ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

          Nigera နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအခြေအနေများသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှင့် ငွေကြေးမူဝါဒတင်းကျပ်စွာ လုပ်ဆောင်မှုအပေါ် ဖိအားပေးခံရမှုကြောင့် တတိယ သုံးလပတ်ကာလတွင် တစ်နှစ်ထက် တစ်နှစ် ၃.၉၈ ရာခိုင်နှုန်းခန့် မြင့်တက်လာကြောင်း ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်သော အချက်အလက်များအရ သိရပါသည်။ ၎င်းနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးချဲ့ထွင်မှုများသည် ပြည်တွင်းအသား တင်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် စာရင်းတွက်ချက်မှုများ ပြုလုပ်အပြီးတွင် ၃.၁၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ချဲ့ထွင်ခဲ့ ကြောင်း သိရပါသည်။ တတိယ သုံးလပတ်ကာလတွင် Nigeria နိုင်ငံ၏ လောင်စာဆီကဏ္ဍသည် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ၅.၈၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် အဆိုပါမြင့်တက်မှုသည် တစ်နေ့ လျှင် ရေနံစိမ်းစည်ပေါင်း ၁.၆၄ သန်းခန့် ထုတ်လုပ်နိုင်မှုကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ သို့ရာတွင် အဆိုပါကဏ္ဍ၏ ရှယ်ယာများသည် ၃.၄၄ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ကျဆင်းခဲ့ပြီး ၎င်းသည် Nigeria နိုင်ငံ၏ ဆီမဟုတ်သောကဏ္ဍများအပေါ် မှီခိုနေရခြင်းကိုဖော်ပြနေကြောင်း သိရပါသည်။ Nigeria နိုင်ငံ အမျိုးသားစာရင်းအင်းဗျူရိုက ဆီမဟုတ်သောကဏ္ဍတွင် ၃.၉၁ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ချဲ့ထွင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဝန်ဆောင်မှုနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းတွင် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု ၄.၁၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိလာကြောင်းနှင့် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် ၃.၇၇ ရာခိုင်နှုန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုရှိလာကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ကမ္ဘာ့ဘဏ်က Nigeria နိုင်ငံသည်၎င်း၏ စီးပွားရေးကို မူဝါဒပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်းမှတစ်ဆင့် တည်ငြိမ်အောင်လုပ်ဆောင်နေကြောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင်၎င်းဘဏ်က Nigeria နိုင်ငံအား အစားအသောက်ဈေးနှုန်းများထိန်းချုပ်ရန်နှင့် လူနေမှုအဆင့်အတန်းများမြှင့်တင်ရန် တိုက်တွန်းလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: Reuters                                                                        

DOCA (ရန်ကုန်)

          အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့တင်ပို့မှုများကျဆင်းသော်လည်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ သစ်သီးတင်သွင်းမှုများသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်မြင့်တက်ရန်မျှော်မှန်းလျက်ရှိကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံ စိုက်ပျိုးရေးဌာန (USDA) မှ ထုတ်ပြန်သော ထုတ်ပြန်ချက်များအရ သိရ ပါသည်။ နိုဝင်ဘာလ ၂၅ ရက်နေ့တွင် USDA က ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ကမ္ဘာ့သစ်သီးတင်ပို့မှုများသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၃၂၁ သန်း ၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်မှုအပြီးတွင် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ်တိုးတက်လာနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ၎င်းဌာနကဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ လူဦးရေသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အဆုံးတွင် ၁၆၄ သန်းခန့်ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်းနှင့် နှစ်စဉ် လူဦးရေ ၁ သန်းခန့်တိုးပွားလာနိုင်ပြီး အစားအ သောက်ထုတ်ကုန်များအတွက် လိုအပ်ချက်များမြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အဆိုပါမြင့်တက်မှုများရှိသော်လည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ သစ်သီးများတင်ပို့မှုသည် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၄ သန်းခန့်လျော့နည်းခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင်လည်း အနည်းဆုံး ၇ ရာခိုင်နှုန်းခန့် လျော့နည်းလာမည်ဟု ‌မျှော်မှန်းကြောင်း သိရပါသည်။ ဆယ်စုနှစ်အပြီးတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ သို့ တင်ပို့မှုသည် ၇၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကျဆင်းလာနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ သစ်သီးတင်ပို့မှုများသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် ကျဆင်းလာနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းခဲ့သော်လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ကုန်သည်များက ပန်းသီးတင်ပို့မှုများမြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရမှ ထုတ်ပြန်သောထုတ်ပြန်ချက်များအရ တရုတ်နိုင်ငံသည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ အဓိက သစ်သီးတင်သွင်းသည့် နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် တင်သွင်းခဲ့သော တင်သွင်းမှု၏ ၇၂ ရာခိုင်နှုန်း ခန့်သည် တရုတ်နိုင်ငံမှဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံမှ တင်သွင်း လျက်ရှိသော သစ်သီးများမှာ ပန်းသီး၊ စပျစ်သီး၊ ဆန်းကစ်သီး၊ သစ်တော်သီး၊ သံပယိုသီး၊ သံပုရာသီး၊ လိမ္မော်သီးနှင့် တစ်ခြားသော လိမ္မော်သီးမျိုးစပ်များဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် တရုတ်နိုင်ငံသာမက တောင်အာဖရိကနှင့် ဩစတျေးလျနိုင်ငံတို့မှလည်း ဆန်းကစ်သီး၊ စပျစ်သီးနှင့် လိမ္မော်သီးများကို ၉ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ၈ ရာခိုင်နှုန်းခန့် အသီးသီးတင်သွင်းလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source: Business World                                                             

DOCA (ရန်ကုန်)

          အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီး Budi Santoso က အင်ဒိုနီးရှား-ဥရောပသမဂ္ဂ ဘက်ပေါင်းစုံစီးပွားရေးမိတ်ဖက်သဘောတူညီချက် (IEU-CEPA) ကို ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ရည်မှန်းထားကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံစက်မှုနှင့်ကုန်သည်များအသင်းချုပ် တွင် ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Santoso က IEU-CEPA သည် လတ်တလော တွင် ဥပဒေမူကြမ်းရေးဆွဲသည့်လုပ်ငန်းစဉ်တွင်တည်ရှိနေပြီး များစွာသောဘာသာစကားများဖြင့် ဘာသာပြန်ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ အကယ်၍ဇန်နဝါရီလတွင်လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်ပါက အထက် လွှတ်တော်သို့ဆက်လက်တင်ပြသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ထိုအဆင့်သည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် နှစ်လယ်တွင် ပြီးမြောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဝန်ကြီးက သဘောတူညီချက်အသစ် အောက်တွင် ဥရောပဈေးကွက်သို့ဝင်ရောက်ရန်အတွက် အင်ဒိုနီးရှားစီးပွားရေးလုပ်ငန်းများက ပြင်ဆင်ထားခြင်း၏ အရေးပါမှုကို အသားပေးပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ယခင်ကလည်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံစီးပွားရေးရာညှိနှိုင်းဆွေးနွေးရေးဝန်ကြီးက IEU-CEPA သည် ၂၀၂၉ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးကြီးထွားမှု ၈ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်ရန်ကူညီပေးနိုင်မည်ဟု ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ နိုင်ငံပိုင်လုပ်ငန်းစီမံခန့်ခွဲရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအေဂျင်စီ ဒုတိယအကြီးအကဲ Ferry Irawan က သဘောတူညီချက်သည် ဥရောပသမဂ္ဂတွင် အင်ဒိုနီးရှားထုတ်ကုန်များအတွက် ကျယ်ပြန့်သော ဈေးကွက်လမ်းကြောင်းကို တံခါးဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ဥ‌ရောပသို့ အင်ဒိုနီးရှား၏တင်ပို့မှု အများစုအတွက် အကောက်ခွန်လျော့ချခြင်းအစရှိသည့် များစွာသောအကျိုးကျေးဇူးများကို ပံ့ပိုးပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ သဘောတူညီချက်အောက်တွင် စားအုန်းဆီ၊ ကော်ဖီ၊ ကိုကိုးနှင့် ရာဘာအစရှိသည့်စိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်များ၊ ငါး၊ကျောက်ပုဇွန်နှင့် ပုဇွန်တို့ပါဝင်သည့် ရေထွက်ကုန်များ၊ သစ်၊ ပြုပြင်ထားသောသစ်နှင့် သစ်သားပြားများပါဝင်သည့် သစ်တောထွက်ကုန်များနှင့် အဝတ်အထည်နှင့် အီလတ်ထရောနစ်ပစ္စည်းများပါဝင်သည့် များစွာသောအင်ဒိုနီးရှား ပို့ကုန်ပစ္စည်းများမှာ အကောက်ခွန်လုံးဝကျခံရမည်မဟုတ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Antara News                                                                             

DOCA (ရန်ကုန်)

          အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံစိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဝန်ကြီး Andi Amran Sulaiman က အင်ဒိုနီးရှား၏ ဆန်နှင့်ပြောင်းထုတ်လုပ်မှုသည် ဖူလုံလျက်ရှိပြီး ယခုနှစ်ကုန်အထိတင်သွင်းရန်မလိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ အထက်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် နိုဝင်ဘာလ ၂၄ ရက်နေ့က အစည်းအဝေးတွင် ဝန်ကြီးက အစိုးရ၏ပြင်းထန်စွာလုပ်ကိုင်မှုနှင့် သက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ၏ အားကောင်းသောပံ့ပိုးမှုကြောင့် ဆန်နှင့်ပြောင်းဖူလုံလျက်ရှိကြောင်းပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်ဟု သိရပါသည်။ အင်ဒိုနီးရှားစာရင်းအင်းရုံးထံမှအချက်အလက်များအရ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ ဒီဇင်ဘာလအထိဆန်ထုတ်လုပ်မှုသည် တန်ချိန် ၃၄.၇၇ သန်းထိရောက်ရှိရန် ခန့်မှန်းရပြီး ရည်မှန်းထားသည့် တန်ချိန် ၃၂ သန်းကို ကျော်ဖြတ်နိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။ Sulaiman ၏အဆို အရ အင်ဒိုနီးရှားသည် ဆန်လိုအပ်ချက်ကိုပြည့်မီရန် အားကောင်းသောတည်နေရာတွင် ရပ်တည် နေပြီး ဒေသအားလုံးတွင်လည်း ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ကြောင်း သိရပါသည်။  Sulaiman ကနိုင်ငံတော်ဆန်လက်ကျန်သည် တန်ချိန် ၄.၂ သန်းရောက်ရှိခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုမှာ အစိုးရ၏ ကနဦးခန့်မှန်းချက်များထက် သိသာထင်ရှားစွာမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်းနှင့် အမေရိကန် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးဦးစီးဌာနက ၂၀၂၄-၂၀၂၅ စိုက်ပျိုးရာသီအတွက် အင်ဒိုနီးရှား၏ဆန်ထုတ်လုပ်မှုကို တန်ချိန် ၃၄.၆ သန်းဟု ခန့်မှန်းခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှား၏ အစိုဓာတ် ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်သော ပြောင်းထုတ်လုပ်မှုမှာ တန်ချိန် ၁၆.၅၅ သန်း ရောက်ရှိရန်ခန့်မှန်းရပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကထက် ၉.၃၄ ရာခိုင်နှုန်းမြင့်တက်ခဲ့ကာ တင်သွင်းရန်မလိုအပ်ပဲဖူလုံမှုရှိကြောင်း သိရပါသည်။ ငရုတ်သီး၊ ကြက်သွန်နီကလေး၊ အုန်းသီး၊ စားအုန်းဆီ၊ ရာဘာနှင့် ကိုကိုးအစရှိသည့် များစွာသောအခြားဗျူဟာမြောက် ကုန်စည်များသည်လည်း ထုတ်လုပ်မှုသိသာထင်ရှားစွားမြင့်တက်ခဲ့ပြီး ထုတ်လုပ်မှုရည်မှန်းချက်၏ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ရောက်ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင်မွေးမြူရေးကဏ္ဍတွင်လည်း စံချိန်တင် မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ကျွဲ၊ နွား၊ သိုး၊ ဆိတ်၊ ကြက်နှင့် ဥများထုတ်လုပ်မှုမှာ တည်ငြိမ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Antara News                                                                             

DOCA (ရန်ကုန်)

          အင်ဒိုနီးရှားသည် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတိုးချဲ့ရန်အတွက် အန်ဂိုလာနှင့် အီသီယိုးပီးယားတို့ထံမှ စိတ်ဝင်စားမှုကို ရရှိခဲ့ကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ စီးပွားရေးရာ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးရေးဝန်ကြီး Airlangga Hartarto က တောင်အာဖရိကနိုင်ငံတွင်ကျင်းပသည့် G20 ညီလာခံ၏ သီးခြားညှိနှိုင်းအဝေးအပြီးတွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ Hartarto က နှစ်နိုင်ငံစလုံးသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှားသို့လည်ပတ်ရန်စိတ်ဝင်စားမှုကိုပြသခဲ့ကြောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာဝန်ကြီး ဌာနများနှင့် ပြင်ဆင်မှုများပြုလုပ်ပြီးပါက အလားအလာရှိသောပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို အဆင့် မြှင့်တင်ရန် သမ္မတ Prabowo Subianto ကို အကျဉ်းချုပ်တင်ပြမည်ဖြစ်ကြောင်းနှင့် အင်ဒိုနီးရှား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူ ၅ ဦး မှ ၆ ဦးသည် အီသီယိုးပီးယားတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပြီးဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့သည် စိုက်ပျိုးမွေးမြူရေးနှင့် စားအုန်းဆီကဏ္ဍများတွင် အစိုးရထံမှပံ့ပိုးမှုလိုအပ်နေကြောင်း ပြောကြား ခဲ့ပါသည်။ အခြားနိုင်ငံများသည်လည်း အင်ဒိုနီးရှားနှင့်အတူ ကျယ်ပြန့်သောစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုပြုလုပ်ရန် စိတ်ဝင်စားမှုကိုဖော်ပြခဲ့ပြီး ဖင်လန်နိုင်ငံသည် ဒေသစင်တာ လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် စိတ်ဝင်စားမှုကို ပြသခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ စွမ်းအင်ကဏ္ဍ တွင်လည်း Pertamina နှင့် နိုင်ငံတကာမိတ်ဖက်များပါဝင်သော ရေနံနှင့် ဂတ်စ်လုပ်ငန်း နယ်ပယ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂.၆ ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအစီအစဉ်များကို ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ G20 ညီလာခံတွင် အဓိကကဏ္ဍ ၃ ခုတစ်လျောက် ကျယ်ပြန့်သောကမ္ဘာ လုံးဆိုင်ရာစိန်ခေါ်မှုများကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ပထမကဏ္ဍတွင် စီးပွားရေးပြသနာ များကိုဖြေရှင်းရန်၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ဘဏ္ဍာရေးတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအခန်းကဏ္ဍနှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများတွင် အကြွေးဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးတို့ကိုဖြေရှင်းရန်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ဒုတိယကဏ္ဍမှာ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၊ စွမ်းအင်အသွင်ကူးပြောင်းမှုနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအစားအစာစနစ်များပါဝင်သော ကြံကြံခံနိုင်သောကမ္ဘာကို တည်ဆောက်ရန်ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ တတိယကဏ္ဍမှာ ai အုပ်ချုပ်မှုနှင့် သတ္တုသယံဇာတများနှင့်ပတ်သတ်၍ ဆွေးနွေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Antara News                                                                             

DOCA (ရန်ကုန်)