ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          အစေ့ထုတ်ပြောင်းသီးနှံသည် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၏ ပြည်ပပို့ကုန်သီးနှံတစ်ခုဖြစ်ပြီး ဟင်္သာတခရိုင်တွင်  ၁၈၆၇၀ ဧက၊ မြန်အောင်ခရိုင်တွင် ၁၂၈၂၅ ဧကနှင့် မအူပင်ခရိုင် ၂၀၂၇၀ ဧက နှင့် မြောင်းမြခရိုင်တွင် ၁၂၂၆ ဧက စိုက်ပျိုးပြီး တတိုင်းလုံးအနေဖြင့် စုစုပေါင်း ဧက ၅၃၀၀၀ကျော် စိုက်ပျိုး သော သီးနှံလည်းဖြစ်ပါသည်။

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်းကို မိုးစပါးပြီးချိန် နှင့် မြစ်ရေကျချိန် အောက်တိုဘာလဆန်းတွင် အစောဆုံး သီးထပ်စိုက်ဧကအဖြစ် စိုက်ပျိုးကြသကဲ့သို့၊ မြေနုကျွန်း များတွင် ပဲမျိုးစုံနှင့် ကိုင်းသီးနှံ တစ်ကြီမ် စိုက်ပျိုးပြီးချိန် နိုဝင်ဘာနောက်ဆုံးပတ်တွင်မှ နောက်ကျ သီးထပ်သီးနှံအဖြစ်လည်း ထပ်မံစိုက်ပျိုးကြသည့်အတွက် ဧရာဝတီတိုင်းတွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်း သီးနှံသည် ဇန်နဝါရီလကုန် ဖေ‌ဖော်ဝါရီလဆန်းတွင် စတင်ထွက်ရှိလေ့ရှိပါသည်။

          ဧရာဝတီအစေ့ထုတ်ပြောင်း၏ အထွက်နှုန်းသည် တစ်ဧကလျှင် ပျမ်းမျှ တင်း ၁၀၀ ခန့်ထွက် ရှိပြီး အရောင်လှအရည်အသွေးကောင်းသည့်အတွက် exporter တို့ကြိုက်နှစ်သက်သော ပြည်ပ ပို့ကုန်တစ်ခု လည်းဖြစ်ပါသည်။ နှစ်စဉ် ပျမ်းမျှ တင်း သိန်း ၅၀ ခန့်ထွက်ရှိပြီး ၇၅ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ ရန်ကုန် ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှ တဆင့် ပြည်ပသို့တင်ပို့ပြီး ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မှာ ဒေသတွင်းနှင့် မွေးမြူရေးအစာစပ် စက်ရုံများတွင် သုံးစွဲ ကြကြောင်းသိရှိရပါသည်။

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် အစေ့ထုတ်ပြောင်းမျိုးအဖြစ် CP 808,112၊ AWBA 612,625၊ GT 722, 822 တို့ကိုစိုက်ပျိုးကြပြီးအစေ့ထုတ်ပြောင်း တစ်ဧက ကုန်ကျစရိတ်မှာ (မြေပြင်၊ မျိုးစေ့၊ ပေါင်း လိုက်၊ ရေတင်၊ မြေဩဇာ၊ ဆေးကျွေး၊ရိတ်ခြွေ)တို့အတွက် တစ်ဧကလျှင် ပျမ်းမျှ ၁၅သိန်းမှ ၁၇ သိန်းကြား ကုန်ကျ နိုင်ပါသည်။  အစေ့ထုတ်ပြောင်း ပေါက်ဈေးမှာ ဧရာဝတီတိုင်းတွင် စတင် စိုက်ပျိုးချိန် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက် တိုဘာ လတွင် တစ်တင်းလျှင် ၃၃၅၀၀ ကျပ်ဈေးပေါက်ပြီး ယခု ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ကုန်တွင် လည်း တစ်တင်းလျှင် ၎င်းဈေးနှုန်းတွင်ပင်ရှိသည့်အတွက် တစ်ဧက တင်းတရာနှုန်းဖြင့် တွက်ပါက တစ်ဧက အကျိုးအမြတ် ပျမ်းမျှ ၁၆ သိန်းနှင့် ၁၇သိန်းကြား ရရှိနိုင်ပါသည်။ ပြောင်းစိုက်တောင်သူများမှလည်း အစေ့ထုတ်ပြောင်းပေါ်ချိန် ဇန်နဝါရီကုန် ဖေဖော်ဝါရီဆန်းတွင်လည်း ယခုဈေးနှုန်းအတိုင်း ဆက်လက်ရှိနေစေရေးမျှော်လင့်လျက် ရှိကြပါသည်။

          ယခု ၂၀၂၄ -၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ် ဆောင်းသီးနှံ အစေ့ထုတ်ပြောင်းသည် လက်ရှိဈေးနှုန်းအတိုင်း ဆက်လက်တည်ငြိမ်နေပါက ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးရှိ  စိုက်ပျိုးသူ တောင်သူ များအတွက် အကျိုးရှိစေ သော ပြည်ပပို့ကုန်သီးနှံ တစ်ခုဖြစ်စေမှာဖြစ်ကြောင်းလေ့လာသိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

            မအူပင်မြို့နယ်အတွင်းရှိ တလုပ်လပ်အရှေ့၊ စစ်ကိုင်း၊ ရေကျော်၊ လေးအိမ်စု ကျေးရွာ များတွင် မတ်ပဲ၊ ပဲတီစိမ်း၊ ငှက်ပျော၊ သခွား၊ ငရုတ်၊ ပဲတိုင်တောင်ရှည်၊ ကြက်ဟင်းခါးသီး၊ မုန်လာဥ နှင့် ဖူးစားပြောင်းသီးနှံများကို စိုက်ပျိုးကြပြီး ဖူးစားပြောင်းသီးနှံကို စစ်ကိုင်းကျေးရွာ၌ စိုက်ဧက ၄၀ ဧက ခွဲခန့် စိုက်ပျိုးထားရှိကြောင်း သိရသည်။

            မျိုးအနေဖြင့် ဖူးစားပြောင်း(၇၀၂)မျိုးကို စိုက်ပျိုးကြပြီး မြေအောက်ရေတင်စနစ်ဖြင့် တန်းကြား ၂ ပေအကွာ၊ ပင်ကြား ၁၀ လက်မအကွာ အစေ့ချ၍ ၁၀လန် ၈ ခွက်တွင် စိုက်ပျိုး ကြ ကြောင်း၊ ၁၀လန် ၈ ခွက်တွင် ဖူးစားပြောင်းမျိုးစေ့ တစ်ထုပ်လျှင် ၇၅၀၀၀ကျပ် အထုပ် ၃ ထုပ်ခန့် စိုက်ပျိုးရပြီး၊ တစ်ထုတ်လျှင် အစေ့ အပင် ၃၀၀၀ကျော်ပေါက်ကြောင်း၊ ယခု ၁၀လန် ၈ခွက်တွင် ပြောင်းဖူးအပင် ၁၀၀၀၀နီးပါးစိုက်ပျိုးထားသည်။ ဖူးစားပြောင်း ကို စက်တင်ဘာလတွင် စတင်စိုက်ပျိုး၍ ဒီဇင်ဘာလတွင် ထွက်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမှု ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခ၊ ထွန်ယက်ခအပါအဝင် ၁၀လန် ၈ ခွက်လျှင် ငွေကျပ် ၂ ၀၀၀ ၀၀၀ နီးပါး ကုန်ကျပြီး အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် ပြုစုပျိုးထောင်မှု အပေါ်မူတည်၍ တစ်ဧကလျှင် ပြောင်းဖူး ခေါင်ဖူး၊ ၁၀၀၀၀၊ ဖူးလတ် ၈၀၀၀၊ ဖူးကျ ၅၀၀၀ ခန့်ထွက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ ခေါင်ဖူးသာ ဈေးကောင်းရပြီး၊ ဖူးလတ်၊ ဖူးကျများက ဈေးနည်းကြောင်းသိရသည်။

          ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ခေါင်ဖူးပြောင်းဖူး တစ်ဖူးလျှင် လက်ကားဈေး ငွေကျပ် ၅၀၀-၇၀၀ ဖြင့် လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တင်ပို့ပါက လက်ကားဈေး ငွေကျပ် ၅၀၀ ဈေးဖြင့်သာ တင်ပို့ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ တောင်သူများအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၅,၈၀၀,၀၀၀/-ရရှ၍ ငွေကျပ် ၃ ၈၀၀ ၀၀၀/- အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် မအူပင်မြို့နှင့် ကျိုလတ်၊ ဖျာပုံမြို့သို့ ပြောင်းဖူး ၄၀၀၀ကျော် တင်ပို့ပြီး၊ ရန်ကုန်မြို့ ဒိုက်များသို့ ၆၀၀၀ကျော် တင်ပို့ကြောင်း  စိုက်ခင်းသို့ ပြောင်းဖူးအလတ်လာရောက်ဝယ်ယူမှုများရှိပြီး ဖူးကျပြောင်းဖူးများကို အနီးအနားကျေးရွာမိသားစုများသို့ အနည်းငယ်ပေးဝေပြီး ဈေးအနည်းငယ်ဖြင့်သာရောင်းချကြောင်းနှင့် ယခုပြောင်းစိုက်သူအနေဖြင့် မြေငှားချစိုက်ပျိုးခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA (ဧရာဝတီ)

            ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ မအူပင်ခရိုင်၊ မအူပင်မြို့နယ်တွင် ဗူးပင်စိုက်ပျိုး၍ ဗူးသီးထွက်ရှိနေပြီး ရန်ကုန်သို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။  စစ်ကိုင်းကျေးရွာတွင် ဟင်းသီးဟင်းရွက်သီးနှံစုံကို ဆောင်း၊ နွေရာသီတို့တွင် စိုက်ပျိုးတောင်သူများပေါများကြောင်း သိရသည်။

            စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် ဗမာမျိုးဗူးကိုသာစိုက်ပျိုးပြီး ယခင်က ဗူးမျိုးစေ့ ၁၀စေ့ပါ တစ်ထုတ်ကို ၈၀၀၀ကျပ် ဝယ်ယူပြီးစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလာ၍ ဗူးပင်မှ မျိုးစေ့ခံ၍ နှစ်စဉ် ဗူးမျိုးစေ့ပါရောင်းချနေပြီး ဗူးစေ့ ၁စေ့ကို ၂၀၀-၃၀၀ ကျပ်ထိဈေးရရှိသည်။  စိုက်ပျိုးရာတွင် စင်တင်စိုက်ပျိုးခြင်းနည်းဖြင့်သာ စိုက်ပျိုးကြသည်။ မြေချစင်မဲ့စိုက်ပျိုးခြင်းလဲရှိကြောင်း၊ စင်ထိုးစိုက်ပျိုးပါက ဝါးစင်သည် ၂နှစ်အတွင်း ပြန်လည်အသုံးပြု၍ ရရှိကြောင်းသိရသည်၊ ဗူးသက်တမ်းမှာ စက်တင်ဘာလတွင် စိုက်ပျိုးပါက မတ်လအထိထွက်ရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရာတွင် ၁၀လန် ၂ခွက်တွင် အပင်ရေ ၈၀-၁၀၀ခန့် စိုက်ပျိုးပြီး  ၂လခွဲ အကြာတွင် အသီး စတင်ခူးရကြောင်း ဗူး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျ စရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခ၊ ဝါး ဖိုး အပါအဝင် ငွေကျပ် ၆၀၀၀၀၀ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ၁လကို ၁၂ရက်ခူးရပြီး ၁ကြိမ်ခူးလျှင် ၂၀လုံးခန့်ထွက်ရှိသည်။ ၅လအကြာအထိ အသီးလှိုင်လှိုင်ထွက်ရှိသောကြောင့်  ဗူးသီးထွက်ရှိမှု  အလုံး ၈၀၀ မှ ၁၀၀၀ ထိ ထွက်ရှိကြောင်းသိရသည်။

            ယခု ဗူးသီးဈေးနှုန်းအနေဖြင့် အလုံးကြီး(၁)လုံးလျှင် (၂၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် လက်ကားဈေးရောင်းချရပြီး  ရန်ကုန်တင်ပို့မည်ဆိုပါက ဗူးသီးတစ်လုံး ၁၅၀၀ ကျပ်ဖြင့် တင်ပို့ရောင်းချရသည်။   ၁၀လန် ၂ခွက် အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ငွေကျပ် ၂ ၀၀၀ ၀၀၀ ထိရရှိ၍ ၁ ၄၀၀ ၀၀၀ ကျပ် အကျိုးအမြတ်ရရှိ၍ ဗူးပင်စိုက်သူများ စီးပွာဖြစ်အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း၊   ဈေးကွက်တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ရန်ကုန်သို့ အဓိကထားတင်ပို့ပြီး မအူပင်၊ ကျိတ်လတ်၊ မော်ကျွန်း၊ ဖျာပုံ၊ ပန်းတနော် မြို့များသို့လဲ တင်ပို့ရောင်းချရပြီး ဗူးပင်အကျိုးအမြတ်ရရှိ၍ နှစ်စဉ်စိုက်ပျိုးလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

             သာပေါင်းမြို့နယ်၊ အ.ထ.က ကျောင်းဝန်းအတွင်း၌ စာကြည်တိုက်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် စာဖတ်ရှိုန်မြှင့်တင်ရေးပွဲတော်ကျင်းပဆောင်ရွက်ရာတွင် MSMEs ဒေသထွက်ကုန်အရောင်းပြခန်းအား စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနမှ မြို့နယ်ဦးစီးမှူး ဦးဆောင်၍ ခင်းကျင်းပြသရောင်းချမည်ဖြစ်ကြောင်း ထိုသို့ပြသရောင်းချရာတွင် ဒေသတစ်ခုထုတ်ကုန်တစ်ခုအနေဖြင့်ပြသရောင်းချခြင်းဖြစ်ပြီး၊ မိမိဒေသ ထွက်ကုန်များရှိခြင်းဖြင့် MSMEs လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေခြင်း၊ ဒေသအတွင်း အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများရရှိစေရေး၊ မိမိဒေသတွင်းထွက်ရှိသည့်ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူစားသုံးခြင်း၊ သုံးစွဲခြင်း ဖြင့် သန့်ရှင်းလတ်ဆက်၍ ဈေးနှုန်းချိုသာသော မုန့်မျိုးစုံများအား စားသုံးနိုင်ခြင်းတို့ ကိုရည်ရွယ်ပြသ ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်းနှင့် MSMEs လုပ်ငန်းတွင် ဘုရင်မ ဒန်ပေါက်နှင့် မုန့်မျိုးစုံလုပ်ငန်း၊ မြတ်မွန် တံမြတ်စည်းလုပ်ငန်း၊ ရွှေချိန်ခွင် ဖိနပ်လုပ်ငန်းတို့ကို ခင်းကျင်းပြသရောင်းချမည်ဖြစ်ပြီး မြတ်မွန် တံမြတ်စည်းလုပ်ငန်းနှင့် ရွှေချိန်ခွင် ဖိနပ်လုပ်ငန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် နိုင်ငံစီးပွားမြင့်တင်ရေး ရန်ပုံငွေဖြင့် ထောက်ပံ့ဆောင်ရွက်ကြောင်း မြို့နယ်ဦးစီးမှူးထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊‌ကျောက်ဆည်မြို့နယ်သည် စိုက်ပျိုးရေးကိုအခြေခံ၍ စပါး ၊ပဲမျိုးစုံ၊ ပြောင်း၊ နှမ်း၊ ငရုတ်၊ စသည့်သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးသည့်ဒေသဖြစ်ပါ သည်။ ၎င်းသီးနှံများအနက် ကုလားပဲ(ဆောင်း)ကို ၂၀၂၄-၂၀၂၅ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင် (၃၀၀၉၈) ဧက ၊  စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် (၉၅၁၇) ဧက ၊  မြစ်သားမြို့နယ်တွင်(၂၁၃၆၀)ဧက ၊ စုစုပေါင်း(၆၀၉၇၅   )ဧက စိုက်ပျိုးပြီးစီးပြီဖြစ်ကြောင်း ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရပါ သည်။ ကုလားပဲ(ဆောင်း)ကို  အောက်တိုဘာလ နှင့် နိုဝင်ဘာလများတွင်အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပါ သည်။ဆောင်းကုလားပဲကိုယာမြေများတွင်အောက်တိုဘာလ နောက်ဆုံးပတ် တွင်  မိုးရေအစိုဓါတ် တွင် စိုက်ပျိုးကြသလို အချို့တောင်သူများမှာ စပါးရိတ်သိမ်းပြီးသီး ထပ်အဖြစ်လည်း စိုက်ပျိုးကြ ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ကုလားပဲကိုမျိုးအနေဖြင့် (V2)မျိုး နှင့်ရိုးရိုးကုလားပဲလုံး‌သေးမျိုးဟူ၍(၂)မျိုး ရှိပြီး(V2)မျိုးကိုသာအများဆုံးစိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊စိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့်(၁)ဧကလျှင် မျိုးစေ့(၁)တင်း (၁)တင်းခွဲနှုန်းခန့်ပတ်ကြဲရကြောင်း၊ တောင်သူများသည် ကုလားပဲမျိုးကို မိမိအိမ်တွင် သေချာစွာ သိမ်းဆည်းထားပြီးမျိုးအဖြစ် အသုံးပြုသလို အချို့တောင်သူများသည် ပွဲရုံများမှ ဝယ်ယူ၍စိုက်ပျိုး ကြကြောင်း၊ တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခ အပါအဝင် စုစုပေါင်း (၃၀၀၀၀၀/-)ကျပ် ဝန်းကျင်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း ၊ ယခင်နှစ် ကုလားပဲ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် တစ်ဧကလျှင် (၉-၁၀)တင်းခန့် ထွက်ရှိကြောင်း တစ်ဧက အကျိုးအမြတ် အနေဖြင့်(၅၀၀၀၀၀/-) ကျပ်မြတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ယခုအချိန်တွင် ကုလားပဲပင်များ အသီးအပွင့်ဝေဝေဆာဆာြဖင့် အောင်မြင် ဖြစ်လျှက်ရှိကြောင်း ၊ ယခင်နှစ် ကုလားပဲဈေးနှုန်း အနေဖြင့် ကုလားပဲ(ရိုးရိုး) တစ်တင်းလျှင် (၇၈၀၀၀/-)ကျပ်၊ ကုလားပဲ (V2) တစ်တင်းလျှင် (၈၆၀၀၀/-) ကျပ်‌‌ဈေးနှုန်းများရှိခဲ့ပြီး  ယခုနှစ် ကုလားပဲများ ထွက်ပေါ်ခြင်းမရှိသေးသော်လည်း ကုလားပဲဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ကုလားပဲ(ရိုးရိုး) တစ်တင်းလျှင် (၈၅၀၀၀/-)ကျပ်၊ကုလားပဲ (V2) တစ်တင်း လျှင် (၉၈၀၀၀/-) ကျပ်‌‌ဈေးနှုန်းများဖြင့် ရောင်းဝယ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်ကုလားပဲပေါ်ချိန်တွင်အထွက်နှုန်းနှင့်ဈေးနှုန်းကောင်းမွန်ပါက အကျိုးအမြတ်များပိုမိုရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကုလားပဲစိုက် တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက် အရသိရှိရသည်။

DOCA(မန္တလေး)