ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

      မော်လမြိုင်ဒေသထွက် ရင်ကွဲသရက်သီး ဈေးကောင်းရရှိနေသည်။ ရင်ကွဲသီး သရက်မျိုးသည် မွန်ဒေသထွက် သရက်သီးမျိုးနွယ်(၁၂၅)မျိုးအနက် လူကြိုက်အများ ဆုံးနှင့်အသီးထွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်သော သရက်မျိုးဖြစ်သည်။ ယခင်လများ (ဇွန်လ၊ ဇူလိုင်)တွင် ရင်ကွဲသရက်သီး လှိုင်လှိုင်ထွက်ရှိခဲ့သည်။ သို့သော်  ဩဂုတ်လဆန်းတွင် အသီးသီးနှုန်းလျော့နည်းလာ၍ ဈေးကွက်အတွင်း ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာပြီး အသီးရောင်း ချမှုနည်းပါးလာပါသည်။

          ယခု ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ(တတိယပတ်)တွင် ရင်ကွဲသရက်သီး ဈေးနှုန်းအခြေ အနေမှာ ရင်ကွဲသရက်သီး အစိမ်းအချော အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၅၅၀)ကျပ်၊ အသေး တစ်လုံးလျှင်(၄၅၀)ကျပ်ဖြစ်သည်။ ရင်ကွဲသရက်သီးအမှည့် အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၉၀၀) ကျပ်၊ အသေးတစ်လုံးလျှင် (၈၀၀)ကျပ် ဖြစ်သည်။ စားသုံးသူအနေဖြင့် ဒေသအသီး ရင်ကွဲမျိုးကို ကြိုက်နှစ်သက်သောကြောင့် ဈေးကောင်းပေးဝယ် စားသုံးကြကြောင်း သိရှိရသည်။

DOCA (မွန်)

    မအူပင်ခရိုင်၊ ဓနုဖြူမြို့နယ်ဦ မြို့မဈေးနှင့် ဇကာကြီးဈေးတွင် ကုန်စိမ်းမျိုးစုံရောင်းချသူများ ယခင်ကရက်တွေထက် ပိုမိုရောင်းအားကောင်း ဈေးကွက်အတွင်း ဩဂုတ်လ စတုတ္ထပါတ် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးဆောင်ရွက်ရာ ကုန်စိမ်းရောင်းချသူထံမှ သိရသည်။

    စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့၊ ကျန်းမာရေးဦးစီးဌာန၊ တိမွေးကု ဌာနတို့ ပူးပေါင်း၍ အပါတ်စဉ် လစဉ် ကွင်းဆင်းစစ်ဆေးဆောင်ရွက် ခြင်းလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက် လျက်ရှိပြီး စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ ကုန်စည်များတွင် ကုန်အညွှန်အမှတ် အသားစစ်ဆေးခြင်း၊ ဒေသတွင် ကုန်စည်များ၊ သားငါး၊ အသီးအရွက်၊ အခြေခံစားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းများ စာရင်းကောက်ယူစုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်း၊ တိမွေးကုဌာနမှ သားငါး အေးခဲသာများရောင်းချခြင်းမပြုရန်၊ မှန်ကန်သောဈေးဖြင့်အလေးချိန်ပြည့်ဝစွာ ရောင်းချရန် စစ်ဆေးခြင်း၊ စည်ပင်သာယာရေးအဖွဲ့မှ စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ်အတွင်း ရောင်းချသူ ဈေးသည်များ လုပ်ငန်းလိုင်စင်နှင့် သား၊ များကို လေလံဈေးဖြင့်သာ ဈေးနှုန်းမှန်ကန်၊ အလေးချိန်ပြည့်ဝစွာရောင်းချရန် စစ်ဆေးခြင်းများ ကိုစစ်ဆေး ဆောင်ရွက်ခြင်းပြုလုပ်လျက်ရှိသည်။ ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်ရာမှ ပွင့်လင်းရာသီသို့ ရောက်လာတော့မည်ဖြစ်၍ ကုန်စိမ်းသည်များက အနယ်နယ်အရပ်ရပ်က ပြည်သူတွေအနေနဲ့ ဈေးထဲ မိုးလင်းကတည်းက အလုအယက်ဈေး ဝယ်နေကြပြီး အခါကြီးရက်တွေမှာဆို ပိုမိုလူစည်းတော့ ပိုရောင်းရကြောင်း၊ ပုံမှန်ရက်တွေထက် ရောင်းအား ပိုကောင်းပါတယ်၊ ဈေးနှုန်းတွေအနေနဲ့ ပုံမှန်ဈေးနှုန်းပါ၊ ပိုရောင်းချ တာမရှိပါဘူး၊  ကုန်စိမ်းရောင်းချသူများ အနေနဲ့ အဝေးကလာရောက် ရောင်းချသူများလိုသလို တစ်ဆင့်ခံရောင်းချများလည်းရှိပါတယ်၊ ဈေးဝယ်သူများကလည်း ကြုံသလိုဝယ်ကြပါတယ်၊ ဆိုင်တိုင်းလည်း ရောင်းအားကောင်းကြကြောင်း၊ ငရုတ်၊ ရုံးပတီ၊ ပဲသီးတောင့်အရှည်၊ ခရမ်းသီး၊ ဆလတ်ရွက်၊ နံနံ၊ ခါကြက်ဥ စတဲ့ ကုန်စိမ်းမျိုးစုံရောင်းချပါတယ်ဟု ၎င်းထံမှ သိရသည်။

   ယခုအချိန်တွင် ကုန်စိမ်းများကို တောင်သူများမှ တစ်ပိုင်တစ်နိုင်စိုက်ပျိုးကြပြီး တောင်သူများထံမှ ကျွန်မတို့က တစ်ဆင့်ဝယ်ယူရောင်းချကြောင်း၊ မြို့မဈေးနှင့် ဇကာကြီးဈေးကို အပတ်စဉ် ဥပုဒ်နေ့တိုင်း ဈေးပိတ်ပေမဲ့ ကျွန်မတို့က ဈေးအပြင်ဘက်မှာ နေ့စဉ်ရောင်းချပေးတော့ ဝယ်ယူစားသုံးများလည်း အဆင်ပြေပြီး ကျွန်မတို့အတွက်လည်း အဆင်ပြေကြောင်း လည်းသိရသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

   ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ တတိယပတ်၌ ပုသိမ်မြို့ဘူတာဈေးတွင် ရောင်းချလျက်ရှိသော သရက်ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် သရက်ချဉ် (၁၀) ကျပ်သားပါ အထုပ်တစ်ထုပ်လျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်၊ သရက်သီး စိမ်း (၁) လုံးလျှင် (၅၀၀) ကျပ်၊ ၁၀လုံးလျှင် (၄၀၀၀) ကျပ် ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း ကုန်စိမ်းရောင်းချသူဈေးသည်တစ်ဦးထံမှ သိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ) 

       မအူပင်ခရိုင်၊ ရွှေတောင်ပေါ်ကျေးရွာတွင် မျောက်ငိုသီး ပျိုးပင် အပင်ပေါက် ရောင်းချသူရှိကြောင်း သိရသည်။ မအူပင်ကျေးရွာများတွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက် စိုက်ပျိုးသူများရှိပြီး မအူပင်မြို့နယ်သည် သီးနှံ၊ ဟင်းရွက်စိုက်ပျိုးသူပေါများသည်။ ဟင်းသီးဟင်းရွက် စိုက်ဧက ၃၃၈ ဧက ရှိကြောင်း သိရသည်။

            မျောက်ငိုသီး ပျိုးပင်များကို တညှင်းသီးအစားထိုးစိုက်ပျိုးရန် သင့်ကြောင်း ပျိုးပင်ရောင်းချသူ ဦးလှဦးမှ ပြောပြသည်။ မျောက်ငိုသီးမှာ အစိမ်းရောင်ရှိပြီး ပဲကြီးစေ့ အရွယ်ရှိသည်။ ပဲမျိုးဝင်အုပ်စုတွင်ပါဝင်သည်ဟု သိရသည်။ မျောက်ငိုသီး စားသုံးခြင်းဖြင့် စိတ်ကိုပေါ့ပါးစေပြီး စိတ်ဖိစီးမှုကို လျော့ချနိုင်စွမ်းရှိကြောင်း ဗီတာမင် B6 ပါဝင်ပြီး သွေးချိုကို မျှတအောင် ထိန်းညှိပေးပြီး စိတ်ကိုရွှင်လန်းစေသည်။ မျောက်ငိုသီးကို မအူပင်နယ်မြေတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးနိုင်ရန်အတွက် ပျိုးပင်များကို ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တညှင်းသီးအစားထိုးသီးနှံ အဖြစ် စိုက်ပျိုးရန် သင့်တော်သောကြောင့် ပျိုးပင်ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ ပျိုးပင်ပေါက် ၁ပင်လျှင် ၆၅၀၀ကျပ် ဖြင့် ရောင်းချပေးလျက်ရှိပြီး ပျိုးပင် လိုသလောက် မှာယူနိုင်ကြောင်း ရောင်းချသူထံမှ သိရသည်။ ဈေးကွက်အတွင်း မတွေ့ရှိရသေးပေမဲ့ အွန်လိုင်းမှ မျောက်ငိုသီး ဝယ်ယူစားသုံးသူများပြားကြောင်း သိရသည်။ စိုက်ပျိုးသူများ ကျန်းမာရေး အသိကြွယ်ဝစေရန်အတွက် အသိပညာပေး လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ပြီး လက်ရှိတွင် ပျိုးပင်ပေါင်း ၁၅၀၀နီးပါး ရောင်းချရန် ရှိကြောင်း အပင်ပေါက်ရောင်းချသူထံမှသိရသည်။ မျောက်ငိုသီးသည် ကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြု သီးနှံဖြစ်သောကြောင့် စိုက်ပျိုးသင့်သော အပင်တစ်မျိုးဖြစ်သည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

  ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ထွက်ရှိသော အုန်းသီးနှင့် အုန်းသီးထွက်ကုန်များ (အုန်းခွံ၊ အုန်းစိမ်း၊ အုန်းဆံ၊ အုန်းနို့စသည်) သည် ယခုလတွင်ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွင်း ဝယ်လိုအား အလွန်မြင့်မားလျက်ရှိသည်။ အုန်းသီးဈေးနှုန်းမှာ ယခင်လထက် ၁၀-၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တက် လာပြီး အုန်းထွက်ပစ္စည်းများကို စားသုံးသူများက အထူးစိတ်ဝင်စားလာကြောင်း ဒေသခံ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကုန်စည်ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

          ဧရာဝတီတိုင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အုန်းသီးအဓိကထုတ်လုပ်ရာဒေသဖြစ်ပြီး မိုးဥတုတွင် အုန်းသီးအထွက်နှုန်း ပိုမိုကောင်းမွန်လေ့ရှိသည်။ ယခုနှစ်တွင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်မှုနှင့် အုန်းပင် စိုက်ဧက တိုးချဲ့လာမှုတို့ကြောင့် အုန်းသီးအရည်အသွေးနှင့် ပမာဏ ပိုမိုကောင်းမွန်လာခဲ့သည်။ ထို့အပြင် အုန်းနို့၊ အုန်းဆံခြောက်နှင့် အုန်းဆီကဲ့သို့သော ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ထားသည့် ထွက်ကုန်များ ကိုလည်း ပြည်တွင်းစားသုံးသူများက ပိုမိုနှစ်သက်လာကြသည်။

          အုန်းသီးဈေးကွက်တွင် ဝယ်လိုအားမြင့်တက်ရခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းရင်းမှာ ကျန်းမာရေး အသိပညာတိုးပွားလာမှုနှင့် သဘာဝထွက်ကုန်များအပေါ် စားသုံးသူများ ယုံကြည်မှုတိုးလာခြင်း ကြောင့်ဖြစ်သည်။ အုန်းသီးနှင့် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်ထားသော ကုန်ပစ္စည်းများကို မုန့်ပဲသရေစာ၊ အချိုရည်၊ ဆပ်ပြာနှင့် အလှကုန်ပစ္စည်းများထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုမှုများပြားလာခြင်းကလည်း ဈေးကွက်ဝယ်လိုအားကို မြှင့်တင်ပေးနေသည်။

          ဒေသခံ အုန်းသီးစိုက်ပျိုးသူများနှင့် ကုန်သည်များက "ဒီနှစ်မှာ အုန်းသီးဈေးကောင်းနေတာ ကြောင့် ကျေးလက်ဒေသက လယ်သမားတွေ ဝမ်းသာနေကြပါတယ်။ အုန်းသီးကို အခြောက်ခံပြီး ရောင်းတဲ့သူတွေလည်း အကျိုးအမြတ်ရလာကြတယ်" ဟု ပြောကြားသည်။

          အနာဂတ်တွင် ဧရာဝတီဒေသထွက် အုန်းသီးနှင့် ထွက်ကုန်များကို ပြည်ပဈေးကွက်သို့ တင်ပို့နိုင်ရန် လုပ်ငန်းရှင်များက စီးပွားရေးအခွင့်အလမ်းများကို စူးစမ်းလျက်ရှိပြီး ဒေသတွင်းစီးပွား ရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA (ဧရာဝတီ)