် တင် သွင်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး မည်သည့်ဈေးနှုန်းဖြင့် ဆန်ပမာဏမည်မျှ ဝယ်ယူသည်ကို အစီရင်ခံစာ ထုတ် ပြန်မှု မရှိသေးပဲ ကုန်သည်များ၏ ခန့်မှန်းချက်သာဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: NASDAQ, 29 February 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     ဥရောပကော်မရှင်သည် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ ဘာစမာတီဆန်အတွက် Geographical Indication (GI) လျှောက်ထားမှုအား မကြာသေးမီကာလက ခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းက အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့အကြား ဆွေးနွေးလျက်ရှိသော လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုဒေသဆိုင်ရာ ဆွေး နွေးမှုများအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များ၏ အဆိုအရ ဥရောပကော်မရှင်က ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ GI လျှောက် ထားမှုအပေါ် အခြေခံ၍ ထုတ်ပြန်ခဲ့သောစာတမ်းမှာ ကနဦးရှုမြင်သုံးသပ်မှုသာ ဖြစ်သော်လည်း အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ နယ်မြေများအား ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ဖော်ပြခဲ့ခြင်းကြောင့် အိန္ဒိယ၏အချုပ်အခြာအာဏာအပေါ် မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂနှင့်အိန္ဒိယ တို့အကြား လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှု ဒေသဆွေးနွေးမှုများအတွက် အခက်အခဲများ သိသာ ထင်ရှားစွာ ဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ GI လျှောက်ထားမှုမှာ ထုတ်ကုန်ကို ရှင်းလင်းစွာ ဖော်ပြမှုမရှိခြင်း၊ ဘာစမာတီဆန်ထုတ်လုပ်သည့် ပထဝီနယ်မြေဒေသကို တိကျစွာ အဓိပ္ပါယ်ဖော်ပြထားမှုမရှိခြင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ထုတ်လုပ်သည့် Pusa-1121 ဆန်အမျိုးအစားနှင့် ရောထွေးမှုများဖြစ်လာနိုင်ခြင်း၊ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာအချက်များ၊ သမိုင်းအရင်းအမြစ်နှင့် နာမည်ကျော်စောမှု စသည့် အရေးကိစ္စ များကို ရင်ဆိုင်တွေ့ကြုံနေရကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    GI ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်ဖြစ်သူ S Chandrasekaran က ဥရောပကော်မရှင်၏ စာတမ်းတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံအား ဘာစမာတီဆန်အတွက် မှန်ကန်သောအရင်းအမြစ်အဖြစ် အလေးထားဖော်ပြ ထားပြီး ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ PK-1121 နှင့် Pusa-1121 တို့အကြား ပဋိပက္ခဖြစ်လာနိုင်မှုကိုလည်း ဖော်ပြထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါစာတမ်းတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏အချို့ဒေသများတွင် ဘာစမာတီဆန်ကို စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသည်ကို ဖော်ပြထားကြောင်းနှင့် ထိုသို့ဖော်ပြထားခြင်းမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂ဝ၁၈ ခုနှစ်တွင် ဘာစမာတီဆန်အတွက် GI လျှောက်ထားခဲ့၍ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ GI လျှောက်ထားမှုတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို မေးခွန်း ထုတ်ဖွယ်ဖြစ်လာနိုင်သည့် Jammu နှင့် Kashmir ဒေသများဖြစ်သည့် Mirupur ၊ Bhimer ၊ Poonch နှင့် Bagh တို့ ဖော်ပြထားသဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ဥရောပသမဂ္ဂတို့အကြား လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုဒေသဆွေးနွေးမှုများတွင် အခက်အခဲအဟန့်အတားများ ဖြစ်စေလာနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   အိန္ဒိယနှင့် ပါကစ္စတန်တို့သည် ဘာစမာတီ ဟူသော စကားရပ်၏ အရင်းအမြစ်နှင့် စပ်လျဉ်း ၍ ကွဲပြားသောနည်းလမ်းများဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြသည်။ စကားရပ်တစ်ခု၏ နာမည်ကျော် စောမှုသည် ဘာသာစကားနှင့် ၄င်း၏တည်ရှိမှုတို့နှင့် ဆက်နွယ်လျက်ရှိသည်။ အဆိုပါအချက်များ ၏ ရှုထောင့်မှကြည့်လျှင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ GI လျှောက်ထားမှုမှာ ကျိုးကြောင်း ခိုင်လုံမှုမရှိကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်၏ စာတမ်းတွင် ဖော်ပြထားပါသည်။

    အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတို့၏ ဘာစမာတီဆန် GI မှတ်ပုံတင်လျှောက်ထားမှုများ အကြား ကွဲပြားခြားနားမှုများအနက် ရာသီဥတုအခြေအနေမှာ သိသာထင်ရှားသောအချက်ဖြစ် ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် နေရောင်ခြည်ဓာတ်ရောင်ခြည်နှင့် နေ့တာရှည်မှုတို့အပေါ် အလေးပေး ဖော်ပြထားပြီး ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် စက်တင်ဘာလနှောင်းပိုင်း ကာလမှစတင်၍ နောက်ပိုင်း ကာလအထိ အပူချိန်ကျဆင်းမှုနှင့် ပိုမိုကြည်လင်ထင်ရှားသောနေ့များကို အဓိကဖော်ပြထား ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထိုသို့ အရေးကိစ္စများကြောင့် ပါကစ္စတန်၏ လက်ရှိ ဘာစမာတီဆန်အတွက် GI လျှောက်ထားမှုသည် မွှေးပျံ့သောရနံ့ရှိသည့် Pusa-1509 ဆန်အပေါ်တွင်လည်း အကျိုးသက်ရောက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ဥရောပကော်မရှင်၏စာတမ်းတွင် ဖော်ပြထား ပါသည်။

Source: Pakistan Rice, 25 Feb 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

      အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် သီးနှံရာသီအသစ်မှ ရိတ်သိမ်းထွက်ရှိသော ဆီမုန်ညင်းများ ဈေးကွက်သို့ စတင်ဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး ယခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၁၄ သန်းခန့်အထိ စံချိန်တင်ထွက်ရှိနိုင်မည့် ခန့်မှန်း ချက်နှင့်အတူ ဈေးနှုန်းများသည်လည်း အစိုးရက အနိမ့်ဆုံးထားရှိ ဝယ်ယူမည့် အခြေခံရည်ညွှန်း ဈေးနှုန်း (MSP) အောက်သို့ ကျဆင်းမှုက တောင်သူများအတွက် စိတ်မချမ်းမြေ့ဖွယ်ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    အိန္ဒိယ စိုက်ပျိုးရေးသုတေသနကောင်စီက ကျင်းပသော ဗဟိုနှင့် ပြည်နယ် စိုက်ပျိုးရေး တက္ကသိုလ်များမှ ကျောင်းအုပ်ကြီးများ၏ ညီလာခံဆွေးနွေးပွဲတွင် Bharatpur မြို့ အခြေစိုက် ဆီမုန်ညင်းသုတေသနဗဟိုဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူး PK Rai က ၂၀၂၂-၂၃ ခုနှစ်တွင် ဆီမုန်ညင်းစေ့ တန်ချိန် ၁၂.၆၄ သန်း ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ယခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၁၃.၁ သန်း ထွက်ရှိရန် အစိုးရက လျာထား ခဲ့ကြောင်း၊ ယခင်နှစ် စိုက်ပျိုးမှုဧရိယာ ဟက်တာ ၉၇.၉၇ သိန်းကို ကျော်လွန်ပြီး ယခုနှစ်တွင် ဟက် တာ ၁၀၀.၄၄ သန်းအထိ စိုက်ပျိုးခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ရာဂျပ်စတန်၏နောက်၌ ဥတ္တာပရာဒေ့ရှ် ပြည်နယ်သည် ဟက်တာ ၁၇.၆ သိန်း စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ဧရိယာ ၃၂% တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ မဟာရဋ္ဌ၊ ဂျားခန်နှင့် အာသံ ပြည်နယ်များတွင်လည်း ဆီမုန်ညင်း စိုက်ဧကများ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဤ အခြေအနေများအရ ယခုနှစ်၌ ဆီမုန်ညင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမှာ တန်ချိန် ၁၄ သန်းအောက် လျော့နည်းမည်မဟုတ်ပဲ စံချိန်တင်ထွက်ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် Hindu Business Line သတင်းဌာနသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

    ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၈ ရက်မှ ၂၅ ရက်နေ့အတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ သီးနှံအဝယ်ဒိုင်များသို့ ဆီ မုန်ညင်းစေ့များ ဝင်ရောက်မှုမှာ တန်ချိန် ၁ သိန်းခန့်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးမှုအများဆုံးဖြစ်သော ရာဂျပ် စတန်ပြည်နယ်၌ တန်ချိန် ၄၀၀၀၀ ၊ မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်တွင် တန်ချိန် ၂၃၀၀၀ နှင့် ဂူဂျရတ် ပြည်နယ်၌ တန်ချိန် ၁၉၀၀၀ အသီးသီး ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။

   ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်မှ ၂၅ ရက်နေ့အတွင်း သီးနှံအဝယ်ဒိုင်များရှိ ဆီမုန်ညင်း ပျမ်းမျှ ဈေးနှုန်းများမှာ ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ရာဂျပ်စတန်ပြည်နယ်၌ ၄၈၂၀ ရူပီးနှုန်း၊ မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်တွင် ၄၅၂၀ ရူပီးနှုန်း၊ ဂူဂျရတ်ပြည်နယ်၌ ၄၈၅၈ ရူပီးနှုန်း အသီးသီး ဖြစ် ပေါ်ခဲ့ပြီး MSP အခြေခံရည်ညွှန်းဈေး ရူပီး ၅၆၅၀ နှုန်း၏ အောက်တွင်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။ Kisan Mahapanchayat တောင်သူလယ်သမားအသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ Rampal Jat က MSP ဈေးနှုန်း သည် စာရွက်ပေါ်တွင်သာရှိပြီး တောင်သူများအနေဖြင့် ဆီမုန်ညင်း ၁ ကွင်တယ်လျှင် ရူပီး ၁၂၀၀ ခန့် အရှုံးခံ၍ ရောင်းချနေရကြောင်း၊ ဆီမုန်ညင်းအား MSP အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူ ရန် စိုက်ပျိုးရေး ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး Arjun Munda ၏ လမ်းညွှန်ချက်ရှိသော်လည်း ဗျူရိုကရက် အရာရှိများသည် အကောင်အထည်ဖော်လိမ့်မည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

   တောင်သူများသည် ဈေးကောင်းရရှိရန် မျှော်လင့်ချက်ဖြင့် ၎င်းတို့လက်ဝယ်၌ သီးနှံများကို သိုလှောင်ထားရှိသဖြင့် ယခင်နှစ်တွင် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခဲ့သော ဆီမုန်ညင်းစေ့ စုစုပေါင်း၏ ၁၅% မှ ၂၀% မှာ ဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်ခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ အခြားနိုင်ငံများထံမှ ဈေးနှုန်းချိုသာသော စားသုံးဆီများအား အထိန်းအချုပ်မဲ့ တင်သွင်းမှုကြောင့် မုန်ညင်းဆီ စားသုံးမှုကို လျော့ကျစေလျက် ဆီမုန်ညင်းစေ့ ဈေးနှုန်းများ လိုက်ပါကျဆင်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ကုန်သည်များနှင့် ဆီကြိတ်ခွဲ ထုတ်လုပ်သူများ အသိုင်းအဝိုင်းက ပြောဆိုလျက်ရှိကြသည်။

   ဆီပါဝင်မှု ၄၂ ရာခိုင်နှုန်းရှိသော ဆီမုန်ညင်းအား  အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းဖြစ်သော ၁ ကွင်တယ်လျှင် ၅၆၅၀ ရူပီးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူကြိတ်ခွဲ ထုတ်လုပ်ပါက ထုတ်လုပ်မှု၊ ထုပ်ပိုးမှု၊ အမှတ်တံဆိပ်ကပ်နှိပ်မှု၊ ဖြန့်ဖြူးမှု၊ သယ်ယူပို့ဆောင်မှုနှင့် ကိုင်တွယ်ထိန်းသိမ်းစရိတ်များ ပါဝင်မှုမရှိပဲ ဆီ ၁ လီတာလျှင် ၁၃၅ ရူပီးနှုန်းခန့် ကျသင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိကာလ၌ ဒေလီပြည်ထောင်စုနယ်မြေအတွင်း လက်လီဈေးကွက်တွင် မုန်ညင်းဆီအား အဆိုပါ ၁ လီတာ ၁၃၅ ရူပီးနှုန်းအောက် ၁၀ ရူပီးခန့် လျော့နည်းသည့်ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း Hindu Business Line သတင်း ဌာနက ဖော်ပြထားသည်။

Source: The Hindu Business Line, 26 Feb 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)