ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

  မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့ ကြက်သွန်နီဈေးကွက်တွင် ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်)တွင် စားဖိုဆောင်သီးနှံ ကြက်သွန်နီဈေးကျပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေပါသည်။ မြို့ပေါ်ရှိ ကြက်သွန်နီဈေးကွက်သို့ ဒေသတွင်း ကြက်သွန်နီစိုက်ပျိုးမှု အများဆုံးကျေးရွာများဖြစ်သော ချောင်းမကြီး၊ ပင်းတလဲ၊ ဒေါသာ၊ ရွာသစ်ကြီး၊ ကပိုင်၊ ကံတွင်း၊ သပြေ၊ လိပ်ခြံ ကျေးရွာများမှ အများဆုံး ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ဥပုသ်နေ့မှလွဲ၍  နေ့စဉ် တစ်ရက်လျှင် ကုန်ချိန်ပိဿာ(၃၀၀၀၀)၊ တစ်ပတ် အတွင်း ကုန်ချိန်ပိဿာ(၂)သိန်းခန့် ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ဇူလိုင်လ(ပထမပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ထိပ်စ ကျပ်(၁၈၀၀)၊ အလတ်စ ကျပ်(၁၆၅၀)၊ အသေးစ ကျပ်(၁၅၀၀)တို့ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခင်အပတ် ဇွန်လ(စတုတ္ထပတ်) တွင် ကြက်သွန်နီတစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ထိပ်စ ကျပ်(၁၉၀၀)၊ အလတ်စ ကျပ်(၁၈၀၀)၊ အသေးစ ကျပ်(၁၆၀၀) ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့၍ ယခင်တစ်ပတ်နှင့် ကာလတူဈေးနှုန်းနှိုင်းယှဉ်ရမည်ဆို လျှင် ယခုဇူလိုင်(ပထမပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီ တစ်ပိဿာလျှင် ထိပ်စ၊ အလတ်စ၊ အသေးစ ကျပ် (၁၀၀)ခန့် ဈေးကျဆင်းပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းကျဆင်းရခြင်းမှာ ပြည်ပဝယ်လို အားဈေးကွက်နည်းခြင်းကြောင့် ကျဆင်းကြောင်းဈေးကွက်မှ သိရှိရပါသည်။

     ကုန်စည်စီးဆင်းမှုအနေဖြင့် ယခုဇူလိုင်(ပထမပတ်)တွင် ဆိပ်ဖြူမြို့မှ ကြက်သွန်နီများကို ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံသို့ အများဆုံးတင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း၊ ကြက်သွန်နီကုန်ချိန်ပိဿာ(၂)သိန်း၊ တန်ချိန်အားဖြင့်  (၃၂၆)တန်ခန့် ကုန်စည်စီးဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ ဒေသတွင်းလက်လီဈေးအနေဖြင့် ကျပ်(၂၀၀၀-၂၃၀၀)ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ပခုက္ကူမြို့ကုန်စည်ဒိုင်ဝန်းအတွင်း၌ ဆန်လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းမှ စားသုံးသူပြည်သူများသို့ (၉.၇.၂၀၂၄)ရက်နေ့၊ နေ့လယ်(၁၃း၀၀မှ ၁၆း၀၀)နာရီအချိန်အထိ ပြည်သူတစ်ဦးလျှင် ရက်(၉၀)ဆန်အမျိုးအစား ဆန်(၅)ပြည်၊ ဆန်တစ်ပြည်လျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)နှုန်းဖြင့် ဆန် (၁၀၀)အိတ်အား  ရောင်းချပေးခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

   အဆိုပါရောင်းချပေးမှုအား စားသုံးသူ‌ရေးရာဦးစီးဌာန၊ ပခုက္ကူခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ဒုတိယခရိုင်ဦးစီးမှူးနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် ပခုက္ကူမြို့ဆန်လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းအဖွဲ့ဝင်များနှင့် ပူးပေါင်း၍ ပြည်သူများ သက်သာသောဈေးနှုန်းဖြင့် ဆန်များ‌ရောင်းချရာတွင် စနစ်တကျရှိစေ‌ရေး စားသုံးပြည်သူများလက်ဝယ်အမှန်တကယ်ရောက်ရှိစေ‌ရေး၊ သင့်တင့်မျှတသောဈေးနှုန်းဖြစ်စေရေးအတွက် စိစစ်ကြပ်မတ် ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မွန်)

    မင်းကွတ်သီးကို  မွန်ပြည်နယ်အတွင်း မြို့နယ် (၁၀) မြို့နယ်လုံးတွင်  စိုက်ပျိုးလေ့ရှိသည်။ မင်းကွတ်သီးထွက်ရှိသည့် ဧပြီလကုန်နှင့်မေလအစတွင် အသီးများစတင်ခူးဆွတ်၍ ဈေးကွက်အတွင်းဝင်ရောက်နေပြီဖြစ်သည်။ ယခုနှစ်တွင် ဒေသစာ၊ ရာသီစာဖြစ်သော မင်းကွတ်သီးများအထွက်နှုန်းကောင်းကြောင်းသိရှိရပါသည်။  ပေါ်ဦးပေါ်စတွင် မင်းဂွတ်သီးဈေးကောင်းရရှိသည်။  မင်းကွတ်သီး၏ အရွယ်အစားပေါ်မူတည်၍ ဈေးနှုန်းကွာဟမှုရှိသည်။ ယခင်လမေလနှင့် ဇွန်လတို့တွင် မင်းကွတ်သီးဈေးနှုန်းမှာ (အကြီး)တစ်လုံးလျှင်၇၀၀ကျပ်၊ မင်းကွတ်သီး(အလတ်) တစ်လုံးလျှင် ၅၅၀ကျပ်နှင့် မင်းကွတ်သီး (အသေး)တစ်လုံးလျှင် ၃၀၀ကျပ်ခန့် ရရှိ၍ အရောင်းအဝယ်သွက်လျက်ရှိသည်။  ယခုလ ဇူလိုင်လတွင် မင်းကွတ်သီးဈေးနှုန်းမှာ  မင်းကွတ်သီး(အကြီး)တစ်လုံးလျှင်  ၅၀၀ကျပ်၊ မင်းကွတ်သီး (အလတ်) တစ်လုံးလျှင် ၃၅၀၀ကျပ်နှင့် မင်းကွတ်သီး (အသေး)တစ်လုံးလျှင် ၂၅၀ကျပ်ခန့် ဖြစ်သည်။

     မွန်ပြည်နယ်အတွင်း မင်းကွတ်သီးစိုက်ပျိုးသည့် ဧက ၆၀၀၀ကျော်ရှိသည်။         မင်းကွတ်သီးအထွက်နှုန်းမှာ ယခင်နှစ်ထက် အသီးထွက်ကောင်း၍ စိုက်ပျိုးသူတောင်သူများ အကျိုးအမြတ်ခံစားမှုရရှိသည်။ တောင်သူများအနေဖြင့် မင်းဂွတ်သီးစိုက်ပျိုးရာတွင် ဆုံးရှုံးမှု နည်း၍အမြတ်များသော သီးပင်ဖြစ်သည်။ မင်းကွတ်ပင်ကို ရေပုံမှန်ပေးနိုင်သောကြောင့် အထွက်နှုန်းကောင်း၊ အသီးအလုံးကောင်းများ ထွက်ရှိသည်ဟု မင်းဂွတ်သီးစိုက်ပျိုးတောင် သူများမှသိရသည်။  မွန်ပြည်နယ်အတွင်း ထွက်ရှိသည့် မင်းကွတ်သီးများကို တိုင်းဒေသကြီး/ ပြည်နယ်မြို့နယ်များသို့ အသီးသီးသို့ တင်ပို့လျှက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

    ၎င်းမင်းကွတ်သီးကို စားသုံးခြင်းဖြင့် ရေ၊ စွမ်းအင်၊ ပရိုတင်း၊ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်နဲ့ အမျှင်ဓါတ်များ ကြွယ်ဝစွာပါဝင်သည့်အတွက်  ကျန်းမာရေးအထောက်အကူပြု၍ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ကယ်လ်ဆီယမ်၊ သံဓါတ်၊ ဖေ့ဖရိတ်၊ ပိုတက်ဆီယမ်၊ ဇင့်၊ ကော့ပါးနှင့်မဂ္ဂနီစသော အာဟာရဓါတ်များကြွယ်ဝစွာပါဝင်သည်။ ထို့ကြောင့် မင်းကွတ်သီးကို  ရာသီစာ၊ အအေးစာ၊ ဓါတ်စာ၊ အေးမြချိုမွေးအရသာရှိသော မင်းကွတ်သီးကို စားသုံးမှု များကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။

DOCA(မွန်)

       စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်တွင် ဆန်စပါး၊ဆီထွက်သီးနှံ၊ပဲမျိုးစုံတို့ကို အဓိက စိုက်ပျိုးကြပြီး သရက်၊ နဂါးမောက်၊ ဆီးသီး၊ နှင်းသီး(ခေါ်)လောင်ဂန်သီး စသည့်ဈေးကွက်ဝင် သစ်သီဝလံများကိုလည်း စိုက်ပျိုးကြသည်။ နှင်းသီး(ခေါ်)လောင်ဂန်သီး၏ အင်္ဂလိပ်အမည်မှာ Longan, Fruit (Longon, Dragon’s eyes,Eyeball tree) ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံတွင် လူအများစုက လောင်ဂန်သီးဟု ခေါ်ဆိုကြောင်းသိရသည်။

      နှင်းသီး(ခေါ်)လောင်ဂန်သီးကို မြန်မာနိုင်ငံ၌ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးတွင် အများဆုံးထွက်ရှိ ကြောင်း၊  ကန့်ဘလူမြို့နယ်တွင် နှင်းသီး(ခေါ်)လောင်ဂန်သီးပင်များကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးကြ ရာ နေအိမ်ခြံဝင်းများအတွင်းစိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး အရိပ်လည်းရဝင်ငွေလည်းရရှိသောကြောင့် စိုက်ပျိုးသင့် သောအပင်တစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုအခါအသီးများစတင်ထွက်ရှိပြီး ကန့်ဘလူမြို့သစ်သီးဈေး ကွက်အတွင်း ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ နှင်းသီး(ခေါ်)လောင်ဂန်သီးတစ်ပိဿာလျှင် ၉၀၀၀ - ၁၀၀၀၀ ကျပ်ထိ ရောင်းချရကြောင်း သစ်သီးရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

             စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ၊ ကန့်ဘလူခရိုင် ၊ ကန့်ဘလူမြို့တွင် ငှက်ပျောပင်များကို တစ်နိင်တစ်ပိုင်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပါသည်။ ငှက်ပျောပင်စိုက်ပျိုးရာတွင် မိမိတို့ပိုင်ဆိုင်သည့် ယာမြေကွက်များ (သို့မဟုတ်) အိမ်ခြံဝင်းအတွင်းရှိမြေကွက်လပ် ပတ်ချာလည်များတွင် စိုက်ပျိုးကြပြီး ငှက်ပျောတစ်ပင်နှင့် တစ်ပင်ကြား(၁၀)ပေခန့် ခြား၍ စိုက်ပျိုးရပါသည်။ ငှက်ပျောပင်သည် စတင်စိုက်ပျိုးချိန်မှ (၆)လအကြာ တွင် အဖူးများငှက်ပျောသီးအဖီးများ စတင်ထွက်ရှိပါသည်။ အဖူးများငှက်ပျောသီးအဖီးများ စတင် ထွက်ရှိ ပြီး (၆)လကြာမှသာ ရင့်မှည့်သော ငှက်ပျောသီးအဆင့်သို့ရောက်ရှိလာခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ငှက်ပျောစိုက်ပျိုးသည့် အမျိုးအစားများမှာ ဖီးကြမ်း(စိမ်း)၊ ဖီးကြမ်း(ငှက်ပြာ)၊ ကသည်းငှက်ပျော(ခေါ်)ရခိုင်ငှက်ပျော၊ ဝက်မလွတ်ငှက်ပျောနှင့်ဝက်မလွတ်(ဘရာဇီး)ငှက်ပျောတို့ကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပါသည်။

          ငှက်ပျောပင်သည် ပင်စည်မှအစ အရွက်အဆုံး အကုန်ရောင်းစားရသော အပင်တစ်မျိုးလည်း ဖြစ်ပါသည်။ ငှက်ပျောပင်မှ ငှက်ပျောဖက်ရွက်ကို ကောက်ညှင်းထုတ်၊ မုန့်ဖက်ထုတ်၊ ငှက်ပျောထုတ်၊ မုန့်ဦးနှောက် နှင့် မုန့်နီထုတ်များ ထုတ်ရန်အတွက် ငှက်ပျောဖက်ကို အလိပ် အခေါက်များ လုပ်ပြီး ရောင်းစားနိုင်သလို၊ ငှက်ပျောအပင်ပွားများ၏ ပင်စည်ကိုလည်း  ခုတ်ပြီး မုန့်ဟင်းခါးချက်ရန်အတွက် ‌ ငှက်ပျောအူအဖြစ်လည်း ရောင်းရကြောင်း၊ ငှက်ပျောဖူးမှ အဖီးများဆုံးသည့် ငှက်ပျောဖူးများကိုလည်း ချက်စား၊ သုပ်စား၊ ဟင်းပေါင်းစားရန်အတွက် ရောင်းရပါသည်။ နောက်ဆုံး ငှက်ပျောသီးကိုတော့ ကိုယ်ခံအားအတွက် အားဆေးတစ်ပါးအတွက် စားသုံးသလို အစာပိတ်အချိုတည်းခြင်း အဖြစ်လည်း စားသုံးကြသည့်အတွက် ငှက်ပျောသီးဟာလည်းရောင်းအားကောင်းလျက်ရှိပါသည်။

           ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ယခု ဇူလိုင်လ ၌ ငှက်ပျောသီး ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ဖီးကြမ်း ငှက်ပျောတစ်ဖီးလျှင် အဖီးလှ/မလှပေါ်မူတည်၍(၂၀၀၀/၂၅၀၀)ကျပ်၊ ဝက်မလွတ်(ဘရာဇီး)ငှက်ပျောအဖီး လှ/မလှပေါ်မူတည် ၍(၂၅၀၀/၃၀၀၀)ကျပ်၊ ကသည်းငှက်ပျော(ခေါ်) ရခိုင်ငှက်ပျောသီး လှ/မလှ ပေါ်မူတည်၍ တစ်ဖီးလျှင် (၁၅၀၀/၂၀၀၀)ကျပ်၊ ဝက်မလွတ်ငှက်ပျော တစ်ဖီးလျှင်(၁၅၀၀/၂၀၀၀)ကျပ်ဈေးနှုန်းတို့ဖြင့် အသီးသီး ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ရာသီမရွေးစိုက်ပျိုးရောင်းချရသည့် နှစ်ရှည်သီးနှံပင် ဖြစ်သည့်အတွက်  စိုက်ပျိုးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)