ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

       အာဖရိကနိုင်ငံများသည် ဒေသတွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုမြှင့်တင်ရန်နှင့် သွင်းကုန်များအပေါ် မှီခိုမှုလျှော့ချရန် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာထုတ်ကုန်သုတေသန၊ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် စည်းမျဉ်းများတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အားကောင်းစေရန် နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့က သဘောတူခဲ့သည်။ အာဖရိကရှိ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်စည်းမျဉ်းဥပဒေ သတ္တမအကြိမ်မြောက် သိပ္ပံဆိုင်ရာ ညီလာခံ (SCoMRA VII) ကို ကင်ညာကမ်းရိုး တန်းမြို့ Mombasa တွင် ကျင်းပခဲ့ပြီး အီဘိုလာ ဖြစ်ပွားမှုနှင့် COVID-19 ကဲ့သို့သော အရေးပေါ်အခြေအနေများကြောင့် ကြုံတွေ့နေရသော အားနည်းချက်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် အရေးပေါ်အခြေအနေများကို ကိုယ်စားလှယ်များက သုံးသပ်ခဲ့ကြသည်။ အာဖရိကနိုင်ငံမှ ဆေးဝါးများ၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် အား ပြည်ပမှတင်သွင်း ပြီး ကာကွယ်ဆေးများ၏ တစ်ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာ ထုတ်လုပ်ကြောင်း ၎င်းသည် COVID-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် မှီခိုမှုနဲ့ အားနည်းချက်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်စေကြောင်း၊ SCoMRA VII သည် ညီလာခံတစ်ခုမျှသာမဟုတ် ၎င်းသည် ဒေသတွင်းကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို အထောက်အကူဖြစ်စေရန်၊ Africa Continental Free Trade Area အောက်ရှိ အာဖရိကတိုက်အတွင်း ကုန်သွယ်မှုကို အထောက်အပံ့ ဖြစ်စေရန် နှင့် အရည်အသွေး၊ ဘေးကင်းပြီး ထိရောက်သော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်များကို အာဖရိကန်နိုင်ငံ များထံရောက်ရှိကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် ပလပ်ဖောင်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ African Medicines Agency (AMA) ၏ ညွှန်ကြား ရေးမှူးချုပ် Delese Mimi Darko က ပြောကြားခဲ့ပြီး အာဖရိကတစ်ဝှမ်းရှိ ဒေသန္တရဆေးဝါးများ ထုတ်လုပ်ရေးအား ပံ့ပိုးကူညီရန် အဖွဲ့အစည်း၏ ကတိကဝတ် ကိုလည်း အလေးပေးပြောကြားခဲ့ သည်။ ဒေသတွင်း ထုတ်လုပ်မှုတိုးမြှင့်ခြင်းသည် သွင်းကုန်အပေါ် မှီခိုမှုကို လျှော့ချစေပြီး ဘေးကင်းသော၊ တတ်နိုင်သော၊ အရည်အသွေးမြင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်များ ရရှိနိုင်မှုကို တိုးတက်စေမည်ဟု Darko မှ ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။ အာဖရိကသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အေဂျင်စီ-New Partnership for Africa's Development မှ လူသားအရင်းအနှီးနှင့် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဒါရိုက်တာ Symerre Grey-Johnson က အာဖရိကသည် AMA ကို တည်ထောင်ခြင်းဖြင့် လက်တွေ့ကျသော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ထုတ်ကုန်များ ထုတ်လုပ်ရေးတွင် မဟာဗျူဟာမြောက် လှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ Grey-Johnson သည် တည်ထောင်မှုတွင် ကြိုတင်မှန်းဆနိုင်သော စည်းမျဉ်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းဆောင်တာများနှင့် အာဖရိက၏ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍအနာဂတ်အတွက် ရေရှည် တည်တံ့ခိုင်မြဲစေမည့် အခွင့်အာဏာရှိ သော ခေါင်းဆောင်မှုတို့ကို ပံ့ပိုးပေးထားကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: Xinhua                                                                                            

DOCA (ရန်ကုန်)

         မလေးရှားနိုင်ငံ၏ ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍ၏ ၀င်ငွေသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် တတိယသုံးလပတ်တွင် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၆.၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာပြီး ရင်းဂစ် ၆၅၇.၇ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၅၈.၆၃ ဘီလီယံ) ရှိကြောင်း နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့ကဖော်ပြခဲ့သော တရားဝင်အချက်အလက်များအရ သိရသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှုများတွင် စဉ်ဆက်မပြတ် တိုးချဲ့မှုနှင့် ကဏ္ဍအားလုံးတွင် အပြုသဘောဆောင်သော စွမ်းဆောင်ရည်များဖြင့် တိုးတက်မှုကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့ ကြောင်း မလေးရှားစာရင်းအင်းဌာနမှ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။ လက်လီလက်ကား ရောင်းဝယ်မှု၊ တည်းခိုနေထိုင်မှုနှင့် အစားအသောက်နှင့် အဖျော်ယမကာကဏ္ဍများသည် တတိယ သုံးလပတ်တွင် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးတက်မှုနှုန်း ၅.၈ ရာခိုင်နှုန်း စံချိန်တင်ခဲ့ပြီး၊ စုစုပေါင်း ဝင်ငွေ ရင်းဂစ် ၄၉၆.၈ ဘီလီယံအထိ ရှိပြီး ယခင်သုံးလပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။ ပုဂ္ဂလိကကျန်းမာရေး၊ ပုဂ္ဂလိကပညာရေး၊ အနုပညာ၊ ဖျော်ဖြေရေးနှင့် အပန်းဖြေမှု၊ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ဝန်ဆောင်မှုများနှင့် အခြားလုပ်ဆောင်ချက်များသည် သုံးလပတ်အတွင်း တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် တိုးတက်မှုနှုန်း ၁၂.၄ ရာခိုင်နှုန်းကို မှတ်တမ်းတင်ထားပြီး ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေးနဲ့ လူနေမှုပုံစံစ‌သော ဝန်ဆောင်မှုများအတွက်ခိုင်မာ၍ ရေရှည်တည်တံ့သော စားသုံးသူများ၏ လိုအပ်ချက်ကို ရောင်ပြန်ဟပ်လျှက်ရှိသည်။ တတိယသုံးလပတ် ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍမှ ဝင်ငွေသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒုတိယသုံးလပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂.၅ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်လာကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Xinhua                                                                                  

DOCA(ရန်ကုန်)

         ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် ဝက်နှင့် ဝက်ထွက်ပစ္စည်းများ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ တင်သွင်းခြင်းအား အာမခံထားစဉ် အာဖရိကဝက်အပြင်းဖျားရောဂါ (ASF) ကို ကာကွယ်ရန် စည်းမျဉ်းအသစ်များ ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံ၏ စိုက်ပျိုးရေးဌာန (DA) က နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ စိုက်ပျိုးရေးအတွင်းဝန် Francisco Tiu Laurel က လမ်းညွှန်ချက်များသည် ကမ္ဘာ့တိရစ္ဆာန် ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WOAH) စံနှုန်းများနှင့်အညီ တင်ပို့သည့်နိုင်ငံများအတွင်း ASF ကင်းစင်ရေး ဇုန်များကို အသိအမှတ်ပြုခွင့်ပြုကြောင်း လမ်းညွှန်ချက်တွင် ထည့်သွင်းပြောကြားခဲ့သည်။ အစိုးရသည် ရောဂါကင်းစင်သော ဒေသများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် အမျိုးသားအဆင့် လှုပ်ရှားမှုအစီအစဉ်များဖြင့် ASF မှ တင်သွင်းမှုအခြေအနေများပြန်လည်ကောင်းမွန်လာစေရန် တက်ကြွစွာလုပ်ဆောင်လျက်ရှိကြောင်း Tiu Laurel က သိပ္ပံအခြေခံစောင့်ကြည့်ခြင်း၊ ASF လွတ်လပ်ခွင့်အတွက် နယ်မြေပိုင်းခြားသတ်မှတ်ခြင်းနှင့် ဘေးကင်းသော ဝက်သားကုန်သွယ်မှုအတွက် WOAH လမ်းညွှန်ချက်များကိုလိုက်နာခြင်း၏ အရေးပါမှုကို အလေးပေးပြောကြားခဲ့ပါသည်။ လမ်းညွှန်ချက်များအောက်တွင် DA အသိအမှတ်ပြုနိုင်ငံများတွင်သာ ASF အခမဲ့အသိအမှတ်ပြုခြင်းအတွက် လျှောက်ထားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ တိရစ္ဆာန်စက်မှုလုပ်ငန်းဗျူရိုသည် ၎င်း၏တင်သွင်းမှု အကဲဖြတ်ရေးအဖွဲ့မှတစ်ဆင့် DA နှင့် နိုင်ငံတကာစံချိန်စံညွှန်းများနှင့်အညီ ကိုက်ညီမှုရှိ/မရှိ စစ်ဆေးရန် ခြောက်လကြာ နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ပြန်လည်သုံးသပ်မှုကို ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Xinhua                                                                                  

DOCA(ရန်ကုန်)

         အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Sugiono သည် ဂျကာတာတွင် ခရိုအေးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Gordan Grlic Radman နှင့် နိုဝင်ဘာလ ၁၀ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ဆက်ဆံရေးခိုင်မာစေရန်အတွက် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဝန်ကြီးနှစ်ဦးစလုံးသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၄၄.၈ သန်းအထိ ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရန် ၎င်းတို့၏ ကတိကဝတ် ကို ထပ်မံအတည်ပြုခဲ့သည်။ အဆိုပါကိန်းဂဏန်းသည် ပိုမိုနီးကပ်သော ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် အင်ဒိုနီးရှား-ဥရောပ ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုသဘောတူညီချက် (I-EU CEPA) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းဖြင့် နှစ်ဆဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု အကောင်းမြင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ I-EU CEPA သဘောတူညီချက်သည် စွမ်းအင်၊ ဒစ်ဂျစ်တယ်စီးပွားရေးနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ များတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် အခွင့်အလမ်းများဖွင့်ပေးနေစဉ်တွင် အင်ဒိုနီးရှား-ခရို အေးရှားကုန်သွယ်မှုကို ချဲ့ထွင်ခြင်းနှင့် ကွဲပြားမှုတို့ကို အထောက်အကူပြုလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း Sugiono က ပြောကြားခဲ့သည်။ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေး၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်း ကျဆင်းရေးတို့တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၊ ပညာရေး၊ လူမှု-ယဉ်ကျေးမှု ဖလှယ်ရေးနှင့် အလုပ်သမား ရွှေ့ပြောင်းရေးတို့တွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးတို့ကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ခရိုအေးရှားနိုင်ငံတို့သည် သံတမန်ဆက်ဆံရေးကို ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် စတင်ထူထောင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Xinhua

DOCA(ရန်ကုန်)

ပါကစ္စတန်အစိုးရသည် နိုင်ငံသားများ၏ လူမှုစီးပွားဘဝများမြှင့်တင်ရေး၊ နိုင်ငံအတွင်းငြိမ်းချမ်းရေး၊ တည်ငြိမ်ရေးနှင့်  ကဏ္ဍစုံတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမြှင့်တင်ရေးတို့အတွက် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီး ချုပ် ရှာဗတ်ရှာရစ်က နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် ပြောသည်။

ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် ပဋိပက္ခများကို လေ့လာခြင်းဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်တည်ငြိမ်ရေးသည် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၏ အုတ်မြစ်ဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

ပါကစ္စတန်အနေဖြင့်  အချုပ်အခြာအာဏာနှင့်  ပိုင်နက်နယ်မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက် မည်ဖြစ်ကြောင်း ရှာဗတ်ရှာရစ်က ပြောသည်။ အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်ရေးသည် ဒေသတွင်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် အရေးကြီးကြောင်း ၎င်းကပြောသည်။  အာဖဂန်နစ္စတန် နိုင်ငံ အတွင်း လုံခြုံမှုရှိစေရေးဆောင်ရွက်ရန် အာဖဂန်နစ္စတန် အစိုးရအား  တိုက်တွန်းခဲ့ပြီး  ပါကစ္စတန် ကလည်း  ၎င်းကိစ္စကို  ကူညီဆောင်ရွက်မည်ဟု ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။   ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ အတွင်း  အသေးစား၊  အငယ်စားနှင့်   အလတ်စားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများအား   ငွေကြေးထောက်ပံ့မည်ဖြစ်ကာ နိုင်ငံတကာငွေကြေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဆက်သွယ်၍ ဘဏ္ဍာရေးစနစ်များ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ပြီး  ရာသီဥတုဆိုင်ရာ သဘာဝဘေးကာကွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမြှင့်တင်ရေးတို့ကို ဆောင်ရွက်မည်ဟု သိရသည်။ နိုင်ငံသားများအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး၊ စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတို့ အတွက် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရန် ၎င်းက တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့သည်။

Source: ဆင်ဟွာ                                                                DOCA(ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ)