ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ မအူပင်ခရိုင်၌ ဆောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးရာသီတွင် ပဲမျိုးစုံ၊ ဆီထွက် သီးနှံ၊ စားဖိုဆောင်သီးနှံနှင့် အခြားသီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးကြရာ ပဲမျိုးစုံ ဧက ၅၇၂၀၄၉ ကျော်စိုက်ပျိုးမည် ဖြစ်ကြောင်း မြို့နယ်စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနမှ သိရသည်။

    ၂၀၂၅ - ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ မအူပင်ခရိုင်အနေဖြင့် ဆောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးရာသီ၌ ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးရန် ၂၄၁၄၇၄ ဧကလျာထားပြီး ယနေ့အချိန်ထိ ၁၂၀၀၀၀ကျော် စိုက်ပျိုးပြီးဖြစ်သည်။

   ဒီနှစ်ဆောင်းရာသီမှာ ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးဖို့ ဧက ၂၄၁၄၇၄ ကျော်လျာထားစိုက်ပျိုးပြီး လက်ရှိ အချိန်မှာ ဧက ၁၂၀၀၀၀ ကျော်စိုက်ပျိုးပြီးဖြစ်ကြောင်း တောင်သူတွေ တစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးချဲ့ စိုက်ပျိုးကြပြီး စားတော်ပဲသီးနှံကို လယ်ရိတ်သိမ်းပြီး သီးထပ်အဖြစ်စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရသည်။

    မအူပင် မြို့နယ်တွင် ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးပြီးစီးမှုအနေဖြင့် မတ်ပဲ ဧက ၆၁၃၀၇ ၊ ပဲတီစိမ်း ၂၁၅၉ ဧက၊ ဘိုကိတ်  ၁၁၂၅၃ ဧက၊ စားတော်ပဲ ၂၅၅ ဧက၊ အခြားပဲ ၃၄၁၆ ၊ထောပတ်ပဲ ၂၇၇  စုစုပေါင်း ၇၈၆၆၇ ဧက ဖြစ်ကြောင်း မြို့နယ်စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန စာရင်းများအရ သိရသည်။ကျန်သော မြို့နယ်များဖြစ်သည့်  ပန်းတနော်၊ ဓနုဖြူ၊ ညောင်တုန်းမြို့နယ်များတွင်လည်း ပဲမျိုးစုံးစိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

    ပုသိမ်မြို့နယ်အတွင်း စပါးစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသော တောင်သူများမှာ ကောက်ညှင်းစပါးကို ထည့်သွင်းစိုက်ပျိုးလျက်ရှိသော်လည်း ယခင်နှစ်မှစတင်၍ ကောက်ညှင်းစပါးဈေးနှုန်းမှာ ဈေးကောင်းရရှိသည့်အတွက် ယခုနှစ်တွင်လည်း ကောက်ညှင်းစပါးကို တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလျက် ရှိသော တောင်သူများထံမှ သိရသည်။

          ယခင်နှစ်ကောက်ညှင်းဈေးကွက်တွင် ကောက်ညှင်းစပါးတင်း ၁၀၀ ဈေးနှုန်းမှာ ပေါ်ကာစ ကျပ် ၄၅ သိန်းဝန်းကျင်ဈေးရရှိပြီး ရာသီကုန်ချိန်တွင် ကောက်ညှင်းစပါးဈေးမှာ ကျပ်သိန်း ၃၀ ခန့် ဈေးရရှိသော်လည်း တောင်သူများတွက်ချေကိုက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည် ။ ယခုနှစ် မိုးစပါး ပေါ်ချိန် အောက်တိုဘာလလကောက်ညှင်းစပေါ်ချိန် ကောက်ညှင်းဈေးမှာ တင်း ၁၀၀ ကျပ် ၃၈ သိန်းဝန်းကျင် ပေါက်ဈေးရှိပြီး ယခုအချိန် ကောက်ညှင်းဈေးနှုန်းမှာ တင်း ၁၀၀ ကျပ် ၂၆/၂၇ သိန်း ဝန်းကျင်ဈေးရှိသော်လည်း တောင်သူများအကျိုးအမြတ် ရရှိကြောင်း သိရသည်။ ယခုအချိန် မိုးဧည့်မထ စပါးဈေးနှုန်းမှာ တင်း ၁၀၀ ကျပ် ၁၃/၁၄ သိန်းဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေချိန် ဈေးနှုန်းပိုမိုရရှိသော ကောက်ညှင်းစပါးဈေးနှုန်းမှာ တောင်သူများ တွက်ချေကိုက်မှု ရှိကြောင်း သိရသည်။

          ပုသိမ်မြို့နယ်တွင် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသော ကောက်ညှင်းအမျိုးအစားများမှာ မှော်ဘီ ကောက်ညှင်း ၊ လာအိုကောက်ညှင်း ၊ ကောက်ညှင်းအရင် ၊ ကောက်ညှင်းအသွယ်မျိုးတို့ကို အဓိကစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး မိုးရာသီတွင် တင်း ၈၀ နှင့်အထက် ဆောင်းစပါးရာသီတွင်လည်း တင်း ၁၀၀ နှင့် ၁၂၀ ကြား ထွက်ရှိကြောင်း စိုက်ပျိုးစရိတ်မှာ ကျပ် ၁၀ သိန်းဝန်ကျင်ရှိပြီး လက်ရှိ ကောက်ညှင်း ဈေးမှာ တောင်သူများအကျိုးအမြတ် ရရှိကြောင်း သိရသည်။ မြန်မာလူမျိုးတို့ နှစ်ခြိုက်စွာ စားသုံးနေသော မုန့်ပဲသရေစာအများစုတွင် မပါမဖြစ် ပါဝင်နေသော ကောက်ညှင်းကို ယခုဆောင်းရာသီတွင်း ပုသိမ်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကြက်ပေါင် ၊ စာဖြူစု ၊ ရေမနေ ၊ ရေအိုးစင် ၊ တလိုင်းချောင်း ၊ ဥတို ၊ ဆယ်ပင်ကြီး ၊ ဆယ်ပင်လေး ၊ ခရမ်းကွင်းကျေးရွာနှင့် အခြားကျေးရွာများတွင်လည်း တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

  ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ဖျာပုံမြို့နယ်နှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ကျေးရွာဒေသများမှ ထွက်ရှိသော ပေါ်ဆန်းဆန်စပါးများသည် ၎င်းတို့၏ အရည်အသွေး၊ အရသာများကြောင့် ပြည်တွင်း ဈေးကွက် တွင် နာမည်ကျော်ကြားလျက်ရှိသည်။ ဖျာပုံဒေသသည် ရေမြေသဘာဝကောင်းမွန်မှုကြောင့် ပေါ်ဆန်းဆန်အထူးထွက်ရှိသည့် ဒေသအဖြစ် ရပ်တည်နေသည်။ ဒေသခံလယ်သမားများက ရှေးအစဉ်အဆက်မှ ယနေ့တိုင် ပေါ်ဆန်းဆန်စပါးကို အထူးပြုစိုက်ပျိုးလာခဲ့ကြသည်။

          လက်ရှိဒေသစပါးဈေးကွက်တွင် ဖျာပုံပေါ်ဆန်းဆန်စပါး ဈေးနှုန်းများမှာ ပေါ်ဆန်းဆန် စပါးအစို (၁)  တင်းလျှင် ၃၀,၀၀၀ ကျပ်မှ ၃၅,၀၀၀ ကျပ်အထိ ၊ ပေါ်ဆန်းဆန်စပါးခြောက် (၁) တင်းလျှင် ၃၆,၀၀၀ ကျပ်မှ ၄၆,၀၀၀ ကျပ်အထိ ပေါ်ဆန်းဆန်ဆန် (၁) တင်းလျှင် ၅၀,၀၀၀ ကျပ်မှ ၆၀,၀၀၀ ကျပ်အထိဖြစ်ပြီး ဖျာပုံပေါ်ဆန်းဆန်များသည် ရန်ကုန်၊ မန္တလေး၊ နေပြည်တော် စသည့် မြို့ကြီးများရှိ အဆင့်မြင့်ဈေးကွက်များတွင် ဝယ်လိုအားကောင်းမွန်လျက်ရှိသည်။ အထူး သဖြင့် လတ်ဆတ်သော ဆန်အဖြစ် ချက်ပြုတ်စားသောက်ရန်နှင့် အထူးဟင်းလျာများအတွက် အသုံးပြု ရန် စားသုံးသူများက ဦးစားပေးရွေးချယ်လေ့ရှိသည်။

          ဖျာပုံမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာပေါင်း ၅၀ ကျော်တွင် ပေါ်ဆန်းဆန်စပါးကို အဓိက စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး တစ်နှစ်လျှင် စပါးတန်ချိန် ထောင်ဂဏန်းအထက် ထုတ်လုပ်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ ဒေသခံလယ်သမားများသည် ရာသီဥတုဒဏ်၊ ရေလွှမ်းမိုးမှုဒဏ်များကို ရင်ဆိုင် ရသည့်အခါတွင်လည်း ပေါ်ဆန်းဆန်စပါး၏ အရည်အသွေးကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရန် ကြိုးပမ်း လျက်ရှိသည်။ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများအနေဖြင့် ဖျာပုံပေါ်ဆန်းဆန်ကို ဒေသ ထွက်ကုန်တစ်ခုအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုကာ ဈေးကွက်တိုးချဲ့ခြင်း၊ နည်းပညာပံ့ပိုးခြင်းများ ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိသည်။ ယခုအခါ ဖျာပုံပေါ်ဆန်းဆန်သည် ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ကိုယ်ပိုင်အမှတ်တံဆိပ်တစ်ခုအဖြစ် ရပ်တည်နိုင်ရန် တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ လမ်းညွန်မှုဖြင့် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

         ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ မအူပင်မြို့နယ်နှင့် ဝန်းကျင်ကျေးရွာဒေသများမှ စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်သည့် ငှက်ပျောသီးများသည် ယခုရာသီတွင် အထွက်နှုန်းကောင်းမွန်ကာ ပြည်တွင်း ဈေးကွက်သို့ အဓိကတင်ပို့ရောင်းချနေပြီဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံစိုက်ပျိုးရေးသမားများထံမှ သိရှိရသည်။ မအူပင်ဒေသထွက် ငှက်ပျောသီးများအား ရန်ကုန်၊ မန္တလေး အပါအဝင် မြို့ကြီးများသို့ အဓိကတင်ပို့လျက်ရှိရာ ယခုလတွင်း ငှက်ပျောသီးဈေးနှုန်းမှာ ဖီးကြမ်း ငှက်ပျောတစ်ဖီးလျှင် ၃၅၀၀-၇၀၀၀ ကျပ် ၊ သီးမွှေးငှက်ပျောသီးတစ်ဖီးလျှင် ၃၀၀၀-၅၅၀၀ ကျပ် ၊ နံသာငှက်ပျော တစ်ဖီးလျှင် ၅၀၀၀-၆၅၀၀ ကျပ် ၊ ရခိုင်ငှက်ပျောတစ်ဖီးလျှင် ၄၅၀၀-၅၅၀၀ ကျပ် တို့ ဖြစ်ပါသည်။

    ဒေသခံစိုက်ပျိုးရေးသမား ဦးကျော်မြင့်က "ဒီနှစ် မိုးစောစောရွာတာနဲ့ ငှက်ပျောသီး  အထွက်ကောင်းတယ်။ အရည်အသွေးလည်း မြင့်တယ်။ ရန်ကုန်ကုန်သည်တွေက တိုက်ရိုက် လာဝယ်ကြတယ်။ ဖီးကြမ်းဈေးကတော့ မတည်မြဲသေးဘူး။ ကားခကုန်ကျစရိတ်ပေါ် မူတည်ပြီး ဈေးကွက်မှာပြောင်းလဲနေတယ်" ဟု ပြောကြားသည်။  မအူပင်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများစွာတွင် ငှက်ပျောပင်များ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်လျက်ရှိပြီး ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ ပို့ဆောင် ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ ငှက်ပျောသီးများကို ကုန်တိုက်ကြီးများ၊ ဈေးသည်များနှင့် ကျေးရွာ ထွက်ကုန်ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များက ဝယ်ယူကြောင်း သိရသည်။

     သို့ရာတွင် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေးစရိတ်မြင့်မားမှု၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးခက်ခဲမှုတို့ကြောင့် ဒေသအတွင်းရှိ ငှက်ပျောဈေးနှုန်းများ မတည်ငြိမ်ဘဲ ရှိနေသည်ဟု ဒေသခံများက ဆိုသည်။ ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းများအနေဖြင့် ထွက်ကုန်ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေးနှင့် ဈေးကွက်ရရှိရေး ပိုမိုဆောင်ရွက်ပေးရန် လိုအပ်နေသည်ဟု စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ကိုင်နေကြသည့် ကျေးရွာသူ၊ ကျေးရွာသားများက မျှော်လင့်ထားကြသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး ပုသိမ်ခရိုင်  ငပုတောမြို့နယ်မှ ထွက်ရှိသော   ခရမ်းသီးများ ဒေသတွင်းဈေးကွက်၌  ဝယ်လိုအားကောင်းပြီး အရောင်းအဝယ်ကောင်းမွန်နေကြောင်း ငပုတော မြို့နယ်၌ ကုန်စိမ်းမျိုးစုံရောင်းဝယ်ရေး လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရ သိရသည်။ ငပုတောမြို့နယ်၌  ယခုနှစ် သြဂုတ်လနောက်ဆုံးပတ်မှ လက်ရှိအချိန်ထိ ခရမ်းသီးများ ဝယ်လိုအား ကောင်းကာ  အရောင်းအဝယ်ကောင်းမွန်နေပြီး တစ်ရက်လျှင် ခရမ်းသီး အလုံး ၄၀၀၀၀ မှ ၅၅၀၀၀ အထိ  အရောင်းအဝယ်ကောင်းမွန်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

     “ငပုတောမြို့နယ်ကထွက်ရှိတဲ့  ခရမ်းသီးတွေ   အဝယ်လိုက်နေပါတယ်။  တခြားဒေသကုန်စိမ်းဈေးကွက်က  ဝယ်လက်တွေ အဝယ်များနေတာဖြစ်ပါတယ်။ ငပုတောမြို့နယ်ကနေ တခြားဒေသ တွေဆီ တစ်ရက်ကို ခရမ်းသီးအလုံး ၄၀၀၀၀ ကနေ ၅၅၀၀၀ အထိ တင်ပို့ရောင်းချနေရ ပါတယ်။  ဒေသထွက်ခရမ်းသီးတွေက ပိုးမွှားကင်းရှင်းပြီး အရည်အသွေးကောင်းမွန်ပါတယ်။ ဒီနှစ်ခရမ်းသီးတွေက   အရည်အသွေးကောင်းမွန်သလို    အထွက်နှုန်းလည်း ကောင်းမွန်ပါတယ်။ လက်ရှိ ခရမ်းအဝိုင်းသီးရော     အရှည်သီးပါ အရောင်းအဝယ်ကောင်းမွန်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒေသထွက်ခရမ်းသီးတွေ အရောင်းအဝယ်ကောင်းလာတော့ စိုက်ပျိုးသူတွေ စီးပွားရေးအဆင်ပြေ လာပါတယ်” ဟု ခရမ်းစိုက်တောင်သူတစ်ဦးမှ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

     အဆိုပါဒေသထွက်ခရမ်းသီးအပါအဝင်    တခြားကုန်စိမ်းများကို    ကျောင်းကုန်းဈေးကွက်အပြင် မော်လမြိုင်ကျွန်း မြို့နယ်နှင့် ကျိုက်လတ်မြို့နယ်တို့သို့လည်း တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း သိရသည်။

  (DOCA) ဧရာဝတီ