ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ
မကြာသေးမီက ဟော်မုဇ်ကျွန်းဆွယ်အနီးတွင် စစ်ရေးတိုက်ခိုက်ခြင်း၊ သင်္ဘောများအား သိမ်းဆည်း ခြင်း၊ ရေမြုပ်မိုင်းများ ထောင်ထားခြင်း စသည့်အန္တရာယ်များ ဖြစ်ပေါ်နေသည့်အတွက် သင်္ဘောပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများမှာ အခက်ကြုံတွေ့နေရပြီး သင်္ဘောအာမခံလုပ်ငန်းများမှာ ဈေးနှုန်းတက်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။ အာမခံလုပ်ငန်းတွေကလည်း သင်္ဘောအသစ်တွေရဲ့ အာမခံလက်ခံမှုကို သတိထားပြီး လျှော့နည်းစွာသာ လက်ခံနေကြပါသည်။ တချို့ကုမ္ပဏီတွေကတော့ သင်္ဘောလမ်းကြောင်း ပြောင်းဖို့အထိ ဆုံးဖြတ်နေရပြီး၊ ဒါဟာ ပို့ဆောင်ချိန်နဲ့ကုန်ကျစရိတ်များလာစေ နိုင်ပါသည်။
ဇွန်လအစပိုင်းတွင် အာရှဒေသမှ အမေရိကန် ဘက်သို့ သယ်ယူသော ကုန်ပစ္စည်းတွေအတွက် ကုန်တင် သင်္ဘောငှားရမ်းစျေးနှုန်းများ တက်လာခဲ့ပါသည်။ ဤကဲ့သို့ ကုန်တင် သင်္ဘောငှားရမ်း စျေးနှုန်းများ တက်လာရခြင်းမှာ “အမေရိကန်အစိုးရက အချို့သောအာရှကုန်ပစ္စည်းတွေနှင့်ပတ်သက်ပြီး ကုန်သွယ် ရေးအခွန် ပြန်တင်ဖို့ စဉ်းစားနေသည်” ဆိုသော သတင်းများထွက်ပေါ်နေသည့်အတွက် ကုန်သည်တွေက ပစ္စည်းတွေကို အမြန်သယ်ပေးဖို့ စဉ်းစားပြီး ငှားရမ်းသူများ တိုးလာတာကြောင့် သယ်ယူခ တက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ကုန်တင်သင်္ဘောငှားရမ်းခစျေးနှုန်း တက်လာခြင်းက တချို့လုပ်ငန်းတွေ အတွက် စရိတ်တက်နိုင်ပေမဲ့၊ အမြင်ကောင်းနဲ့ကြည့်
၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ဇွန်လအထိ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီးယားနိုင်ငံများတွင် သဘာဝဓါတ်ငွေ့ Liquefied Natural Gas” LNG ဝယ်ယူမှုမှာ စုစုပေါင်း ၁၆ မီလီယံ တန်ချိန် (Mt) တော်တော်များများ လျော့ကျခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ သဘာဝဓါတ်ငွေ့များ တင်သွင်းမှု လျော့နည်းလာရသည့် အကြောင်းအရင်းမှာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားသုံးစွဲမှုကျဆင်းခြင်း၊ နှင့် နိုင်ငံတွင်းစွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှု တိုးလာမှု တို့ကြောင့်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါအခြေအနေဖြင့် ဆန့်ကျင်ဘက်အနေဖြင့် တိုင်ဝမ်နိုင်ငံတွင် သဘာဝဓါတ်ငွေ့ LNG ဝယ်ယူမှုမှာ တိုးမြှင့်လာတာကိုလည်း သိရှိရပါသည်။ ထိုင်ဝမ်အစိုးရက ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ လူမှုအသက် အန္တရာယ်အတွက် စိုးရိမ်မှုကြ
အာရှမှ အာရှတွင်း၊ ဥရောပနှင့် အမေရိက တိုက်သို့ ရေနံတင်ပို့ရာတွင် မဖြစ်မနေ ဖြတ်သွားရသော ကမ္ဘာ့အရေးအကြီးဆုံး ရေနံသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်း ဖြစ်သည့် Strait of Hormuz လမ်းကြောင်းအား အီရန်ပါလီမန်က ပိတ်သိမ်းကြောင်းကြေညာအပြီးတွင် ရေနံကုန်သွယ်မှု၏ ၂၅% ခန့် ထိခိုက် နိုင်ခြင်းကြောင့် စီးပွားရေးဈေးကွက်များတွင် တုံ့ပြန်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေခဲ့ပြီး တစ်ရက်လျှင် ရေနံဈေးနှုန်းမှာ ၅% အထိ နေ့စဉ်ထိုးတက်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဂျာမနီနှင့် ဂျပန်တို့မှ ရေနံ သယ်ယူပို့ဆောင် ရေးအတွက် အဓိကအားဖြင့် ယုံကြည်မှုထားသည့် သင်္ဘောလိုင်းကြီးများကလည်း လက်ရှိအခြေအနေကြောင့် ဟော်မုဇ်သွယ်လမ်းဖြတ်သွား
မေလ ၂၀၂၅ တွင် အမေရိကန်၏ တင်ပို့စျေးနှုန်းမှာ ၀.၉% လျော့ကျသဖြင့် စီးပွားရေး တင်းမာမှုများ သက်သာလာကြောင်း အမေရိကန် အလုပ်သမားဌာန(BLS)မှ ထုတ်ပြန်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ တရုတ်နှင့် ဂျပန်တို့၏ တင်သွင်းမှုစျေးနှုန်းများမှာ အနည်းငယ်လျော့ကျခဲ့သော်လည်း၊ ဥရောပသမဂ္ဂမှ တင်သွင်းစျေး ၀.၄% တက်လာခြင်းကြောင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ပြန်လည်တိုးတက်မှုအတွက် အခွင့်အလမ်းများ ပိုမိုမြင့်တင် လာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ လေကြောင်းကုန်ပို့နှုန်းနှင့် လေကြောင်းခရီးသည်ခ စျေးနှုန်းများလျော့ကျမှုက သယ်ယူပို့ဆောင်မှု ကုန်ကျစရိတ်များ လျော့နည်းစေပြီး စီးပွားရေးကောင်းမွန်ရေးအတွက် အထောက်အကူဖြစ
အမေရိကန်အစိုးရသည် တရုတ်မှတင်သွင်းသော ပစ္စည်းများအပေါ် အခွန်များကို ဆက်တိုက် မြှင့်တင်နေကြောင်း သိရှိရပါပြီး မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်ခဲ့သော မူဝါဒအသစ်များအရ တရုတ်ပစ္စည်း အချို့အပေါ် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအခွန်ကို ပြန်လည်တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ခဲ့ပြီး ယင်းကို “Liberation Day Tariffs” ဟုလည်း ခေါ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အဆိုပါ အခွန်မူဝါဒအသစ်များကြောင့် တရုတ်နှင့်အမေရိကန်ကြားရှိ ကုန်သွယ်ရေးပမာဏတွင် ချိန်ညှိမှုများဖြစ်နိုင်သော်လည်း၊ စီးပွားရေးပညာရှင်များက ဤအပြောင်းအလဲ သည် အခြားဒေသများအတွက် အခွင့်အလမ်းသစ်များဖန်တီးနိုင် မည် ဖြစ်ပါသည်။
နိုင်ငံတကာ ကုန်စည်နှင့် ဈေးကွက် သတင်းအချက်အလက် ပေးပို့သောကုမ္ပဏီ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ "Independent Commodity Intelligence Services" (ICIS) မှ ထုတ်ပြန်သောနောက်ဆုံးအစီရင်ခံစာများ အရ အာရှဒေသအတွင်းရှိ ဓာတုဈေးကွက်များတွင် စျေးနှုန်းပြောင်းလဲမှုများ ဖြစ်ပွားနေကြောင်းသိရှိရပါသည်။ အဆိုပါပြောင်းလဲမှုများသည် ထုတ်လုပ်သူများ၊ ဝယ်သူများနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအတွက် အခွင့်အလမ်းအသစ်များ ဖြစ်လာနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များကလည်း သုံးသပ်နေကြပါသည်။
၂၀၂၅ ခုနှစ်န ဇွန်လအတွင်း၌ တရုတ်နိုင်ငံသည် သံမဏိလုပ်ငန်းတွင် အသုံးပြုသည့် သတ္တုများကို စုစုပေါင်း ၁၁၀ မီလီယံ တန်ချိန်အထိ တင်သွင်းနေကြောင်းသိရှိရပါတယ်။ ယင်းသတင်းအရေအတွက်သည် ယခင်လများထက် တိုးလာခြင်းဖြစ်ပြီး၊ ဈေးနှုန်းကျဆင်းလာမှုနှင့် သတ္တုကို ကြိုတင်သိုလှောင်လိုသည့် မျှော်မှန်းချက်များကြောင့် ဆောင်ရွက်နေသည်ဟုလည်း နိုင်ငံတကာသတင်းရေးသားသူများက သုံးသပ် နေကြ သည်ကိုလည်း တွေ့ရှိရပါတယ်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ရုရှားနိုင်ငံမှ ခေါင်းဆောင်၍ ဘီလာရုစ်၊ ကာဇတ်စတန်၊ အာမေးနီးယားနဲ့ ချက်ခ်နိုင်ငံတွေ ပူးပေါင်းထားတဲ့ စီးပွားရေးပေါင်းဖွဲ့မှု အဖွဲ့တစ်ခု ဖြစ်သော Eurasian Economic Union (EAEU) နှင့် အခမဲ့ကုန်သွယ်ရေးစာချုပ် (Free Trade Agreement - FTA) များ ချုပ်ဆိုသွားမည် ဖြစ် ကြောင်း ဇွန်လ ၂၃ ရက်နေ့က တရားဝင်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါ စာချုပ်ပါသဘောတူညီချက် များ ကြောင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ၎င်း၏အဓိကစိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်များဖြစ်သော ဆီအုန်း နှင့် ကော်ဖီများ ကို EAEU ၏ ဈေးကွက်သို့ ပိုမိုလွယ်ကူစွာ တင်ပို့လာနိုင်မှာဖြစ်သည့်အပြင် EAEU ၏ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံ များဖြစ်သော
မလေးရှားနိုင်ငံအစိုးရအနေဖြင့် ပထဝီနိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများ သက်ရောက်မှုခံရသည့် အဓိက ပို့ကုန်ဈေးကွက်များအပေါ် မှီခိုအားထားနေရခြင်းကို လျှော့ချရန်အတွက် စားအုန်းဆီတင်ပို့မှု စျေးကွက်အသစ်များရှာဖွေရန် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်နေသည်ဟု စိုက်ခင်းနှင့်ကုန်စည်များရေးရာဝန်ကြီး Mr. Datuk Seri Johari Abdul Ghani က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း The Star သတင်းဌာနက ဇွန်လ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ဖော်ပြထားပါသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းရှိ တောင်သူများ၏ အကျိုးစီးပွားကို ထိခိုက်စေနိုင်သော အရည် အသွေးနိမ့် ထုတ်ကုန်များကို ဝင်ရောက်မှုကာကွယ်ရန်နှင့် ဈေးကွက်တည်ငြိမ်မှုကို သေချာစေရန် အတွက် ကမ္ဘောဒီးယားမှ ပီလောပီနံတင်သွင်းမှုများကို ပိုမိုတင်းကျပ်စွာ ထိန်းချုပ်လာသည်။
တရုတ်-ပါကစ္စတန် စီးပွားရေးစင်္ကြံ (CPEC) မူဘောင်အောက်တွင် နှစ်နိုင်ငံအကြား ပိုမိုခိုင်မာသော ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ တိုးတက်လာခဲ့ရာ တရုတ်နိုင်ငံသို့ ပါကစ္စတန်၏ ဆန်တင်ပို့မှုသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမ ၅ လတွင် ၁၂၁ ရာခိုင်နှုန်းအထိ သိသာစွာ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း PTV World ပါကစ္စတန် သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားပါသည်။
