ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

                မြန်မာနိုင်ငံ၏ တောင်ပေါ်မြို့တစ်မြို့ဖြစ်သည့် ပြင်ဦးလွင်မြို့သည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာ ပြင်အထက် ပေပေါင်း(၃၅၃၈)ပေမြင့်ပြီး သဘာဝတရားမှချီးမြှင့်ထားသည့် မြေဆီဩဇာကောင်း မွန်မှုနှင့်သင့်တင့်အေးမြသောရာသီဥတုတို့ကို ပိုင်ဆိုင်ထားရှိမှုတို့ကြောင့် သစ်သီးဝလံပန်းမာန် များကိုစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရောင်းချသူ ဒေသခံတောင်သူများအတွက် အဖိုးမဖြတ်နိုင်သည့်မြို့တစ်မြို့ ဖြစ်သည်။ ယင်းသို့သစ်သီးဝလံပန်းမာန်များ စိုက်ပျိုးကောင်းမွန်သည့်မြေတွင် မြို့ခံလူအများသည် နှစ်ရှည်သီးနှံပင်နှင့်ရာသီစာသီးနှံပင်များကိုစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း ပြုလျက် ရှိရာ ၎င်းသီးနှံများထဲမှ စတော်ဘယ်ရီသီးနှံကိုလည်း  တစ်နိုင်တစ်ပိုင် စိုက်ပျိုးကြသည်။

                 ‘မန္တလေးနှင့်ထိုးမုန့်’ ဆိုသကဲ့သို့ “ပြင်ဦးလွင်နှင့်စတော်ဘယ်ရီ”မှာလည်း ခွဲခြားမရပါ။ “ စတော်ဘယ်ရီသီး ” အမျိုးအစားသည် ပြင်ဦးလွင်မြို့၏ဆောင်းရာသီ ဒေသထွက်ကုန်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ရုက္ခဗေဒမျိုးစုအမည်ရ ”ဖာဂေးရီးယား” ဟုအမည်တွင်၍ မြန်မာအခေါ်အဝေါ်အရ “ရှမ်းဆီး”အမည်တွင်သော စတော်ဘယ်ရီသီးပင်များသည်အေးမြသောရာသီဥတုကိုအထူးနှစ်သက် ပြီးမြေပေါ်တွင်ကပ်၍ ပေါက်ရောက်သောမြေလျှောက်ပင် (Runner)အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ဘောင် များဖြင့်စိုက်ပျိုးနိုင်၍ (၁)ဘောင်လျှင်၁၅၀ပေရှိပြီး (၁)ဘောင်နှင့် (၁)ဘောင်ကြား(၃.၅) ပေခြား   စိုက်ပျိုးပြီး(၁) ဘောင်လျှင်အပင်ရေ (၂၅၀)ခန့်စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ စတော်ဘယ်ရီသီးပင်များကို အောက်တိုဘာလနှင့်နိုဝင်ဘာလတွင် စတင်စိုက်ပျိုးကြပြီးဇန်နဝါရီလမှ ဧပြီလအတွင်း ထွက်ရှိ သည့်သီးနှံဖြစ်ကာ ဈေးကွက်ဝင်ပြီး တောင်သူအကျိုးအမြတ်ရရှိသောသီးနှံဖြစ်ပါသည်။ လက်ရှိ စတော်ဘယ်ရီသီများသည် ဇန်နဝါရီလတွင်ထိုင်ဝမ် ၊Royal-1-၈၀ထိုင်ဝမ် (အကျွတ်)မျိုး ထွက်ရှိပြီး ဖေဖော်ဝါရီလကုန်တွင်ဒေသမျိုးများထွက်ရှိသည်။ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့်တစ်ဧကလျှင် ပျမ်းမျှ ပိဿာ(၃၀၀၀-၄၀၀၀)ကြားနှင့် ၁ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀၀/-)ကျပ် ၊အလတ်စားဘူးတစ်ဘူးလျှင်  (၅၀၀၀/-)ကျပ်၊ အသေးစားနှီးခြင်းတစ်ခြင်းလျှင်(၂၅၀၀/-)ကျပ် ဖြင့်ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိ ရပါသည်။နေရာဒေသနှင့်အရည်အသွေးပေါ်မူတည်၍ ဈေးများမှာလည်း ကွာခြားလျက်ရှိကြောင်း စတော်ဘယ်ရီသီးများမှာလည်း နေ့စဉ်ပုံမှန်ဆွတ်ခူးရောင်းချနိုင်သော်လည်း( ၅ ) ရက်တစ်ကြိမ် ဆွတ်ခူးပါကပိုမိုကောင်းမွန်၍ အသင့်လျော်ဆုံးခူး  ဆွတ်ချိန်မှာ အသီးများအနီရောင်မရင့်မှည့်မှီ အချိန်တွင်ခူးဆွတ်ခြင်းကအရောင်းအသွေးလှပပြီး အရသာပြည့်စုံသော အရည်အသွေးလှပသော အသီးများဖြစ်၍ ဈေးကောင်းများရရှိနိုင်ပါသည်။

                 စတော်ဘယ်ရီသီးနှံမှာ အလွယ်တကူစားသုံးရသောသီးနှံဖြစ်၍ ရောင်းအားသွက်လျက် ရှိသည်။နှစ်စဉ်စတော်ဘယ်ရီသီးထွက်ပေါ်လာချိန်တွင် ဈေးကောင်းရရှိပြီးသီးနှံလှိုင်လှိုင်ထွက်ပေါ် ချိန်တွင်တောင်သူများအပြိုင်အဆိုင်ရောင်းဝယ်မှုကြောင့် ဝယ်လိုအားထက်ရောင်းလိုအား များ၍ ဈေးကွက်သဘာဝအရဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းကြောင်းသိရပါသည်။ စားသုံးသူများမှာလည်း နို့ဆီ၊ သကြားမလိုဘဲအရသာကောင်းမွန်ပြီး အချိုဓာတ်ပါဝင်မှုများသည့်အကျွတ်မျိုးကိုသာပိုမို ကြိုက်နှစ် သက်ကြသည်။ ဒေသမျိုးရင်းမှာအချဉ်ဓါတ်ပါဝင်မှုများပြား၍ ပြင်ဦးလွင်ဒေသထွက် ဒေသသီး များကို စတော်ဘယ်ရီဖျော်ရည်၊ စတော်ဘယ်ရီဝိုင်လုပ်ငန်း၊ ယိုလုပ်ငန်းများတွင် တန်ဖိုးမြှင့်ကုန် ချောတစ်ခုအနေဖြင့်ပြည်တွင်းဈေးကွက်တွင် ဖြန့်ဖြူးရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။  

                 အားနည်းချက်အနေဖြင့် စတော်ဘယ်ရီသီးနှင့်စတော်ဘယ်ရီဝိုင်သည် ပြည်ပဈေးကွက် သို့တင်ပို့နိုင်ရန်ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသေးသော်လည်းအားသာချက်အနေဖြင့် မျိုး၊မြေ၊နည်း ဟူသော စနစ်များဖြင့်ရည်သွေးကောင်းသည့်မျိုး၊ကောင်းမွန်သည့်‌မြေတွင်မြင့်မားသောနည်းပညာများဖြင့် စိုက်ပျိုးမှုကြောင့် အထွက်နှုန်းနှင့်အရည်အသွေးမြင့်မားလာ၍ ပြင်ဦးလွင်ဒေသထွက်စတော်ဘယ်ရီ အသီးများကို ပြည်တွင်းတင်ပို့မှုအနေဖြင့်ရန်ကုန်၊ မန္တလေးနီးစပ်ရာမြို့ကြီးများသို့ ပြည်တွင်း တင်ပို့ရောင်းခြင်းဒေသတွင်းစားသုံးမှုနှင့် ခရီးသွားလက်ဆောင်အဖြစ် ဝယ်ယူသူများပြားခြင်း ကြောင့်တောင်သူများ စီးပွားဖြစ်ထွန်းလျက်ရှိပါသည်။ ခရီးသွားပြည်သူများ အနေဖြင့်လည်း ပြင်ဦးလွင်မြို့စတော်ဘယ်ရီခြံစိုက်ခင်းများတွင် ကိုယ်တိုင်ခူးယူဝယ်ယူနိုင်သလို ပြင်ဦးလွင်မြို့ သဘာဝအလှကိုခံစားနိုင်ရန်အတွက် အလည်လာရန်ဖိတ်ခေါ်လိုက်ရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး) 

မြင်းခြံမြို့သည် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင်တည်ရှိပြီး မိုးနည်းရေရှားရပ်ဝန်းဒေသ ဖြစ်သော်လည်း ဧရာဝတီမြစ်ကမ်းဘေးတွင်တည်ရှိ၍ ဆည်မြောင်းများအသင့်အတင့်ရှိပြီး၊   မိုးကောင်းသောက် ယာမြေများတွင် ပဲစဉ်းငုံ ၊ ကုလားပဲ၊ နှမ်း၊ မြေပဲ၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်းနှင့် ကြက်သွန်နီ သီးနှံများစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ မိုးကြက်သွန်နီကို ဩဂုတ်လ၊ စက်တင်ဘာလနှင့် အောက်တိုဘာလတို့တွင်စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ဇန်နဝါရီလ၊ ဖေဖော်ဝါရီလနှင့်မတ်လတို့တွင် ထွက်ပေါ်လေ့ ရှိသည်။ မိုးကြက်သွန်နီသည် နွေကြက်သွန်နီ မပေါ်သေးခင် စပ်ကြားစားသုံးရန် အစားထိုး စိုက်ပျိုးသော သီးနှံဖြစ်ပြီးမတ်လကုန်တွင် ရာသီကုန်ပြီးဈေးကွက်မှ ပျောက်ကွယ်သွားပြီဖြစ်သည်။ မြင်းခြံခရိုင်တွင် မိုးကြက်သွန်နီစိုက်ဧက (၁၅၉၂)ဧက၊ စိုက်ပျိုးထားရှိပြီး၊  ထွက်ရှိမှုမှာလည်း ပိဿာ ချိန်သိန်းပေါင်း(၃၂၀)ကျော် ထွက်ရှိသည်။ ယခုတစ်ပတ် မိုးကြက်သွန်နီ  အကြီးစတစ်ပိဿာလျှင် (၂၄၀၀) ကျပ်မှ( ၂၆၀၀) ကျပ်၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင်( ၁၉၀၀) ကျပ်မှ (၂၃၀၀) ဖြစ်ပြီး၊ အသေးစ တစ်ပိဿာလျှင် (၇၀၀) ကျပ် (၁၇၀၀) ကျပ် ဖြင့် ပွဲရုံများတွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သည်။

          ယခင်တစ်ပတ်မိုးကြက်သွန်နီအကြီးစ တစ်ပိဿာလျှင် (၂၈၀၀) ကျပ်မှ (၃၂၀၀) ကျပ်၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင် (၂၀၀၀) ကျပ်မှ (၂၅၀၀) ကျပ် ဖြစ်ပြီး၊ အသေးစ တစ်ပိဿာလျှင် (၇၀၀) ကျပ်မှ (၁၇၀၀)ကျပ် ဖြင့် ဈေးကွက်တွင်အရောင်းအဝယ်များဖြစ်ခဲ့‌ကြောင်းသိရှိရပြီး၊ အကြီးစတစ် ပိဿာလျှင် (၄၀၀) ကျပ်မှ(၆၀၀)ကျပ်၊ အလတ်စတစ်ပိဿာလျှင်(၁၀၀) ကျပ်မှ (၂၀၀)ကျပ်ထိ ဈေးနှုန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီး အသေးဈေးမှာပြောင်းလဲမှုမရှိကြောင်းနှင့် ကြက်သွန်နီ၏ အရွယ်အစား၊ အရည်အသွေးပေါ်မူတည်၍ဈေးနှုန်းများ အနည်းငယ်ကျဆင်းခဲ့သည်။ အဓိကဈေးကွက်အနေဖြင့်ရန်ကုန် ဘုရင့်နောင်သို့အများဆုံးတင်ပို့ပြီး တစ်ရက်လျှင်( ၁၂)ဘီးကား (၂ )စီးမှ(၃) စီးအထိတင်ပို့ပြီး၊ ပိဿာ ချိန်အနေဖြင့် (၁၃၄၇၂) ပိဿာမှ (၂၀၂၀၉) ပိဿာကျော် တင်ပို့လေ့ရှိကြောင်းသိရှိရပြီး မန္တလေး၊ နေပြည်တော်နှင့်မော်လမြိုင်မြို့များ သို့လည်း နှစ်ရက်ခြား သုံးရက်ခြားတင်ပို့ကြောင်း ကြက်သွန် အရောင်းအဝယ်လုပ်ကိုင်သူ ကုန်သည်တစ်ဦး၏ပြောပြချက်အရ သိရသည်။

DOCA(မန္တလေး) 

            ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်း မြို့နယ်များရှိ တောင်သူများသည် စပါး၊ ပြောင်း၊ ပဲ၊ နှမ်း စသည့် သီးနှံများအပြင် စားဖိုဆောင်သီးနှံဖြစ်သော ကိုင်းခရမ်းချဉ်သီးကို စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးကြသည်။ ခရမ်းချဉ်ကို မြေအမျိုးအစားများစွာတွင် စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။ အသင့်တော်ဆုံးမှာ နုန်းမြေနှင့် နုန်းစနယ်မြေဖြစ်သည်။ ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်းရှိ မြို့နယ်အများစုတွင် ကိုင်းခရမ်းချဉ်သီးကို စိုက်ပျိုးကြသော်လည်း ငါးသိုင်းချောင်း မြို့နယ်ရှိ သရက်ချောင်းကျေးရွာ၊ သောင်တန်းကျေးရွာ၊ တောင်ဝှေးတောက် ကျေးရွာ များတွင် ကိုင်းခရမ်း ချဉ်သီးကိုစီးပွားဖြစ်ပိုမိုစိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ သရက်ချောင်းကျေးရွာ၊ သောင်တန်းကျေးရွာ၊ တောင်ဝှေး တောက်ကျေးရွာများသည် မိုးရာသီအချိန်တွင် ရေဝင်သည့်အတွက် ရေကျသည့်အချိန်တွင် နုန်းများတင်ကျန် ခဲ့သည့်အတွက် ၎င်းကျေးရွာများတွင် ကိုင်းခရမ်းချဉ်သီးကိုစိုက်ပျိုးသည့်အခါ ပိုမိုဖြစ်ထွန်းကြောင်းနှင့် အပူဒဏ်နှင့်ရောဂါဒဏ်ခံနိုင်သော (လိုရာ ၉၀၉)ခရမ်းချဉ်မျိုုးကို လည်း ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်းလည်း သိရပါသည်။

           စိုက်ပျိူးရာတွင်လည်း စိုက်ဘောင်အကျယ် (၃) ပေ သို့မဟုတ်(၃) ပေခွဲ၊ အမြင့် (၈)လက်မမှ (၁)ပေ ထိထားပြီး စိုက်ဘောင်အရှည်ကို ရေထုတ်ရလွယ်ကူအောင် ပေ(၁၀၀)အောက်တွင်ထားပြီး၊ ရေထုတ်မြောင်းကို ခြေသွားလမ်းထက် နက်အောင်တူး၍ တစ်ပင်နှင့်တစ်ပင်(၁)ပေခွဲကနေ (၂)ပေထိ ခွာပြီး ဖိုဖနောက်ဆိုင် စိုက်ပျိုးရမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်းသိရပါသည်။ စိုက်ပျိုးစရိတ်အနေနဲ့ ခရမ်းချဉ် တစ်ဧက စိုက်ပျိုးမယ်ဆိုရင် သွင်းအားစုစရိတ်၊ လုပ်အားခ၊ မျိုးဖိုးစတဲ့လုပ်အားစရိတ်အပါအဝင် စုစုပေါင်းငွေကျပ်(၂၀၈၀၀၀၀/-) ဝန်းကျင်ကုန်ကျနိုင်ကြောင်း နှစ်လမှ နှစ်လခွဲအချိန်တွင် ခရမ်းချဉ် သီးများစတင် ခူးဆွတ်နိုင်ကြောင်း၊ စနစ် တကျစိုက်ပျိုးပါက ကုန်းမြေတွင် အထွက်နှုန်း (၅၀၀၀-၈၀၀၀) ပိဿာ / တစ်ဧက ထွက်နိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ ထွက်ရှိသော ကိုင်းခရမ်းချဉ်သီး များကို ဒေသတွင်းရောင်းချရုံသာမက ဧရာဝတီမြစ်ကြောင်း တစ်လျှောက်စက်လှေများဖြင့်ရောင်းချခြင်း၊ ပုသိမ်၊ ရန်ကုန်ကုန်စည်ဒိုင်များသို့ပို့၍ ရောင်းချခြင်းများပြုလုပ် ကြောင်း၊ ခရမ်းချဉ်သီး အစိမ်းရောင် မှအစိမ်းဖျော့ ထိုမှတဆင့် အဖြူရောင်များလာချိန်တွင် ခူးဆွတ်ပါက အဝေးဈေးကွက်သို့ တင်ပို့နိုင်ပြီး လမ်းခရီးတွင်အပျက်အစီး အဆုံးအရှုံး သက်သာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ခရမ်းချဉ် သီးဈေးနှုန်းအနေနဲ့ တစ်ပိဿာ (၅၀၀၀-၆၀၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

           တစ်ဧက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် အသီးထွက်ရှိမှုနှင့် ဈေးနှုန်းအပေါ်မူတည်၍ (၁၀၀၀၀၀၀-၁၅၀၀၀၀၀)  ကျပ်ဝန်းကျင်ထိ ရရှိသောကြောင့် ကိုင်းခရမ်းချဉ်သီးမျိုးများကိုတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ညောင်ဦးခရိုင်၊ ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်တွင် ဆီထွက်သီးနှံ ဖြစ်သည့် မိုးမြေပဲကို အဓိကစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ဆောင်းမြေပဲကို အနည်းငယ်သာ စိုက်ပျိုးမှုရှိပါသည်။ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် မိုးမြေပဲကို (၆၃၈၆၀)ဧက စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး တစ်ဧကပျမ်းမျှအထွက်နှုန်း (၄၂.၁၉) တင်းနှုန်းဖြင့် တင်းပေါင်း(၂၆၉၄၅၅၁)တင်း ထွက်ရှိခဲ့ ပါသည်။ ဆောင်းမြေပဲစိုက်ပျိုးမှုအနေဖြင့် (၁၈၄)ဧကသာ စိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး တစ်ဧကပျမ်းမျှ အထွက်နှုန်းမှာ(၄၆)တင်းဖြင့် တင်းပေါင်း(၈၄၆၄)တင်း ထွက်ရှိခဲ့ပါသည်။ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် မိုးမြေပဲကို စိုက်ပျိုးရန်လျာထားမှုအနေဖြင့် (၅၈၂၇၁) ဧက ဖြစ်ပြီး မိုးရာသီကုန်အထိ (၆၅၈၉၀)ဧကစိုက်ပျိုးခဲ့ပြီး ရိတ်ဧက(၅၄၉၈၁)ဧက ရိတ်သိမ်းပြီး တစ်ဧကပျမ်းမျှအထွက်နှုန်းမှာ (၅၂.၂၉)တင်းဖြင့် အထွက်တင်းစုစုပေါင်း(၂၈၇၄၇၉၂) တင်းထွက်ရှိခဲ့ပါသည်။ ဆောင်းမြေပဲ စိုက်ပျိုးရန် လျာထားမှုမှာ(၃၁၉)ဧကရှိပြီး ယခုစိုက်ပျိုးပြီးစီးမှုမှာ(၁၈၅)ဧက ရှိပါသည်။ ထွက်ရှိသောမြေပဲများကို ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့ နှင့်ထိစပ်လျက်ရှိသောကျေးရွာများမှ မြို့ပေါ်ရှိပွဲရုံများနှင့် ဆီစက်များသို့လာရောက်ရောင်းချကြပါသည်။ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် မြေပဲဆီဆံတစ်တင်းလျှင်(၈၂၅၀၀)ကျပ်၊ မြေပဲလုံးဆံ တစ်တင်းလျှင်(၁၁၂၅၀၀) ကျပ်၊ မျိုးမြေပဲတစ်တင်းလျှင်(၁၂၀၀၀၀)ကျပ်များဖြင့် ရောင်းချခဲ့ကြပြီး၊ ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ် ကာလတူလတွင် မြေပဲဆီဆံတစ်တင်းလျှင်(၁၀၅၀၀၀)ကျပ်၊ မြေပဲလုံးဆံ တစ်တင်းလျှင် (၁၃၀၅၀၀)ကျပ်၊ မျိုးမြေပဲတစ်တင်းလျှင်(၁၃၅၀၀၀)ကျပ်ဝန်းကျင်များဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ် ပေါ်လျက်ရှိပါသည်။

        ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်၏ မြေပဲတစ်ဧကစိုက်ပျိုးမှုကုန်ကျ စရိတ် အနေဖြင့်(၉၄၁၀၀၀)ကျပ်ဝန်းကျင်ကျသင့်ပြီး တစ်ဧကပျမ်းမျှအထွက်တင်း(၅၂.၂၉) တင်းနှုန်း ထွက် ရှိခဲ့ပါသည်။ ယခုမြေပဲတောင့်တစ်တင်းလျှင်(၄၀၀၀၀)ကျပ်နှုန်းရောင်းချခဲ့ရပြီး၊ တစ်ဧကဝင်ငွေ (၂၀၉၀၆၀၀)ကျပ်ရရှိ၍ တောင်သူအကျိုးအမြတ်မှာ(၁၁၅၁၆၀၀)ကျပ်ရရှိခဲ့သည်။ ဒေသထွက်မြေပဲများကို ယခင်က အခြားဒေသများသို့တင်ပို့ရောင်းချမှုများရှိခဲ့သော်လည်း ယခုအချိန်တွင် ပြည်ပသို့ ရောင်းချမှုနည်းပါးလာပြီး ဒေသတွင်း၌သာဆီကြိတ်ခွဲသုံးစွဲမှုများ လာပါသည်။ တောင်သူအကျိုး အမြတ်ရရှိသော ဆီထွက်သီးနှံမြေပဲကို ပိုမိုစိုက်ပျိုးပြီး ပြည်ပသို့ရောင်းချခြင်းမပြုပဲ ပြည်တွင်း၌ သုံးစွဲခြင်း၊ ဆီကြိတ်ခွဲရောင်းချခြင်းများပြုလုပ်ပါက ဒေသတွင်းဆီစားသုံးမှုဖူလုံလာခြင်း၊ တိရစ္ဆာန်အစာများပေါများလာခြင်း၊ ဒေသတွင်း လုပ်သား များအလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ပိုမိုရရှိစေခြင်းအပြင် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းသောဆီများ စားသုံးရခြင်းကြောင့် ကျန်းမာရေးညီညွတ်ကောင်းမွန်လာစေခြင်း စသည့်အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိလာစေသည့်အတွက် ဆီထွက်သီးနှံမြေပဲကို ပိုမိုတိုးချဲ့ စိုက်ပျိုးသင့်ပါသည်။

DOCA(မန္တလေး) 

         ကျောက်ဆည်ခရိုင်တွင် စပါး၊ပဲ၊နှမ်း၊ငရုတ်စသည့်သီးနှံများစိုက်ပျိုးမှုများသော်လည်း ပဲမျိုးစုံ အနက်မှ ပဲစဉ်းငုံသီးနှံကိုလည်းစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ပဲစဉ်းငုံကို ကျောက်ဆည်မြို့နယ်တွင်(၁၄၈၃)ဧက၊ မြစ်သားမြို့နယ်တွင်(၂၅၆)ဧက ၊ စုစုပေါင်း(၁၇၃၉)ဧက စိုက်ပျိုးပြီး စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် ပဲစဉ်းငုံ စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိကြောင်း ခရိုင်ကြေးတိုင်နှင့်မြေစာရင်းဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရပါသည် ။ ပဲစဉ်းငုံစိုက်ပျိုးမှုတစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး ၊သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၂၅၀၀၀၀)ကျပ်ခန့်ကုန်ကျကြောင်း၊ အများဆုံးစိုက်ပျိုးသေားမျိုးများမှာ ကြေးနီရောင်တဘက်လှဲမျိုး၊ ရွှေဝါရောင်လုံးသေးဒင်္ဂါးမျိုးများကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြကြောင်း ၊ မိမိစိုက်ခင်းမှ မျိုးကိုချန်ပြီး စိုက်ပျိုးမှုရှိသလို စိုက်ပျိုးချိန်ရောက်မှဝယ်ယူ၍စိုက်ပျိုးကြကြောင်း ၊ ဇွန်၊ဇူလိုင်လများတွင်စတင်စိုက် ပျိုးကြပြီးယခုအချိန်တွင် စတင်ရိတ်သိမ်းနေပြီဖြစ်ကြောင်း ၊ အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် (၉-၁၀)တင်းခန့် ထွက်ရှိကြောင်း ၊ ယခင်နှစ် ပဲစဉ်းငုံစျေးနှုန်းအနေဖြင့် တစ်တင်းလျှင်(၁၀၈၀၀၀/-)ကျပ် စျေးနှုန်း ရှိခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင်(၉၅၀၀၀/-)ကျပ် စျေးနှုန်းဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်နေကြောင်း ၊ တောင်သူများမှ ပဲစဉ်းငုံများကို မြို့ပေါ်ရှိပွဲရုံများသို့ သွားရောက်‌ရောင်းချကြကြောင်း ၊ ပွဲရုံများမှတဆင့် မန္တလေး ၊ ရန်ကုန်မြို့များသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြကြောင်း ၊ (၁)ဧက အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၆၀၀၀၀၀)ကျပ် ဝန်းကျင်ခန့်မြတ်ကြောင်း ပဲစဉ်းငုံစိုက်ပျိုးသော ဖျောက်ဆိပ်ပင်ကျေးရွာမှ တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောပြချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)