ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

           ကြာပန်းဟုဆိုရာဝယ် ရေကန်တွေထဲမှာ ပေါက်ရောက်ရှင်သန်သည့် ကြာဖြူကြာနီ ပန်းများရှိသလို မြေပြင်ပေါ်တွင် ပေါက်ရောက်ပြီး လရောင်ဖြာ ညအခါမှသာ ပွင့်တတ်သော ကုမုဒြာကြာပန်းဟူ၍လည်းရှိပါသည်။ ကြာမျိုးငါးပါးဟုဆိုရာဝယ် ကုမုဒ၊ ပုဏ္ဍရိက ၊ ပဒုမ၊ ကြာဖြူကြာနီကြာညို ဟူ၍ ရှိပါသည်။ ပဒုမ္မာကြာဖြူကို ပုဏ္ဍရိကကြာဟု ခေါ်ဆိုပြီး ကြာဖြူရိုးရိုးကို ကုမုဒြာကြာဟု ခေါ်ဆိုကြသည်။ မြတ်စွာဘုရား၏ (၁၀၈) ကွက်စက်လက္ခဏတော်များ ထဲတွင် ကြာပုဏ္ဍရိတ်ဆိုတာပါရှိကြောင်း လေ့လာသိရှိရသည်။ ကြာပန်း၏ အဓိပ္ပာယ်မှာ သန့်စင်ခြင်း ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ ရွံံတွေထဲမှ တိုးထွက်ဖူးပွင့်လာပြီး အညစ်အကြေးပေကျံခြင်း မရှိဘဲ အလှဆုံးပွင့် လန်းသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ပဒုမ္မာကြာဆိုသည်မှာ အဆင်းလှရုံတင်မဟုတ်ဘဲ ကြာစေ့၊ ကြာဝတ်ဆံ၊ အဖူးအပွင့် ၊အရိုး၊ အရွက်၊ အမြစ်၊အပင်ထိ ပဉ္စငါးပါးစလုံး အသုံးဝင်သည်။ ပန်းပင်၊ စားပင်သီးပင်၊ ဆေးဖက်ဝင်အပင်ဖြစ်သည်။ ကြာနီတစ်ပွင့် ဖြူတစ်ပွင့် တဲနှင့်ပနံသင့် ဆိုသည့် အတိုင်း သူတို့ပွင့်လန်းရှင်သန်ရာဒေသအလိုက် သူတို့ရဲ့ အလှနှင့် ဖြည့်ဆည်းပေါ်လွင်စေပါသည်။ ကျေးလက်ဒေသရှိ  လယ်ကွင်းပြင်ထဲမှာ ရှိရှိ ကန်ရေပြင်ထဲမှာပဲ နေနေ ခူးဆွတ်၍ ဘုရားပူဇော် လေ့ရှိပါသည်။ အခမ်းအနားအလှအပပြင်ဆင်ရာတွင်လည်း ကြာပန်းနှင့် အလှဆင်ကြသည်။ ပဒုမ္မာကြာရိုကို ကြာချည်ငင်ပြီး ကြာသင်္ကန်းယက်လုပ်၍ ဘုရားရှင်အား ပူဇော်ခြင်းသည် ကမ္ဘာပေါ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံသာရှိပြီး အင်းလေးဒေသ၏ ကမ္ဘာကျော်ရိုးရာပွဲတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ကြာပွင့်ဖတ်၊ ကြာဝတ်ဆံများကို အကြော်မှုန့်ကပ်ပြီး ကြော်စားကြသည်။ ကြာပွင့်ဖတ်၊ ကြာဝတ် ဆံများကို အခြောက်လှန်းပြီးရေနွေးခက်သောက်က ရနံ့သင်းလှတဲ့ ကြာဝတ်ဆံလ္ဘက်ရည်ကြမ်းကို အာရှနိုင်ငံများတွင် ကျန်းမာရေးအတွက် Harbel Tea သောက်သုံးကြသည်။ ထမင်းပူပူဟင်းပူပူ လေးများကို ကြာဖက်ဖြင့် ထုတ်ပိုး၍ ကြာဖက်ထမင်းပြုလုပ်၍ ရောင်းချကြသည်။ ကြာစွယ်၊ ကြာပန်းဓာတ်မတည့်သူများ အရေပြားယားယံတာ ဖြစ်တတ်သောကြောင့် သတိပြုသင့်ပါသည်။ ကမ္ဘာမှာ မြန်မာကြာပန်း၏ အသုံးဝင်ပုံများ ဆက်လက်တည်တံ့ခိုင်မြဲစွာ ရှိနိုင်ပါစေ။

DOCA (မန္တလေး)

              သစ်ပင်ပန်းပင်များ၌ အပွင့်အခက်အလက်ဝေစီစွာ ပန်းစိန်ပန်းပင်မှ စိန်ပန်းပွင့်များ ရဲရဲနီစွာ ပွင့်ဖူးလျှက်ရှိပါသည်။ ၎င်းစိန်ပန်းနီပွင့်များကို ခူးယူ၍ ဟင်းလျာအဖြစ် စားသုံးကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၌ ရှေးအခါမှစ၍ စိန်ပန်းပင်ကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြပါသည်။ အရွက်များမှာ မန်ကျည်းရွက်နှင့် ဆင်တူပါသည်။ အခေါက်မှာညို၍ အနည်းငယ်ကြမ်း ပါသည်။ မိုးဦးကျတွင် လှပသောပန်းပွင့်များပွင့်သည်။ ပန်းပွင့်များမှာ ကြီး၍ အနီရောင်အမျိုးမျိုးရှိကြသည်။ အပေါ်ပွင့်ချပ်၌ အနီနှင့် အဝါစင်းများများ ပါရှိကြသည်။ ပန်းပွင့်များကို အခြောက်လှမ်း၍ အသုပ်သုပ်စားလေ့ ရှိကြပါသည်။ စိန်ပန်းပင်သည် တစ်နှစ်ပတ်လုံး အမြဲတမ်းလိုပင် စိမ်းလန်းနေတတ်ပါသည်။ လှပသော ပန်းပွင့်များပွင့်သော ပန်းပင်တစ်မျိုး အဖြစ်ဖြင့် စိန်ပန်းပင်ကို စိုက်ကြသည်။ အပွင့်ကို ပြုတ်စားခြင်း၊ တို့စား၊ သုပ်စားခြင်းဖြင့် အိပ်ပျော်မှုကိုဖြစ်စေပါသည်။ စိန်ပန်းရွက်သည် သွေးတွင်းရှိအချို့ဓာတ်များကို ကျဆင်းစေ၍ သွေးကျရောဂါရှိသူတို့ စားရန်မသင့်ပေ။ စိန်ပန်းပွင့်ကို စားသုံးခြင်းသည် သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို အလျင်အမြန်လျော့ကျစေသဖြင့် သတိထားသင့်ပါသည်။စိန်ပန်းပွင့်ကိုပြုတ်၍ ရေပြန်ဆေးပြီး ပါးပါးလှီးကာ နှစ်ပြန်ကြော်၊ ပုဇွန်ခြောက်ထောင်း၊ ငရုပ်သီးစိမ်း၊ ကြက်သွန်နီ၊ ငံပြာရည်ကြော်၊ ပဲမှုန့်၊ ကြက်သွန်ဖြူ ဆီချက် ၊ သံပုရာသီးနှင့် ရော၍ သုပ်စား နိုင်ပါသည်။

DOCA (မန္တလေး)

            ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းတွင် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ ကုန်စိမ်းသီးနှံဖြစ်သော ရွှေဖရုံသီး သီးနှံကိုလည်း တစ်နှစ်ပတ်လုံးစိုက်ပျိုးကြပါသည်။ ရွှေဖရုံသီးကို ကျောက်ဆည်ခရိုင် အတွင်းတွင် တစ်နိုင်တစ်ပိုင်သာမက စီးပွားဖြစ်လည်းစိုက်ပျိုးကြပါကြောင်း ၊ ရွှေဖရုံသီးကို မိုးဦး ကာလဖြစ်သော မေလ နှင့် ဇွန်လများတွင်လည်းကောင်း ဆောင်းရာသီ ကာလဖြစ်သော အောက်တိုဘာ နှင့် နိုဝင်ဘာလများတွင်လည်းကောင်း စိုက်ပျိုးကြပါကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီး စိုက်ပျိုးမှု တစ်ဧကကုန်ကျ စရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၅၀၀၀၀၀/-) ကျပ် ဝန်းကျင်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း ၊ အပင်သက်တမ်းအနေဖြင့် ရက်ပေါင်း (၁၀၀-၁၂၀)ကြားတွင် အသီးသီးကြပြီး တစ်ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် မြေအမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး အလုံးပေါင်း (၁၀၀၀-၁၅၀၀) ထိ အသီးသီးပါကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီးကို ပိဿာဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိပြီး ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် လက်ကား တစ်ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀/-) ကျပ်နှင့် လက်လီတစ်ပိဿာလျှင် (၂၀၀၀/-) ကျပ်များဖြင့် အရောင်း အဝယ်ဖြစ်လျက် ရှိကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီးနှင့် ရွှေဖရုံစေ့တို့သည် အရိုးကြီးထွားမှုကို အထောက် အပံ့ဖြစ်စေသည့်အပြင် အဆစ်အမြစ်ရောင်ရမ်း နာကျင်ခြင်းတို့ကိုလည်း သက်သာစေပါကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီးကို သက်သတ်လွတ်ဟင်းလျာအဖြစ် စားကြသကဲ့သို့ မိမိနှစ်သက်ရာ ပုစွန် သို့မဟုတ် အသားတစ်မျိုးမျိုးနှင့် ရော၍ချက်ပြုတ် စားသုံးနိုင်ပါကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီးပေါင်း၊ ရွှေဖရုံသီး စွပ်ပြုတ် နှင့် ရွှေဖရုံသီးဆန်ပြုတ်အဖြစ် စားသုံးလေ့ရှိကြပါကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီးကို အကြော်ကြော်၍လည်း ရောင်းချကြပါကြောင်း၊ ဈေးကွက်အနေဖြင့် အောင်ပန်း၊ ရေဦး၊ ရွာငံဒေသများမှ အများဆုံး ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ ရွှေဖရုံသီး စားသုံးခြင်းဖြင့် ကျန်းမာရေးအကျိုး ကျေးဇူးများရရှိစေပြီး တစ်ဧကစိုက်ပျိုးမှု အကျိုးအမြတ်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးစရိတ်နှုတ်ပြီး (၁၀၀၀၀၀၀/-) ကျပ် ခန့်မြတ် ကြောင်း ရွှေဖရုံသီး စိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရသိရှိရပါသည်။

DOCA (မန္တလေး)

            ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းရှိ ကုန်စုံဆိုင်များတွင် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများ၊ စားသောက်ကုန် ပစ္စည်းများနှင့် မီးဖိုချောင်သုံးပစ္စည်းဖြစ်သည့် ငပိ၊ ဆား၊ ဟင်းချိုမှုန့် တို့အပြင်၊ ပဲပုပ် (ကုန်ကြမ်း) အနေဖြင့် တောင်ပေါ်ဒေသများမှအများဆုံး ဝယ်ယူရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊  MSME လုပ်ငန်း ဖြစ်သော ပဲပုပ်စို၊ ပဲပုပ်ခြောက်လုပ်ငန်းများကို ‌ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းရှိ ရပ်ကွက်များနှင့် ကျေးရွာများတွင် မိသားစုစားဝတ်နေရေးအတွက် တစ်နိုင်တပိုင်လုပ်ကိုင်ကြကြောင်း၊ ပဲပုတ်သည် ပြည်တွင်းစားသုံးမှု ရှိသည့် သီးနှံဖြစ်သည့်အပြင် ပြည်ပသို့လည်းတင်ပို့လျက်ရှိကြောင်း၊ ပဲပုပ်အစို တစ်ဆယ်သားလျှင် (၁၀၀၀/-)ကျပ်၊ တစ်ပိဿာလျှင်(၁၀၀၀၀/-)ကျပ်၊ပဲ ပုပ်အခြောက်တစ်ဆယ် သားလျှင် (၁၅၀၀/-) ကျပ်၊ တစ်ပိဿာလျှင် (၁၅၀၀၀၀/-)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ပဲပုပ်ဟင်းလျာကို မြန်မာလူမျိုးများသည် နှစ်သက်စွာစားသုံးကြကြောင်း၊စားသုံးမှုများသော ကြောင့် အရောင်းအဝယ် လည်းကောင်းကြောင်း၊ ပဲပုပ်သည် အာဟာရပြည့်ဝသည့် သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အသားဓာတ်ခေါ်ပရိုတင်း ၄၀-၄၅ ရာခိုင်နှုန်း နှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ ၁၉-၂၀ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်ပြီး လူ၊ တိရစ္ဆာန်တို့အတွက် လိုအပ်သည့် အမိုင်နိုအက်စစ်ကို ပဲပုပ်အသားဓာတ်တွင် တွေ့ရှိရကြောင်း၊ ပဲပုပ်တွင် သက်စောင့်ဓာတ် ဗိုက်တာမင်အေ၊ ဒီနှင့် ဘီတို့ ပါဝင်သည့်အပြင် ကယ်စီယမ်၊ ဖောလစ်အက်စစ်နှင့် သံဓာတ်လည်း ပါဝင်ကြောင်း၊ ပဲပုပ်သည် သွေးတိုးကျစေ၍ နှလုံးရောဂါကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သည့်အပြင် ပဲပုပ်မှ ထုတ်လုပ်သည့် စားသောက်ကုန်များသည် ကာဗွန်ဟိုက်ဒရိတ် ပါဝင်မှုနည်း၍ ဆီးချိုရောဂါရှိသူများ လည်း စားသုံးရန်သင့်တော်ကြောင်း၊ ပဲပုပ်ကို ပြည်တွင်း၌ ပဲပင်ပေါက်၊ ပဲဟင်း၊ ပရာကြော်၊ တို့ဟူး၊ ပဲနို့၊ ပဲပုပ်ဆော့၊ ပဲပုပ်ပြား၊ ပဲပုပ်ထောင်း၊ ဆီတို့ဟူးတို့ပြုလုပ်၍ စားသုံးကြကြောင်း၊ ဖယောင်းတိုင်၊ ဇီဝလောင်စာဆီ၊နှင့် သုတ်ဆေးများအဖြစ် ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် တိရိစ္ဆာန်အစာအဖြစ်လည်း အသုံးပြု၍ အများအားဖြင့်ပြည်ပဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရောင်းချမှုအတွက် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ကြကြောင်း၊ ပဲပုပ်အထွက်တိုးအောင် စိုက်ပျိုးလာနိုင်သည်နှင့်အမျှ တောင်သူများဝင်ငွေတိုးတက်၍ လူနေမှုအဆင့်မြင့်မား လာနိုင်မည် ဖြစ်ကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

DOCA (မန္တလေး)

         မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်သည် ဆည်ရေသောက်ဖြစ်ပြီး စပါး၊ပဲ၊ပြောင်း၊ နှမ်း စသည့်သီးနှံမျိုးစုံနှင့် ဟင်းသီးဟင်းရွက် သစ်သီးဝလံများအပြင် အလေ့ကျပေါက်ရောက်လေ့ရှိ ပါသည်။ ယခုအခါပျိုးပင်အ‌ရောင်းဆိုင်များမှာ ကြောင်လျှာပျိုးပင်များကို တစ်ပင်လျှင် (၁၀၀၀-၁၅၀၀) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းဝယ်လျက်ရှိပြီး နေရာမရွေးစိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။ ကြောင်လျှာပွင့်၏ အရသာသည် စိမ့်ဖန်ခါးသောအရသာရှိပြီး ကြောင်လျှာပွင့်ကို ရေးနွေးဖြင့်ပြုတ်၍ အသုပ်ပြုလုပ် စားသုံးနိုင်ကြောင်း၊ အတို့အမြှုပ်အဖြစ် စားသုံးနိုင်‌ကြောင်း၊ ကြောင်လျှာပွင့်ကိုစားသုံးဖြင်းဖြင့် နားမကြားမှုကို သက်သာပျောက်ကင်းစေကြောင်း၊ ကြောင်လျှာပွင့် စျေးနှုန်းအနေဖြင့် ကြောင်လျှာပွင့်အခြောက် တစ်ပြည်လျင်(၁၅၀၀/-)ကျပ်၊ နှစ်ပြည်လျင်(၂၅၀၀/-)ကျပ်၊ ကြောင်လျှာသီး စျေးနှုန်း အနေဖြင့် တစ်တောင့်လျှင်(၅၀၀-၁၀၀၀)ကျပ် စျေးနှုန်းများဖြင့် အေးမြကြည်လင်စျေးနှင့် မြို့မစျေး တို့တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ယခုလို မိုးရာသီတွင် ကြောင်လျှာပွင့်၊ ကြောင်လျှာသီးများ လှိုင်လှိုင်ထွက်ပေါ်နေကြောင်း၊ ဒေသမရွေး ရာသီမရွေး စိုက်ပျိုးနိုင်သောကြောင့် ကြောင်လျှာပင်ကို စိုက်ပျိုးသင့်ပါကြောင်းရေးသားတင်ပြအပ်ပါသည်။

DOCA (မန္တလေး)