ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

            ကုန်စိမ်းစျေးကွက်သို့ ဆောင်းဦးရာသီချိန်အတွင်း ပန်းငရုတ်သီးပွနှင့် ငရုတ်သီးစိမ်းများ ဝင်ရောက်မှု အနည်းငယ်လျော့နည်းသွားသော်လည်း စျေးငြိမ်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။  မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း ၂၀၂၄-၂၀၂၅ခုနှစ်တွင် ငရုတ်သီးစိုက်ပျိုးမှု ၁၀၈၉၇၃ ဧက၊ ရိတ်သိမ်းမှု ၉၇၆၆၂ ဧက၊ အထွက်နှုန်း ၂၈၃.၁၀ တင်း၊အထွက်ပေါင်း ၂၇၆၄၉၄၁၀ တင်း ထွက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။အမရပူရခရိုင်၊ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်၊ ကျောက်ဆည် ခရိုင်နှင့်မိတ္တီလာခရိုင်တို့မှ ထွက်သည့် ကုန်စိမ်းများ၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှ ထွက်သည့်ပန်းငရုတ်ပွနှင့် ငရုတ်သီး စိမ်းများဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး၊စျေးငြိမ်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။ စျေးကွက်အတွင်း ပန်းငရုတ်ပွ များကို အစိမ်းရောင်၊ အဝါရောင်၊ အနီရောင်၊ ခရမ်းရောင်၊ မရမ်း ရောင်နှင့်လိမေ္မာ်ရောင်တို့ တွေ့ရှိရ ပြီး၊ အလေးချိန်ဖြင့် ရောင်းချခြင်းနှင့် အလုံးအရွယ်အစားအလိုက် ရောင်းချခြင်းဟူ၍ နှစ်မျိုးတွေ့ ရှိရပါသည်။ မန္တလေးမြို့၊ သီရိမာလာစျေးနှင့် ၄၁လမ်းစျေးရှိ ကုန်စိမ်းစျေးကွက်တွင် ၂၀၂၅ခုနှစ် နိုဝင် ဘာလပထမပတ်အတွင်းဖြစ်ပေါ်သည့်ငရုတ်သီးပွစျေးနှုန်းများမှာ  ၁ပိဿာလျှင် လက္ကားစျေး ၅၅၀၀ ကျပ်နှင့် ၆၀၀၀ ကျပ်၊ လက်လီစျေး  ၇၅၀၀ ကျပ်နှင့် ၈၀၀၀ကျပ်၊ပန်းငရုတ်ပွ တစ်ခုချင်း စျေး အနေဖြင့် ၃၀၀ ကျပ်နှင့် ၅၀၀ ကျပ်စျေးတို့ဖြင့် ရောင်းချ လျက်ရှိပြီး၊ အောက်တိုဘာလ နောက်ဆုံး ပတ်စျေးနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ပေါက်စျေးကွာခြားမှုမရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။  သီရိမာလာစျေးအတွင်း နေ့စဉ် ကုန်စိမ်းသီးနှံဝင်ရောက်မှုမှာ ကုန်စည်အမျိုး အစား အလိုက် Canter ၁၂ဘီးနှင့်၆ဘီး) ယာဉ် (၄၀) စီးနှင့်(၆၀) စီးအကြား ဝင်ရောက်လျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)                                                                                               

            မန္တလေးစျေးကွက်အတွင်းသို့ မြစ်ကြီးနား၊ရွှေကူ၊ကသာ၊မတ္တရာနှင့်ဆည်တော်လေးဒေသတို့မှ တန်ဆောင်းမုန်းပုရစ်များ ဝင်ရောက်မှုများပြားလျက်ရှိပြီး၊  အရောင်းသွက်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ပုရစ်စျေးကွက်အနေဖြင့် မိုးပုရစ်နှင့်ဆောင်းပုရစ်နှစ်မျိုးရှိရာ မိုးပုရစ်မှာ အထီးနှင့်အမ စျေးကွာခြားမှုမရှိဘဲရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ဆောင်းပုရစ်မှာ သီးတင်းကျွတ်လဆန်းပိုင်း မှစ၍ စတင်ဝင်ရောက် လျက်ရှိပြီး၊ပုရစ်အမများတွင် ဥပါဝင်မှုများသဖြင့်  လူကြိုက်များသကဲ့သို့ စျေး အနည်းငယ်မြင့်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ မန္တလေး‌မြို့၊ရေကြည်ညောင်ပင်စျေးရှိဆောင်းပုရစ်စျေးကွက် တွင်  ၂၀၂၅  ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလပထမပတ်အတွင်း လက္ကားစျေးမှာ  ပုရစ်အကောင်ကြီး (၂၀၀ပါ) တစ် ထုပ်လျှင်   ပုရစ်(အမ) ၅၅၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၅၈၀၀၀ ကျပ်၊ ပုရစ်(အထီး) ၂၅၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၂၇၀၀၀ ကျပ်၊   သဲပုရစ် ခေါ်ပဲပုရစ်(အကောင်သေး) (၂၀၀ပါ)တစ်ထုပ်လျင် ၁၅၀၀၀ကျပ် နှင့် ၁၆၀၀၀ ကျပ်၊ လက်လီ စျေးမှာ ပုရစ်အကောင်ကြီး(၁၀၀)လျှင်ပုရစ်(အမ) ၂၈၀၀၀ကျပ်နှင့်၃၀၀၀၀ကျပ်၊ပုရစ်(အထီး)၁၄၀၀၀ ကျပ် နှင့် ၁၅၀၀၀ ကျပ်၊ သဲပုရစ်(အကောင်သေး)(၁၀၀)လျှင် ၈၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၈၅၀၀ ကျပ်စျေးတို့ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပြီး၊ အောက်တိုဘာလနောက်ဆုံးပတ်စျေးနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ပုရစ်ဝင်ရောက်မှုများပြားလာသည့်အတွက် စျေးအနည်းငယ်ကျဆင်းသွားကြောင်း သိရပါတယ်။   

DOCA(မန္တလေး)                                                                                               

            ဇော်စိမ်း၊ ဇော်ကျား၊ ဇော်လုံး စသည့်ပန်းပင်များမှာ အမျိုးအစားတူညီကြပြီး မြန်မာလူမျိုး တို့နဲ့ ရင်နှီးသော ပန်းပင်များဖြစ်ပါသည်။ ဇော်စိမ်းကို အချို့သောဒေသများမှာ ကျောက်စိမ်းပင်၊ ကျောက်စိမ်းပန်း၊ နှစ်တစ်ရာပန်း ဟူ၍လည်း ခေါ်ဆိုကြပါသည်။ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ အလေ့ကျ ပေါက်ရောက်တတ်သလို ဘုရားပန်းထိုးရန်အတွက် မိမိ၏ နေအိမ်ခြံဝန်းအတွင်း၌လည်း အလွယ် တကူ စိုက်ပျိုးနိုင်တဲ့ ပန်းပင်များဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့ခေတ်မှာတော့ ဇော်စိမ်းကို Lucky Bamboo လို့ခေါ်တဲ့ ကံကောင်းလာဘ်ရွှင်စေတဲ့ အိမ်တွင်းအလှစိုက်အပင်အဖြစ်နဲ့ စိုက်ပျိုးနေကြပြီဖြစ်ပါသည်။ ဇော်စိမ်းပင်တွေဟာ သဘာဝအရ အကြမ်းခံပြီး အိမ်တွင်း အိမ်ပြင် အလွယ်တကူစိုက်ပျိုးနိုင်သည့်  အပင်များဖြစ်ပါသည်။ မြေအမျိုးအစားနဲ့ ရာသီမရွေးစိုက်ပျိုးနိုင်တဲ့ အပင်ဖြစ်ပါသည်။ အပင်ပိုင်း မျိုးပွားနည်းနဲ့ကိုင်း၊ အတက်တို့ကိုမြေကြီးထဲထိုးစိုက်ထားရုံနဲ့ ရှင်သန်ကြီးထွားနိုင်ကြပါသည်။ 

           အပင်ရဲ့ပတ်လည်မှာ အမြစ်တွေ ကြီးထွားပွားများနိုင်ဖို့အတွက် သင့်တင့်တဲ့နေရာရနိုင်မယ့် ပန်းအိုးဖြစ်ဖို့လိုပါသည်။ ပြီးရင်မိမိမှာရှိတဲ့ အပင် (သို့မဟုတ်) ကိုင်းကို အိုးထဲထည့်စိုက်ပြီး စိုက်ပျိုး နိုင်ပါသည်။ မိမိအိမ်မှာ ကံကောင်းလာဘ်ရွှင် စေဖို့(သို့မဟုတ်) ဘုရားပန်းကပ်လှူဖို့အတွက် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုး ထားနိုင်ပါသည်။ ဒါ့အပြင် လေသန့်ပင်အမျိုးအစားထဲမှာလည်း ပါဝင်တာကြောင့် အိမ်တွင်းအလှစိုက်အပင်အနေနဲ့လည်း စိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။ နွေရာသီတွင် အပူချိန်အလွန်ပြင်းသဖြင့် ဘုရားပူဇော်ရာတွင် အပွင့်ပန်းများ အစား တာရှည်ခံသည့် ဇော်စိမ်း(ခေါ်)အုန်းစိမ်းပန်းများဖြင့် ပူဇော်ကြသဖြင့် ၎င်းပန်းများမှာ အရောင်းသွက်လျက်ရှိပါသည်။ဇော်စိမ်းပန်းတွင် ပလပ်စတစ်အလှပန်းပွင့်များဖြင့် မွမ်းမံထားသော ပန်းများမှာ ၅ ပင်စည်း တစ်စည်းလျှင်(၂၀၀၀)ကျပ်၊ ရိုးရိုးဇော်စိမ်း/ဇော်ကြားပန်းများမှာ ၅ ပင်စည်းတစ်စည်း (၁၅၀၀) ကျပ်ဖြင့် အရောင်းသွက်လျက်ရှိကြောင်း မန္တလေးမြို့၊ မြို့ဟောင်းဈေးရှိ ဘုရားပန်းအရောင်းဆိုင်များမှ သိရပါသည်။

DOCA (မန္တလေး)

           ကြာပန်းဟုဆိုရာဝယ် ရေကန်တွေထဲမှာ ပေါက်ရောက်ရှင်သန်သည့် ကြာဖြူကြာနီ ပန်းများရှိသလို မြေပြင်ပေါ်တွင် ပေါက်ရောက်ပြီး လရောင်ဖြာ ညအခါမှသာ ပွင့်တတ်သော ကုမုဒြာကြာပန်းဟူ၍လည်းရှိပါသည်။ ကြာမျိုးငါးပါးဟုဆိုရာဝယ် ကုမုဒ၊ ပုဏ္ဍရိက ၊ ပဒုမ၊ ကြာဖြူကြာနီကြာညို ဟူ၍ ရှိပါသည်။ ပဒုမ္မာကြာဖြူကို ပုဏ္ဍရိကကြာဟု ခေါ်ဆိုပြီး ကြာဖြူရိုးရိုးကို ကုမုဒြာကြာဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ မြတ်စွာဘုရား၏ (၁၀၈) ကွက်စက်လက္ခဏတော်များ ထဲတွင် ကြာပုဏ္ဍရိတ်ဆိုတာပါရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။ ကြာပန်း၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ သန့်စင်ခြင်း ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ရွံံတွေထဲမှ တိုးထွက်ဖူးပွင့်လာပြီး အညစ်အကြေးပေကျံခြင်း မရှိဘဲ အလှဆုံးပွင့် လန်းသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ပဒုမ္မာကြာဆိုသည်မှာ အဆင်းလှရုံတင်မဟုတ်ဘဲ ကြာစေ့၊ ကြာဝတ်ဆံ၊ အဖူးအပွင့် ၊အရိုး၊ အရွက်၊ အမြစ်၊အပင်ထိ ပဉ္စငါးပါးစလုံး အသုံးဝင်သည်။ ပန်းပင်၊ စားပင်သီးပင်၊ ဆေးဖက်ဝင်အပင်ဖြစ်သည်။ ကြာနီတစ်ပွင့် ဖြူတစ်ပွင့် တဲနှင့်ပနံသင့် ဆိုသည့် အတိုင်း သူတို့ပွင့်လန်းရှင်သန်ရာဒေသအလိုက် သူတို့ရဲ့ အလှနှင့် ဖြည့်ဆည်းပေါ်လွင်စေပါသည်။ ကျေးလက်ဒေသရှိ  လယ်ကွင်းပြင်ထဲမှာ ရှိရှိ ကန်ရေပြင်ထဲမှာပဲ နေနေ ခူးဆွတ်၍ ဘုရားပူဇော် လေ့ရှိပါသည်။ အခမ်းအနားအလှအပပြင်ဆင်ရာတွင်လည်း ကြာပန်းနှင့် အလှဆင်ကြသည်။ ပဒုမ္မာကြာရိုကို ကြာချည်ငင်ပြီး ကြာသင်္ကန်းယက်လုပ်၍ ဘုရားရှင်အား ပူဇော်ခြင်းသည် ကမ္ဘာပေါ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသာရှိပြီး အင်းလေးဒေသ၏ ကမ္ဘာကျော်ရိုးရာပွဲတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ကြာပွင့်ဖတ်၊ ကြာဝတ်ဆံများကို အကြော်မှုန့်ကပ်ပြီး ကြော်စားကြသည်။ ကြာပွင့်ဖတ်၊ ကြာဝတ် ဆံများကို အခြောက်လှန်းပြီးရေနွေးခက်သောက်က ရနံ့သင်းလှတဲ့ ကြာဝတ်ဆံလ္ဘက်ရည်ကြမ်းကို အာရှနိုင်ငံများတွင် ကျန်းမာရေးအတွက် Harbel Tea သောက်သုံးကြသည်။ ထမင်းပူပူဟင်းပူပူ လေးများကို ကြာဖက်ဖြင့် ထုတ်ပိုး၍ ကြာဖက်ထမင်းပြုလုပ်၍ ရောင်းချကြသည်။ ကြာစွယ်၊ ကြာပန်းဓာတ်မတည့်သူများ အရေပြားယားယံတာ ဖြစ်တတ်သောကြောင့် သတိပြုသင့်ပါသည်။ ကမ္ဘာမှာ မြန်မာကြာပန်း၏ အသုံးဝင်ပုံများ ဆက်လက်တည်တံ့ခိုင်မြဲစွာ ရှိနိုင်ပါစေ။

DOCA (မန္တလေး)

              သစ်ပင်ပန်းပင်များ၌ အပွင့်အခက်အလက်ဝေစီစွာ ပန်းစိန်ပန်းပင်မှ စိန်ပန်းပွင့်များ ရဲရဲနီစွာ ပွင့်ဖူးလျှက်ရှိပါသည်။ ၎င်းစိန်ပန်းနီပွင့်များကို ခူးယူ၍ ဟင်းလျာအဖြစ် စားသုံးကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ရှေးအခါမှစ၍ စိန်ပန်းပင်ကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြပါသည်။ အရွက်များမှာ မန်ကျည်းရွက်နှင့် ဆင်တူပါသည်။ အခေါက်မှာညို၍ အနည်းငယ်ကြမ်း ပါသည်။ မိုးဦးကျတွင် လှပသောပန်းပွင့်များပွင့်သည်။ ပန်းပွင့်များမှာ ကြီး၍ အနီရောင်အမျိုးမျိုးရှိကြသည်။ အပေါ်ပွင့်ချပ်၌ အနီနှင့် အဝါစင်းများများ ပါရှိကြသည်။ ပန်းပွင့်များကို အခြောက်လှမ်း၍ အသုပ်သုပ်စားလေ့ ရှိကြပါသည်။ စိန်ပန်းပင်သည် တစ်နှစ်ပတ်လုံး အမြဲတမ်းလိုပင် စိမ်းလန်းနေတတ်ပါသည်။ လှပသော ပန်းပွင့်များပွင့်သော ပန်းပင်တစ်မျိုး အဖြစ်ဖြင့် စိန်ပန်းပင်ကို စိုက်ကြသည်။ အပွင့်ကို ပြုတ်စားခြင်း၊ တို့စား၊ သုပ်စားခြင်းဖြင့် အိပ်ပျော်မှုကိုဖြစ်စေပါသည်။ စိန်ပန်းရွက်သည် သွေးတွင်းရှိအချို့ဓာတ်များကို ကျဆင်းစေ၍ သွေးကျရောဂါရှိသူတို့ စားရန်မသင့်ပေ။ စိန်ပန်းပွင့်ကို စားသုံးခြင်းသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို အလျင်အမြန်လျော့ကျစေသဖြင့် သတိထားသင့်ပါသည်။စိန်ပန်းပွင့်ကိုပြုတ်၍ ရေပြန်ဆေးပြီး ပါးပါးလှီးကာ နှစ်ပြန်ကြော်၊ ပုဇွန်ခြောက်ထောင်း၊ ငရုပ်သီးစိမ်း၊ ကြက်သွန်နီ၊ ငံပြာရည်ကြော်၊ ပဲမှုန့်၊ ကြက်သွန်ဖြူ ဆီချက် ၊ သံပုရာသီးနှင့် ရော၍ သုပ်စား နိုင်ပါသည်။

DOCA (မန္တလေး)