ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

   မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံ၊ သမ္မတမိုဟာမက်မီဇူးသည် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တနင်္လာနေ့ မှ သောကြာနေ့အထိ အလည်အပတ်သွားရောက်သွားမည်ဖြစ်သည်။

  တရုတ်နိုင်ငံနှင့် မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံတို့၏ ဆက်ဆံရေးအခြေအနေသည် စတင်မှတ်သစ်သို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ပြီး ယခုအလည်အပတ်ခရီးစဉ်သည် နိုင်ငံနှစ်နိုင်ငံကြား ပိုမိုမြင့်မားသည့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက် ဆက်ဆံရေးအတွက် မဟာဗျူဟာမြောက်လမ်းညွှန်ချက်များ ချမှတ်နိုင်မည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဝမ်ဝမ်ဘင်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

    ကုန်သွယ်ရေး အခြေခံအဆောက်အအုံ ဆောက်လုပ်ရေးနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများနှင့် ပတ်သက်ပြီး အဓိက ဆွေးနွေးသွားမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း တောင်အာရှလေ့လာရေးဗဟို၏ လက်ထောက်ညွန်ကြားရေးမှူး လင်မင်းဝမ်က ဖူဒန်တက္ကသိုလ်တွင် ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။

     တရုတ်နိုင်ငံနှင့် မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံတို့၏ ကုန်သွယ်ရေးမှာပြီးခဲ့သည့် လွန်ခဲ့သည့်နှစ်များ အတွင်း ပုံမှန်တိုးတက်လျက်ရှိပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် နှစ်နိုင်ငံရေးကုန်သွယ်မှုမာဏမှာ ဒေါ်လာ ၄၅၁.၃၅ သန်း ရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    တရုတ်နိုင်ငံမှ ပင်လယ်စာများနှင့် ရေထွက်ပစ္စည်းများကို မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံမှ တင်သွင်းပြီး စက်ပစ္စည်းများနှင့် ဆောက်လုပ်ရေးပစ္စည်းများ ပြန်လည်တင်ပို့လျက်ရှိပါသည်။

    BRI အတွက် မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံ၏ အခြေခံအဆောက်အအုံ တည်ဆောက်မှုများတွင် တရုတ် နိုင်ငံက အဓိကနေရာတွင် တည်ရှိနေပါသည်။ တရုတ်-မော်လ်ဒိုက် ချစ်ကြည်ရေးတံတား တည်ဆောက်ခြင်း၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်တိုးချဲ့ခြင်းနှင့် တခြား စီမံကိန်းအချို့ကို စတင်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

      ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံစီးပွားရေး၏ အဓိက အသက်သွေးကြောဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံသည် ကိုဗစ်-၁၉ရောဂါ မတိုင်မီ ဆယ်နှစ်တာကာလအတွင်း မော်လ်ဒိုက်နိုင်ငံ၏ အဓိက ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားများ လည်ပတ်သည့် နိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။

Source – CGTN

DOCA(ရန်ကုန်)

  တိုင်းပြည်၏စီးပွားရေးကိုပံ့ပိုးပေးပြီး ကုန်သွယ်မှုပိုမိုတိုးတက်လာစေရန်အတွက် သွင်းကုန်အကောက်ခွန်မူဝါဒများကို ပြင်ဆင်ညှိနှိုင်းမှုတချို့ပြုလုပ်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတော်ကောင်စီ၏ သွင်းကုန်အကောက်ခွန်ကော်မရှင်က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ ၁ရက်နေ့တွင် စတင်အကျိုးသက်ရောက်မည်ဖြစ်ပြီး ကုန်ပစ္စည်းတချို့၏ သွင်းကုန်နှင့် ပို့ကုန်ဆိုင်ရာအခွန်အခများကို ညှိနှိုင်းပေးခြင်းတို့ပါဝင်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

     တရုတ်နိုင်ငံသည် ကုန်ပစ္စည်းအမျိုးအစားပေါင်း ၁၀၀ကျော်ကို Most Favored Nation (MFN) ၏ အကောက်ခွန်နှုန်းထားထက် နည်းပါးစွာကောက်ခံသွားရန်အတွက် အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်သွားရန်ရှိပါသည်။ ဆန်းသစ်သောတီထွင်မှုများပိုမိုတိုးတက်လာစေရန်နှင့် အရှိန်မြှင့်တင်ရန်တို့အတွက် တရုတ်နိုင်ငံသည် အခြေခံအရင်းအမြစ်များနှင့် သွင်းကုန်အခွန်များကို လျှော့ချပေးသွားမည်ဖြစ်သည်။

  ပြည်သူလူထု၏ ကျန်းမာရေးလိုအပ်ချက်များကို ပိုမိုဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန်နှင့် ဆေးဝါးတချို့နှင့် ဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရန်တို့အတွက် ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများကို သွင်းကုန်အကောက်ခွန်မဲ့ဖြစ်စေရန် ဆောင်ရွက်ပေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး ပြည်တွင်းမှ သန့်စင်ပြီးသားအလူမီနီယမ်များ၏ ပြည်ပသို့ ပို့ကုန်အခွန်များကို လျှော့ချသွားမည်ဖြစ်သည်။

      ထို့ပြင် ပြည်တွင်းစက်မှုဇုန်များတိုးတက်လာမှုနှင့် ဝယ်လိုအား/ရောင်းလိုအားပြောင်းလဲလာမှုတို့ကြောင့် ကုန်ပစ္စည်းတချို့၏ သွင်းကုန်အခွန်အခများကို တိုးမြှင့်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိ ရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

    တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့သော ၁၄ ကြိမ်မြောက်အမျိုးသားပြည်သူ့ကွန်ဂရက်အမြဲ တမ်းကော်မတီ၏ (၇) ခုမြောက်အစည်းအဝေး၌ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လ ၁ ရက်နေ့တွင် စတင်အကျိုး သက်ရောက်မည့် အစားအသောက်ဖူလုံမှုဥပဒေကို ပြဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ကမ္ဘာပေါ်တွင် အစား အသောက်ရောင်းချမှုကွင်းဆက်တစ်လျှောက် စိန်ခေါ်မှုများကို ရင်ဆိုင်နေရချိန်တွင် တရုတ်နိုင်ငံ၌ အစားအသောက်ဖူလုံမှုဥပဒေကို ပြဌာန်းလိုက်ခြင်းမှာ နိုင်ငံ၏အစားအသောက်ဖူလုံမှုကို တိုးတက်စေခြင်း၊ စွန့်စားမှုအန္တရာယ်များကို ကာကွယ်နိုင်ခြင်း၊ အရေးပေါ်စီမံကွပ်ကဲနိုင်ခြင်းနှင့် စီးပွား ရေးကြံ့ကြံ့ခံနိုင်ရန် အခြေခံအုတ်မြစ်တည်ဆောက်နိုင်ခြင်းစသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်သွားရန်ရည် ရွယ်ပါသည်။

   လတ်တလောနှစ်များအတွင်း အစားအသောက်ဖူလုံရေးကိစ္စမှာ အရေးပါလာသကဲ့သို့ လူဦး ရေ ၁.၄ ဘီလီယံရှိသည့် တရုတ်နိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းသီးနှံထုတ်လုပ်မှု၊ အာမခံနိုင်သောထုတ်လုပ်မှုစွမ်းရည်တိုးတက်စေမှု၊ သင့်တင့်မျှတစွာအစားအသောက်တင်သွင်းမှုနှင့် နည်းပညာအထောက် အပံ့တို့အပေါ်အခြေခံ၍ ပြည်တွင်းအစားအသောက် လိုအပ်ချက်ပြည့်မီစေရေးကို အလေးထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်လျက်ရှိခြင်းကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အစားအသောက်ရောင်းချမှုမှာ တည်ငြိမ်လျက်ရှိပြီး ဈေးကွက်အတွင်း အစားအသောက်ကုန်လက်ကျန် မှာလည်း ပြည့်ဝလုံလောက်မှုရှိနေပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ အမျိုးသားစာရင်းဌာန၏ ကိန်းဂဏန်း သတင်းအချက်အလက်များအရ တရုတ်နိုင်ငံ၏အစားအသောက်သီးနှံထုတ်လုပ်မှုမှာ နှစ်အလိုက် ၁.၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်ခဲ့ပြီး ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင် (၉) နှစ်ဆက်တိုက်မြောက် စံချိန်တင်တန်ချိန် ၆၉၅.၄၁ သန်းရှိခဲ့ပါသည်။

   တရုတ်နိုင်ငံတွင် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ငါးပုံတစ်ပုံရှိသော လူဦးရေရှိပြီး ကမ္ဘာ့စိုက်ပျိုးမြေ ဧရိယာ၏ ၉ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံစီးပွားရေး၏စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အခက် အခဲများကို ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းနိုင်သည်သာမက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက်လည်း အ ထောက်အကူပြုလျက်ရှိပါသည်။ သို့ရာတွင် တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် စိန်ခေါ်မှုအချို့ဖြစ်သည့် အရည် အသွေးနိမ့်ကျသော စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာအကန့်အသတ်နှင့်ဖြစ်နေခြင်း၊ သီးနှံထုတ်လုပ်မှုတည်ငြိမ် ရေးနှင့် အထွက်နှုန်းမြင့်မားရေးတို့အတွက် အခက်အခဲများကို တွေ့ကြုံနေရခြင်း၊ ရာသီဥတုပြင်း ထန်ခြင်းနှင့် ကမ္ဘာ့အစားအသောက် ရောင်းချမှုဈေးကွက်တွင် မသေချာမရေရာမှုများဖြစ်နေခြင်း စသည့်အခက်အခဲများကို ရင်ဆိုင်နေရလျက်ရှိပါသည်။

    ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂစားနပ်ရိက္ခာနှင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးအဖွဲ့အစည်းမှ ထုတ်ပြန်သည့် ကမ္ဘာ့အစားအသောက်အကြပ်အတည်းအစီရင်ခံစာတွင် အစားအသောက်ဖူလုံမှုမရှိသည့်အကြပ် အတည်းကို ၂ဝ၂၁ ခုနှစ်၌ နိုင်ငံပေါင်း ၅၃ နိုင်ငံရှိ လူဦး ရေ ၁၉၃ သန်းမှာ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရပြီး ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် တွင် နိုင်ငံပေါင်း ၅၈ နိုင်ငံရှိ လူဦးရေ ၂၅၈ သန်းမှာ ရင်ဆိုင်လာရသဖြင့် ပိုမိုဆိုးရွားလာခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါကိန်းဂဏန်းများမှာ ၇ နှစ်အတွင်း အမြင့်မားဆုံးသောကိန်းဂဏန်းဖြစ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် ရာခိုင်နှုန်းအားဖြင့် အစားအသောက်ဖူလုံမှုမရှိခြင်းမှာ ၂ဝ၂၁ ခုနှစ်တွင် ၂၁.၃ ရာခိုင်နှုန်းသာရှိရာမှ ၂ဝ၂၂ ခုနှစ်တွင် ၂၂.၇ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်မားလာခဲ့သဖြင့် ကမ္ဘာ့အစားအသောက်ဖူလုံမှုမရှိခြင်းမှာ ပိုမိုယိုယွင်းပျက်စီးလာခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ သို့ဖြစ်၍ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစားအသောက် ဖူလုံမှုအတွက် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ပြီး ပြည်တွင်းသီးနှံရောင်းချမှု တည်ငြိမ်စေရေးနှင့် ဖူလုံစေရေးတို့အတွက် ပြင်ပပတ်ဝန်းကျင်မှ မသေချာမရေရာမှုများကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ပါသည်။

   တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အစားအသောက်ရောင်းချမှု ကွင်းဆက်တစ်လျှောက် အစားအသောက်ဖူလုံမှုရှိစေရန် သီးနှံဆုံးရှုံးမှုနှင့်အလေအလွင့်ကို လျှော့ချခြင်းကဲ့သို့သော အသေးစိတ် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများကို ချမှတ်ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ပါသည်။ စားနပ်ရိက္ခာနှင့်လယ်ယာစိုက် ပျိုးရေးအဖွဲ့အစည်းက ကမ္ဘာပေါ်တွင် အစားအသောက်ထုတ်လုပ်မှုမှ လက်လီရောင်းချမှုအထိ နှစ်စဉ်အစားအသောက်ဆုံးရှုံးမှုမှာ ကမ္ဘာ့အစားအသောက်ထုတ်လုပ်မှု၏ ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။ တရုတ်နိုင်ငံ၏စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုဥပဒေတွင် စားနပ်ရိက္ခာထိန်းသိမ်းမှု၊ သီးနှံထုတ်လုပ်သည့်လုပ်ငန်းစဉ်မှ စားသုံးသည့်လုပ်ငန်းစဉ်အထိ စားနပ်ရိက္ခာအလေ့အလွင့် ဖြစ်မှုကို လျှော့ချရန်အတွက် လိုအပ်ချက်များကို ချမှတ်ဆောင်ရွက်မှုစသည်တို့နှင့်စပ်လျဉ်းသည့် အခန်းတစ်ခန်းကို ထည့်သွင်းပြဌာန်းထားပါသည်။

    တရုတ်နိုင်ငံသည် ပဲပုပ်စေ့နှင့်ပြောင်းတို့ကို အကြီးမားဆုံးတင်သွင်းသည့်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံဖြစ် ပြီး အခြားလယ်ယာထွက်ကုန်များအတွက် အကြီးမားဆုံးဈေးကွက်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။  စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုအတွက် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့်စွန့်စားမှုအန္တရာယ်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိပြီး တည်ငြိမ်သောစားနပ်ရိက္ခာကုန်သွယ်မှုကွန်ရက်တည်ဆောက်ခြင်း လုပ်ငန်းမှာ အရေးပါသောလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

Source: Global Times, December 30^th, 2023. (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ၂ဝ၂၃-၂၄ ရာသီကာလ ပထမ (၃) လအတွင်း သကြားအဓိကထွက်ရှိသည့် ပြည်နယ်များတွင် သကြားအထွက်နှုန်းလျော့နည်းခဲ့ခြင်းကြောင့် သကြားအထွက်ပမာဏမှာ ၇.၇ ရာခိုင်နှုန်းလျော့နည်းကျဆင်းပြီး တန်ချိန် ၁၁၂ သိန်းသို့ လျော့နည်းထွက်ရှိခဲ့ကြောင်း The National Federation of Cooperative Sugar Factories Limited (NFCSF) က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ၂ဝ၂၂-၂၃ ရာသီကာလ အောက်တိုဘာလမှ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း သကြားထုတ်လုပ်မှုမှာ တန်ချိန် ၁၂၁.၃၅ သိန်းရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ NFCSF က အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် သကြားရာသီ ကာလမှာ အောက်တိုဘာလမှ စက်တင်ဘာလအထိဖြစ်ပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏သကြားထွက်ရှိမှုမှာ ၂ဝ၂၂-၂၃ ရာသီကာလတွင် တန်ချိန် ၃၃ဝ.၉ဝ သိန်းထွက်ရှိခဲ့ရာမှ ၂ဝ၂၃-၂၄ ရာသီကာလတွင် တန်ချိန် ၃ဝ၅ သိန်းသို့ လျော့နည်းထွက်ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   NFCSF က  လက်ရှိရာသီကာလ ၂ဝ၂၃ ဒီဇင်ဘာလအထိ စက်ရုံပေါင်း ၅၁၁ ခုမှ ကြံတန်ချိန် ၁,၂၂၃ သိန်းကို ကြိတ်ခွဲထုတ်လုပ်ခဲ့ကြောင်းနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ထိပ်တန်းသကြားထုတ်လုပ်သည့် ပြည်နယ် ၃ ခုအနက် Maharashtra နှင့် Karnataka ပြည်နယ်များတွင် ယခုရာသီကာလ အောက်တိုဘာလမှ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း သကြားထုတ်လုပ်မှုမှာလျော့နည်းကျဆင်းခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ NFCSF ဥက္ကဌ Jaiprakash Dandegaonkar က ဗဟိုအစိုးရသည် ကြံရည်မှ အီသနောထုတ်လုပ်မှုကို ကန့်သတ်ခဲ့သဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း ပြည်တွင်းစားသုံးရန်သကြားတန် ချိန် ၃ဝ၅ သိန်းထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ NFCSF ကထုတ်ပြန်သောကိန်းဂဏန်း သတင်းအချက်အလက်များအရ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ထိပ်တန်းသကြားထုတ်လုပ်သည့် Maharashtra တွင် ယခင်နှစ်က သကြားတန်ချိန် ၄၇.၄ဝ သိန်းထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့ရာမှ ၂ဝ၂၃-၂၄ ဒီဇင်ဘာလအထိ သကြားတန်ချိန် ၃၈.၂ဝ သိန်းသို့ လျော့နည်းထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အလားတူ တတိယအကြီးမားဆုံးသကြားထုတ်လုပ်သည့် Karnataka တွင်လည်း ယခင်နှစ်က သကြားတန်ချိန် ၂၆.၇ဝ သိန်းထုတ်လုပ်ခဲ့ရာမှ တန်ချိန် ၂၄ သိန်းသို့ လျော့နည်းထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း  သိရှိ ရပါသည်။

   သို့ရာတွင် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ဒုတိယအကြီးမားဆုံးသကြားထုတ်လုပ်သည့် Uttar Pradesh တွင် ယခင်နှစ်က သကြားတန်ချိန် ၃ဝ.၈ဝ သိန်းထုတ်လုပ်ခဲ့ရာမှ ယခုရာသီကာလ ဒီဇင်ဘာလ အထိ သကြားတန်ချိန် ၃၄.၆၅  သိန်းသို့ ပိုမိုတိုးတက်ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ပျှမ်းမျှသကြားထုတ်လုပ်မှုမှာ ၉.၁၇ ရာခိုင်နှုန်းရှိပြီး ဆောင်းရာသီသို့ ဝင်ရောက်လာသည်နှင့် သကြားထွက်ရှိမှုူမှာ ပိုမိုတိုးတက်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းသိရှိရပါသည်။ ရာသီကာလအကုန်တွင် Uttar Pradesh တွင် သကြားတန်ချိန် ၁၁၅ သိန်း၊ Maharashtra တွင် သကြားတန်ချိန် ၉ဝ သိန်း၊ Karnataka တွင်သကြားတန်ချိန် ၄၂ သိန်း၊ Tamil Nadu တွင် သကြားတန်ချိန် ၁၂ သိန်းနှင့် Gujarat တွင် သကြားတန်ချိန် ၁ဝ သိန်းထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ခန့်မှန်းသိရှိရပါသည်။ NFCSF ၏ မန်းနေးဂျင်းဒါရိုက်တာဖြစ်သူ Prakash Naiknavare က လက်ရှိရာသီအစကာလတွင် သကြားထုတ်လုပ်မှုမှာ တန်ချိန် ၂၉ဝ သိန်းထွက်ရှိမည်ဟုခန့်မှန်းထားပြီး တန်ချိန် ၁၅ သိန်းခန့် တိုးတက်ထုတ်လုပ်နိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသဖြင့် လက်ရှိကာလတွင် အီသနောထုတ်လုပ်မှုကို ကန့်သတ်ထားမှုအား အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ ဖြေလျှော့ဆောင်ရွက်ပေးသွားနိုင်ကြောင်း ပြော ကြားခဲ့ပါသည်။ NFCSF နှင့် အိန္ဒိနိုင်ငံသကြားစက်အသင်းတို့သည် အဆိုပါအရေးကိစ္စကို ဗဟိုအစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: Economic Times, 02 January 2024. (လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၌ ရော်ဘာစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကို တွန်းအားပေးမြှင့်တင်ရန်နှင့် ပြည်ပဝယ်လိုအားနည်းပါးမှုအရ ရော်ဘာဈေးနှုန်းများကျဆင်းမှုနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသော ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင် များနှင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများကို အထောက်အပံ့ပြုရန် ရည်ရွယ်လျက် ရော်ဘာတင်ပို့မှုအပေါ် အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုခြင်းကို ၁-၁-၂၀၂၄ ရက်နေ့မှ စတင်၍ နောက်ထပ် ၂ နှစ်အထိ သက်တမ်းတိုးမြှင့်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ကမ္ဘောဒီးယားဝန်ကြီးချုပ် Hun Manet က ၂၃-၁၁-၂၀၂၃ ရက်နေ့၌ လက်မှတ်ရေးထိုး အတည်ပြုထားသော အစိုးရ ရုံးမိန့်တစ်ရပ်တွင် ရော်ဘာတင်ပို့မှုအပေါ် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ကောက်ခံမည့် အခွန်နှုန်းထား တည်ဆောက်ပုံဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ၂၈-၁၂-၂၀၂၃နေ့၌ မြင်တွေ့ခဲ့ ရကြောင်း၊ အသစ်ပြင်ဆင်သည့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများအရ ရော်ဘာတစ်တန်၏ ဈေးနှုန်းသည် ဒေါ်လာ ၁၆၀၀ အောက်ဖြစ်ပါက ပို့ကုန်အပေါ် အခွန်ကင်းလွတ်မှုရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒေါ်လာ ၁၆၀၀ မှ ၂၀၀၀ အောက်အတွင်း ဖြစ်ပါက ၁ တန်လျှင် အခွန် ၂၅ ဒေါ်လာနှုန်း၊  ဒေါ်လာ ၂၀၀၀ မှ ၂၇၀၀ အောက်အတွင်း ဖြစ်ပါက ၁ တန်လျှင် အခွန် ၅၀ ဒေါ်လာနှုန်း၊  ဒေါ်လာ ၂၇၀၀ မှ ၃၆၉၉ ဒေါ်လာအထိ ဖြစ်ပါက ၁ တန်လျှင် အခွန် ၁၀၀ ဒေါ်လာနှုန်းနှင့် ဈေးနှုန်းသည်  ဒေါ်လာ ၃၇၀၀ နှင့် အထက်ဖြစ်ပါက ၁ တန်လျှင် အခွန် ၂၀၀ ဒေါ်လာနှုန်း အသီးသီး စည်းကြပ်မည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် Phnom Penh Post သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

    ကမ္ဘောဒီးယား ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းများ အသင်းချုပ် (Cambodia Chamber of Commerce) မှ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ Lim Heng က နိုဝင်ဘာလ၌ ကျင်းပခဲ့သော အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍတို၏ ညီလာခံဆွေးနွေးပွဲတွင် လုပ်ငန်းရှင်များ၏ တောင်းဆိုခဲ့မှုအရ အစိုးရက ယခုကဲ့သို့ ဖြေလျော့ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါညီလာခံတွင် ကမ္ဘောဒီးယား ရော်ဘာလုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးရေးအသင်းသည် ကမ္ဘာ့ရော်ဘာဈေးကွက်၌ ကာလရှည်ကြာစွာ ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုအရ ရော်ဘာပို့ကုန်အပေါ် ကောက်ခံသည့် အခွန်နှုန်းထားများကို ချိန်ညှိဆောင်ရွက်ပေးရန် ဝန်ကြီးချုပ် ထံသို့ အဆိုပြုလွှာ တင်ပြခဲ့ကြောင်း၊ ထို့နောက်အစိုးရသည် အကောက်ခွန်ဦးစီးဌာနအား တာဝန်ပေးအပ် ဆောင်ရွက်စေခဲ့ရာ ရော်ဘာပို့ကုန်အပေါ် နောက်ထပ် ၂ နှစ်အထိ အခွန်သက်သာခွင့်ရရှိမည့် ကောင်းမွန်သောရလဒ် ထွက်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ နိုင်ငံ၏ ရော်ဘာစိုက်ဧရိယာသည် ဟက်တာ ၄ သိန်းကျော်ခန့် ရှိနေချိန်၌ ဤကဲ့သို့ အခွန်ဆိုင်ရာဆွဲဆောင်မှုပေးခြင်းက ရော်ဘာရောင်းလိုအား အပိုင်းကို တည်ငြိမ်မှုရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။

    ကမ္ဘောဒီးယားအစိုးရ၏ အချက်အလက်များအရ ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ နိုဝင်ဘာလ အတွင်း ရော်ဘာတင်ပို့မှုမှ ဝင်ငွေ ဒေါ်လာ ၄၄၅.၅ သန်းနှင့် ရော်ဘာသစ်ထုတ်ကုန် တင်ပို့မှုမှ ဒေါ်လာ ၁.၅၀၃ သန်း ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ နိုဝင်ဘာလအတွင်း ရော်ဘာတစ်တန်၏ ဈေးနှုန်းမှာ ၁၃၃၃ ဒေါ်လာရှိပြီး ယခင်နှစ် ကာလတူအောက် ၇.၇% ကျဆင်းခဲ့သည်။ ကမ္ဘောဒီးယား၏ ရော်ဘာသစ်ထုတ်ကုန် တင်ပို့ရာ၌ ဈေးနှုန်းမှာ ၁ ကုဗမီတာလျှင် ၂၃၁ ဒေါ်လာနှုန်း ရရှိခဲ့သည်။

    ကမ္ဘောဒီးယားရော်ဘာလုပ်ငန်းဌာန၏ စာရင်းများအရ လက်ရှိကာလတွင် ရော်ဘာစိုက်ပျိုးထားရှိမှု ဧရိယာမှာ ၄၀၄၅၇၈ ဟက်တာရှိပြီး ၎င်းအနက် ၇၈% ဖြစ်သော ၃၁၅၃၃၂ ဟက်တာမှ ရော်ဘာအစေးခြစ် ထုတ်လုပ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ကျန်ရှိသော စိုက်ပျိုးဧရိယာမှာ ပြုစုစိုက်ပျိုးထားဆဲ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: The Phnom Penh Post, 28 Dec 2023(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)