ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

Powered by Drupal

ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနှင့် စင်္ကာပူနိုင်ငံတို့ စီးပွားရေးနှင့် စွမ်းအင်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ပိုမိုနက်ရှိုင်းစွာပြုလုပ်သွားမည်

     ဗီယက်နမ်နိုင်ငံစက်မှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးသည် စင်္ကာပူနိုင်ငံကုန်သွယ်ရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ မတ်လ ၂၀ရက်နေ့၌ ဟနွိုင်းမြို့တွင်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံ အကြား စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်မှုကဏ္ဍတို့တွင် ပိုမိုအားကောင်းလာစေရန် ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ဝန်ကြီးနှစ်ဦးစလုံးသည် နှစ်နိုင်ငံ၏ လက်ရှိစီးပွားရေးပူးပေါင်းမှုမှာ အရှေ့တောင်အာရှ၏ အောင်မြင်သောစီးပွားရေးအကျိုးတူ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ၏ စံပြဖြစ်ကြောင်း အမွှမ်းတင်ပြောကြားသွားခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် စွမ်းအင်ကူးပြောင်းမှု၊ ဒီဂျစ်တယ်စီးပွားရေး၊ ဒီဂျစ်တယ်ပြောင်းလဲမှု၊ အစိမ်းရောင်စီးပွားရေး စသည့်ကဏ္ဍများတွင် နှစ်နိုင်ငံပူးပေါင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံသွားမည်ဖြစ်သည်။ စွမ်းအင်ကဏ္ဍသည် ဆွေးနွေးမှု၏ အဓိကအကြောင်းအရာအဖြစ် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး အဆိုပါကဏ္ဍတွင် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်အကျိုးရရှိရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားရန်အတွက် အသားပေးပြောဆိုခဲ့ကြပါသည်။ ထို့ပြင် မြောက်များစွာသော အလားအလာရှိသည့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုများရှိနေသေးပြီး စင်္ကာပူကုန်သွယ်ရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးက လေစွမ်းအင်နှင့် သန့်ရှင်းသောစွမ်းအင်ကဏ္ဍတို့တွင် အခြားမိတ်ဖက်များနှင့်ပူးပေါင်းကာ သုတေသနပြုလုပ်ပြီး လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်သွားရန်အတွက် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံကို အဆိုပြုခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံစက်မှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးကလည်း သန့်ရှင်းသောစွမ်းအင်ကဏ္ဍပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရာတွင် စင်္ကာပူနိုင်ငံက မူဝါဒလုပ်ထုံးလုပ်နည်းအတွေ့အကြုံများကို မျှဝေပေးရန်မျှော်လင့်လျက်ရှိပါသည်။ စင်္ကာပူနိုင်ငံသည် အာဆီယံတွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စတုတ္ထအကြီးဆုံးကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ဒုတိယအကြီးမားဆုံး နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူဖြစ်ပါသည်။ ၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉.၁ဘီလီယံရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၄ခုနှစ်၏ ပထမ ၂လတာကာလတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၅ဘီလီယံရှိခဲ့ပါသည်။

Source : Vietnam Plus

DOCA(ရန်ကုန်)

ကမ္ဘောဒီးယားမှ ထိုင်းသို့ သရက်သီးတင်ပို့မှု စတင်

      ကမ္ဘောဒီးယားလယ်သမားများ၏ လတ်ဆတ်သောသရက်သီးများကို ထိုင်းနိုင်ငံသို့ တစ် ရက်လျှင် တန်ချိန် ၁၅၀ မှ ၂၀၀ အကြား တင်ပို့နေကြောင်း ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ Battambang ခရိုင် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနမှတာဝန်ရှိသူ Heng Sith က ၁၇-၃-၂၀၂၄ နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါ သတင်းသည် ပုံမှန်အစီရင်ခံတင်ပြသော ပို့ကုန်ဆိပ်ကမ်းမှ ကျွမ်းကျင်အရာရှိတစ်ဦး၏ ပြောကြား ချက်အရ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

       Kamrieng အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နယ်စပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်သည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ သရက်သီး တင်ပို့မှုအတွက် အဓိကတံခါးပေါက်အဖြစ် ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ အဆိုပါဂိတ်မှ ဖြတ်သန်းတင်ပို့ ရာတွင် လတ်ဆတ်သော သရက်သီးအားလုံးသည် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ဝယ်လက်ကုမ္ပဏီများမှ သတ်မှတ် ထားသည့် တင်းကြပ်သော ဝယ်ယူရေးစံနှုန်းများနှင့် ကိုက်ညီကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် စနစ်ကျသော နည်းလမ်းတစ်ရပ်ကို အသုံးပြုလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရသည်။

     အဆိုပါ စံနှုန်းများတွင် ကောင်းမွန်သော အစားအသောက် သန့်ရှင်းမှုအလေ့အကျင့်များ၊ သရက်သီးအစေး အစွန်းအထင်းမရှိခြင်းနှင့် အထူးပြုထုပ်ပိုးခြင်း ကဲ့သို့သော တင်းကျပ်သော အရည်အသွေး ထိန်းချုပ်မှုအစီအမံများ ပါဝင်သည်။ သို့ရာတွင် ထုတ်ကုန်အားလုံးသည် အဆိုပါ စံ နှုန်းများနှင့် မကိုက်ညီဘဲ စံနှုန်းများအောက် လျော့နည်းသွားသော ထုတ်ကုန်များသည် ငြင်းပယ် ခံရပြီး တောင်သူလယ်သမားများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ဈေးကွက်အသိပညာနည်းပါးမှုကြောင့် ငွေ ကြေးဆုံးရှုံးမှုများ ရံဖန်ရံခါ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည်။

      Battambang ခရိုင်တွင် လတ်ဆတ်သောသရက်သီး စိုက်ခင်း ၁၆၀၇၉ ဟက်တာရှိပြီး ဟက်တာ ၁၄၃၄၀ ဆွတ်ခူးပြီးကာ တစ်ဟက်တာလျှင် ပျမ်းမျှအထွက်နှုန်း ၂၁ တန်နှင့် ၇၀၀ ကီလိုဂရမ် ထွက်ရှိကြောင်း Sith ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

      သရက်သီးသည် အခြားလယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့်မတူဘဲ စိုက်ပျိုးချိန်ပိုမိုရှည်လျားပြီး ဝယ်သူများကို အမြဲတစေ ဆွဲဆောင်နေကြောင်း၊ ဈေးကွက်လှုပ်ရှားမှုကို အလုံးစုံနားလည်မှုမရှိဘဲ သီးနှံများ အချိန်မတန်မီ ပျက်စီးခြင်းမှ ကာကွယ်ရန် တောင်သူလယ်သမားများအတွက် စျေးကွက် အသိပညာပေးခြင်းမှာ အရေးကြီးကြောင်း Sith က အလေးပေးပြောကြားခဲ့သည်။

      Rattanak Mondul ခရိုင်တွင် တရုတ်ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ အကြီးစား သရက်သီး ထုတ်လုပ် ရေးစက်အား စတင်တည်ထောင်နေပြီဖြစ်ပြီး Battambang ခရိုင်တွင် သရက်သီးထုတ်လုပ်မည့် အလားအလာကို ဖော်ပြနေသည်။ အဆိုပါ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် တောင်သူလယ်သမားများ၏ ထွက်ကုန်များအတွက် တည်ငြိမ်သောစျေးကွက်ရရှိစေခြင်းဖြင့် ဒေသတွင်း သရက်သီးလုပ်ငန်းကို သိသိသာသာ မြှင့်တင်နိုင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Khmer Times, 18 March 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

ဆည်ရေနိမ့်ကျခြင်းကြောင့် နွေစပါးစိုက်ပျိုးရန်ထိုင်းလယ်သမားများ အခက်အခဲတွေ့ကြုံရ

      ထိုင်းနိုင်ငံအရှေ့မြောက်ပိုင်းခရိုင်ရှိ စပါးစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် ခြောက်သွေ့သော ရာသီကာလအတွင်း ရာသီပေါ်စပါးကို စိုက်ပျိုးပြီးနောက် ရေပြတ်လပ်မှုကို ရင်ဆိုင်ရလျက်ရှိ ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ လက်ရှိကာလတွင် ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရှိ အလယ်အလတ် အရွယ်အစားရှိ သည့် ဆည်တမံသုံးခုတွင် ရေနည်းပါးနေခြင်းက စပါးစိုက်ခင်းများကို ခြောက်သွေ့မှုဖြစ်ပေါ်စေ လျက်ရှိပါသည်။

       Nakhon Ratchasima ပြည်နယ်၊ Non Thai ခရိုင်ရှိ Nong Kok ရေလှောင်ကန်၏ ရေမျက်နှာပြင်သည် လျင်မြန်စွာ လျော့နည်းကျဆင်းလျက်ရှိပြီး၊ လက်ရှိကာလတွင် အဆိုပါရေ လှောင်ကန်တွင် ရေပမာဏ ၄၉၈,ဝဝဝ ကုဗမီတာ (ရေလှောင်ကန်၏သိုလှောင်နိုင်စွမ်းအား၏ ၁၆.၇၈ ရာခိုင်နှုန်း) ခန့်သာ သိုလှောင်ထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဖော်ပြပါအခြေအနေကြောင့် အဆိုပါရေလှောင်ကန်အနေဖြင့် နွေစပါးစိုက်တောင်သူများကို ရေပေးဝေနိုင်ခြင်းမရှိတော့ ကြောင်းနှင့် နောင်လာမည့်နှစ်၏ ခြောက်သွေ့ရာသီကာလအတွင်း မိုးခေါင်ရေရှားဖြစ်ပေါ်မှုနှင့်ရေပြတ်လပ်မှုတို့မှ အကာအကွယ်ပေးနိုင်ရန် လက်ရှိကာလတွင် ရေလှောင်ကန်မှရေများအား Non Thai နှင့် Pra Thong Kham ခရိုင်တို့တွင် နေထိုင်သူများအား ဦးစားပေး၍ သောက်သုံးရေအတွက် ရေပေးဝေလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     ယခုနှစ်အတွင်း Non Thai ခရိုင်တွင် မိုးခေါင်ရေရှားမှုမှာ ဆောလျင်စွာအပြင်းအထန် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး Nong Kok ရေလှောင်ကန်မှ ရေများမှာ လျင်မြန်စွာကုန်ခမ်းလျက်ရှိကြောင်းနှင့် ၄င်းရေလှောင်ကန်မှရေအများစုကို Non Thai ခရိုင် ၊ Sa Chon Khe ဒေသနှင့်  Pra Thong Kham ဆေးရုံတို့သို့ ပေးဝေလျက်ရှိသဖြင့် ဒေသခံရွာသားများမှာ စိုးရိမ်ပူပန်လျက်ရှိကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ထိုင်းနိုင်ငံ၊ ဆည်မြောင်းဦးစီးဌာနရုံး၏ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်အရ Dan Khun Thot ခရိုင်ရှိ Huay Prasat Yai ရေလှောင်ကန်၊ Prathai ခရိုင်ရှိ Bueng Kraton ရေလှောင်ကန်နှင့် Non Thai ခရိုင်ရှိ Nong Kok ရေလှောင်ကန်သုံးခုတွင် ရေပြတ်လပ်မှုပြင်းထန်စွာဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပြီး၊ ရေမျက်နှာပြင် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သို့ လျော့နည်းကျဆင်းလျက်ရှိကြောင်းနှင့် Nong Kok ရေလှောင်ကန်တွင် ရေအနည်းဆုံးရှိပြီး ရေလှောင်ကန်၏ ၁၆.၇၈ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ထိုင်းနိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းပြည်နယ်ရှိ ဒေသအများအပြားတွင် နွေစပါးစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူများမှာ ယခုနွေရာသီကာလအတွင်း ရေရှားပါးမှုကို တွေ့ကြုံနေကြရပါသည်။ Khon Buri ခရိုင်မှ စပါးစိုက်‌တောင်သူ Mr. Tang Prachitkhonburi က ပူပြင်းခြောက်သွေ့သည့် ရာသီ ဥတုကြောင့် ၎င်းလယ်အနီးရှိ ရေပေးဝေးမှုအရင်းအမြစ်များ လျင်မြန်စွာ ခမ်းခြောက်လျက်ရှိ ကြောင်းနှင့် အိမ်နီးချင်းလယ်သမားများ၏ ရာပေါင်းများစွာသော စပါးစိုက်ခင်းများမှာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးလျက်ရှိကြောင်း၊ Khon Buri ခရိုင်ရှိ Moon Bon ဆည်မှာ အဓိကရေရရှိနိုင်သော အရင်း အမြစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး အဆိုပါဆည်မှာ ရေလျော့နည်းကျဆင်းမှုကြောင့် ရေပေးဝေမှုရပ်တန့်သွားနိုင် ကြောင်း သိရှိကြသော်လည်း ဆန်ဈေးနှုန်းမှာ တစ်ကီလိုဂရမ်လျှင် ၁ဝ ဘတ်ခန့်သို့ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လျက်ရှိခြင်းကြောင့် တောင်သူများသည် ခြောက်သွေ့သောရာသီကာလတွင် နွေစပါးကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source : Bangkok Post, March 16, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

တရုတ်ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့မည့် GI ထုတ်ကုန် ၃ မျိုး ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရ သတ်မှတ်

    ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသည် တရုတ်နိုင်ငံဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရန်အတွက် Kampong Speu ထန်းလျက်၊ Kampot-Kep ဆားနှင့် Mondulkiri သဘာဝပျားရည်တို့ကို ပထဝီဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်းကိန်း (GI) ထုတ်ကုန် (၃) မျိုးအဖြစ် ဖော်ထုတ် ခဲ့ပြီး၊ တရုတ်နိုင်ငံတွင် ထုတ်ကုန်များ ဈေးကွက်မြှင့်တင်ရေးအတွက် ပံ့ပိုးကူညီမှုများ ရရှိရေး‌ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း Khmer Times သတင်းဌာနက ရေးသားဖော်ပြပါသည်။

     အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ မူပိုင်ခွင့်အဖွဲ့ (WIPO) မှ တာဝန်ရှိသူများ၊ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ မူပိုင်ခွင့်ဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူးနှင့် အမျိုးသားအဆင့် မူပိုင်ခွင့် ကော်မတီ၊ အတွင်းရေးမှူးတို့ ပါဝင်သည့် ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို မကြာသေးမီက ပြုလုပ်ခဲ့ရာတွင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ အဆိုပါ GI ထုတ်ကုန်များနှင့် တရုတ်ဈေးကွက်အတွက် အမှတ်တံဆိပ် ထုတ်ကုန်များ မြှင့်တင်ရေးဆိုင်ရာ စီမံကိန်းအချက်အလက်များကို မျှဝေခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိ ပါသည်။

     တရုတ်နိုင်ငံ၌ မူပိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အကာအကွယ်ပေးရေးသင်တန်း ဖွင့်လှစ်ပို့ချနိုင်ရေး စီစဉ် နိုင်ရန်နှင့် အလားအလာရှိသော အရည်အသွေးမြင့်ထုတ်ကုန်များအား ရွေးချယ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံ၌ မှတ်ပုံတင်ခွင့်ရရှိရေးဆောင်ရွက်ခြင်း၊ အကာအကွယ်ပေးခြင်းနှင့် တရုတ်ဈေးကွက်သို့တင်ပို့ခြင်း တို့ကို ပထဝီဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်းကိန်း (GI) အမှတ်အသားများနှင့် ကုန်စည်များဆိုင်ရာအသင်း  သို့မဟုတ် စုပေါင်းကုန်အမှတ်တံဆိပ်များဆိုင်ရာအသင်း သို့မဟုတ် ကုန်ထုတ်လုပ်သူများနှင့် ပေါင်းစပ်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ရည်ရွယ်လျက် အဆိုပါအစည်းအဝေးကို ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။ အစည်းအဝေးတွင် ကုန်ပစ္စည်းဂုဏ်သတင်းနှင့် e-commerce စနစ်ဖြင့် စျေးကွက်မြှင့်တင်ရေး နည်းလမ်းများအပြင် တရုတ်နိုင်ငံရှိ နိုင်ငံတကာပြပွဲများတွင် ပါ၀င်ဆောင်ရွက်မည့် နည်းလမ်းများ ကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရပါသည်။

     လက်ရှိအချိန်တွင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၌ GI ထုတ်ကုန် ၇ ခုနှင့် စုပေါင်းအမှတ်တံဆိပ် ၈ ခုရှိပါကြောင်း၊ တရုတ်ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရန် အလားအလာရှိသည့် ထုတ်ကုန် ၃ မျိုးမှာ Kampong Speu ထန်းလျက်၊ Kampot-Kep ဆားနှင့် Mondulkiri တောပျားရည်တို့ဖြစ်ကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဉာဏမူပိုင်ခွင့် ဒါရိုက်တာ Mr. Soun Vichea က ပြောကြားခဲ့ ပါသည်။

     စီမံကိန်းအောင်မြင်ရေးအတွက် အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်စဉ်ကာလအတွင်း ရှင်း လင်းလွယ်ကူသော သဘောတရားစာတမ်းတစ်ရပ်ကို ပြင်ဆင်ပေးရန် WIPO အား ကမ္ဘောဒီးယား စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် Kampot ငရုတ်ကောင်း၊ Kampong Speu ထန်းလျက်၊ Koh Trong ကျွဲကောနှင့် Mondulkiri တောပျားရည်စသည့် GI ထုတ်ကုန် အနည်းငယ်မျှကိုသာ သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်ထားနိုင်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့ အနက် Kampot ငရုတ်ကောင်းနှင့် Kampong Speu ထန်းလျက် ထွက်ကုန်များသာ ဥရောပ ဈေးကွက်တွင် GI ထုတ်ကုန်များအဖြစ် နိုင်ငံတကာအဆင့်စာရင်းဝင် ဖြစ်ကြောင်း သတင်းရရှိ ပါသည်။

Source: Khmer Times, 15 March 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

လယ်ယာမီးရှို့သည့်ဒေသများမှ ပြောင်းတင်သွင်းမှုကို ထိုင်းအစိုးရ တားမြစ်ပိတ်ပင်မည်

    တောမီးနှင့် မီးခိုးမြူများ တားဆီးကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ပြည်နယ်အေဂျင်စီများ၏ ကြိုတင် ကာကွယ်မှု အစီအမံများနှင့် အစီရင်ခံချက်များကို စစ်ဆေးရန် ၁၆-၃-၂၀၂၄ ရက်နေ့၌ ချင်းမိုင်မြို့ သို့ သွားရောက်ခဲ့သည့် ခရီးစဉ်အတွင်း လေထုညစ်ညမ်းမှုဖြစ်စေသည့် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများထံမှ ပြောင်းတင်သွင်းမှုကို ပိတ်ပင်မည်ဖြစ်သည်ဟု ထိုင်းနိုင်ငံဝန်ကြီးချုပ် Srettha Thavisin က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း ဘန်ကောက်ပို့စ်သတင်းဌာန၏ ၁၇-၃-၂၀၂၄ နေ့ သတင်းဖော်ပြချက်အရ သိရှိ ရပါသည်။

     အဆိုပါခရီးစဉ်၌ သတင်းထောက်များသို့ ပြောကြားရာတွင် ထိုင်းနိုင်ငံမြောက်ပိုင်း၌ လေထုအတွင်း PM 2.5 အဆင့်ရှိသည့် သေးငယ်သောဖုန်မှုန့်များ ပါဝင်မှုမြင့်တက်လျက် လေထု ညစ်ညမ်းမှုဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကိစ္စရပ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ ထိုင်းအစိုးရသည် ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအိုနှင့် မြန်မာ နိုင်ငံများရှိ သက်ဆိုင်ရာဌာနများနှင့် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်း နိုင်ငံအနေဖြင့် အခြားသောနိုင်ငံများ၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်၍ မရသည်ကို နားလည်သော်လည်း ပြောင်းတင်သွင်းမှုမြင့်မားသောရာသီတွင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ ပြောင်းတင် သွင်းမှုများကို ပိတ်ပင်ခြင်းမပြုလုပ်ပါက တောမီးရှို့ခြင်းပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ် ကြောင်း၊ PM 2.5 ဖုန်မှုန့်ပြဿနာသည် လယ်သမားများက ၎င်းတို့၏ စိုက်ပျိုးရေး စွန့်ပစ်ပစ္စည်း များကို စိုက်ခင်းမှရှင်းလင်းဖယ်ရှားပြီး သီးနှံအသစ်စိုက်ပျိုးမည့် မြေယာများပြင်ဆင်ရန်အတွက် မီးရှို့ခြင်းနှင့် စီးပွားရေးပြဿနာများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ရွာသူရွာသားအချို့မှာ တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်များ ရှာဖွေစားသောက်ရန်အတွက် တောမီးရှို့ခြင်းလည်းရှိကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ တောင်သူလယ်သမားများ၏ စိုက်ပျိုးရေး စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများကို ရှင်းလင်းဖယ်ရှားမှုတွင် နည်းလမ်း အသစ်များ ရှာဖွေသွားရန်နှင့် လက်တွေ့ပြန်လည်အသုံးချနိုင်သည့် အသိပညာများ ရရှိစေရေး ပညာပေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ရန်လည်း လိုအပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ တောမီးကာကွယ်ရေးနှင့် ငြှိမ်းသတ်ရေးအတွက် ရန်ပုံငွေအား အစိုးရအနေဖြင့် မကြာသေးမီက အတည်ပြုပေးခဲ့ကြောင်းဖြင့် ဝန်ကြီးချုပ် Srettha Thavisin ကပြောကြားခဲ့သည်။

    လေထုအတွင်း PM 2.5  ဖုန်မှုန့်ပါဝင်မှု မြင့်တက်စေသည့် အခြားအကြောင်းအရင်း တစ်ခု ဖြစ်သော ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုပြဿနာနှင့် စပ်လျဉ်း၍ ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ်သည် ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီး နှင့် အခြားအေဂျင်စီများမှ တာဝန်ရှိသူများနှင့်လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့သည်။

    ကမ္ဘာ့လေထုအရည်အသွေးအား တိုင်းတာထုတ်ပြန်နေသည့် IQAir အဖွဲ့၏ အချက်အလက် များအရ ချင်းမိုင်သည် ကမ္ဘာ့လေထုညစ်ညမ်းမှု အများဆုံးမြို့ကြီး ၁၀ မြို့တွင် ထိပ်ဆုံးမှ ရပ်တည် နေပြီး ၎င်းနောက်တွင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ လာဟိုးမြို့၊ တရုတ်နိုင်ငံ ပေကျင်းမြို့၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဒေလီ မြို့နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ဒါကာမြို့တို့ ပါဝင်ကြောင်း သိရှိရသည်။

     ဘန်ကောက်ပို့စ်သတင်းဌာန၏ ၂၀-၃-၂၀၂၄ နေ့၌ ဖော်ပြသော အခြားသတင်းတစ်ပုဒ်အရ လယ်သမားများ၏ လယ်ယာမီးရှို့သည့်ဒေသများမှ ပြောင်းတင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်ရန် ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့က ၁၉-၃-၂၀၂၄  ရက်၊ အင်္ဂါနေ့တွင် အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

    ထိုင်းအစိုးရအဖွဲ့သည် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ သတိပေးချက်များကို စတင်စေသည့် နှစ်စဉ် မီးခိုးငွေ့များကြောင့် ဖြစ်ပေါ်သော မီးခိုးမြူ ပြဿနာကို တိုက်ဖျက်ရန်အတွက် လယ်ယာမီးရှို့သည့် အလေ့အထရှိသော နယ်မြေဒေသများမှ ပြောင်းများတင်သွင်းမှုကို တားမြစ်ပိတ်ပင်မည့် အမိန့် တစ်ရပ် ထုတ်ပြန်နိုင်‌ရေး ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်ရန် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာနသို့ ညွှန်ကြားထားကြောင်း၊ ယခုဆုံးဖြတ်ချက်သည် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများ၌ လယ်ယာမီးရှို့ခြင်း ကြောင့် လေထုညစ်ညမ်းမှု ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိခြင်းအပေါ် ထိုင်းအစိုးရ အနေဖြင့် စိုးရိမ်မကင်းဖြစ် လျက်ရှိသည်ကို ထုတ်ဖော်ပြသခြင်းပင်ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့်သွင်းကုန် တားမြစ်ချက်မဆို ကမ္ဘာ့ ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့၏ သက်ဆိုင်ရာစည်းမျဉ်းများကို လိုက်နာရမည်ဖြစ်ရာ အမိန့်ထုတ်ပြန်နိုင်ရေး မှာ ယခုနှစ်တွင် ပြဋ္ဌာန်းရန် ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည့်  Clean Air Act ကို အတည်ပြု ပြီးစီးချိန်အထိ  စောင့်ဆိုင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် အစိုးရပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Chai Wacharonke က ပြောကြား ခဲ့သည်။

     ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အစေ့ထုတ်ပြောင်း ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားမှာ နှစ်စဉ် ပြောင်းတန်ချိန် ၈.၉ သန်းရှိကြောင်း၊ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုသည် တစ်နှစ်လျှင် တန်ချိန် ၄.၉ သန်းခန့်ရှိကြောင်း Mr. Chai က ဆက်လက် ပြောကြားခဲ့သည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည် လက်ရှိတွင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများမှ ပြောင်း တန်ချိန် ၁.၆ သန်းခန့် တင်သွင်းနေပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှ တန်ချိန် ၆ သိန်းမှ ၇ သိန်းခန့်အထိ၊ လာအိုမှ တန်ချိန် ၃ သိန်းမှ ၄ သိန်းအထိနှင့် ကမ္ဘောဒီးယားမှ တန်ချိန် ၁ သိန်းခန့်ကို တင်သွင်းလျက် ရှိ ကြောင်း၊ အခြားနိုင်ငံများမှ ပြောင်းတန်ချိန် ၂ သန်းကျော်ကို ဝယ်ယူပြီး အများစုမှာ ဘရာဇီးမှဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

     ၁၉-၃-၂၀၂၄ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော အစိုးရအဖွဲ့ အစည်းအဝေးအပြီးတွင် ဝန်ကြီးချုပ် Srettha Thavisin က အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံမှ တင်သွင်းမှုကို ကန့်သတ်ခြင်း သို့မဟုတ် တားမြစ်ခြင်း မှန်သမျှသည် လယ်ယာထွက်ကုန်ဆိုင်ရာ မီးရှို့ခြင်းနှင့် ဆက်နွှယ်ကြောင်း အထောက်အထားဖြင့် ပြသနိုင်ရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားခဲ့သည်။ ထို့ထက်ပို၍ အရေးကြီးသည် မှာ အဆိုပါပြောင်းတင်သွင်းမှု တားမြစ်ချက်အစီအမံများ အားလုံးသည် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့ (WTO) နှင့် နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုသဘောတူညီချက်များကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် လိုက်နာရမည် ဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ မီးရှို့ခြင်းမြင့်မားချိန်အတွင်း  မီးခိုးမြူငွေ့ ညစ်ညမ်း မှုကို တိုက်ဖျက်ရန်ရည်ရွယ်၍ ရေးဆွဲထားသည့် ထိုင်းနိုင်ငံစီးပွားကူးသန်းဝန်ကြီးဌာန၏ ပို့ကုန်နှင့် သွင်းကုန်အက်ဥပဒေဖြင့်လည်း လွှမ်းခြုံမှုရှိစေရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Source: Bangkok Post, 17 & 20 March 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ဗီယက်နမ်၌ ဆားငန်ရေဝင်ရောက်မှု မြင့်တက်ခြင်းက သီးနှံတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံအထိ ဆုံးရှုံးစေနိုင်

     ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ စိုက်ပျိုးနိုင်သောမြေများထဲသို့ ရေငန်များပိုမိုစိမ့်ဝင်လာခြင်းကြောင့် သီးနှံ ဆုံးရှုံးမှုသည် တစ်နှစ်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃ ဘီလီယံနီးပါးရှိကြောင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံပိုင် VnExpress သတင်းဌာနက ၁၇-၃-၂၀၂၄ ရက်နေ့၌ ရေးသားဖော်ပြပါသည်။ ဗီယက်နမ်၏ စပါးကျီ ဟု လူသိများသော လူသန်းပေါင်းများစွာအတွက် စားနပ်ရိက္ခာနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းပြုနေ သည့် မဲခေါင်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသသည် သီးနှံပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည့် အချက်အချာနေရာ တစ်ခု ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဗီယက်နမ်သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဝန်ကြီးဌာန၏ သုတေသနပြုချက်တွင် ဖော်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။

     ခြောက်သွေ့ရာသီတွင် ရေငန်ပမာဏ မြင့်မားလေ့ရှိသော်လည်း ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာခြင်း၊ မိုးခေါင်ခြင်း၊ ဒီရေအတက်အကျနှင့် အထက်ပိုင်းရေချိုနည်းပါးခြင်းတို့ကြောင့် ရေငန်စိမ့်ဝင်မှု ပိုမိုပြင်းထန်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ သီးနှံဆုံးရှုံးမှုသည် ဗီယက်နမ် ဒေါင်ငွေ ၇၀ ထရီ လီယံ (ဒေါ်လာ ၂.၉၄ ဘီလီယံ) အထိရှိလာနိုင်ကြောင်း၊ မဲခေါင်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ၏ ထိခိုက်မှု အရှိဆုံး အစိတ်အပိုင်းများအနက်မှ တောင်ဘက်စွန်း Ca Mau ပြည်နယ်တွင် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၆၆၅ သန်းနှင့်  Ben Tre ပြည်နယ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၇၂ သန်းခန့် ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နိုင်ရကြောင်းဖြင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဝန်ကြီးဌာန လက်အောက်ရှိ ရေအရင်းအမြစ် သိပ္ပံဌာနမှ ပြုစုသည့်သုတေသနစာတမ်းအား ရေအရင်းအမြစ် စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ ညီလာခံ တွင် တင်ပြချက်ကို ကိုးကား၍ VnExpress သတင်းဌာနက ဖော်ပြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    လက်ရှိအခြေအနေအရ မဲခေါင်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသ၌ သီးနှံများ ထိခိုက်ပျက်စီးမှု အနေဖြင့် သစ်သီးဝလံသည် ၂၉% ၊ ကောက်ပဲသီးနှံသည် ၂၇% နှင့် စပါးစိုက်ပျိုးမှုသည် ၁၄% ခန့်ရှိကြောင်း၊ ငါးလုပ်ငန်းတွင် ဆုံးရှုံးမှုမှာ ဗီယက်နမ်ဒေါင် ၂၁,၀၀၀ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၄၀ သန်း) ကျော်ရှိပြီး ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် ၃၀% ရှိကြောင်း၊ အနာဂတ်ကာလတွင် ဒေသတွင်း၌ ဆုံးရှုံးမှု ကြီးမားနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၁ ဘီလီယံကျော်အထိ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ဗီယက်နမ် ရေအရင်းအမြစ်သိပ္ပံဌာနမှ ပြုစုသည့် သုတေသနစာတမ်း တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။

    မဲခေါင်မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသရှိ စပါးနှင့် သစ်သီးခြံ ဧရိယာ ဟက်တာပေါင်း ၈၀၀၀၀ ခန့်တွင် ဆားငန်ရေစိမ့်ဝင်မှု ကျရောက်နိုင်သည်ဟု  ရေအရင်းအမြစ်ဦးစီးဌာနက ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ အစောပိုင်းတွင် သတိပေးပြောကြားခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ် မြစ်ချောင်းနှင့် မိုးလေဝသခန့်မှန်းချက် ဆိုင်ရာ အမျိုးသားဗဟိုဌာနကလည်း ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း မြစ်ဝကျွန်းပေါ်ဒေသတွင် ဆားငန် ရေဝင်ရောက်မှုသည် ပျမ်းမျှထက်ပိုများနေကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ မဲခေါင်မြစ်ဝ ကျွန်းပေါ်ဒေသသည် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော အပူလှိုင်းဒဏ်ကို အချိန်ကြာမြင့်စွာ ခံစားခဲ့ရပြီး ဒေသအများအပြား၌ မိုးခေါင်ရေရှားမှုနှင့် ဒေသတွင်းရှိတူးမြောင်းများတွင် ရေနည်း ပါးမှုဒဏ်နှင့် ကြုံတွေ့နေရကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

Source: Business Recorder, 18 Mar 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ရောင်းလိုအားနည်းပါးပြီး ဝယ်လိုအားကောင်းမှုအရ ဗီယက်နမ်ကော်ဖီစေ့ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်

     ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် ရောင်းလိုအား ကျဆင်းမှုကြောင့် ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် မတ်လအစောပိုင်းတွင် ကော်ဖီစေ့ဈေးနှုန်းများမှာ ၈.၉၆% မြင့်တက်ပြီး ကော်ဖီစေ့ ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ဗီယက်နမ်ဒေါင်ငွေ ၉၁၂ဝဝ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃.၇ဝ) သို့ ရောက်ရှိခဲ့ပါသည်။ ဈေးနှုန်းအနည်းငယ် ပြန်မကျမီ ၃ ရက်ခန့်အလိုဖြစ်သော မတ်လ ၈ ရက်နေ့တွင် ကော်ဖီဈေးနှုန်းသည် ဗီယက်နမ်ဒေါင် ၉၂ဝဝဝ ဖြင့် အမြင့်ဆုံး စံချိန်တင်ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၁ နှစ်တာကာလအတွင်း ၂၈.၈% မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းကြောင်း သိရှိ ရပါသည်။

     ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ Dak Lak ခရိုင်ရှိ ကော်ဖီကုန်သည်တစ်ဦးဖြစ်သူ Ms. Nguyen Hoang Yen က ၂ဝ၂၂-၂၃ ကော်ဖီရိတ်သိမ်းရာသီအတွင်း ဒီဇင်ဘာလကပင် ၎င်း၏ ကော်ဖီစေ့ ကုန်လက်ကျန် တစ်ဝက်မှာ တင်ပို့သူများထံ ရောင်းချခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်းနှင့် ကမ္ဘာ့ကော်ဖီစေ့ ဝယ်လိုအား မြင့်တက် ပြီး အရောင်းကျဆင်းနေမှုကြောင့် ကော်ဖီစေ့ဈေးနှုန်းများမှာ မကြာမီကာလတွင် စံချိန်အသစ်သို့ ဆက်လက်မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။

   ကော်ဖီစေ့ ဝယ်လိုအားမြင့်မားနေမှုကြောင့် မေလတွင်တင်ပို့ရမည့် ရိုဘတ်စတာကော်ဖီ LRCc2 ကြိုတင်အရောင်းစာချုပ်ပါဈေးနှုန်းမှာ ယခုနှစ်အတွင်း ဒေါ်လာ ၂ဝဝ ခန့် မြင့်တက်ခဲ့ပြီး မတ်လ ဒုတိယပတ်၌ ၁ တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၃၃၈၁ နှုန်းသို့ ရောက်ရှိခဲ့ကြောင်း Dak Lak ခရိုင် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ဦးစီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။ ဗီယက်နမ်ကိုကာ ကော်ဖီအသင်း (VICOFA) ၏ ဒုတိယဥက္ကဌဖြစ်သူ Mr. Do Ha Nam က ကမ္ဘာ့ကော်ဖီ ရောင်းလို အားမှာ လျော့နည်းကျဆင်းလျက်ရှိကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ လွန်ခဲ့သောရာသီကာလအတွင်း ရိတ်သိမ်းခဲ့သော ကော်ဖီ၏ ၃ဝ% မျှသာ ဈေးကွက်တွင် ဆက်လက်ကျန်ရှိကြောင်းနှင့် အသင်း၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် တောင်သူများမှ ပိုမိုအမြတ်အစွန်းရရှိသည့် ဒူးရင်းသီး နှင့် အခြားသစ်သီးများသို့ ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးကြခြင်းကြောင့် ယခုနှစ် ကော်ဖီရိတ်သိမ်းမှုမှာ ၁ဝ% ခန့် လျော့နည်းကျဆင်းနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

     အခြားသော ကော်ဖီထုတ်လုပ်မှု အကြီးမားဆုံးနိုင်ငံများဖြစ်သည့် ဘရာဇီး၊ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် အိန္ဒိယတို့တွင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကြောင့် ကော်ဖီစေ့ထုတ်လုပ်မှုမှာ ၁ဝ% မှ ၁၅% အကြား ကျဆင်းခဲ့သည်။ ပင်လယ်နီဒေသ၌ လုံခြုံရေးတင်းမာမှုများကြောင့် သင်္ဘောတင်ပို့ခများ မြင့်တက် မှုနှင့်အတူ ကော်ဖီဈေးနှုန်းများသည်လည်း လိုက်ပါမြင့်တက်လာကြောင်း သိရှိရပါသည်။

   ကော်ဖီစေ့လှော်သည့် လုပ်ငန်းအများအပြား၏ ဝယ်လိုအားမြင့်တက်သော အချိန်ကာလဖြစ်သည့် ဇွန်လအတွင်း ကမ္ဘာ့ အဓိကစီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်သော နိုင်ငံများက အတိုးနှုန်းများ ဖြတ်တောက် လျှော့ချရန်စီမံဆောင်ရွက်မှု နှင့်အတူ ကော်ဖီစေ့ဈေးနှုန်းများမှာ မကြာမီကာလ အတွင်း လျော့နည်းကျဆင်းနိုင်မည့် အလားအလာမရှိကြောင်း VICOFA အသင်း၏ ပြောကြား ချက်အရ သိရှိရပါသည်။

     ဘရာဇီးနိုင်ငံ၏ နောက်တွင် ကမ္ဘာ့ဒုတိယအကြီးမားဆုံး ကော်ဖီတင်ပို့သည့် ဗီယက်နမ် နိုင်ငံ၌ ကော်ဖီထုတ်လုပ်မှု၏ ၃ဝ% ရာခိုင်နှုန်းကျော်သည် Dak Lak ဒေသမှ ထွက်ရှိကြောင်း၊ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ်၏ ပထမ ၄၅ ရက်အတွင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် တန်ဖိုးအားဖြင့် ဒေါ်လာ ၉၁၁ သန်းရှိ သော ကော်ဖီတန်ချိန် ၂၉၅ဝဝဝ ခန့်ကို တင်ပို့ခဲ့ပြီး နှစ်အလိုက်တိုးတက်မှု ၆၇% ရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွင် လက်ရှိကော်ဖီစေ့ ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းမှာ ၁ တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၃၁ဝဝ ရှိ သဖြင့် ယခင်နှစ်ကာလတူထက် ၄၃% ပိုမိုမြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်းနှင့် VICOFA အသင်း၏ ခန့်မှန်းချက် အရ ကော်ဖီတင်ပို့မှုမှာ ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်၌ ရရှိခဲ့သော တင်ပို့မှုတန်ဖိုး ဒေါ်လာ ၄.၂၄ ဘီလီယံကို ကျော် လွန်လျက် ၂ဝ၂၄ ခုနှစ်အတွင်း ဒေါ်လာ ၄.၅ ဘီလီယံမှ ၅ ဘီလီယံအထိ စံချိန်တင် ရောက်ရှိဖွယ် ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: VnExpress International, March 18, 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ၌ တရုတ်စပ်မျိုးစပါးများ ရိတ်သိမ်း

      ဘရူနိုင်းနိုင်ငံတွင် တရုတ်စပ်မျိုးစပါး စမ်းသပ်စိုက်ကွင်းတစ်ခု၏ သီးနှံရိတ်သိမ်းပွဲ အခမ်းအနားတစ်ရပ်ကို ၁၆-၃-၂၀၂၄ ရက်၊ စနေနေ့၌ ကျင်းပခဲ့ကြောင်း ဘရူနိုင်း သယံဇာတနှင့် ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနက ပြောကြားခဲ့သည်။

     ဆည်ရေသောက်မဟုတ်သော လယ်မြေများအတွက် စမ်းသပ်စိုက်ပျိုးခဲ့သော စပါးမျိုးကွဲကို Lekiun စိုက်ပျိုးရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု နယ်မြေဒေသတွင် ရိတ်သိမ်းပွဲ ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းစပါးလုပ်ငန်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် သင့်လျော်သော လေ့လာမှုတစ်ခုအဖြစ် တရုတ်နိုင်ငံမှ အထွက်နှုန်းမြင့်သော စပ်မျိုးစပါးများကို အသုံးပြု၍ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၁၄ ရက် နေ့တွင် စပါးမျိုးကွဲ ၃ မျိုး၏ ပျိုးပင်များကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြောင်း ဘရူနိုင်းပြည်တွင်း၌ နေ့စဉ်ထုတ် သတင်းစာဖြစ်သော Borneo Bulletin က ဖော်ပြထားသည်။

     ယခု စပါးရိတ်သိမ်းမှုသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား စပ်မျိုးစပါးနယ်ပယ်၌ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို နက်ရှိုင်းစွာ လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် ကောင်းမွန်သော အစပြုမှုတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ အနာဂတ်တွင် လည်း တရုတ်နိုင်ငံသည် စပ်မျိုးစပါးမျိုးစေ့များနှင့်ပတ်သက်၍ ကျွမ်းကျင်သော လမ်းညွှန်မှုများနှင့် ပံ့ပိုးကူညီမှုများကိုလည်း ပိုမိုပေးအပ်လျက် ဘရူနိုင်းနိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ခိုင်မာ အားကောင်းအောင် လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ဘရူနိုင်းနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံအမတ်ကြီး Xiao Jianguo က ပြောကြားခဲ့သည်။

     ဘရူနိုင်း သယံဇာတနှင့်ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် လယ်ယာထွက်စားသောက်ကုန်နှင့် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနမှတစ်ဆင့် တရုတ်နိုင်ငံရှိ Hunan Hybrid Rice Research Center နှင့် ပူးပေါင်းလျက် ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ၏ ရေမြေရာသီဥတုနှင့် သင့်လျော်သော စပ်မျိုးစပါးများ၊ အထူးသဖြင့် ဆည်ရေသောက်မဟုတ်သော လယ်ယာမြေများ၌ စိုက်ပျိုးရန် သင့်လျော်မည့် စပါးမျိုးများကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း Borneo Bulletin က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Source: Urdu Point, 17 Mar 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ဖိလစ်ပိုင်၏ ဆန်သိုလှောင်မှုပမာဏ ၁၇ လအတွင်း အနိမ့်ဆုံးရောက်ရှိ

      ၂၀၂၄ ခုနှစ် အစပိုင်းတွင် ပြည်ပမှဆန်တင်သွင်းမှုမှာ စံချိန်တင်မြင့်မားမှုရှိသော်လည်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ဆန်လက်ကျန်ပမာဏသည် ဖေဖော်ဝါရီလ၌ တစ်နှစ်ကျော်အတွင်း အနိမ့်ဆုံး အဆင့်သို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်စာရင်းအင်းအာဏာပိုင်အဖွဲ့ (PSA) မှ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ခဲ့သော အစီရင်ခံစာတွင် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ရှိ ဆန်လက်ကျန် စုစုပေါင်း သည် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁.၅၁ သန်း ရှိပြီး ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ မှတ်တမ်းတင်ထားသည့် ဆန် တန်ချိန် ၁.၅၂ သန်းအောက် အနည်းငယ် လျော့ကျခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။

       ၂၀၂၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် နိုင်ငံ၏ ဆန်သိုလှောင်မှု ပမာဏသည် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၁.၄၅ သန်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ပြီးနောက် ယခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလရှိ ဆန်သိုလှောင်မှုပမာဏသည် ၁၇ လ အတွင်း အနိမ့်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊  လအလိုက်နှိုင်းယှဉ်ပါက ဆန်လက်ကျန် ပမာဏသည် ဇန်နဝါရီ လ၌ တန်ချိန်၂.၀၃ သန်းရှိရာမှ ၂၅.၅% လျော့ကျခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မှတ်တမ်းတင်ထားရှိသော ဆန်လက်ကျန်ပမာဏ၏ ထက်ဝက်ကျော်သည် ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်မှုကဏ္ဍ၌ သိုလှောင်ထား ခြင်းဖြစ်ပြီး ၄၅.၃% သည် အိမ်ထောင်စုများ လက်ဝယ်၌ သိုလှောင်မှုဖြစ်ကြောင်း PSA က ပြော ကြားခဲ့သည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ရှိ စာရင်းအရ အမျိုးသား စားနပ်ရိက္ခာအာဏာပိုင်အဖွဲ့ (NFA) ၏ လက်ဝယ်၌ ဆန်သိုလှောင်ထားရှိမှုမှာ တစ်နိုင်ငံလုံး စုစုပေါင်းပမာဏ၏ ၃.၁% သာ ရှိသည်။

     ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်သူများ လက်ဝယ်ရှိ ဆန်လက်ကျန်မှာ ယခင်နှစ်ကာလတူ၌ တန်ချိန် ၅၄၁၂၁၀ ရှိရာမှ ယခုနှစ်တွင် ၄၄% ခန့် တိုးတက်လျက် ၇၇၈၈၉၀ တန်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။ သို့ သော် အိမ်ထောင်စုများ လက်ဝယ်ရှိ  ဆန်လက်ကျန်သည် ယမန်နှစ်တွင် တန်ချိန် ၈၇၇၀၃၀ ရှိရာမှ ယခုနှစ်၌ တန်ချိန် ၆၈၅၂၀၀ သို့ လျော့ကျခဲ့ရာ ၂၁.၉% ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ သဘာဝ ဘေးအန္တရာယ်အတွက် အသုံးပြုရန် သိုလှောင်ထားရှိသည့် NFA ၏ ဆန်လက်ကျန်မှာ  ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ၌ ၁၀၄၇၉၀ တန်ရှိရာမှ ယခုနှစ် ကာလတူတွင် တန်ချိန် ၄၆၈၉၀ တန်သို့ ထက်ဝက် ကျော်ကျဆင်းခဲ့သည်။

       ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ၏ ဆန်လက်ကျန် ပမာဏနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အိမ်ထောင်စုများ၏ လက်ဝယ်၌ ၃၁.၅% ၊ ကုန်သွယ်ရောင်းဝယ်သူများထံတွင် ၂၀.၄% နှင့် NFA သိုလှောင်မှု၌ ၃.၇% အသီးသီး ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း PSA က ဖော်ပြထားပါသည်။ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ဆန်တင်သွင်းမှုသည် မက်ထရစ်တန်ချိန် ၂၅၂၄၇၄.၆၆၄ တန်ရှိပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ် ကာလတူ၌ တင်သွင်းခဲ့သော တန်ချိန် ၄၂၇၉၈၅.၈ အပေါ် ၇၀% မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Zawya.Com, 18 Mar 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

အိဒ်ဘာသာရေးပွဲတော်အတွက် ကမ္ဘောဒီးယားမှ ဆန်တန်ချိန် ၂၂၅၀၀ အင်ဒိုနီးရှား တင်သွင်းမည်

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၌ အိဒ်ဘာသာရေးပွဲတော်မတိုင်မီ ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့် ဆည်းပေးနိုင်ရေးအတွက် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံမှ ဆန်တန်ချိန် ၂၂၅၀၀ တင်သွင်းနိုင်ရန် အစိုးရက စီစဉ်လျက်ရှိကြောင်း အမျိုးသားစားနပ်ရိက္ခာအေဂျင်စီ (Bapanas) က ၁၈-၃-၂၀၂၄ နေ့တွင် ပြော ကြားခဲ့သည်။

    အစိုးရအနေဖြင့် ပြည်တွင်း၌ ဆန်စပါး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရေးကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက်နေသော်လည်း ယခုအချိန်တွင် နိုင်ငံပိုင်ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးကုမ္ပဏီ Bulog အား ပြည်ပမှ ဆန် ဝယ်ယူတင်သွင်းစေရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံထံမှ ဆန်တန်ချိန် ၂၂၅၀၀ ကို တင်သွင်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း Bapanas ၏ အကြီးအကဲဖြစ်သူ Arief Prasetyo Adi က သမ္မတ အိမ်တော်တွင် ကျင်းပပြုလုပ်သည့်  သမ္မတ Joko Widodo ဦးဆောင်သော အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ပြီးနောက် ကြေညာချက်ထုတ်ပြန် ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

     Bapanas အေဂျင်စီသည် စပါးအမြောက်အမြား ရိတ်သိမ်းရာသီဖြစ်သော ယခုနှစ် မတ်လမှ ဧပြီလအတွင်း ထွက်ရှိသည့် ဆန်စပါးများကို လက်ခံရန် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ လုပ်ဆောင်နေ ကြောင်း၊ လယ်သမားများ အနေဖြင့် ရည်မှန်းထားသည့် စပါးအထွက်ပမာဏကို ရရှိမည်ဟု ရှုမြင်ထားပြီး အဓိကစားသုံးကုန်ဖြစ်သော ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ ကျဆင်းလာမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြောင်း၊ အကျိုးခံစားခွင့်ရှိသည့် သန်းပေါင်းများစွားသော ပြည်သူများထံသို့ ဆန်အခမဲ့ ဖြန့်ဝေပေးခြင်း အပါအဝင် ပြည်သူများ ဆန်ပြတ်လပ်မှု မရှိစေရေးအတွက် အစိုးရက ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက် ခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၌ အစိုးရသည် အကျိုးခံစားခွင့်ရှိသည့် အိမ်ထောင်စုပေါင်း ၂၂ သန်းသို့ လစဉ် ဆန် ၁၀ ကီလိုဂရမ်နှုန်းဖြင့် ၇ လကြာ ဖြန့်ဝေထောက်ပံ့ပေးခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင်လည်း ၆ လကြာ ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း၊ အဆိုပါအစီအစဉ်သည် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနနှင့် တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရများမှ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် စားနပ်ရိက္ခာများ ဈေးနှုန်းသက်သာစွာရရှိရေးလှုပ်ရှားမှုနှင့် သီးခြားစီဖြစ်ကြောင်း Mr. Adi ကပြောဆိုခဲ့သည်။

     အဆိုပါ ဆန်အခမဲ့ ထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ်မှတစ်ဆင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံရှိ လူဦးရေ ၈% ၏ ဆန်လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ အင်ဒိုနီးရှား အစိုးရအနေဖြင့် Bulog အဖွဲ့၏ လက်ဝယ်၌ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လအထိ ဖူလုံမှုရှိစေမည့် ဆန်တန်ချိန် ၁.၂ သန်းခန့်ကို သိုလှောင်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရေး  သေချာခိုင်မာအောင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: The Sun, 18 Mar 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

Pages

Subscribe to RSS - ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ