ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

          ထိုင်းနိုင်ငံသည် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးနှင့် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက်များ လက်မှတ်ရေးထိုးရန်စီစဉ်ထားကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် Paetongtarn Shinawatra က ဇန်နဝါရီလ ၂၅ ရက်နေ့က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ဝန်ကြီးချုပ်သည် ထိုမှတ်ချက် ကိုဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံတွင် ကျင်းပခဲ့သည့် ၂၀၂၅ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်(WEF)တက်ရောက်ပြီး ပြန်လည် ရောက်ရှိချိန်တွင်‌ ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ Ms Paetongtarn သည် ဇန်နဝါရီလ ၂၃ ရက်‌နေ့၌ WEF တွင်သီးခြားအနေဖြင့် ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် ဥ‌ရောပလွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်ရေးအသင်း (EFTA) ကြား လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်(FTA) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ EFTA တွင် ဆွစ်ဇာလန်၊ ‌နော်ဝေ၊ အိုက်စလန်နှင့် လတ်ချင်စတိန်းနိုင်ငံတို့ပါဝင်ကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုသဘောတူညီချက်သည် လတ်တလော အစိုးရ၏ ပထမဆုံး FTA ဖြစ်ကြောင်း သိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံနှင့် EFTA နိုင်ငံများအကြား စီးပွားရေးဆက်နွယ်မှုအားကောင်းစေမည့်အပြင် FTA သည် အဆင့်မြင့်နည်းပညာနှင့် ဆန်းသစ် တီထွင်မှု၊ လူသားအရင်းမြစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ အသေးစာအလတ်စားလုပ်ငန်းများကြေညာ မြင့်တင်မှုနှင့် စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အစရှိသည့် ဧရိယာများတွင် အနီးကပ်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှုကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်မည်ဟု သိရပါသည်။ Ms Paetongtarn ကအစိုးရသည် ကျန်ရှိ နေသေးသည့် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ယခုနှစ်ကုန်တွင် FTA များလက်မှတ်ရေးထိုး နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းသွားမည်ဖြစ်ကြောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထိုအစည်းအဝေးအတွင်း ဝန်ကြီးချုပ် သည် ဆီမီးကွန်ဒတ်တာလုပ်ငန်း၊ ဒေတာစင်တာများနှင့် အစိမ်းရောင်စွမ်းအင်ပါဝင်သည့် အနာဂတ်လုပ်ငန်းများတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအခွင့်အလမ်းများကို ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ထို့ပြင် ဝန်ကြီးချုပ်သည် အကယ်၍ ထိုကုမ္ပဏီများက ထိုင်းနိုင်ငံတွင်ထုတ်လုပ်သည့်စက်ရုံများတည်ထောင်ရန်ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါက ထိုင်းလုပ်သားများအား အဆင့်မြင့်နည်းပညာများကို ကျွမ်းကျင်မှုရှိစေရေးအတွက် ကူညီပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ ဘတ် ၁ ထရီလီယံတန်ကြေးရှိသည့် Land Bridge စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သတ်၍ ဝန်ကြီးချုပ်က ဒူဘိုင်းတွင်အခြေစိုက်သည့် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးကုမ္ပဏီကြီး ဖြစ်သည့် DP World သည် ထိုစီမံကိန်း၏ အဓိကရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူဖြစ်လာမည်ဟု မျှော်လင့်ရ ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။  အစိုးရပြောခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်၏ ပြောကြားချက်အရ Ms Paetongtarn သည် ၅၅ ကြိမ်မြောက် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးဖိုရမ်တွင် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းလုပ်ငန်းများမှ ထိပ်တန်း အလုပ်အမှုဆောင်အဖွဲ့ဝင်များနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်းပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ထိုလုပ်ငန်းများထဲမှ တစ်ခု သည် DP World ၏ CEO ဖြစ်သူ Sultan Ahmed Bin Sulayem ဖြစ်ကြောင်း သိရပါ သည်။ DP World သည်လည်း အာဆီယံနှင့် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးကွန်ယက်ကိုချိတ်ဆက်ပေးမည့် Land Bridge စီမံကိန်းတွင်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအလားအလာရှာဖွေရန်နှင့် Inland Container Depot (ICD) တိုးချဲ့ရေးပါဝင်သည့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးစွမ်းရည်မြှင့်တင်ပေးရန်အတွက် အားကောင်းသောစိတ်ဝင်စားမှုကို ပြသခဲ့ကြောင်း သိရပါသည်။ Ms Paetongtarn က WEF သည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အလားအလားနှင့် အခွင့်အလမ်းများကို ကမ္ဘာ့အသိုက်အဝန်းသို့ ပြသနိုင်ရန် ပံ့ပိုးပေး နိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

          ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (MoC) မှ အတွင်း ရေးမှူး Samheng Bora၊ ပို့ကုန်မြှင့်တင်ရေးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ Kim Sreyroth နှင့် MIRARTH Holdings ၏ CEO Kazuichi Shimada နှင့် တိုကျိုမြို့ရှိ MIRARTH Holdings ရုံးချုပ်တွင် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်။ ဆွေးနွေးမှုများတွင် ကမ္ဘောဒီးယား သီဟိုဠ်စေ့ ထွက်ကုန်များ ဂျပန်ဈေးကွက်သို့ မြှင့်တင်နိုင်ရေးကို အဓိကထားဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီး MIRARTH Holdings က ၎င်းတို့၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ ဂျပန်နိုင်ငံ၊ အိုဆာကာမြို့တွင် ကျင်းပသော World Expo 2025 တွင် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်းကာ စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် အလားအလာ ရှိသောထုတ်ကုန်များ အထူးသဖြင့် ဆန်၊ ငရုတ်ကောင်းနှင့် သီဟိုဠ်စေ့ကဲ့သို့သော ကမ္ဘောဒီးယား ထုတ်ကုန်များကို မြင့်တင်ရန် ၂၇-၁-၂၀၂၅ ရက်နေ့တွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာ (MoC) မှသတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ Samheng Bora သည် MIRARTH Holdings အနေ ဖြင့်ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတွင် ၎င်း၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကို ချဲ့ထွင်ရန် အထူးသဖြင့် ပြည်တွင်းသီဟိုဠ်စေ့ ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ ကမ္ဘောဒီးယား ထုတ်ကုန်တန်ဖိုး ကွင်းဆက်မြှင့်တင်ရေး၊ ဒေသတွင်း အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ ဖန်တီး ပေးရေးနှင့် နိုင်ငံတော်၏စီးပွားရေးဖွံဖြိုး တိုးတက်ရေးတို့ကို ပံ့ပိုးကူညီရန် တိုက်တွန်းခဲ့သည်။  ကုမ္ပဏီသည် ကမ္ဘောဒီးယားသီဟိုဠ်စေ့ကို တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင်မြှင့်တင်ရန် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ ပို့ကုန်မြှင့်တင်ရေးလုပ်ငန်းအဖွဲ့နှင့် နီးကပ်စွာ လက်တွဲဆောင်ရွက်သွားရန် အဆင်သင့်ရှိကြောင်း ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ နှစ်ဖက်လုံးမှ ကမ္ဘောဒီးယားအတွက် စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်မှု ရလာဒ်များ ပိုမိုကောင်းမွန်စေရန် နှစ်ဖက်လုံးမှ ကမ္ဘောဒီးယားလယ်ယာထွက်ကုန်များ အထူးသဖြင့် သီဟိုဠ်စေ့တင်ပို့မှု ပိုမိုအားကောင်း လာစေရန် ၎င်းတို့၏ ထင်မြင်ချက်များများကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

တရုတ်နိုင်ငံ၏ တစ်ပတ်ရစ်ကားများတင်ပို့မှုသည် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် တိုးတက်လျက်ရှိပြီး အာရှအလယ်ပိုင်းသည် တင်ပို့မှုအတွက်အဓိကစျေးကွက်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့သည်။ တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်မြောက်ပိုင်းကာဇက်စတန်နှင့် ဆက်သွယ်ထားသော ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဆိပ်ကမ်း ဖြစ်သည့် Khogoros Gateway သည် တင်ပို့မှုအတွက် အဓိကအချက်အချာ ဖြစ်လာကြောင်း ရှန်ဟိုင်း အခြေစိုက် တရုတ်အစိုးရမီဒီယာ Yicai Global ၏ဖော်ပြချက်အရသိရသည်။ အစပိုင်းတွင် ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် အင်ဂျင်နီယာပိုင်းဆိုင်ရာ အစိတ်အပိုင်းများကိုသာ အာရုံစိုက် တင်ပိုခဲ့ပြီး အထူးသဖြင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် တရုတ်မော်တော်ယာဥ်ထုတ်လုပ်သူများသည် ဥဇဘက်ကစ္စတန် ကဲ့သို့ ဗဟိုအာရှစျေးကွက်များအား စတင်ပစ်မှတ်ထားလာသည့်အချိန်မှစ၍ ဆိပ်ကမ်းမှ တစ်ပတ်ရစ်မော်တော်ယာဉ်များတင်ပို့မှု မြင့်တက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ထို ဆိပ်ကမ်းမှ ကားအစီးရေ ၄၀၀,၃၀၀ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး ကားတင်ပို့မှုစုစုပေါင်း၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းမှာ လုပ်ငန်းသုံးယာဉ်များဖြစ်သည်။ ရထားလမ်းများအပါအဝင် ဆိပ်ကမ်းမှ လုပ်ငန်းသုံးယာဉ် စုစုပေါင်း တင်ပို့မှုမှာ အစီးရေ ၄၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ကားအစီးရေ ၁၀၀,၀၀၀ ကျော် တိုးလာကြောင်းသိရသည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် မတ်လတွင် နိုင်ငံတစ်ဝန်း တစ်ပတ်ရစ် ကား တင်ပို့ရောင်းချမှု စတင်လုပ်ဆောင်ချိန်မှစ၍ အာဏာပိုင်များသည် မော်တော်ယာဉ် လွှဲပြောင်းမှတ်ပုံတင်ခြင်းနှင့် လိုင်စင်လျှောက်ထား ခြင်းကဲ့သို့သော လုပ်ငန်းစဉ်များကိုအဆင်‌ပြေ ချောမွေ့စေရန် ဆောင်ရွက်‌ပေးခဲ့ပြီး စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို ပံ့ပိုးကူညီရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ရန် အစီအမံများကိုလည်း မိတ်ဆက်ပေးခဲ့ သည်။ ဤကဲ့သို့ တင်ပို့မှုတိုးတက်နေသော်လည်း တရုတ်နိုင်ငံ၏ ကားဟောင်းတင်ပို့ရောင်းချမှု သည် ဂျပန်နိုင်ငံ(အစီးရေ ၁၀၀၀၀၀၀)၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ(အစီးရေ ၉၀၀၀၀၀)နှင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ(အစီးရေ ၅၀၀,၀၀၀) တို့၏ နောက်တွင်ရှိနေသေးသည်။ Guangzhou အခြေစိုက် Global-Ucar Technology သည် တရုတ်နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံးတစ်ပတ်ရစ်ကားတင်ပို့သူ ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကတင်ပို့မှုမှာ ၆၇ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာကြောင်း အစီရင်ခံခဲ့သည်။ တရုတ်ကား ကုမ္ပဏီများသည် တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် ဈေးကွက်ချဲ့ထွင်နေကြပြီးနိုင်ငံ၏တစ်ပတ်ရစ် ကားတင်ပို့မှုကဏ္ဍသည် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးနှင့်နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှု နှစ်ခုစလုံးကိုပံ့ပိုးပေးကာ စဉ်ဆက်မပြတ် တိုးတက်လာစေရန် ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်းသိရသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

          ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် ကြက်ငှက်တုပ်ကွေးရောဂါဖြစ်ပွားမှုကြောင့် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု တောင်ပိုင်းဒါကိုတာပြည်နယ်မှ ငှက်များနှင့်ကြက်ထွက်ကုန်ပစ္စည်းများအား ယာယီတင်သွင်းခွင့် ပိတ်ပင်လိုက်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးရေးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရသိရသည်။ ၂၀၂၅၊ ဇန်နဝါရီ၊ ၂၂ရက်စွဲပါ စာချွန်လွှာတွင် ဖိလစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီး Francisco Tiu Laurel မှ ဒါကိုတာပြည် နယ်၏ မွေးမြူရေးငှက်များနှင့်ငှက်ရိုင်းများ၊ ကြက်သားများ၊ ရက်သားအရွယ်ကြက်ပေါက်များ၊ ဥများ နှင့် ဖန်ပြွန်သန္ဓေသားအတွက်သုတ်များအား တင်သွင်းခွင့်ပိတ်ပင်ရန်အမိန့်ထုတ်ခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၇ ရက်နေ့တွင် တောင်ပိုင်းဒါကိုတာပြည်နယ်သည် H5N1 ကူးစက်ဖြစ်ပွားမှု အများအပြား အား ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။ အရေပေါ်အစီအမံတစ်ခုအနေဖြင့် Laurel သည် တိရိစ္ဆာန်စက်မှု လုပ်ငန်းဗျူရိုအား ဒါကိုတာပြည်နယ်မှ မွေးမြူရေးငှက်နှင့်ငှက်ရိုင်းများ တင်သွင်းခြင်းအတွက် သန့်ရှင်းရေးနှင့် ဇီဝသန့်စင်‌ရေးဆိုင်ရာသွင်းကုန်ရှင်းလင်းချက် ထုတ်ပေးခြင်းကို ရပ်ဆိုင်ရန်ညွှန်ကြား စာထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထိုကြက်ငှက်တုပ်ကွေးသည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ တောရိုင်းရေနေငှက်များကြား တွင်ပျံ့နှံ့လျှက်ရှိပြီး မွေးမြူရေးကြက်များ၊ အခြားငှက်များနှင့် တိရိစ္ဆာန်မျိုးစိတ်များစွာကိုလည်း ကူးစက်နိုင်စေကြောင်းသိရသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

          ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ ဒေသတွင်း ဘက်စုံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု (RCEP) အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများနှင့် ကုန်သွယ်မှုသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ကန်ဒေါ်လာ ၃၄.၅၂ ဘီလီယံ အထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ နှစ်မှ ကန်ဒေါ်လာ ၂၉.၃၂ ဘီလီယံထက် ၁၇.၇ ရာခိုင်နှုန်းတိုးလာကြောင်း ၂၀-၁-၂၀၂၅ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ခဲ့သော တရားဝင်အစီရင်ခံစာအရသိရသည်။ RCEP အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသို့ ကမ္ဘောဒီးယား၏ ပို့ကုန်တန်ဖိုးမှာ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ကန်ဒေါ်လာ ၉.၀၆ ဘီလီယံရှိခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ကန်ဒေါ်လာ ၈.၀၄ ဘီလီယံထက် ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး မြင့်တက် လာခဲ့ကြောင်း အကောက်ခွန်နှင့်အခွန်ကြီးကြပ်မှုဦးစီးဌာန (GDCE) ၏ အစီရင်ခံစာအရ သိရ သည်။ RCEP အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသို့ သွင်းကုန်စုစုပေါင်းသည် ကန်ဒေါ်လာ ၂၅.၄၆ ဘီလီယံရှိပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်က ကန်ဒေါ်လာ ၂၁.၂၈ ဘီလီယံမှ ၁၉.၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာ ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင်ဖော်ပြထားသည်။ RCEP အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအနက် တရုတ်၊ ဗီယက်နမ်၊ ထိုင်း၊ ဂျပန်နှင့် စင်္ကာပူနိုင်ငံတို့သည် ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၏ အဓိကကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံများ ဖြစ်ကြသည်။ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံ၊ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန (MoC) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Penn Sovicheat က RCEP သည် ရေရှည်ပို့ကုန်တိုးတက်မှုအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေပြီး နိုင်ငံတော်အတွင်နိုင်ငံခြားတိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု(FDI) များ ပိုမို ရရှိရန် အဓိကအားထားရာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

DOCA(ရန်ကုန်)