ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

             မန္တလေးစျေးကွက်အတွင်း ပြည်တွင်းနှင့်ပြည်ပစျေးကွက်ဝင် ပဲမျိုးစုံဝင်ရောက်ရောင်းချလျက်ရှိပြီး၊ ကုလားပဲသီးနှံမှာ ပြည်တွင်းစျေးကွက်တွင် စားသုံးမှုများပြားပြီး၊ ပြည်ပသို့ တင်ပို့သည့် အမယ်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း အောင်မြေသာစံခရိုင်၊ အမရပူရခရိုင်၊ ပြင်ဦးလွင်ခရိုင်၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်၊ မိတ္ထီလာခရိုင်၊ ရမည်းသင်းခရိုင်၊ မြင်းခြံခရိုင်နှင့် ညောင်ဦးခရိုင်တို့တွင် ဆောင်းသီးနှံကုလားပဲအဖြစ် နိုဝင်ဘာလမှ စတင်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး၊ ဖေဖော်ဝါရီလလယ်ခန့်တွင် ခူးဆွတ်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပြည်တွင်း၌ ကုလားပဲကို ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် စားသုံးကြောင်းတွေ့ရှိရပြီး၊ ကုလားပဲလုံး၊ ကုလားပဲခြမ်း၊ ကုလားပဲအစိမ်းမှုန့်၊ ကုလားပဲအကြက်မှုန့်၊ ကုလားပဲကြော်၊ ကုလားပဲသုံးစွဲသည့်စားသောက်ကုန်များ၊ ကုလားပဲပင်ပေါက်၊ ကုလားပဲဟင်းရည်၊ အသားများဖြင့် တွဲဖက်၍ချက်စားခြင်း၊ ကြော်စား၊ နှပ်စား၊ အသုပ်အဖြစ်စားခြင်း၊ အရည်သောက်ချက်စားသုံးခြင်း၊ ကုလားပဲကြော်အား လက်ဖက်နှင့်တွဲဖက်၍ စားသုံးကြကြောင်း သိရပါတယ်။ ကုလားပဲသီးနှံမှာ အဟာရဓာတ်များစွာပါဝင်ပြီး၊ အသားဓာတ်နှင့် ကစီဓာတ်တို့ ပါဝင်သည့်အတွက် သတ်သတ်လွတ်စားသုံးသူများမှ အသားအစားထိုးစားသုံးသင့်တဲ့ အစားအစာတစ်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ ဆောင်းသီးနှံကုလားပဲမှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ပြည်တွင်းစားသုံးမှုစျေးကွက်တွင် သုံးစွဲမှုများသည့်အမယ်ဖြစ်ပြီး၊ ပြည်ပသို့ တင်ပို့သည့်စျေးကွက်လိုအပ်ချက်များသည့် ပဲတစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ဒေသအသီးသီးမှ ထွက်ရှိသည့် ပဲ၊ ပြောင်း၊ နှမ်းသီးနှံမျိုးစုံ ဝင်ရောက်လျက်ရှိသည့် မန္တလေး ပွဲစား၊ ကုန်သည်စက်ပိုင်များမဟာကထိန်တော်အသင်းတွင် ဇန်နဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသည့် ကုလားပဲအမျိုးအစားအလိုက်ပေါက်စျေးများမှာ တစ်တန်လျှင် ကုလားပဲ (ဗမာ) ၂၈၆၃၂၆၃ ကျပ်နှင့် ၂၈၈၅၀၃၇ ကျပ်၊ ကုလားပဲ(ထိုင်ဝမ်) ၂၈၃၀၆၀၃ ကျပ်၊ ကုလားပဲဖြူ(လုံးကြီး) ၂၉၄၁၆၁၁ကျပ်၊ တစ်ပိဿာပေါက်စျေးများမှာ  ကုလားပဲ(ဗမာ)၄၆၇၆ကျပ်နှင့် ၄၇၁၁ ကျပ်၊ ကုလားပဲ (ထိုင်ဝမ်)၄၆၂၂ကျပ်၊ ကုလားပဲဖြူ(လုံးကြီး) ၄၈၀၃ ကျပ်အသီးသီးဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိပြီး၊ စျေးနှုန်းအနေဖြင့် ရက်အလိုက်အနည်းပြောင်းလဲမှုရှိနိုင်ကြောင်းသိရပါသည်။ ကုလားပဲသီးနှံမှာ တစ်နှစ်ပတ်လုံး စျေးကွက်လိုအပ်ချက်များပြားသည့် စျေးကောင်းရသီးနှံတစ်မယ်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ 

DOCA(မန္တလေး)                                                                                                               

            မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် စိုက်ပျိုးရေးကို အဓိကထားဆောင်ရွက် လုပ်ကိုင်သောဒေသဖြစ်ပြီး မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းကိုတွဲဖက်ပြီး လုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာ ယခုအခါတွင် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မှ စီးပွားဖြစ် မွေးမြူလာကြပါသည်။ ၄င်းလုပ်ငန်းများအနက် ဆိတ်မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းအား သွားရောက်လေ့လာခဲ့ရာ အများစုမှာ တောင်သူလယ်လုပ်များမဟုတ်ဘဲ အခြေခံလက်လုပ်လက်စားများမှ လုပ်အားခငွေများကိုစု၍ (၂-၃)ကောင်မှစ၍ မွေးမြူကြကြောင်း၊ အချို့မှာချေးငွေရယူ၍ မွေးမြူသူများမှာ (၁၀-၁၅)ကောင်မှစ၍ မွေးမြူကြောင်း၊ ငွေကြေးမတတ်နိုင်သူများမှာ နေ့စားဆိတ်ကျောင်းရကြောင်း၊ (၁)ရက်ကို (၂)ကြိမ် ဆိတ်ကျောင်းရကြောင်း၊ ဆိတ်ကျောင်းခအနေဖြင့် ဆိတ်အုပ်အကောင်ရေပေါ်မူတည်၍ (၅၀၀၀-၈၀၀၀)ကျပ်ထိ ပေးရကြောင်း၊ ဆိတ်မွေးရန်အတွက် တစ်ကောင်လျင်(၄၅၀၀၀-၅၀၀၀၀)ကျပ်ပေးပြီး မွေးမြူရကြောင်း၊ ဆိတ်မျိုးအနေဖြင့် ရှေးအစဉ်အဆက် ဘိုးဘွားများလက်ထက်ကမွေးမြူသော ချိတ်နီဆိတ်မျိုးများကိုသာ အဓိကမွေးမြူကြောင်း၊ ဆိတ်မများသည်(၁)နှစ်လျင်(၂)သားတစ်ဗိုက်မွေးသောကြောင့် အကောင်ရေများများမွေးနိုင်ပါက အကျိုးအမြတ်များကြောင်း၊ ဆိတ်မအနေဖြင့် စတင်ကိုယ်ဝန်ဆောင်သော အရွယ်တွင်(၁)ကောင်သာ သားပေါက်ပြီး ဆိတ်ကြီးမ တစ်ကောင်လျင် (၂)ကောင်အထိ သားပေါက်ကြကြောင်း၊ အစောပိုင်းကာလများတွင် မွေးဆိတ်(၁)ကောင်လျင် (၇၅၀၀၀-၈၀၀၀၀-)ကျပ်အထိ ရောင်းချရကြောင်း၊ ဆိတ်ကြီးမ တစ်ကောင်လျင်(၁၀၀၀၀၀/)ကျပ်အထိ ရောင်းချရကြောင်း၊ မွေးဆိတ် (၁)ကောင်ကို ပြန်လည်ရောင်းချလျင် (၄၅၀၀၀-၅၀၀၀၀)ကျပ်ဈေးနှင့် ဆိတ်ကြီးမ တစ်ကောင်ကို (၇၀၀၀၀/)ကျပ်သာ ရောင်းချရကြောင်း၊ ဆိတ်ဝယ်ယူသူများမှာ ခန့်မှန်းဖြင့်သာဝယ်ယူရကြောင်း၊  ဆိတ်သားဈေးအနေဖြင့် လက်ရှိပေါက်ဈေး(၂၇၀၀၀/)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိ ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ဆိတ်ရောင်းဝယ်မှုတွင် ဈေးနှုန်းကျဆင်းသော်လည်း ဆိတ်မွေးဖွားနှုန်း ကောင်းမွန်သောကြောင့် အရှုံးမရှိသော်လည်း ဈေးနှိမ်ဝယ်ယူမှုမျိုးများမရှိပါက အကျိုးအမြတ်ပိုမိုရရှိလာနိုင်ကြောင်း၊ ဆိတ်အများဆုံးမွေးမြူသော အနောက်သာဂရကျေးရွာမှ ဆိတ်မွေးမြူသူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

             ကျောက်ဆည်ခရိုင်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးကို အဓိကထားလုပ်ကိုင်လျက်ရှိသောခရိုင်တစ်ခု ဖြစ်ပြီးစပါစိုက်ပျိုးမှုကို အဓိကထားစိုက်ပျိုးခြင်းကြောင့် သွင်းအားစုအဖြစ် မြေသြဇာကိုထည့်သွင်း၍ အသုံးပြုလျက်ရှိပါသည် ။ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်သည် လယ်တွင်းကိုးခရိုင်တွင် တစ်ခုပါဝင်ပြီး မိုးစပါးကို စိုက်ပျိုးရာတွင် တောင်သူများအနေဖြင့် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးချိန်တွင် မြေသြဇာဈေးနှုန်းများ  မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပြီး ယခုအချိန်  မိုးစပါးများရိတ်သိမ်းပြီးချိန်တွင် စျေးနှုန်းများအနည်းငယ်ကျဆင်းခဲ့ပြီး ယခုလက်ရှိ မြေသြဇာဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ထိုင်း(ပုလဲ) တစ်အိတ်(50)Kgလျှင်(၁၀၀၀၀၀/-) ကျပ် ၊ အာမို(ပုလဲ) တစ်အိတ်(50)Kgလျှင်(၁၁၂၀၀၀/-)ကျပ် ၊ ပန်းဖူး တစ်အိတ်(50)Kg လျှင်(၁၁၇၀၀၀/-) ကျပ် ၊ ပုလဲသာ တစ်အိတ်(50)Kg လျှင်(၁၀၀၀၀၀/-) ကျပ်၊ ပင်သန်(ပုလဲ) တစ်အိတ်(50)Kg လျှင်(၉၄၀၀၀/-)ကျပ် ၊ အာမို (15:15:15) တစ်အိတ်(50)Kg လျှင်(၁၉၀၀၀၀/-)ကျပ် ၊ ကောမက် တစ်အိတ်(50)Kg လျှင်(၇၅၀၀၀/-) ကျပ်၊ မြှားကမ္ဘာ တစ်အိတ် (50)Kg လျှင်(၉၂၀၀၀/-)ကျပ် ၊ သံကွင်း တစ်အိတ်(50)Kg လျှင် (၉၃၀၀၀/-)ကျပ်၊ တက်တိုးဓါတ်ဆား တစ်အိတ်(50)Kg လျှင်(၆၅၀၀၀/-)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း စျေးကွက်အတွင်းရှိ ဓါတ်မြေသြဇာအရောင်းဆိုင်များမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တ‌လေး)

           စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မုံရွာမြို့နယ်ရှိ ကျေးရွာများ၌ သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး မြေအမျိုးအစားမရွေး ဖြစ်ထွန်းအောင်မြင်ပြီး စိုက်ပျိုးရန်လွယ်ကူသော နှစ်ရှည်ပင်သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်သည့် ကီလိုမာလကာသီးကို ဘုမ္မနိုးကျေးရွာတွင် စီးပွားဖြစ် တစ်ပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း သိရသည်။

           ၎င်းကီလိုမာလကာမျိုးအနေဖြင့် ၇-၈ လသားအရွယ်ရှိ ကိုင်းကူးပျိုးပင်များကို ပျိုးပင်ကြီး တစ်ပင် လျှင် (၂၀၀၀)ကျပ်၊ အသေးတစ်ပင်လျှင် ၁၀၀၀ ကျပ်မှ ၁၅၀၀ ပေးဝယ်ရပြီး  အစိုဓာတ် ကောင်းမွန်စွာ ရရှိသည့် စက်တင်ဘာလနှင့် အောက်တိုဘာလများတွင် စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ပင်ခြား တန်းခြား ၈ ပေ အကွာဖြင့် စိုက်ဧက တစ်ဧကလျှင် ကီလိုမာလကာပင် ၃၅၀ ခန့် စိုက်ပျိုး ရကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမှုကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် တစ်ဧကလျှင် စုစုပေါင်း ငွေကျပ် သိန်း ၅၀ ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ကီလိုမာလကာပင် စိုက်ပျိုးပြီး အသီးကင်းချိန်တွင် အားဆေး၊ ပိုးသတ်ဆေး (၂) ကြိမ်ဖျန်းပေးရပါကြောင်း၊ အသီးများ ပေးသီးအရွယ်အစားခန့် ရှိပါက စက္ကူ အကြည်အိတ်ဆွတ်ပေးရပါကြောင်း၊ အပင်ငယ်ချိန်တွင် တစ်လလျှင် ရေ(၂)ကြိမ်၊ ဆောင်းရာသီတွင် (၁) ကြိမ်၊ နွေရာသီတွင် ရေလောင်း၊ ရေသွင်းခြင်းဖြင့် အပင်များကို ပြုစုပေးပါက တစ်နှစ်သား အရွယ်ခန့်တွင် အသီးများကို စတင်ခူးဆွတ်နိုင်ပြီး ကီလိုမာလကာသီးများကို တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရရှိ နိုင်ကြောင်း၊ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် မြေအနေအထားနှင့် အပင်ဖြစ်ထွန်း အောင်မြင်မှုအပေါ် မူတည်၍ တစ်နှစ်လျှင် ကီလိုမာလကာ တစ်ပင်အတွက် ပျမ်းမျှ အလုံးရေ ၁၅၀-၂၀၀ ခန့် ထွက်ရှိရာ  တစ်ဧက အတွက် ပျမ်းမျှအလုံးရေ ၄၈၀၀၀ မှ ၅၀၀၀၀ လုံး ထွက်ရှိကြောင်း၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ကီလို မာလကာ တစ်ဧကအတွက် တစ်နှစ်လျှင် ငွေကျပ် ၇၀ မှ ၁၀၀ သိန်းခန့် ရရှိကြောင်း၊ ဈေးနှုန်း အနေဖြင့် ဇန်နဝါရီလ ပတ်တွင် ကီလိုမာလကာသီး လက်ကားဈေး တစ်လုံးလျှင် ဗြွန်ဈေး ငွေကျပ် ၃၀၀-၃၅၀ နှုန်းဖြင့် ရောင်းချရကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဒေသတွင်းနှင့် စိုက်ခင်းသို့ ပွဲစားများမှ ဖောက်သည်လာယူခြင်း၊ မုံရွာသစ်သီးဆိုင်များသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြကြောင်း သိရှရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မုံရွာမြို့နယ်ရှိ တောင်သူများသည် နှမ်း၊ ပဲမျိုးစုံ၊ ပြောင်း၊ ငရုတ်စသည့် သီးနှံများကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး ဗုံတို၊ ဘုမ္မနိုးကျေးရွာများတွင် စားဖိုဆောင်သီးနှံဖြစ်သည့် ခရမ်းချဉ်သီးနှံကိုလည်း စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးလာကြကြောင်း၊ ဘုမ္မနိုး ကျေးရွာတွင် စိုက်ဧက (၁၀) ဧကခန့် စိုက်ပျိုးထားကြောင်း သိရသည်။

          ခရမ်းချဉ်စိုက်ပျိုးရာတွင် တစ်ဧကကို မျိုးစေ့(၆)ထုပ်ကုန်ကျပြီး တစ်ထုပ်လျှင် ၃၇၀၀၀ ကျပ် နှုန်းဖြင့် ပေးဝယ်ရပါကြောင်း၊ မျိုးစေ့ကို ပျိုးဘောင်ဖြင့် ပျိုးထောင်ပြီး ပျိုးပင် တစ်လသားကျော် အရွယ်တွင် စတင်စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ခရမ်းချဉ်သီးနှံကို မြေအောက်ရေတင် စနစ်ဖြင့်စိုက်ပျိုး၍ စိုက်ပျိုးပြီး နှစ်လအကြာတွင် အသီးများ စတင်ဆွတ်ခူးနိုင်ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ မြေပြုပြင်ခ၊ ရေတင်ခ၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် တစ်ဧကလျှင် စုစုပေါင်းငွေကျပ် ၁၂ သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း သိရသည်။

          အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ခရမ်းချဉ်သီးကို အမှည့်ရောင်းချခြင်းမပြုဘဲ၊ အစိမ်းကောက် ရောင်းချပါကြောင်း၊(၇)ရက်တစ်ပတ် တစ်ကြိမ် ခူးဆွတ်ရပြီး စတင်ခူးဆွတ်ချိန်တွင် ခရမ်းချဉ် သီးအစို ပိဿာချိန် ၃၅၀-၄၀၀ ခန့် ထွက်ရှိ၍ တစ်ပတ်ထက်တစ်ပတ် အထွက်နှုန်း ပိုမိုလာကြောင်း၊ ခရမ်းချဉ်သီးနှံကို စတင်ခူးဆွတ်ချိန်မှစ၍ တစ်ဧကလျှင် စုစုပေါင်း ပိဿာချိန် ၄၀၀၀-၅၀၀၀ ခန့် ထွက်ရှိရာ စိုက်ပျိုးမြေအနေအထား၊ သီးနှံဖြစ်ထွန်းအောင်မြင်မှုအပေါ် မူတည်၍ အထွက်နှုန်း ကွဲပြားမှုရှိကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းဈေးကွက်အနေဖြင့် ခရမ်းချဉ်သီး လက်ကားဈေး တစ်ပိဿာလျှင် အစိမ်းဈေး ငွေကျပ် ၈၀၀-၉၀၀၊ လက်လီ တစ်ပိဿာလျှင် ၁၂၀၀-၁၄၀၀ နှုန်းဖြင့် အနီး ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ကျေးရွာများသို့ ရောင်းချမှုများအပြင် မုံရွာမြို့ရှိ ကုန်စိမ်းဒိုင်များသို့ တင်ပို့ ရောင်းချပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် မန္တလေးမြို့၊ ကုန်စိမ်းဒိုင်များသို့ တင်ပို့ကြောင်း၊ အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၁၅ သိန်း ခန့် ရရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)