ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

Powered by Drupal

တရုတ်နိုင်ငံ၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ ၈ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လာ

    တရုတ်နိုင်ငံ၏ ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်မှုသည် ၂၀၂၅ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း တည်ငြိမ်သော တိုးတက်မှုနှန်းကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ခဲ့ပါသည်။ဝန်ဆောင်မှု သွင်းကုန်နှင့်ပို့ကုန် စုစုပေါင်းမှ ယွမ် ၃.၈၉ ထရီလီယံ (ဒေါ်လာ ၅၄၄.၉ ဘီလီယံခန့်) ရရှိခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ၈ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက် ခဲ့ကြောင်း စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက (၄.၈.၂၀၂၅) ရက်နေ့တွင်ထုတ်ပြန် ခဲ့ပါသည်။

   အထူးသဖြင့် ဝန်ဆောင်မှု ပို့ကုန်များ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ပြီး ယွမ် ၁.၆၉ ထရီလီယံ ရရှိခဲ့ ကြောင်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှု သွင်းကုန်များ ၃.၂ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်ခဲ့ပြီး ယွမ် ၂.၂ ထရီလီယံ ရရှိခဲ့ကြောင်း ဝန်ကြီးဌာန၏ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါသည်။ဝန်ဆောင်မှုကုန်သွယ်မှုလိုငွေသည် ယခင်နှစ် အလား တူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ယွမ် ၁၅၂.၂ ဘီလီယံ ကျဉ်းမြောင်းသွားကြောင်း တွေ့ရပါသည်။

    အသိပညာအခြေပြုဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများသည် တိုးတက်လျက်ရှိပြီး သွင်းကုန်နှင့်ပို့ကုန် ဝန်ဆောင်မှု စုစုပေါင်း ယွမ် ၁.၅ ထရီလီယံ ရရှိခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ထက် ၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ပါသည်။

    ခရီးသွားဝန်ဆောင်မှုသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း အကြီးဆုံးဝန်ဆောင်မှု အမျိုး အစားဖြစ်ပြီး စုစုပေါင်းကုန်သွယ်မှုပမာဏ ယွမ် ၁.၀၈ ထရီလီယံ ရရှိခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ထက် ၁၂.၃ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ပါသည်။

    ခရီးသွားဝန်ဆောင်မှုပို့ကုန်အနေဖြင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်အတွင်း ၆၈.၇ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့ကြောင်း အချက်အလက်များအရ သိရပါသည်။

Source: Xinhua      

DOCA (ရန်ကုန်)

 

စင်္ကာပူစားသုံးသူများကြား တရုတ်အမှတ်တံဆိပ်ပစ္စည်းများ ပိုမိုရေပန်းစားလာ

    စင်္ကာပူနိုင်ငံအခြေစိုက် ဈေးကွက်သုတေသနကုမ္ပဏီ Black Box ၏ စစ်တမ်းအရ တရုတ် အမှတ်တံဆိပ် ပစ္စည်းများသည် စင်္ကာပူစားသုံးသူများကြားတွင် ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် လူကြိုက်များ လာ နေပါသည်။

     အရွယ်ရောက်သူ ၁၅၀၀ ကျော်ကိုကောက်ယူခဲ့သော စစ်တမ်းအရ စင်္ကာပူနိုင်ငံသား များသည် အဓိကကျသော ကဏ္ဍများတွင် အမေရိကန်ပစ္စည်းများထက် တရုတ်အမှတ်တံဆိပ် ပစ္စည်းများကိုသာ ပိုမိုနှစ်သက်ကျသည်ကိုတွေ့ရပါသည်။

   တရုတ်အမှတ်တံဆိပ်များကို ရွေးချယ်မှုသည် ဈေးနှုန်းသက်သာခြင်းကြောင့် မဟုတ်ဘဲ ယုံကြည်စိတ်ချရခြင်း ၊ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခြင်း၊ဒီဇိုင်းပိုင်းတိုးတက်လာခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။

    ၂၀၂၅ခုနှစ် ပထမ လေးလအတွင်း တရုတ်လျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီ BYD သည် သက်တမ်းကြာမြင့်စွာ ဈေးကွက်ကို ဦးဆောင်းနေသော တိုယိုတာ အမှတ်တံဆိပ်ကို ကျော်တက်ပြီး စင်္ကာပူ၏ ရောင်းအားအကောင်းဆုံး ကားအမှတ်တံဆိပ် ဖြစ်လာခဲ့ပါသည်။

    ခြုံငုံပြီးပြောရမယ်ဆိုရင် အမေရိကန်ထုတ်ကုန်တွေအပေါ် သဘောထားပြောင်းလဲမှုတွေ ထပ်ဟပ်နေပါသည်။အမေရိကန်သမ္မတရဲ့ အခွန်စည်းကြပ်မှုကြောင့် အမေရိကန်ထုတ်ကုန်တွေအပေါ် သုံးစွဲမှုလျှော့ချရန် စီစဉ်နေကြောင်းတွေ့ရပါသည်။

Source: Xinhua      

DOCA (ရန်ကုန်)

 

 

ဘင်္ဂလား‌ဒေ့ရှ်နိုင်ငံ၏ နာနတ်သီးအဓိကစိုက်ပျိုးသည့် ဒေသမှတောင်သူများ တရုတ်ဈေးကွက်ကိုမျှော်မှန်း

     ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ အလည်ပိုင်းရှိ တန်ဂိုင်းလ်ခရိုင်တွင် နာနတ်ပင်စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း သည် တိုးတက်လျက်ရှိပါသည်။

    ပထဝီဝင်ဆိုင်ရာညွှန်ပြချက် (GI)ထုတ်ကုန်အဖြစ် အသိမှတ်ပြုထားသော တန်ဂိုင်းလ် ခရိုင်မှ နာနတ်သီးများသည် ချိုမြိန်ပြီးအရည်ရွှမ်းမှုကြောင့် နိုင်ငံအတွင်းတွင်သာမက UAE နိုင်ငံ ကဲ့သို့သော နိုင်ငံတကာဈေးကွက်အတွင်း ထိုးဖောက်ဝင်ရောက်လျှက်ရှိပါသည်။

    ပြည်တွင်းမီဒီယာများ၏ ဖော်ပြချက်အရ ဒီနှစ်တွင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်မှုနှင့် တောင်သူ များ၏ ဂရုတစိုက် စီမံခန့်ခွဲနိုင်မှုကြောင့် နာနတ်စိုက်ပျိုးမှု ကောင်းမွန်စွာဖြစ်ထွန်းခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါ သည်။နေ့စဉ် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ကာတာ သန်း ၃၀နီးပါး (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၄၈၅၃၅ခန့်) တန်ဖိုးရှိ နာနာတ်သီးများကို ထရပ်ကား ၂၅စီးမှ ၃၀စီးခန့်ဖြင့် နိုင်ငံတဝန်းရှိ အဓိကမြို့ကြီးများသို့ သယ်ယူ ပို့ဆောင်လျှက်ရှိပါသည်။

      စိုက်ပျိုးတိုးချဲ့ရေးဦးစီးဌာန (DAM)က တန်ဂိုင်းလ်ခရိုင်၏ နာနတ်သီးကုန်သွယ်မှုဝင်ငွေသည် ယခုရာသီတွင် (ဒေါ်လာ ၁၆.၆၀ သန်းခန့်)ရှိပြီး ဒေသတွင်းစီးပွားရေးကို အဓိကမောင်းနှင်နေသော လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားထားပါသည်။

   နာနတ်သီးကုန်သည်တစ်ဦးက လက်ရှိပြည်တွင်းတွင်သာ ရောင်းချမှု ပြုနေသော်လည်း အနာဂတ်မှာ အခွင့်အရေးရရင် တရုတ်နိုင်ငံကိုပါ နာနတ်သီးများတင်ပို့ရန် ကြိုးစားသွားမည်ဖြစ် ကြောင်း Xinhua ကို‌ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source : Xinhua     

DOCA (ရန်ကုန်)

 

         

           

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့တင်ပို့ရန် ဝယ်လိုအားကြောင့် အိန္ဒိယပြည်တွင်း၌ ဆန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်

     ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတွင် အစိုးရက ဆန်တန်ချိန် ၅၀၀,၀၀၀ ကို အကောက်ခွန်ကင်းလွတ် သက်သာခွင့်ဖြင့် တင်သွင်းခွင့်ပြုခဲ့မှုနှင့်အတူ အမြတ်အစွန်းများပြားသော ယင်းဈေးကွက်သို့ ဆန် တင်ပို့နိုင်ရေး  ကုန်သည်ကြီးများက လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်လာကြသဖြင့် အိန္ဒိယပြည်တွင်း ဆန်ဈေး သည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ရက်အတွင်း ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ပြည်တွင်း ဝယ်လိုအားနှင့် ရောင်းလိုအားမှာ ယာယီမညီမျှမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိကြောင်း Economic Times သတင်းဌာန က ဩဂုတ် ၁၄ ရက်နေ့၌ ဖော်ပြပါသည်။

          ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံအနေဖြင့် ဆန်တင်သွင်းမှုအပေါ် စည်းကြပ်သည့်အခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ယာယီဖယ်ရှားရန် စီစဉ်နေသည်ဟု ကြိုတင်၍သတင်းများရရှိခဲ့သဖြင့် အနောက်ဘင်ဂယ်ပြည် နယ်နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့အကြား Petrapole ‌ နယ်စပ်ဒေသရှိ ၎င်းတို့၏ သိုလှောင်ရုံများတွင် ဆန်များ အရန်သင့်သိုလှောင်ထားခြင်းကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြသည်ဟု အနောက်ဘင်ဂယ်ပြည်နယ်၊ ဥတာပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်နှင့် အိန္ဒိယတောင်ပိုင်းမှ ကုန်သည်များက ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။ ဆန်သွင်း ကုန်အခွန် ယာယီဖယ်ရှားကြောင်း တရားဝင်ကြေညာချက်ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်မှ  ဩဂုတ် ၁၃ ရက်နေ့မှသာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

          အိန္ဒိယပြည်တွင်း လက်လီအရောင်းဈေးကွက်၌ ဆန် ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် Swarna ဆန် အမျိုးအစားသည် ၃၄ ရူပီးနှုန်းရှိရာမှ ၃၉ ရူပီးသို့လည်းကောင်း၊ Miniket ဆန် အမျိုးအစားသည် ၄၉ ရူပီးနှုန်းမှ ၅၅ ရူပီးနှုန်းသို့လည်းကောင်း၊ Ratna ဆန်သည် ယခင်က ၃၆-၃၇ ရူပီးနှုန်းရှိရာမှ ယခု ရူပီး ၄၁-၄၂ ဖြင့်လည်းကောင်း၊ Sona Masoori ဆန်သည် ၅၂ ရူပီးနှုန်းရှိရာမှ ၅၆ ရူပီးသို့ လည်း ကောင်း အသီးသီး ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ Swarna ဆန်သည် အိန္ဒိယနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးတွင် စားသုံးမှုရှိသော ဆန်အမျိုးအစားဖြစ်ပြီး Miniket ဆန်မျိုးမှာမူ နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းနှင့် အရှေ့မြောက် ပြည်နယ်များတွင် ရေပန်းစားမှုရှိသည်။ Ratna ဆန်မျိုးစိတ်သည် အိန္ဒိယမြောက်ပိုင်း၌ ကျော်ကြား မှုရှိပြီး Sona Masoori ဆန်သည် တောင်ပိုင်းပြည်နယ်များတွင် အများဆုံးစားသုံးကြသော ဆန် အမျိုးအစား ဖြစ်သည်။

          ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အမျိုးသားအခွန်များ ကြီးကြပ်မှု အာဏာပိုင်အဖွဲ့က ဆန်တင်သွင်းမှုအပေါ် အကောက်ခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုကြောင်း ဩဂုတ် ၁၃ ရက်၊ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် ကြေညာခဲ့ အပြီး ၎င်းနေ့ရက် ညပိုင်းမှစတင်၍ အိန္ဒိယဘက်မှ ဆန်တင်မော်တော်ယာဉ်များ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံဘက်သို့ ထွက်ခွာခဲ့ကြကြောင်း၊ Petrapole-Benapole နယ်စပ်မှတစ်ဆင့် ဆန်တင်ပို့ခြင်း သည် ကုန်စည်ပို့ဆောင်မှုနှင့် စရိတ်စကအရ ပိုမိုယှဉ်ပြိုင်နိုင်သဖြင့် ဥတာပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်နှင့် အိန္ဒိယတောင်ပိုင်းမှ ဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များသည် ကုန်လမ်းမှတင်ပို့မှုကို လုပ်ကိုင်လာကြခြင်း ဖြစ်ကြောင်း RiceVilla ကုမ္ပဏီမှ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Suraj Agarwal က ပြောကြားခဲ့သည်။

          ဆန်တင်သွင်းမှုအခွန် ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ဖယ်ရှားရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရ၏ လုပ်ဆောင် ချက်သည် ပြည်တွင်းစျေးကွက် တည်ငြိမ်စေရေးနှင့် စားသုံးသူများအား မြင့်မားလျက်ရှိသော ငွေကြေးဖောင်းပွမှုမှ သက်သာရာရစေရန် ရည်ရွယ်၍ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံ၌ ပြည်တွင်းဝယ်လိုအားကို ဖြည့်ဆည်းရန်အတွက် ဆန်တန်ချိန် ၁၃ သိန်းခန့် တင်သွင်းရန် လိုအပ်နေခဲ့ချိန်တွင် ၂၀၂၅ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း ဆန်ဈေးနှုန်းများသည် ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြင့် တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။                                                                                             

     ဆန်တင်ပို့ရောင်းချသည့်ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည့် Halder Venture Limited မှ မန်နေဂျင်း ဒါရိုက်တာ Keshab Kumar Halder က တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် ဆန်ရောင်းလိုအားသည် ပိုလျှံမှုရှိ ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ အစိုးရနှင့် ပုဂ္ဂလိကသိုလှောင်ရုံများ လက်ဝယ်တွင် ဆန်အမြောက်အမြား ကို ကောင်းမွန်စွာ သိုလှောင်ထားကြောင်း၊ ဤအခြေအနေက ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးနှုန်းများကို  ကျဆင်း စေခဲ့ကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှ ပို့ကုန်အမှာစာများသည် ဝယ်လိုအားဖန်တီးပေးပြီး ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေး ကျဆင်းနေမှုကို တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ခုနှိမ်ချေဖျက်ပေးခြင်းအားဖြင့် မကြာသေးမီကာလများ၌ အကျဘက်သို့ ဦးတည်နေခဲ့သော အိန္ဒိယဈေးကွက်ကို အကျပ်အတည်းကြားမှ ပြန်လည်နာလန်ထူ လာနိုင်စေရန် ကူညီပေးလိမ့်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

Source: Economic Times, 14 Aug 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

 

ဖိလစ်ပိုင်က ဆန်တင်သွင်းမှုဆိုင်းငံ့ခဲ့သဖြင့် အစိုးရက ကူညီပေးရန် ဗီယက်နမ်ကုန်သည်များ တောင်းဆို

     ပြည်တွင်းတောင်သူများကို ကာကွယ်ပေးရန်အတွက် စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှစတင်၍ ပြည်ပမှ ဆန်တင်သွင်းမှုကို နှစ်လခန့်ဆိုင်းငံ့မည်ဖြစ်ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရက ကြေညာခဲ့ပြီး နောက် ဗီယက်နမ် စက်မှုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် ကူညီထောက်ပံ့မှုများ ပြုလုပ် ပေးရန် ဗီယက်နမ်ကုန်သည်များက တောင်းဆိုခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

    ဗီယက်နမ်၏ နှစ်စဉ် ဆန်တင်ပို့မှုတွင် ဖိလစ်ပိုင်သို့ တင်ပို့မှုသည် ၄၀-၄၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိခြင်း ကြောင့် ယခုကဲ့သို့ ဆိုင်းငံ့မည့်ကြေညာချက်ထွက်ပေါ်လာခြင်းသည် ဗီယက်နမ်လယ်သမားများ၏ ဝင်ငွေကို တိုက်ရိုက်ထိခိုက်စေရုံသာမက ချုပ်ဆိုထားသည့်အရောင်းအဝယ် စာချုပ်များပျက်ပျယ် နိုင်ခြင်း၊ ကုန်လက်ကျန်ပမာဏများ မြင့်တက်လာနိုင်ခြင်း၊ တင်ပို့သူများအတွက် ငွေဖြစ်လွယ်မှု ဆိုင်ရာ ဖိအားဖြစ်စေနိုင်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ကြောင်း ဗီယက်နမ်စားသောက်ကုန် အသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Đỗ Hà Nam က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

    ဩဂုတ်လတွင် ချုပ်ဆိုခဲ့သည့် အရောင်းအဝယ်စာချုပ်များသည် နှစ်လခန့် နှောင့်နှေး ကြန့်ကြာသွားနိုင်ကြောင်း၊ ထို့အပြင် ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်၍ ပြည်ပပို့ကုန်များအပေါ် အခွန် ၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြှင့်ကောက်ခံခြင်းသည်လည်း တင်ပို့သူများ၏ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှု အရင်းအနှီး အပေါ် ထပ်မံဝန်ပိစေကြောင်း ၎င်းက ပြောဆိုခဲ့သည်။

  ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံက ဆန်တင်သွင်းမှု ဆိုင်းငံ့ခြင်းကို ဖယ်ရှားပေးသည့် အချိန်အထိ ပို့ကုန် လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ဆန်သိုလှောင်ထားရှိမှုကို ကူညီနိုင်ရန်အတွက် ဗီယက်နမ်အစိုးရအနေဖြင့် အတိုးနှုန်းသက်သာသည့် ချေးငွေ အစီအစဉ်နှင့် ချေးငွေသက်တမ်း တိုးမြှင့်ပေးသည့် အစီအမံများ ကို ဆောင်ရွက်ပေးရန် ဗီယက်နမ်စားသောက်ကုန်အသင်းက အဆိုပြုထားပါသည်။

 ထို့အပြင် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး ၂၀၂၈ ခုနှစ် ကုန်ပိုင်းအထိ သက်ရောက် မှုရှိသည့် နှစ်နိုင်ငံ ဆန်ကုန်သွယ်မှုစာချုပ်အရ ဆန်တင်သွင်းမှု ရပ်ဆိုင်းထားချိန်အတွင်း တစ်စိတ် တစ်ပိုင်းတင်ပို့မှုများကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရန်အတွက် မည်သည့် ဆန်အမျိုးအစားများကို ယာယီ ကန့်သတ်သွားမည်ဆိုသည့် လမ်းညွှန်ချက်ရရှိရေး ဗီယက်နမ် အစိုးရအနေဖြင့် ဖိလစ်ပိုင် အာဏာပိုင်များနှင့် ပူးတွဲလုပ်ဆောင်ရန်လည်း အဆိုပြုထားသည်။

    ဖိလစ်ပိုင်မှ ဆန်တင်သွင်းမှုဆိုင်းငံ့ခြင်း အစီအစဉ်ကို ကြေညာပြီးနောက် ဩဂုတ်လအတွင်း ဖိလစ်ပိုင်ကုန်သည်များက ဆန်ဝယ်ယူမှု တိုးမြှင့်ခဲ့ရာ ဗီယက်နမ်၏ ဆန်ပို့ကုန်ဈေးနှုန်းများသည်လည်း မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်တွင် ဆန်ကွဲ ၅ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်သည့် ဆန်ဈေးနှုန်းသည် တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၃၉၁ ဖြင့်အာရှတွင် အမြင့်ဆုံးဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ထိုင်းနှင့် ပါကစ္စတန်တို့ထက် ဈေးနှုန်းမြင့်မားလျက် အိန္ဒိယဆန်ထက် ၁၁ ဒေါ်လာ ပိုမိုခဲ့ကြောင်း၊ ရနံ့မွှေး ဆန်တစ်တန်လျှင် ဒေါ်လာ ၅၀၀ မှ ၅၁၀ အကြား ပေါက်ဈေးရှိပြီး၊ ပုံမှန်ထက် ၁၀-၁၂ ဒေါ်လာမြင့်တက်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

  ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ နွေရာသီမှ ဆောင်းဦးရာသီကာလအတွင်း ရိတ်သိမ်းထွက်ရှိခဲ့သည့် ဆန်စပါး အများစုကို ရောင်းချခဲ့ပြီးဖြစ်ခြင်း၊ ရှေ့လာမည့်သီးနှံမှာလည်း ပြည်တွင်းစားသုံးရန် အတွက် အဓိကအထူးပြု စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုသာဖြစ်ခြင်းတို့ကြောင့်  ဖိလစ်ပိုင်၏ ဆန်တင်သွင်းမှု ဆိုင်းငံ့ခြင်းသည် ဗီယက်နမ်ဆန်ဈေးကွက်အပေါ် သိသာသည့် သက်ရောက်မှုမဖြစ်ပေါ်နိုင်ဟု ကုန်သည်များက ပြောကြားထားပါသည်။

   ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ အနေဖြင့် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံမှုရှိစေရေးအတွက် ပြည်ပမှတင်သွင်းမှုအပေါ် ကာလကြာ မှီခိုနေရဦးမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် ယခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်၌ ဒေါ်လာ ၂.၄၄ ဘီလီယံ တန်ဖိုးရှိသော ဆန်တန်ချိန် ၄.၇ သန်း တင်ပို့ခဲ့ရာ ပမာဏအားဖြင့် ၃.၈ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်ခဲ့သော်လည်း တန်ဖိုးအားဖြင့် ၁၅.၄ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါကာလအတွင်း ဖိလစ်ပိုင်ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့မှုသည် ပမာဏအားဖြင့် ၄၄.၆ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် တန်ဖိုးအားဖြင့် ၄၂.၆ ရာခိုင်နှုန်းပါဝင်လျက် ဖိလစ်ပိုင်သည် ဗီယက်နမ်ဆန်ကို အများဆုံးဝယ်ယူသူအဖြစ် ရပ်တည်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။

Source : Vietnam News, Aug 18, 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့

မဟာရဋ္ဌပြည်နယ်၌ မိုးသည်းထန်မှုက သီးနှံစိုက်ဧက သိန်း ၂၀ ကျော် ထိခိုက်ပျက်စီးစေ

   အိန္ဒိယနိုင်ငံတောင်ပိုင်းရှိ မဟာရဋ္ဌပြည်နယ်တွင် ဩဂုတ် ၉ ရက်နေ့မှ ၁၉ ရက်နေ့အတွင်း မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းမှုများကြောင့် ခရိုင်ပေါင်း ၁၉ ခု၌ စိုက်ပျိုးထားသော မိုးသီးနှံစိုက်ဧရိယာ ဧကသိန်း ၂၀ ကျော်ကို ထိခိုက်ပျက်စီးမှုဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်ဟု အဆိုပါပြည်နယ် စိုက်ပျိုးရေးဦးစီး ဌာနက ကနဦးခန့်မှန်းချက်ထုတ်ပြန်ရာတွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။

    မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီး Dattatreya Bharne က ပြည်နယ်အတွင်း မိုးသည်း ထန်မှုကြောင့် သီးနှံစိုက်ဧက ၂၀.၁ သိန်း ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ရာတွင် Marathwada ဒေသရှိ Nanded ခရိုင်သည် ဟက်တာ ၂.၅ သိန်း (ဧက ၇.၁ သိန်း) ဖြင့် ထိခိုက်မှုအများဆုံးဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်း၏ နောက်၌ Vidarbha ဒေသရှိ Washim ခရိုင်သည် သီးနှံဟက်တာ ၁.၆ သိန်း (ဧက ၄.၁ သိန်း) ထိခိုက်မှုရှိကြောင်း၊ မည်သည့်သီးနှံများ မည်မျှထိခိုက်ပျက်စီးသည်ကို ဆန်းစစ်မှုများ လုပ်ဆောင် နေဆဲဖြစ်ပြီး အစီရင်ခံတင်ပြချက်များ လက်ခံရရှိသည်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် နစ်နာဆုံးရှုံးမှုအပေါ် ထောက်ပံ့မှုများ ပေးအပ်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

    အဆိုပါ ဒေသများ၌ အဓိက ထိခိုက်ပျက်စီးသော သီးနှံများမှာ ဝါ၊ ပဲပုပ်၊ ပဲစင်းငုံ၊ မတ်ပဲနှင့် ပြောင်းတို့ဖြစ်ကြသည်။ Marathwada ဒေသအတွင်း Hingoli ခရိုင်တွင် သီးနှံစိုက်ပျိုးမှု ဧရိယာ ဟက်တာ ၄၀၀၀၀၊ Dharashiv ခရိုင်၌ ဟက်တာ ၂၈၅၀၀ နှင့် Parbhani ခရိုင်တွင် ၂၀၂၂၅ ဟက် တာ အသီးသီး ထိခိုက်မှုရှိကြောင်း၊ Vidarbha ဒေသ၌ မိုးသီးနှံများစိုက်ပျိုးထားရှိမှုမှ Yavatmal ခရိုင်တွင် ၈၀၉၆၉ ဟက်တာ၊ Buldhana ခရိုင်၌ ၇၄၄၀၅ ဟက်တာနှင့် Akola ခရိုင်တွင် ၄၃၇၀၃ ဟက်တာ အသီးသီး ပျက်စီးမှုရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် အနောက်ပိုင်းရှိ Solapur ခရိုင်တွင် သီးနှံ ၄၁၄၇၂ ဟက်တာနှင့် ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းရှိ Jalgaon ခရိုင်၌ ၁၂၃၂၇ ဟက်တာတို့သည်လည်း ရေလွှမ်းမိုးနစ်မြုပ်မှုဒဏ်ခံခဲ့ရကြောင်း သိရှိရသည်။

   Vidarbha ဒေသ လူမှုကူညီရေးအသင်း (Vidarbha Jan Andolan Samiti) မှ လယ်သမား ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်သော Kishor Tiwari က ဝါနှင့် ပဲပုပ် သီးနှံစိုက်ခင်းများတွင် အဖူးအပွင့်များ ထွက်ရှိပြီး အပင်ကြီးထွားသည့်အချိန်၌ မိုးသည်းထန်ပြီး ရေလွှမ်းမိုးမှုများကြောင့် အထူးသဖြင့် လယ်ယာလုပ်ငန်း အကျပ်အတည်းနှင့် ရင်ဆိုင်နေခဲ့ရသည့် Vidarbha နှင့် Marathwada ဒေသများရှိ တောင်သူများသည် ကြီးစွာသော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုကို ကြုံတွေ့နေရကြောင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ သွင်းကုန်အခွန် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်း ကောက်ခံမည့်အစီအစဉ်ကြောင့် အိန္ဒိယပို့ကုန်များအပေါ် သက်ရောက်မှုက ဒေသခံ ဝါစိုက်တောင်သူများအတွက် အကျပ်အတည်းဖြစ်စေခဲ့ကြောင်း၊ ယခုအခါ ဗဟိုအစိုးရသည် ဝါသွင်းကုန်အပေါ် အခွန် ၁၁ ရာခိုင်နှုန်း လျှော့ချခဲ့ရာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွင်း တောင်သူများ၏ ထုတ်ကုန်အပေါ် ဝယ်လိုအား လျော့ကျမှုဖြစ်စေပြီး ဘူးလေးရာဖရုံဆင့် ဖြစ်ပေါ်စေလျက်ရှိကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။

Source: The Times of India, 20 August 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

အမေရိကန်ထံမှ ပြောင်းများ တင်သွင်းခွင့်ပြုခြင်းအပေါ် နစ်နာကြေးပေးအပ်ရန် ထိုင်းတောင်သူ များ တောင်းဆို

  အမေရိကန်နိုင်ငံထံမှ မျိုးဗီဇပြုပြင်ထားသော ပြောင်းများကို တင်သွင်းခွင့်ပြုရန် ဆုံးဖြတ် ခဲ့ခြင်းသည် ပြည်တွင်းဈေးနှုန်းများ တစ်ဟုန်ထိုးကျဆင်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သဖြင့် အစိုးရအနေဖြင့် နစ်နာကြေးများ ထောက်ပံ့ပေးအပ်ရန် ထိုင်းနိုင်ငံ Phetchabun ပြည်နယ်ရှိ ရာနှင့်ချီသော ပြောင်းစိုက် တောင်သူများက ဩဂုတ် ၁၅ ရက်နေ့၌ ဆန္ဒပြတောင်းဆိုခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။

     အမေရိကန်မှ မျိုးဗီဇပြုပြင်ထားသော ပြောင်းတန်ချိန် ၃ သန်းကို တင်သွင်းခွင့်ပြုရန် အစိုးရက သဘောတူညီခဲ့ပြီးနောက် ပြည်တွင်းရှိ တိရစ္ဆာန်မွေးမြူရေး အစာစပ်စက်ရုံများသည် ထိုင်းပြောင်းများကို ဝယ်ယူရန်ငြင်းဆိုခြင်း သို့မဟုတ် ဈေးနှုန်းနှိမ့်ချ၍ ဝယ်ယူခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင် လာကြသဖြင့် တောင်သူလယ်သမားများ၏ လူနေမှုဘဝအပေါ် ဆိုးကျိုးကြီးမားစွာ သက်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများနှင့် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်မှုမရှိပဲ ချမှတ်ခဲ့သော အဆိုပါမူဝါဒသည် လယ်သမားမိသားစုပေါင်း ၄၅၀၀၀၀ ကျော်အပေါ် ထိခိုက်မှုရှိကြောင်း၊ ထိုင်း မွေးမြူရေးအစာစပ်စက်ရုံအသင်းသည် အစိုဓာတ် ၁၄.၅ ရာခိုင်နှုန်းရှိသော အစေ့ထုတ်ပြောင်း ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ဘတ်ငွေ ၉.၈၀ နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူမည်ဟု ယခင်က ကတိပြုထားခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ယခုအခါ စက်ရုံများသည် ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၉ ဘတ်အောက် နိမ့်ကျသောနှုန်းဖြင့်သာ ပေးချေ လျက်ရှိပြီး ‌ဒေသထွက်ပြောင်းများ နေ့စဉ်ဝယ်ယူမည့် ပမာဏကို ခွဲတမ်းသတ်မှတ်ချက်များ ချမှတ် လုပ်ဆောင်လာကြကြောင်း စသည်ဖြင့် အဆိုပါပြောင်းစိုက်တောင်သူများက ပြောဆိုခဲ့ကြသည်။

   အမေရိကန်‌ပြောင်းများ တင်သွင်းမှုကို ချိန်ညှိဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လုံလောက်သော အချိန် ကာလအဖြစ် ၃ နှစ်တာကာလအထိ အစိုဓာတ် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသော ပြောင်း ၁ ကီလိုဂရမ်လျှင် ၇.၅၀ ဘတ်နှုန်းဖြင့် ပြောင်းစိုက်ပျိုးမှု မှတ်ပုံတင်ထားသည့် ဧရိယာအပေါ် အခြေခံလျက် အစိုးရမှ နစ်နာကြေး ထောက်ပံ့ပေးအပ်သွားရန် ပြောင်းစိုက်တောင်သူများက တောင်းဆိုထားသည်ဟု The Nation သတင်းဌာနက ဖော်ပြပါသည်။ 

Source: The Nation Thailand, August 18, 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

စက်တင်ဘာလအတွက် စားအုန်းဆီကြမ်းရည်ညွှန်းဈေးနှုန်း မလေးရှား တိုးမြှင့်

       မလေးရှားနိုင်ငံသည် စက်တင်ဘာလအတွက် ၎င်း၏ စားအုန်းဆီကြမ်း ရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းကို မြှင့်တင်ခဲ့ရာ ပို့ကုန်အခွန်နှုန်းထားသည်လည်း ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ လိုက်ပါမြင့်တက်လာသည် ဟု မလေးရှားစားအုန်း ဆီဘုတ်အဖွဲ့၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ထုတ်ပြန်ထားသည့် အမိန့်စာအရ သိရှိရကြောင်း The Edge Malaysia သတင်းဌာနက ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက် (ဗုဒ္ဓဟူးနေ့)တွင် ဖော်ပြထားသည်။

   ကမ္ဘာ့ဒုတိယအများဆုံး စားအုန်းဆီတင်ပို့သူ မလေးရှားနိုင်ငံသည် စက်တင်ဘာလအတွက် စားအုန်းဆီ ရည်ညွှန်းစျေးနှုန်းကို တစ်တန်လျှင် ရင်းဂစ် ၄၀၅၃.၄၃ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၆၂.၁၂) သို့ တွက်ချက်ပြင်ဆင်ခဲ့သည်။ ဩဂုတ်လ ရည်ညွှန်းဈေးမှာ တစ်တန်လျှင် ရင်းဂစ် ၃၈၆၄.၁၂ ဖြစ် ရာ စားအုန်းဆီတင်ပို့မှုအတွက် ကျသင့် အကောက်ခွန်နှုန်းထားမှာ ၉ ရာခိုင်နှုန်းရှိကြောင်း သိရပါသည်။

   မလေးရှားနိုင်ငံတွင် စားအုန်းဆီကြမ်းအတွက် ပို့ကုန်အခွန် ကောက်ခံမှုပုံစံသည် တစ်တန်လျှင် ဈေးနှုန်း ရင်းဂစ် ၂၂၅၀ မှ ရင်းဂစ် ၂၄၀၀ အတွင်းဖြစ်ပါက အခွန် ၃ ရာခိုင်နှုန်းမှ စတင်ကြောင်း နှင့် ဈေးနှုန်း တစ်တန်လျှင် ရင်းဂစ် ၄၀၅၀ ထက်ကျော်လွန်ပါက အမြင့်ဆုံးအခွန်နှုန်းထားကို ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ သတ်မှတ်ထားရှိကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

Source: The Edge Malaysia, 13 Aug 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ထုတ်လုပ်မှုနည်းပါးလာမှုနှင့်အတူ ရှေ့လာမည့်ကာလ၌ စားအုန်းဆီတစ်တန်ဈေးနှုန်း ရင်းဂစ် ၄၃၀၀ အထက်တွင်ရှိမည်ဟု MPOC ခန့်မှန်း

      ရှေ့လာမည့် အနီးကပ်ကာလတွင် ဆီအုန်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု နှေးကွေးကျဆင်းလာမှုနှင့် အတူ ဇီဝဒီဇယ်ဆီထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ဝယ်လိုအားကြောင့် ပဲပုပ်ဆီများ ဈေးကွက်အတွင်း ရရှိလွယ်မှု  နည်းပါးခြင်းတို့အရ စားအုန်းဆီဈေးနှုန်းများသည် တစ်တန်လျှင် ရင်းဂစ် ၄၃၀၀ (အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၀၁၈) အထက်၌ တည်ရှိနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း မလေးရှားစားအုန်းဆီကောင်စီ (MPOC) က ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက် (အင်္ဂါနေ့) တွင် ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

   စားအုန်းဆီကြမ်းဈေးနှုန်းများသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၉ ရက် (အင်္ဂါနေ့) ဂရင်းနစ် စံတော်ချိန် ၆ နာရီအထိ တစ်တန်လျှင် ရင်းဂစ် ၄၆၀၇ နှုန်း ရှိနေခဲ့သည်။ စားအုန်းဆီဈေးနှုန်း တည်တံ့ခိုင်မာမှုသည် ပြည်ပပို့ကုန်ဈေးကွက်တွင် ပဲပုပ်ဆီနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိမှုအပေါ် မူတည် မည်ဖြစ်ကြောင်း MPOC က ပြောကြားခဲ့သည်။ စားအုန်းဆီသည် ကမ္ဘာ့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ ဈေးကွက်ဝေစုအတွက် ပြိုင်ဆိုင်မှုရှိနေသောကြောင့် ပြိုင်ဖက်စားသုံးဆီများ၏ ဈေးနှုန်း အတက် အကျအပေါ် မူတည်လျက်ရှိသည်။

    အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ စိုက်ပျိုးရေးဌာနသည် ပဲပုပ်ဆီထုတ်လုပ်မှု၏ ထက်ဝက်ကျော်ကို ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ဇီဝဒီဇယ် ထုတ်လုပ်ခြင်းအတွက် ပြည်တွင်း၌ အသုံးပြုမည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ အမေရိကန်၏ ပဲပုပ်ဆီ တင်ပို့မှုသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁.၁၅ သန်းရှိခဲ့ရာ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၃၁၀,၀၀၀ သာရှိနိုင်ပြီး တင်ပို့မှုကျဆင်းနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းရကြောင်း၊ ဘရာဇီးနိုင်ငံသည် ဇီဝဒီဇယ်ထုတ်လုပ်ရာတွင် ပဲပုပ်ဆီကို ၁၄ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရောစပ်အသုံးပြုမှု တိုးလာသောကြောင့် ပဲပုပ်ဆီတင်ပို့မှု တိုးမြှင့်ရန် ရုန်းကန်ရနိုင်ကြောင်း၊ ရလဒ်အားဖြင့် ကမ္ဘာ့ ဈေးကွက်သည် ပဲပုပ်ဆီရှားပါးမှုကို ကာမိစေရေး အာဂျင်တီးနား၏ ပဲပုပ်ဆီ ရောင်းလိုအားအပေါ် ပိုမို မှီခိုလာရနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်းနှင့် ပို့ကုန်ရရှိနိုင်မှု တင်းကျပ်လာခြင်းက ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီ ဈေးနှုန်းများကို အထောက်အကူဖြစ်စေကြောင်း MPOC ကပြောကြားခဲ့သည်။

    အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ဇီဝဒီဇယ်၌ စားအုန်းဆီ ရောစပ်ပါဝင်မှုကို ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ မြှင့်တင်ရန် စီစဉ်ထားသည့်အတွက် လက်ရှိ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၌ ဇီဝဒီဇယ်အတွက်  ဆီအုန်းလိုအပ်ချက်သည် တန်ချိန် ၁၃ သန်းရှိရာမှ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁၆ သန်းအထိ မြင့် တက်လာမည်ဖြစ်သဖြင့် စားအုန်းဆီရောင်းလိုအားကို ပိုမိုတင်းကျပ်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း MPOC က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

   မလေးရှားကျွန်းဆွယ်၌ ထုတ်လုပ်မှုကျဆင်းခြင်းသည် ယခုနှစ် လက်ကျန်ကာလအတွင်း တစ်နိုင်ငံလုံး ထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်ခြင်းကို အကန့်အသတ်ဖြစ်စေနိုင်သဖြင့် စက်တင်ဘာလနှင့် အောက်တိုဘာလများတွင် စားအုန်းဆီသိုလှောင်မှု ကြီးမားစွာတိုးတက်လာဖွယ်မရှိဟု MPOC က ခန့်မှန်းလျက်ရှိသည်။

    အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ စားသုံးဆီတင်သွင်းသူများသည် ဒီပါဝလီပွဲတော်မတိုင်မီ သိုလှောင်မှုကို မြှင့်တင်လျက်ရှိသဖြင့် ၀ယ်လိုအားခိုင်မာနေမည်ဟု မျှော်လင့်ရပြီး အာဖရိကဒေသမှ ဝယ်လိုအား သည်လည်း တည်ငြိမ်နေမည်ဟု မလေးရှားစားအုန်းဆီကောင်စီ (MPOC) က ခန့်မှန်းထားကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

Source: The Edge Malaysia, 19 Aug 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

သစ်သီးဝလံကုန်သွယ်မှုအတွက် စစ်ဆေးရေးဂိတ်အသစ် ၅ ခုတိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ရန် ထိုင်းနှင့် တရုတ် သဘောတူ

       ထိုင်းနှင့်တရုတ်နိုင်ငံတို့သည် တတိယနိုင်ငံ သစ်သီးဝလံ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက် (Third Country Fruit Transport Protocol) အောက်တွင် ပို့ကုန်သွင်းကုန် စစ်ဆေးရေးဂိတ်အသစ် ၅ ခု ဖွင့်လှစ်ရန် အရေးပါသော သဘောတူညီမှုတစ်ရပ်ကို ရယူခဲ့ကြောင်း၊ စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်အာဏာ သက်ရောက်မည့် အဆိုပါ သဘောတူညီချက်သည် သယ်ယူပို့ဆောင်မှုစရိတ်များ လျှော့ချနိုင်ရန်၊ လက်ရှိစစ်ဆေးရေးဂိတ်များတွင် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးဖြစ် နေမှုကို သက်သာစေရန်နှင့် ထိုင်းသစ်သီးဝလံများကို တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်များသို့ မြန်မြန် ဆန်ဆန် ဖြန့်ဖြူးနိုင်ရန် အထောက်အကူဖြစ်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

          ထိုင်း စိုက်ပျိုးရေးနှင့် သမဝါယမဝန်ကြီး Artthakorn Sirilatthayakorn က နှစ်နိုင်ငံ အနေ ဖြင့် တတိယနိုင်ငံများမှတစ်ဆင့် ဖြတ်သန်း၍ သစ်သီးဝလံများ သယ်ယူပို့ဆောင်ရာတွင် ကူးစက် ရောဂါကာကွယ်ရေးနှင့် စစ်ဆေးရေး အစီအမံများ ပါဝင်သည့် သဘောတူညီချက်၏ နောက် ဆက်တွဲအပိုဒ်များကို အဆင့်မြှင့်တင်ရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်ဟု ထုတ်ဖော်ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါ လုပ်ဆောင်ချက်သည် စိုက်ပျိုးရေးထုတ်ကုန်များ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို ပိုမိုချောမွေ့စေ ရန်နှင့် ဈေးကွက်အခွင့်အလမ်းများ ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ရရှိစေရန် ရည်ရွယ်သည်။

 ထိုင်းနိုင်ငံ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်သမဝါယမဝန်ကြီးဌာနသည် အမျိုးသားစိုက်ပျိုးထုတ်ကုန်နှင့် အစားအသောက် စံချိန်စံညွှန်းများဗျူရို (ACFS)မှတစ်ဆင့် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ၏ အကောက်ခွန်အထွေထွေ အုပ်ချုပ်ရေးဌာန (GACC) နှင့် ဆက်လက်ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ် ခဲ့ရာ စစ်ဆေးရေးဂိတ်အသစ် ၅ ခု ထပ်မံဖွင့်လှစ်ရန် သဘောတူညီမှုရရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုင်းဘက် မှ ဖွင့်လှစ်မည့် စစ်ဆေးရေးဂိတ် ၃ ခုမှာ Nan ပြည်နယ်၌ Thung Chang စစ်ဆေးရေးဂိတ်၊ Phayao ပြည်နယ်တွင် Ban Huak စစ်ဆေးရေးဂိတ်နှင့် Uttaradit ပြည်နယ်၌ Phu Du စစ်ဆေး ရေးဂိတ်တို့ဖြစ်ကြောင်း၊ တရုတ်ဘက်မှ ယူနန်ပြည်နယ်တွင် Mengkang နှင့် Taluo ဟူ၍ စစ်ဆေး ရေးဂိတ် ၂ ခုကို ထပ်တိုးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လတ်ဆတ်သော သစ်သီးဝလံများ တင်ပို့ရန် အတွက် စစ်ဆေးရေးဂိတ်စုစုပေါင်းမှာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ၉ ခုနှင့် တရုတ်နိုင်ငံ၌ ၁၂ ခုအထိ ရှိလာ မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

   Mr. Artthakorn က စစ်ဆေးရေးဂိတ်များ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ခြင်းသည် အရေးပါသော တိုးတက် မှုတစ်ရပ်ဖြစ်ပြီး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းအသစ်များ ဖန်တီးပေးခြင်းဖြင့် လယ်သမား များနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် သယ်ယူပို့ဆောင်မှုစရိတ်လျှော့ချနိုင်ရန်၊ သစ်သီးရာသီချိန်ကာလ များတွင် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးလျှော့ချနိုင်ရန်နှင့် ထိုင်းသစ်သီးများကို တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပြည်နယ်အသီးသီး သို့ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြန့်ဖြူးနိုင်ရန် အခွင့်အလမ်းသစ်များ ဖန်တီးပေးနိုင်ခြင်းတို့သည် ထိုင်းသစ်သီး ဝလံများ၏ တရုတ်ဈေးကွက်အတွင်း ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းကို သိသိသာသာ မြှင့်တင်ပေးလိမ့်မည်ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

          ACFS ၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး Chaiwat Yothakol က သဘောတူညီချက်ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် ထိုင်းနိုင်ငံ၊ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်သမဝါယမဝန်ကြီးဌာနနှင့် GACC တို့က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ အဆိုပါ သဘောတူညီချက်သည် တတိယနိုင်ငံများမှတစ်ဆင့် သစ်သီးဝလံများ သယ်ယူပို့ဆောင်ရာတွင် လမ်းကြောင်းကန့်သတ် ချက်မရှိဘဲ ပို့ဆောင်ခွင့်ပြုထားပြီး နှစ်နိုင်ငံသဘောတူညီပါက စစ်ဆေးဂိတ်အသစ်များ ထပ်မံဖွင့် လှစ်နိုင်ကြောင်း ရှင်းလင်းဖော်ပြခဲ့သည်။

    တရုတ်နိုင်ငံသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အဓိကသစ်သီးဝလံဈေးကွက်နှင့် အဓိကစိုက်ပျိုးရေး ပို့ ကုန်များ တင်ပို့သည့်နိုင်ငံအဖြစ် ဆက်လက်ဖြစ်တည်နေမှုနှင့်အတူ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် ထိုင်းနိုင်ငံမှ တရုတ်နိုင်ငံသို့ လတ်ဆတ်သောသစ်သီးဝလံများကို တင်ပို့မှုများသည် ဘတ် ၁၈၀ ဘီလီယံထက် ကျော်လွန်သွားမည်ဟု မျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ စစ်ဆေးရေးဂိတ်အသစ် ၅ ခု ထပ်မံဖွင့်လှစ်ခြင်း သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှ စတင်အာဏာသက်ရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အနာဂတ်တွင် ထိုင်းစိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုးမြင့်တက်လာပြီး ဈေးကွက်ပိုမိုရရှိလာ မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: The Nation Thailand, August 14, 2025(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

 

Pages

Subscribe to RSS - ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ