ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း၌ စင်္ကာပူအခြေစိုက် AI နည်းပညာကုမ္ပဏီကြီးများသည် မြန်မာနှင့် လာအို နိုင်ငံများတွင် Pilot Project အဖြစ် AI Marketplace Support Centers (လုပ်ငန်း အထောက် အပံ့စင်တာ) များကို စတင်ဖွင့်လှစ်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အဆိုပါ စင်တာများတွင် ဒစ်ဂျစ် တယ် AI စနစ်များ၊ စီးပွားရေးအတွက် Machine Learning Tools များ၊ Cloud Computing ဝန်ဆောင်မှု များ နှင့် E-commerce AI integration စနစ်များတို့ ပါဝင်ကာ ဒေသတွင်းလုပ်ငန်းရှင်များ အတွက် နည်းပညာ အထောက်အပံ့များလည်း ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်ပေးသွားမည် ဖြစ်ပါတယ်။ စင်္ကာပူမှ AI ကုမ္ပဏီ များဖြစ်သည့် AI Foundry, NeuroNet, CodeLogic တို့သည် မြန်မာနိုင်ငံ Yangon နှင့် မန္တလေးမြို့များတွင် ဖွင့်မည့်စင်တာများကို SME Digitalization Program ဖြင့်ပံ့ပိုးမည် ဖြစ်ပြီး၊ လာအိုတွင်လည်း Vientiane မြို့၌ စတင်ဖွင့်လှစ်သွားမည်ဟု သိရပါတယ်။ ဤစီမံကိန်းသည် ASEAN ပတ်ဝန်းကျင်အတွင်း AI နည်း ပညာအသုံးပြုမှု တိုးတက်လာစေရန်နှင့် ဒေသတွင်း စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးအတွက် နည်းပညာ အခြေခံစနစ်များတည်ဆောက်ပေးရန် ရည်ရွယ်ထားကြောင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းများအရ သိရှိရပါတယ်။
DOCA(ဧရာဝတီ)

အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ကုန်စည်တင်ပို့မြှင့်တင်ရေးအတွက် တည်ထားသော Export Promotion Zones (EPZs) များမှတစ်ဆင့် ပြည်ပနိုင်ငံရှိဈေးကွက်များထံသို့ Set-top Boxes၊ ပရိဘောဂ (Furniture)၊ အထည်အလိပ် (Textiles) တို့ကို များပြားစွာတင်ပို့နိုင်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါတယ်။ ယင်းကဲ့သို့ တင်ပို့နိုင်ခြင်းမှာ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှ အစိုးရမှ Logistics Support စနစ်များများကို လုံလောက်စွာ ထောက် ပံ့ ပေးနေသည့်အတွက် တင်ပို့လုပ်ငန်းများကို အချိန်တိုအတွင်း ဆောင်ရွက်လာနိုင်ခြင်း ဖြစ် ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ထိုကဲ့သို့ တင်ပို့နိုင်ခြင်းကြောင့် EPZ တွင် တည်ရှိသော ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းများသည် နှစ်စဉ်ဝင်ငွေသည် Export Volume ၁၅% ခန့်တိုးတက်လာနေသကဲ့သို့ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း ၄၀,၀၀၀ ကျော် ဖန်တီးပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်းကို Export Development Board မှထုတ်ပြန်ထားကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။
DOCA(ဧရာဝတီ)

    အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စားသုံးဆီဈေးနှုန်းများ နိမ့်ကျနေခြင်းကြောင့် လယ်သမားများအနေဖြင့် ပြည်တွင်း၌ ဟင်းချက်ဆီအတွက် အဓိကအမှီပြုနေရသည့် ပဲပုပ်နှင့် မြေပဲတို့ ကဲ့သို့သော ဆီထွက်သီးနှံများအစား ပြောင်းသီးနှံကို ပိုမိုရွေးချယ် စိုက်ပျိုးလာကြဖွယ်ရှိကြောင်း Economic Times သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။

    ကမ္ဘာ့စားသုံးဆီ အများဆုံးတင်သွင်းသည့် နိုင်ငံဖြစ်သော အိန္ဒိယသည် ပြည်တွင်းစားသုံးဆီ လိုအပ်ချက်၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကို ပြည်ပမှဝယ်ယူဖြည့်ဆည်းနေရသည်။ အိန္ဒိယလယ်သမားများ သည် ဈေးကောင်းမရရှိနိုင်သော ပဲပုပ်နှင့် ပဲစင်းငုံတို့ကို စိုက်ပျိုးမှုအစား အီသနောလောင်စာ ထုတ် လုပ်ရန်အသုံးပြုသည့် ပြောင်းသီးနှံကို ရွေးချယ်စိုက်ပျိုးလာကြသဖြင့် စိုးရိမ်ဖွယ်ရှိသည်ဟု အစိုးရ အရာရှိတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

   အိန္ဒိယအစိုးရသည် ပဲပုပ်သီးနှံအတွက် အနိမ့်ထားရှိ ဝယ်ယူပေးမည့် အထောက်အပံ့ပြု အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းကို ၁ ကွင်တယ် (၁၀၀ ကီလိုဂရမ်) လျှင် ၄၈၉၂ ရူပီးနှုန်းအထိ မြှင့်တင် ပေးထားသည်။ သို့သော် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ဈေးကွက်ရာသီအသစ် စတင်ချိန်ကပင် ပဲပုပ်သီးနှံဈေးနှုန်းသည် အဆိုပါနှုန်းထား၏ အောက်၌ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့ နည်းနေခဲ့သည်။

   ဟင်းချက်ဆီဈေးနှုန်းများသည် ယခင်နှစ်ကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက မြင့်မားမှုရှိသော်လည်း ပဲပုပ်ဆီကြိတ်ဖတ် ဈေးကောင်းမရရှိသဖြင့် ပဲပုပ်စေ့ ဈေးနှုန်းများသည် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း ၏ အောက်တွင်သာ ရောက်ရှိနေကြောင်း၊ အစိုးရ၏ဝယ်ယူရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို အစောပိုင်းက ပင် စတင်နိုင်ပါက တောင်သူများအနေဖြင့် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းကို ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး ဆီထွက်သီးနှံ စိုက်ပျိုးမှုကို တွန်းအားပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြောင်းသီးနှံကို အချဉ်ဖောက်ရာမှ ထွက်ရှိသော ဘေးထွက်ပစ္စည်းဖြစ်သည့် ပြောင်းကစော်ဖတ်၏ ဈေးနှုန်းများနိမ့်ကျမှုက ပဲပုပ်စေ့ကို ဆီကြိတ်ခွဲ ထုတ်လုပ်ရာမှ ထွက်ရှိသော ပဲပုပ်ဆီကြိတ်ဖတ်၏ ဈေးနှုန်းများအပေါ် ဖိအားများ သက်ရောက် လျက်ရှိကြောင်းဖြင့် မွန်ဘိုင်းမြို့အခြေစိုက် အာရှစားအုန်းဆီမိတ်ဖက်များအဖွဲ့ (Asian Palm Oil Alliance) မှ အမှုဆောင်ဥက္ကဋ္ဌ Atul Chaturvedi က ပြောဆိုခဲ့သည်။

   ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့အထိ ပဲပုပ်သီးနှံ စိုက်ပျိုးပြီးစီးမှု ဧရိယာသည် ယခင်နှစ်ကာလတူနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂ ရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းလျက်ရှိပြီး ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုးပြီးစီးမှုမှာမူ ၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျော့နည်းနေဆဲဖြစ်သည်။ ဤအခြေအနေက စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီး Shivraj Singh Chouhan အား ပဲပုပ် အဓိကစိုက်ပျိုးရာ မဒ္ဒရာပရာဒေ့ရှ်၊ ရာဂျပ်စတန်နှင့် မဟာရဋ္ဌ ပြည်နယ်များရှိ တောင်သူများနှင့် တွေ့ဆုံလျက် ၎င်းတို့၏ ထုတ်လုပ်မှုတိုးတက်အောင် အစိုးရက ကူညီထောက့်ပံ့မည်ဟု ကတိ ကဝတ်ပေးအပ်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

     စိုက်ဧရိယာ ၁ ဟက်တာ၏ အထွက်နှုန်း တိုးတက်ကောင်းမွန်ရေး သုတေသနပြုခြင်း၊ သီးနှံ မျိုးစေ့များအား မျိုးဗီဇကောင်းမွန်အောင် ပြုပြင်ခြင်း၊ အပင်အမြစ်ပုပ်ရောဂါကို ကာကွယ်နိုင်ရေး နည်းစနစ် အသစ်များဖော်ထုတ်ခြင်း၊ လယ်ယာလုပ်သားရှားပါးမှုကို ဖြေရှင်းရန် စက်မှုလယ်ယာ စနစ် ဖော်ဆောင်ခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်မည်ဟု စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီး Chouhan က ကတိပြုထား သည်။ ထို့အပြင် ပဲပုပ်နှင့် ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးသော စိုက်ဧရိယာများကို ထိခိုက်မှုမရှိစေပဲ ကြံစိုက်ပျိုးမြေ များ၌ ပြောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးမှုကို ကန့်သတ်ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် အီသနောလောင်စာထုတ်လုပ်မှုကို ကြီးကြပ်တာဝန်ယူသည့် ရေနံဝန်ကြီးဌာနထံသို့ စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနက အဆိုပြုထားသည်။

     ဇီဝလောင်စာထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ပြောင်းသီးနှံစိုက်ပျိုးခြင်းကို အစိုးရက တွန်းအားပေး လုပ်ဆောင်ခဲ့အပြီးတွင် ဓာတ်ဆီနှင့် အီသနော ရောစပ်သုံးစွဲသည့် အစိုးရ၏ အစီအစဉ်အရ အိန္ဒိယ နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ လွန်ခဲ့သော ၄ နှစ်တာကာလအတွင်း အစေ့ထုတ်ပြောင်း ၁ တန်၏ ပျမ်းမျှဈေးနှုန်းသည် ရူပီး ၁၄၀၀၀-၁၅၀၀၀ နှုန်းထားမှ ရူပီး ၂၄၀၀၀-၂၅၀၀၀ နှုန်းထားသို့ မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Economic Times, 26 Jun 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ထိုင်းနိုင်ငံရှိ စိုက်ပျိုးမှုကုန်စည်တင်ပို့လုပ်ငန်းရှင်များသည် ဗီယက်နမ်မှ ထုတ်လုပ်သည့် အော်ဂဲနစ် ဆန်၊ ကော်ဖီ၊ လက်ဖက်ခြောက်နှင့် ငရုပ်သီးအမျိုးမျိုး တို့ကို ယခင်ကတည်းက ဝယ်ယူနေကြသော်လည်း ယခုတွင် ထိုင်းကုမ္ပဏီများသည် ဗီယက်နမ်မှ ထုတ်ကုန်များကို ဥရောပသမဂ္ဂဈေးကွက် သို့ ပြန်လည်တင်ပို့ ပြန်လည်တင်ပို့နိုင်ရန်အတွက် EU Standard နှင့် Organic Certification စံနှုန်းများနှင့် ကိုက်ညီအောင် ထုပ်ပိုးခြင်းနှင့် labeling ပြုပြင်ခြင်းများပြုလုပ်နေကြကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ အဆိုပါလုပ်ငန်းစဉ်သည် အာဆီယံဒေသတွင်း လုပ်ငန်းပူးပေါင်းမှု၊ စီးပွားရေးတန်ဖိုးမြှင့်ခြင်းနှင့် ပြင်ပဈေးကွက်အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှုကို မြှင့်တင်နေကြောင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းများအရ သိရှိရပါသည်။
DOCA(ဧရာဝတီ)

ဗီယက်နမ် နိုင်ငံသည် Electric Vehicle (EV) ကားအစိတ်အပိုင်းများထုတ်လုပ်ရာတွင် အာဆီယံ ဒေသတွင်း ထင်ရှားသောထုတ်လုပ်သူတစ်ဦးအဖြစ် ရပ်တည်နေနိုင်ပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ မော်တော်ကား ထုတ်လုပ်မှု အကြီးဆုံးကုမ္ပဏီဖြစ်သည့် Vingroup အပါအဝင်၊ ဗီယက်နမ်မှ EV ကားအစိတ်အပိုင်း ထုတ်လုပ်သူများသည် EV Battery၊ Motor Parts၊ Charging Systems စသည့်အဓိကပစ္စည်းများကို ထုတ်လုပ်၍ ထိုင်း၊ မလေးရှားနှင့် စင်္ကာပူ တို့သို့ တင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ဗီယက်နမ် နိုင်ငံသည် ထုတ်လုပ်မှုနှင့်တင်ပို့မှုကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းစီလုပ်ဆောင်ခြင်းမရှိဘဲ၊ supply chain တစ်ခ ုတည်းဖြင့် စနစ်တကျစီမံခြင်း ကြောင့် ထုတ်ကုန်တင်ပို့ချိန်ကို ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လျှော့ချနိုင်ခဲ့ သည့်အပြင် ထုတ်လုပ်မှုကြာမြင့်ချိန်များကိုလည်း သိသိသာသာ မြှင့်တင်လာနိုင်ခြင်းကြောင့် ASEAN နှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဈေးကွက်များ က လက်ခံအသုံးပြုကြခြင်း ဖြစ်ကြောင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းများ အရ သိရှိရပါသည်။
DOCA(ဧရာဝတီ)