ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

           စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ မိတ္ထီလာခရိုင် ဦးစီးမှူးရုံးမှ ဦးစီးအရာရှိ ဦးသန်းစိုးနှင့် ဝန်ထမ်းများသည် ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ (၁၅  ) ရက်နေ့နံနက် (၁၀:၃၀) အချိန်တွင် မိတ္ထီလာမြို့နယ်၊ အလည်ရွာအုပ်စု၊ သီတက္ကန်ကျေးရွာရှိ One Village One Product အဖြစ်အိုးလုပ်ငန်းကို တစ်ရွာလုံးနီးပါးထုတ်လုပ်လျှက်ရှိရာ အိုးလုပ်ငန်းများသို့ ကွင်းဆင်းသွားရောက်လေ့လာခဲ့ပါသည်။

          အဆိုပါရွာသည် မိုးရာသီတွင်လယ်ယာလုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်ကြပြီး လယ်ယာလုပ်ငန်းသိမ်းဆည်းပြီးချိန်တွင် ကျေးရွာ၏အိမ်ထောင်စု (၈၇) စု လူဦးရေ (၄၀၀) ကျော်ရှိသည့်အနက်မှ အိမ်ထောင်စု (၅၀)  ကျော်က အိုးလုပ်ငန်းကို အဓိကလုပ်ကိုင်လျှက်ရှိသည်။ ထိုသို့ အိုးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ရာတွင် သောက်ရေအိုး၊ဘုရား ပန်းအိုး၊ ဆီမီးခွက်၊ ထန်းမြေအိုးများကို အဓိကထားလုပ်ကိုင်လျှက်ရှိရာမှ ထန်းတက်ရာသီဖြစ်၍ ကျေးရွာထွက် ထန်းမြူအိုးများ အရောင်းတွင်ကျယ်လျှက်ရှိကြောင်း ကျန်အိုးများကိုလည်း အသင့်အတင့်ရောင်းချရကြောင်း အိုးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူများက ထန်းမြူအိုးများကို အဓိကလုပ်ကိုင် ရောင်းချလျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရ ပါသည်။

          ထိုသို့ အိုးလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရာတွင်လိုအပ်သော မြေများကိုအမျိုးသားများက လှည်းများဖြင့် သယ်ယူခြင်းလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ပြီး အမျိုးသမီးများက အိုးပုံသွင်းခြင်း၊ နေလှန်းခြင်း၊ မီးဖုတ်ခြင်းလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ထိုသို့ အိုးလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရာတွင် မြေဝါ၊ မြေနီ၊ မြေစိမ်းတို့ကို အချိုးအစားညီရောပြီး ကျင်းအတွင်းထည့်၍ ရေလောင်းပြီး နူးနပ်အောင်နယ်ထားရပါကြောင်း၊ ရွှံ့များနူးနပ်ပါက အမွှေးပါသည့်နွားသားရေပေါ်ပုံပြီး ရွှံ့များစီးသွားအောင် ခြေထောက်ဖြင့်နင်းရကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ယင်းသို့ခြေထောက်ဖြင့် နင်းပြီးပါက အရှည် (၁၂) လက္မအချင်း (၅) လက်မရှိ ရွှံ့တုံးလေးများလုံး၍ အိုးပြင်သည့် လက်လှည့်ပေါ်တင်ကာ ပုံကြမ်းဖော်ခြင်းလုပ်ငန်းကို ဆောင်ရွက်ရပါကြောင်း ၎င်းနောက် အိုးကိုလက်ခတ်ဖြင့်ရိုက်ပြီး ပုံဖော်ခြင်းလုပ်ငန်းကို ဆောင်ရွက်ပြီးနောက် ရရှိလာသည့် အိုးစိမ်းများကို နေလှမ်းအခြောက်ခံရကြောင်း၊ အခြောက်ခံပြီးအိုးစိမ်းများကို မီးဖုတ်ခြင်းလုပ်ငန်း ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရပါကြောင်း၊ နေလှမ်းပြီးအိုးများကိုမီးဖုတ်ရာတွင် အောက်ခြေတွင် ထင်းများခင်းပြီး အိုးစီခြင်းလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်ရကြောင်း၊ ယင်းနောက်စီထားသည့် အိုးပုံဘေးပတ်လည်တွင် ထင်းများထောင်၍စီခြင်း၊ ‌ကောက်ရိုးများပုံအုပ်ခြင်း ဆောက်ရွက်ပြီးပါက ရွှံ့များလိမ်းကျန်ခြင်းနှင့် အိုးပုံပတ်လည် မီးရှို့ခြင်းလုပ်ငန်းကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထိုသို့မီးရှို့ရာတွင် အိုးစီတဲ့အ‌ပေါ်မူတည်ပြီး တစ်နေ့ အိုးအလုံး(၁၀၀)ခန့် ရိုက်နိုင်ကြောင်း အိုးလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်သူ တစ်ဦးထံမှသိရှိရပါသည်။

          အိုးလုပ်ရာတွင် သုံး‌သောမြေနီလှည်းတစ်စီး (၅၀၀၀) ကျပ်၊ မြေဝါလှည်းတစ်စီး (၂၀၀၀)ကျပ်၊ မြေစိမ်းလှည်းတစ်စီးကို (၃၀၀၀) ကျပ်၊ ထင်းလှည်းတစ်စီး (၅၀၀၀)ကျပ်နှင့် ကောက်ရိုးတစ်ထုံးကို (၂၀၀)ကျပ် ပေးရပြီး၊ အိုးတစ်ဖိုမီးဖုတ်လျှင် ကောက်ရိုးအထုံး (၅၀)၊ ထင်းလှည်းတစ်စီး၊ မြေနီလှည်း တစ်စီး၊ မြေဝါလှည်းတစ်စီးနှင့်မြေစိမ်းလှည်းတစ်စီး အသုံးပြုရပြီး တစ်ဖိုလျှင် အိုးအလုံးရေ (၅၀၀)ခန့် ထွက်ရှိပါကြောင်း၊ ထန်းမြူအိုး ၁လုံးကို (၂၀၀) ကျပ်၊ သောက်ရေအိုး ၁လုံးကို (၅၀၀)ကျပ်၊ ဘုရားပန်းအိုး ၁ လုံးလျှင် (၂၀၀) ကျပ်ရောင်းချရပါကြောင်း၊ အိုးတစ်ဖိုမီးဖုတ်လျှင် (၂၅၀၀၀) ကျပ်ခန့် ကုန်ကျပြီး အမြတ်ငွေ (၇၅၀၀၀) ကျပ်ခန့် ရရှိကြောင်း အိုးတစ်ဖိုလုပ်ရာတွင် မိသားစုအနေဖြင့် တစ်ပတ်ခန့် ကြာမြင့်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          သီတက္ကန်(မြောက်)ကျေးရွာထွက်ရှိသည့် သောက်‌ရေအိုး၊ ဘုရားပန်အိုး၊ ပန်းစိုက်အိုး၊ စလောင်း ဖုံး၊ ဟင်းအိုး၊ ဆီမီးခွက်နှင့်ထန်းမြေအိုးများကို မိတ္ထီလာ၊ မလှိုင်၊ တောင်သာမြို့နယ်များမှ အိုးကုန်သည် များက ကျေးရွာအရောက်ဝယ်ယူလျှက်ရှိကြရာ အဆိုပါအိုးလုပ်ငန်းကို သီတက္ကန် (မြောက်) ကျေးရွာ သာမက အနီးအနားကျေးရွာများကပါ အိုးလုပ်ငန်းကို မိသားစုတနိုင်တပိုင် လုပ်ကိုင်လျှက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

           ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း)၊ ကျိုင်းတုံမြို့သည် ကွမ်းရွက်ပင်များကို စီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိကြသည့်အတွက် ကွမ်းရွက်များကို တောင်ကြီး၊ မန္တလေးနှင့်အခြားမြို့များမှတဆင့် မှာယူရောင်းချကြရသည်။ ထိုသို့ တဆင့်မှာယူရောင်းချရာတွင် ပွင့်လင်းရာသီနှင့် မိုးရာသီများတွင် ကွမ်းရွက်ဈေး များသည် အနည်းငယ်မျှသာပြောင်းလဲမှုရှိပြီး၊ ဆောင်းရာသီ၌ ကွမ်းရွက်ဈေးများ မြင့်တက်လျက်ရှိပါသည်။ ကွမ်းရွက်ပင်များသည် ပူပြင်းခြောက်သွေ့သောရာသီဥတုနှင့် စိုစွတ်သောရာသီဥတုတွင် စိုက်ပျိုးရန်အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။ ကွမ်းရွက်ပင်များသည် အမျိုးအစားများစွာရှိသည့်အနက် အသုံး များသောကွမ်းရွက်များမှာ ကွမ်းနုဝါကွမ်းရွက်၊ မတရာကွမ်းရွက်နှင့် ကွမ်းကြမ်းရွက်ကြီးကွမ်းရွက် တို့ဖြစ်သည်။

          ကွမ်းနုဝါသည် ကွမ်းရွက်များထဲတွင် အကောင်းဆုံးဟုပင်တင်စားခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်ကွမ်းနုဝါကို မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်း၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် မကွေးတိုင်းဒေသကြီးတို့တွင်လည်း အနည်းအကျဉ်းစိုက်ပျိုးကြ သည်။ ကွမ်းနုဝါကွမ်းရွက်များသည် အလွန်နူးညံ့သောကြောင့် အခြားဝေးလံသော မြို့နယ်၊ ပြည်နယ်များသို့ ကုန်းလမ်းဖြင့် တဆင့်သယ်ပို့ရောင်းချရန်အတွက် အခက်အခဲရှိပါသည်။ အထားအသိုဂရုမစိုက်လျှင် ပုတ်သိုးလွယ်သည့်အတွက် အခြားကွမ်းရွက်များနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် ပိုမိုအလေးထား ဂရုစိုက်ရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း)၊ ကျိုင်းတုံမြို့သို့ ကွမ်းနုဝါကွမ်းရွက်များကို ကုန်းလမ်းဖြင့်မှာယူရောင်းချရန်အတွက် အခက်အခဲများစွာရှိပါသည်။

          ကျိုင်းတုံမြို့တွင် အသုံးများသောကွမ်းရွက်များမှာ မတရာကွမ်းရွက်နှင့် ကွမ်းကြမ်းရွက်ကြီး ကွမ်းရွက်တို့ဖြစ်ကြပါသည်။ ထိုနှစ်မျိုးထဲမှ မတရာကွမ်းရွက်သည် မနု၊မကြမ်းအလယ်အလတ်ဖြစ်၍ အသုံးပြုရောင်းချရန် အဆင်ပြေပါသည်။ မတရာကွမ်းရွက်၏ မူလဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာလျှင် (၃၅၀၀) ကျပ် မှ (၆၀၀၀) ကျပ်အထိရှိပြီး၊ ကွမ်းရွက်အထွက်နည်းသည့် ဆောင်းရာသီတွင်  မတရာကွမ်းရွက်ဈေးသည် တစ်ပိဿာလျှင် (၁၈၀၀၀) ကျပ် မှ (၁၈၅၀၀ ) ကျပ်အထိ ဈေးကောင်းလာသည်ကို ဈေးကွက်သတင်းအရသိရှိရပါသည်။

          သို့ဖြစ်ပါ၍ ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း)ရှိ ဒေသတို့တွင် တောင်သူများအနေဖြင့်  ဒေသရာသီ ဥတုပေါ်မှုတည်၍လိုက်လျောညီထွေမှုရှိမည့် ကွမ်းပင်မျိုးများကိုရွေးချယ်စိုက်ပျိုးသင့်ကြောင်း တင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(ရှမ်း)

      စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ဌာနခွဲစာရေးဒေါ်ဝါဝါကြည်သည် တိုင်း/ခရိုင်ဦးစီးမှူးတို့၏ လမ်းညွှန်ချက်အရ ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးအတွက် (၁၃.၂.၂၀၂၂)ရက်နေ့၊ နံနက်(၁၀:၃၀)နာရီအချိန်တွင် ပခုက္ကူမြို့နယ်၊ ကမ္မမြို့ ၊ထန်းတပင်ကျေးရွာရှိ နှမ်းစိုက်တောင်သူဦးဖိုးပြားအား သွားရောက်၍ ယခုနှစ်စိုက်ပျိုးသော နှမ်းများ၏ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု အခြေအနေအား လေ့လာမေးမြန်းခဲ့ပါသည်။

          နှမ်းစိုက်တောင်သူ ဦးဖိုးပြားသည် စိုက်ဧက(၃)ဧကတွင် နှမ်းနက်(စမုံ)အားစိုက်ပျိုးကြောင်း၊ နှစ်စဉ်ပုံမှန် စက်တင်ဘာလလယ်လောက်တွင် စိုက်ပျိုးသော်လည်း မိုးရွာသွန်းမှု အခြေအနေကို လိုက်၍ စိုက်ပျိုးမှုမှာ ရက်အနည်းငယ် ကွာဟမှုရှိကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် နှမ်းနက်(စမုံ)အား စက်တင်ဘာလ (၁၉)ရက်နေ့တွင် စတင်စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ ပေါင်းထိုးခ သက်သာစေရန်အတွက်  စိုက်ပျိုးမြေအား (၇)ဗန်းပါစက်ကြီးဖြင့် ထယ်ထိုးရာတွင် တစ်နာရီ(၁၈၀၀၀)ကျပ်နှုန်းနှင့် (၃)နာရီ ကြာထိုးရကြောင်း တစ်ပတ်အကြာတွင် (၁၈)သွားပါထွန်ဖြင့် တစ်နာရီ(၂၀၀၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် (၃) နာရီခွဲကြာ မြေညှိခြင်းအပါအဝင် ဆောင်ရွက်ရကြောင်း၊ နောက်တစ်ပတ်အကြာတွင် တစ်ရှဉ်းလျှင် (၂၀၀၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် နွားရှဉ်းဖြင့် တန်းကြား(၂၂)လက်မ အကွာအဝေးရှိသော မြောင်းများဆွဲကာ စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ဆွဲထားသောမြောင်းထဲသို့ ပိုးဝင်ရောက်မှုမရှိစေရန်နှင့် အပင်အားကောင်းစေရန် တစ်အိတ်လျှင်(၇၀၀၀၀)ကျပ်ပေးရသော သွင်းအားစုအာမိုအပြာနှင့် ပိုးသတ်ဆေးအား ရှေးဦးစွာဖြူး၍ နောက်မှ နှမ်းနက်(စမုံ)အားဖြူးပြီး စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ စိုက်ဧက(၃)ဧကအတွက် နှမ်းနက်(စမုံ) (၅)ပြည်သုံးစွဲကြောင်း၊ နှမ်းမျိုးမှာ (၁)ပြည်လျှင် (၅၀၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းရှိသော်လည်း မိမိမှာ ယခင်နှစ်မှ သိုလှောင်ထားသော နှမ်းမျိုးများကိုသာ  အသုံးပြုစိုက်ပျိုးခဲ့သည့်အတွက် မျိုးစေ့ဖိုး ကုန်ကျစရိတ်မရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          စတင်စိုက်ပျိုးပြီး(၁၅)ရက်အကြာတွင် နှမ်းပင်ခြေအား တစ်အိတ်လျှင်(၇၀၀၀၀)ကျပ်ပေးရသော ရွှေတောင်ပုလဲအဖြူအားဖြူးပေးပြီး နွားဖြင့်ကြားတိုက် ဆောင်ရွက်ကြောင်း၊ အသီးအပွင့်အားဆေးနှင့် ပိုးသတ်ဆေးများကိုလည်း အပင်(၁)လခွဲသားအရွယ်တွင် တစ်ကြိမ်နှင့် (၂)လသား အရွယ်တွင် တစ်ကြိမ် စုစုပေါင်း(၂)ကြိမ်ဖြန်းရကြောင်း၊ နှမ်းများကိုစိုက်ပျိုးပြီး ရက်ပေါင်း(၇၀)ပြည့်သည့်အချိန်တွင် အလုပ်သမားဦး(၂၀)ဖြင့် ရိတ်သိမ်းကြောင်း၊ နှမ်းတွင် အက်စစ်မကျန်စေရန် ရိတ်သိမ်းပြီးချက်ချင်း နှမ်းပင်များကို ထန်းရွက်ဖြင့်စည်းပြီး နှမ်းစည်းများအား တလင်းပြင်တွင် အလုပ်သမား(၅)ဦးအသုံးပြု၍ နှမ်းထောင်ကြောင်း၊ နှမ်းထောင်ပြီး(၃)ရက်အကြာတွင် တလင်းပြင်၌ မိုးကာခင်းကာ နှမ်းစည်းများကို တုတ်ဖြင့်ရိုက်၍ အလုပ်သမား(၈)ဦးဖြင့် ဇကော/ ဇကာများကို အသုံးပြုပြီး သန့်စင်ပြီး နှမ်းစေ့ရရှိရန်  အစေ့ထုတ်ရကြောင်း၊ နှမ်းတစ်ရာသီအတွက် အလုပ်သမား(၃၃)ဦးကို တစ်ဦးလျှင်(၃၀၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ငှားရမ်းရကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ရာသီဥတုအခြေအနေကောင်းမွန်မှုကြောင့် (၃)ဧကမှ နှမ်းနက်(စမုံ) (၂၅)တင်းထွက်ရှိ ပြီး အထွက်နှုန်းကောင်းမွန်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

           နှမ်းနက်(စမုံ)(၃)ဧကအတွက် စိုက်ပျိုးကုန်ကျစရိတ်မှာ မြေပြုပြင်ရန်စက်ဖိုး၊ ထွန်ရှဉ်းခ၊ သွင်းအားစု အာမိုနှင့် ရွှေတောင်ပုလဲအဖြူ၊ ပိုးသတ်ဆေးဖိုး၊ အလုပ်သမားငှားရမ်းခစသည့် စုစုပေါင်း ကုန်ကျစရိတ်မှာ ခန့်မှန်း(၆)သိန်းဝန်းကျင်ခန့်ရှိပြီး နှမ်းနက်(စမုံ)၏ ယခုပေါက်ဈေးမှာ တစ်တင်းလျှင် (၆၈၀၀၀)ကျပ်ခန့်ဈေးရသဖြင့် ထွက်ရှိသည့်နှမ်းနက်(စမုံ) (၂၅)တင်းအတွက် စုစုပေါင်းဝင်ငွေမှာ ကျပ်(၁၇)သိန်းဝန်းကျင်ခန့်ရှိသောကြောင့် အကျိုးအမြတ်အားဖြင့်ကျပ်(၁၀/၁၁) သိန်းဝန်းကျင်ခန့်ရှိပြီး းတစ်ဧကအကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် (၃/၄)သိန်းကျပ်ခန့်ရရှိကြောင်း၊ မိမိအနေဖြင့် ချက်ချင်းရောင်းချခြင်းမပြုသေးဘဲ ဈေးထပ်မံတက်မည်ဟု မျှော်မှန်း၍ ထွက်ရှိလာသည့် နှမ်းနက်(စမုံ)များအား ဆာလာအိတ်ဖြင့်ထည့်ချုပ်ပြီး ပိုးမထိုးအောင် မိုးလုံ၊ လေလုံ အလုံခန်းတွင် အိတ်များထပ်၍ အပေါ်မှ မိုးကာအုပ်၍ သိုလှောင်ထားကြောင်း စိုက်ပျိုးသူတောင်သူဦးဖိုးပြား၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

          ယခုကဲ့သို့ ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သည့် ပြည်တွင်းထွက် ပဲဆီ/ နှမ်းဆီများ ပိုမိုစားသုံးလာရေး၊ ပြည်တွင်းဆီစက်လုပ်ငန်းများ ပိုမိုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရေးအတွက် နိုင်ငံတော်မှ တာဝန်ရှိသူ လူကြီးများမှ ပြည်ပမှ စားအုန်းဆီများကို လျှော့ချ၍ တင်သွင်းလာသည့်အတွက် စားအုန်းဆီ ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာသော်လည်း မြန်မာပြည်နေရာအနှံ့အပြားမှ ဆီထွက်သီးနှံများ အချိန်မရွေးထွက်ရှိနေသည့်အတွက် ပြည်တွင်းစားသုံးဆီဖူလုံရေးအတွက် တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသကဲ့သို့ ထန်းတပင်ကျေးရွာမှ တောင်သူများမှလည်း နှမ်းသီးနှံစိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ဈေးကောင်းရ တွက်ခြေကိုက်လျက်ရှိပါကြောင်း သုံးသပ်တင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA(မကွေး)

           စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေး ဥပဒေ(၂၀၁၉) အခန်း(၁၈)ပါ ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသား ပြည့်စုံစွာဖော်ပြခြင်းဖြင့် ဈေးကွက်အတွင်း ရှိ မိမိတို့ထုတ်ကုန်များမှာ စားသုံးသူများအား ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းစေနိုင်ကြောင်းကို သုံးစွဲသူက သိရှိလာခြင်း၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့်လည်း ဈေးကွက်များပိုမိုရရှိပြီး စားသုံးသူရော ထုတ်လုပ်သူပါ(Win … Win)ဖြစ်လာစေရန် ရည်ရွယ်၍ ဖေဖေါ်ဝါရီလ(၁၁)ရက်နေ့၊ နံနက်(၁၀:၀၀) အချိန်တွင် တိုင်းဦးစီးမှူး၏ လမ်းညွှန်ချက်ဖြင့် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်ဦးစီးမှူးရုံးမှ ခရိုင်ဦးစီးမှူး ဦးဝေဠုအောင် ဦးဆောင်၍  ဒု-ခရိုင် ဦးစီးမှူး ဒေါ်မွန်မွန်စိုးနှင့်ဝန်ထမ်းများအဖွဲ့သည် ပခုက္ကူမြို့ပေါ်ရှိ သောက်ရေသန့်လုပ်ငန်းများ အားကွင်းဆင်း၍ လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။

         ထို့နောက် ခရိုင်ဦးစီးမှူးမှ လုပ်ငန်းရှင်များအား စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေပါ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း ရှင်၏တာဝန်များ၊ မြန်မာနိုင်ငံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မရှင်၏ ညွှန်ကြားချက် (၂/၂၀၁၉)ပါ ကုန်စည် အုပ်စု(က)ရှိ သောက်ရေသန့်အမျိုးမျိုးတွင် မြန်မာဘာသာဖြင့် ထည့်သွင်းရမည့် အချက် များ၊ ကုန်အညွှန်းအမှတ် အသားဖော်ပြခြင်းနှင့် ပတ်သက်သည့် ဥပဒေပြဌာန်းချက်များ၊ စီမံခန့်ခွဲရေး နည်းလမ်းအရအရေးယူခြင်း၊ တားမြစ်ချက်များ၊ ပြစ်မှုနှင့်ပြစ်ဒဏ်များ အကြောင်းသိရှိလိုက်နာ စေရန် အသေးစိတ်ရှင်းလင်းဆွေးနွေးခဲ့ပြီး စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေစာအုပ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မရှင်၏ ညွှန်ကြားချက် (၂/၂၀၁၉)လက်ကမ်းစာစောင်များ ဖြန့်ဝေခဲ့ ပါသည်။

         သောက်ရေသန့်လုပ်ငန်းများ၏ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်များအား လေ့လာရာတွင် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေအရ ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြချက်နှင့် ကိုက်ညီမှုရှိ ကြောင်း၊ " K-2 " သောက်ရေသန့်လုပ်ငန်းမှ ရေသန့်ဗူးများကို (၁)လီတာ၊ (၀.၆)လီတာ၊ (၀.၃)လီတာဗူးများ ထုတ်လုပ်နေသည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း၊ တစ်ရက်လျှင် ဗူးအရေအတွက် (၁၀၀၀ မှ ၁၅၀၀)ဗူးထိ ထုတ်လုပ်ကြောင်း၊ လက်ကားဈေးနှုန်းအနေဖြင့် (၁)လီတာ (၆)ဗူး တစ်ကဒ်လျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်၊ (၀.၆)လီတာ (၁၂)ဗူး တစ်ကဒ်လျှင်(၁၄၀၀)ကျပ်၊ (၀.၃)လီတာ (၂၀)ဗူး တစ်ကဒ်လျှင် (၂၅၀၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့်ရောင်းချကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် ပခုက္ကူဒေသတွင်းနှင့်ဂန့်ဂေါ၊ ကျောက်ထု၊ ပုလဲ၊ မင်းတိုင်ပင် ဒေသများသို့ ဖြန့်ဖြူးရောင်းချကြောင်း၊ လုပ်သားဦးရေ(၃၀)ဦးခန့်ရှိပြီး လုပ်အား ခအနေဖြင့် (၄၀၀၀ မှ ၈၀၀၀)ကျပ်ထိ ပေးရကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ နွားထိုးကြီးမြို့နယ်သည် သဘာဝပေါက်ပင်နှင့် တောတောင်များ ပေါများသဖြင့် ဒေသခံပြည်သူများသည် မိမိတို့၏ လယ်ယာလုပ်ငန်းများအပြင် သဘာဝပျားရည်ဖွတ်သည့်လုပ်ငန်းများကိုလည်း ရာသီအလိုက် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကြပြီး တစ်ဖက်တစ်လမ်းမှ မိသားစုအပိုဝင်ငွေကို ရှာဖွေပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

          ပျားရည်တွင် သဘာဝပျားရည်နှင့်မွေးမြူရေးပျားရည်ဟူ၍ (၂)မျိုးရှိပါသည်။ သဘာဝပျား ရည်သည် မွေးမြူရေးပျားရည်ထက် ဆေးဖက်ပိုဝင်၍ လူသုံးများပြီး ဈေးနှုန်းမှာလည်း မွေးမြူရေး ပျားရည်ထက် ပိုများကြောင်းသိရပါသည်။ နွားထိုးကြီးမြို့နယ်ရှိ သဘာဝပျားရည်ရောင်းချသူများသည် ပျားမုဆိုးများထံမှ ပျားရည်ဘို့များအတိုင်း ဝယ်ယူကြပြီး ဒန်အိုးများနှင့်ထည့်ကာ မြို့တွင်းသို့ လှည့်လည်၍ ဝယ်ယူသူရှေ့မှသာ ပျားရည်ဘို့များကိုညှစ်ပြီး အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်ကြပါသည်။ တစ်ချို့မှာလည်း ညှစ်ပြီးပျားရည်များကို ပုလင်းများဖြင့်ထည့်၍ ရောင်းချကြသော်လည်း  ဝယ်ယူသူများအနေဖြင့် ပျားရည် စစ်/မစစ်ကို စိုးရိမ်ကြသည့်အတွက် ဝယ်ယူသုံးစွဲမှုနည်းကြောင်း သိရပါသည်။ ဆေးအဖြစ် သုံးစွဲရန် ဝယ်ယူသူများအနေဖြင့် နှစ်စဉ် မိုးအကုန်ဆောင်းအကူး ပန်းပေါင်းစုံပွင့်သော တန်ဆောင်မုန်းလတွင်ရရှိသော ပျားရည်များကို အများဆုံး ဝယ်ယူလေ့ရှိကြပြီး၊ ထိုအချိန်တွင် ရရှိသောပျားရည်များသည် ဆေးဖက်ပိုဝင်ကြောင်း သိရပါသည်။ ရောင်းဝယ်မှုအနေဖြင့် မြို့နယ်တွင်းသာမက အခြားဒေသများမှလည်း မှာယူ၍ ဝယ်ယူသုံးစွဲကြကြောင်း သိရပါသည်။

          နွားထိုးကြီးမြို့နယ် ဒေသထွက် သဘာဝပျားရည်ဈေးအနေဖြင့် ယခင်နှစ်တွင် တစ်ပိဿာ လျှင် (၈၀၀၀၊၁၀၀၀၀) ကျပ် နှင့် မွေးမြူရေးပျားရည် တစ်ပိဿာလျှင် (၃၀၀၀၊၄၀၀၀)ကျပ်များသာ ရှိခဲ့ပြီး ယခုနှစ်တွင် သဘာဝပျားရည် တစ်ပိဿာလျှင်(၁၅၀၀၀)ကျပ်ဝန်းကျင်၊ မွေးမြူရေး ပျားရည် တစ်ပိဿာလျှင်(၅၀၀၀)ကျပ် ထိ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လာကြောင်းနှင့် ယခုလို ပျားရည်ဈေးနှုန်း များ မြင့်တက်မှုမှာ ဒေသခံပျားမုဆိုးများ ယခင်နှစ်ထက်နည်းပါးသွား၍ဖြစ်ကြောင်း ပျားရည်ရောင်းချသူတစ်ဦး ထံမှသိရှိရပါသည်။                                                              

DOCA(မန္တလေး)