ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

          ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်ခရိုင်၊ ရွှေတောင်မြို့နယ်၊ မီးလောင်အုပ်စု၊ အင်္ဂလှိုင်ဂိုန်ကျေးရွာရှိ တောင်သူ ဦးစိုးမြင့်လေး၏ ပဲစောင်းလျားသီးစိုက်ခင်းသို့ (၅.၂.၂၀၂၅)ရက်နေ့ နေ့လယ်(၁၄:၀၀)နာရီအချိန်တွင် စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ ရွှေတောင်မြို့နယ်တာဝန်ခံနှင့် ဝန်ထမ်းများအဖွဲ့သည် သွားရောက်၍ ဈေးနှုန်း၊ ဈေးကွက်အခြေအနေများအား သိရှိနိုင်ပါရန်ကွင်းဆင်းလေ့လာခဲ့ပါသည်။ စိုက်ပျိုးထားသော ပဲစောင်းလျားသီးမျိုးမှာ ကင်းခြေများမျိုးဖြစ်ပြီး  တန်ခူးလတွင် ရေလောင်း စိုက်ပျိုးပြီး (၄)လကြာဖြစ်သော ဝါဆိုလတွင် စတင်ခူးဆွတ်ရပါသည်။ ပဲစောင်းလျားသီး စိုက်ပြီး ဧကမှာ တစ်‌ယောက်စိုက်(တစ်ဧက၏လေးပုံတစ်ပုံ)ကျော်ရှိပြီး အပင်အရေအတွက်မှာ (၁၀၀၀) ကျော် ရှိပါသည်။ ပဲစောင်းလျားသီး တစ်ယောက်စိုက်(တစ်ဧက၏လေးပုံတစ်ပုံ)ကို စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်ကုန်ကျစရိတ်မှာ (၃)သိန်းကျပ်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း သိရပါသည်။ ပဲစောင်းလျားသီး ထွက်ပေါ်ချိန်တွင်  (၂)ရက်ခြားတစ်ခါခူးဆွတ်ရပြီး တစ်ခါခူးဆွတ်လျှင် အသီးလှိုင်လှိုင်ပေါချိန်တွင် အတောင့်(၃၀၀၀)ခန့်ခူးဆွတ်ရ၍ အသီးတုန်းချိန်တွင် အတောင့်(၈၀၀)ခန့်သာ ခူးဆွတ်ရရှိပါသည်။ ပဲစောင်းလျားသီးကို ခူးဆွတ်ချိန် (၅)လလောက်ခူးဆွတ်ရပြီး အသီးတုန်းချိန်တွင် ပဲမြစ်ကို တူးဖော် ရောင်းချရပါသည်။ ဈေးနှုန်းများအနေဖြင့် လက်ကားဈေးအနေဖြင့် ပဲစောင်းလျားသီး (၁)တောင့် လျှင် (၂၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ပွဲစားများမှ လာ‌ရောက်ကောက်ယူပြီး ဈေးကွက်အတွင်း လက်လီဈေးနှုန်း အနေဖြင့် (၁၀)တောင့်ပါတစ်စည်းလျှင် (၃၅၀)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပါသည်။ စိုက်ခင်းမှ တိုက်ရိုက်ဝယ်ယူသော ကုန်သည်များသည်လည်း ရန်ကုန်မြို့နှင့် အနီးနားရှိနယ်မြို့များသို့ တင်ပို့ ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။ အသီးလှိုင်လှိုင်ပေါ်ချိန်တွင် လက်ကားဈေးအနေဖြင့် (၁)တောင့်ကို (၁၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ရောင်းချ၍ လက်လီဈေးအနေဖြင့် (၁၀)တောင့်ပါတစည်းလျှင် (၃၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့်ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။ တောင်သူများ၏ အကျိုးအမြတ်အနေ ဖြင့် ပဲစောင်းလျားသီးထွက်ပေါ်ချိန်မှ အသီးမတုန်းခင်အချိန်အထိ ရရှိငွေမှာ ပျမ်းမျှ (၅၀၀၀၀၀)ကျပ် ကျော်ခန့်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)

          ကင်းမွန်ငါးဟာ ကယ်လိုရီနည်းပြီး ပရိုတင်းများတဲ့ ငါးအမျိုးအစားတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်၊ ဆီနဲ့ကြော်ထားတာမဟုတ်တဲ့ ကင်းမွန်(၁၀၀) ဂရမ်မှာ ၇၅ ကယ်လိုရီ ကနေ ၈၅ ကယ်လိုရီပဲ ပြီး၊ ပရိုတင်းကတော့ ၁၅.၅ ဂရမ်ကနေ ၁၆.၁ ဂရမ်လောက်ပါဝင်ပါတယ်။ ကင်းမွန်မှာ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် မပါဝင်တဲ့အတွက် Diet လုပ်နေသူများအတွက် အသုံးဝင်သော အစားအစာဖြစ်သည့်အပြင် ဗီတာမင် B12 နဲ့ B6 ပါဝင်တာကြောင့် အာရုံကြောတွေနဲ့ သွေးကြောကျန်းမာရေးအတွက်ကောင်းမွန်ပြီး၊ နှလုံးကျန်းမားရေးလည်းကောင်းမွန်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          ယခုရာသီမှာ ကင်းမွန်များပေါများလာပြီး ပုသိမ်မြို့ဘူတာဈေးတွင် ကင်းမွန်အလတ် (၁) ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀၀) ကျပ်ခန့်ရှိပြီး ကင်းမွန်အကြီး (၁) ပိဿာလျှင် (၃၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးသည် မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆန်အိုးကြီးဖြစ်သလို မိုးစပါးစိုက်ပျိုးပြီးချိန် တွင် သီးထပ်အဖြစ် ပဲမျိုးစုံ၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်း နှင့် နွေစပါးတိုကို့လည်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ပါသည်။ ပဲမျိုးစုံ စိုက်ဧကသည် စပါးပြီးလျှင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးသော သီးနှံလည်းဖြစ်ပါ သည်။ ပဲမျိုးစုံသည် နှံစားသီးနှံ တွေထက် စိုက်ပျိုးရလွယ်ကူပြီး အရေးပါတဲ့ အသားဓာတ်များ ပေါကြွယ်ဝကာ နိုင်ငံခြား ဝင်ငွေ ရှာဖွေပေးနိုင်သော ပြည်ပပို့ကုန်လည်းဖြစ်ပါသည်။ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာ နှစ်၌ ပဲမျိုးစုံ စိုက်ဧက ၁၅ သိန်းကျော်ရှိပြီး ပဲပုပ်စိုက်ဧက ၂၇၄၉၉ ဧက စိုက်ပျိုး ပါသည်။

          ပဲပုပ်ကို ပဲပြား၊ပဲပင်ပေါက်၊ပဲပုပ်ထောင်း၊ ပဲပုပ်စေ့လှော်၊ဆီတို့ဟူး၊ ပဲငံပြာရည်၊ပဲမုန့်တို့ပြုလုပ် စားသုံးကြပြီး ပြည်ပဈေးကွက်သို့လည်းတင်ပို့ရောင်းချကြပါသည်။ ပဲပုပ်သီးနှံသည် ကမ္ဘာ့အရေးကြီး သီးနှံ (၁၀) မျိုးတွင်ပါဝင်ပြီး နံပါတ်(၆) အဆင့်ရှိသော သီးနှံလည်းဖြစ်ပါသည်။ပဲပုပ်တွင် ပရိုတင်း ဓာတ်၊သံဓာတ်၊ပိုတက်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်နှင့် အမျှင်ဓာတ်တို့ပါဝင်ပါသည်။ ဆီပါရာခိုင်နှုန်းမှာ လည်း ၁၈ ရာနှုန်းမှ ၂၂ ရာခိုင်နှုန်း ပါရှိသည့်အတွက် ဖျော်ထုတ်သည့် နည်းစဉ် (Extraction Method) ဖြင့်လည်း စားသုံးဆီ ကိုလည်းထုတ်ယူအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

          ပဲပုပ် သီးနှံကို ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးတွင် မိုးစပါးစိုက်ပျိုးပြီးချိန် အောက်တိုဘာလဆန်း တွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး ဇန်နဝါရီလဆန်းတွင်စတင်ထွက်ရှိ၍ တစ်ဧကလျှင် ပျမ်းမျှ တင်း(၂၀မှ ၂၅) တင်းခန့် ထွက်ရှိပါသည်။ ပဲပုပ်တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်မှာပျမ်းမျှ ၇ သိန်းကျပ်ခန့်ကုန်ကျပြီး တစ်ဧက ပျမ်းမျှ ထွက်နှုန်း တင်း(၂၀) နှင့် (၂၈.၁.၂၀၂၅)ရက်နေ့ ပဲပုပ်တစ်တင်းဈေး (၁၂၂၅၀၀ကျပ်) ဖြင့် တွက်ချက် ပါက( ၂၄၅၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ရရှိနိုင်ပြီး တစ်ဧက အကျိုးအမြတ် (၁၇၅၀၀၀၀)ကျပ်ခန့် ရရှိ သည့်အတွက် ပဲပုပ်စိုက်တောင်သူတို့တွက်ချေကိုက်အကျိုးရှိသော နှစ်လည်းဖြစ်ပါသည်။ ယခင်နှစ် ကာလတူ အချိန် တွင် ပဲပုပ်တစ်တင်းဈေးမှာ (၆၉၀၀၀) ကျပ်ခန့်သာရှိသည့်အတွက် ယခုနှစ် ပဲပုပ်စိုက် တောင် သူများ အနေဖြင့် ယခင်နှစ်ကထက် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် အကျိုးအမြတ် ပိုမိုရရှိလျက်ရှိပါသည်။

          ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ထွက်ရှိသော ပဲပုပ်များကို ဒေသတွင်းစားသုံးမှုအပြင် အစာစပ် စက်ရုံ များသို့တင်ပို့ရောင်းချခြင်း၊ ရန်ကုန်ဘုရင့်နောင်ဈေးကွက်မှ တဆင့်ပြည်ပသို့လည်း တင်ပို့လျက်ရှိပါ သည်။ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးမှ ပဲမျိုးစုံစိုက်ပျိုးသော တောင်သူများအနေဖြင့် လာမည့်နှစ် ဆောင်းသီး နှံစိုက်ပျိုးချိန်တွင် တစ်ဧက အကျိုးအမြတ်ပိုမိုရရှိလျက်ရှိသော ပဲပုပ်သီးနှံကို တိုးချဲ့ စိုက်ပျိုးမည် ဖြစ် ကြောင်းလည်း ကွင်းဆင်းဆွေးနွေးမှုများအရ လေ့လာသိရှိရပါသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

မအူပင်မြို့နယ် တလုပ်လပ်ကျေးရွာ အနောက်ဘက် တွင် ပန်းမျိုးစုံစိုက်ပျိုးကြောင်း သိရသည်။ စိုက်ပျိုးသောပန်းများမှာ ကြယ်တာရာ၊ မေမြို့ပန်း၊ ဂန္ဓာပန်း၊ စူပါကျောက်စိမ်း စသော ပန်း၊ နှစ်ရှည်အပင်ဖြစ်သော စံပါယ်ဖူး ပန်းကိုလည်း စိုက်ပျိုးသူများပြားကြောင်း သိရသည်။ ယခု နှစ်ရှည် စံပါယ်ဖူး ပန်းသည် စိုက်ပျိုးသူ ပြောကြားချက်အရ သက်တမ်းအနှစ် ၂၀ ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း နှစ်ရှည်စံပါယ်ဖူး ပန်းကို တစ်ရွာလုံးနီးပါး စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ တလုပ်လပ်အနောက်တွင် အိမ်ထောင်စု ၄၈၇ စု ရှိကြောင်း သိရသည်။

          မျိုးအနေဖြင့်  စပါယ်ကိုင်း ရိုးတံကို စိုက်ပျိုးပြီး ဆယ်လန် ၄ခွက်တွင် အပင် တန်း ၄၀ ဖော်၍ စိုက်ပျိုးထားကြောင်း၊ စံပါယ်ပင်ကို အညွှန့်သတ်ပေးပြီး ရှင်းလင်းပေးရကြောင်း၊ ဆောင်ရာသီတွင် အထွက်နည်းပြီး နွေရာသီနှင့် မိုးရာသီတွင် အထွက်များကြောင်းသိရသည်။ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ၄လတစ်ကြိမ်သာ ကုန်ကျပြီး မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခ အပါအဝင်  တစ်ဧကလျှင် ငွေကျပ် ၁၅၀၀၀၀ ခန့်သာ ကုန်ကျပြီး အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ယခု ဆယ်လန်၄ခွက်လျှင် ၁လကို ပန်းပိဿာချိန် ၅၀ ခန့် ထွက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ မိုးရာသီနှစ် နွေရာသီ ဖြစ်ပါက ပန်းဖူး ပိဿာချိန်  ၁လကို ၅၀၀ ခန့်ထိ ထွက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

          ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် လက်ကားဈေး တစ်ပိဿာ လျှင် ငွေကျပ် ၁၁၀၀၀ ဖြင့် ဈေးရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးမှု အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးသူမှ ငွေကျပ် ၄၀၀၀၀၀ ခန့် ရရှိကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ကျေးရွာအတွင်း ပန်းကောက်သူပွဲစားကုန်သည်များဝယ်ယူကြပြီး ရန်ကုန်သို့ တင်ပို့ကြောင်း သိရသည်။ စံပါယ်ဖူး စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် နှစ်ရှည်ပင်ဖြစ်ပြီး လစဉ် နေ့စဉ် ဝင်ငွေရရှိကြောင်း သိရသည်။

DOCA(ဧရာဝတီ)

              စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်သည် ဒေသတွင်းစားသုံးရန် အတွက်ရာသီချိန်အလိုက် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို လုပ်ကိုင်လျက်ရှိပြီး ယခုအချိန်အခါသည် စားဖိုဆောင်သီးနှံများ စိုက်ပျိုးရာသီဖြစ်သဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်း လူကြိုက်များပြီး အရောင်းအဝယ်သွက်သည့် ရာသီစာဆလပ်ရွက်များ လှိုင်လှိုင်ရောင်းချလျက်ရှိသည်။

              ဆလပ်ရွက်ကို မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်များတွင်သာမက ကန့်ဘလူမြို့နယ်အတွင်းရှိ နတ်ပေးကျေး ရွာ၊ တောက္ကရှပ်ကျေးရွာနှင့် အခြားသောကျေးရွာများတွင် မိမိတို့နေအိမ်ခြံဝင်းများ၊ မိမိတို့ယာကွက်များတွင် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ ဆလပ်ရွက်သည် အစားအသောက်အမျိုးမျိုး နှင့်တွဲဖက်စားသုံး၍ရသည့်အတွက် စားသောက်ဆိုင်များ၊ အကင်ဆိုင်များ၊ အသုတ်ဆိုင်များစသည့် ဆိုင်များမှ ဝယ်ယူအသုံးပြုသည့်အတွက် အရောင်းအဝယ်သွက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ပထမပတ်အတွင်း ဆလပ်ရွက်အပင်ကြီး(၁)ပင်လျှင် (၅၀၀)ကျပ်၊ ဆလပ်ရွက်အပင်သေး(၁)ပင်လျှင် (၄၀၀)ကျပ်ဖြင့် ကန့်ဘလူမြို့မဈေးရှိ ကုန်စိမ်းရောင်းချသူများထံ ရောင်းချရသည့်အတွက် မိသားစုအပိုဝင်ငွေရရှိကာ အဆင်ပြေလျက်ရှိကြောင်း ဆလပ်ရွက်စိုက်ပျိုးသူထံမှ သိရှိရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)