ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

           မိုးစပါးစိုက်ဧကများကို ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကြက်မောက်တောင်ဆည် အထက်ဘက်ကျေးရွာများဖြစ်သည့် ဂွေးကုန်းရွာ၊ လက်ပံအိုင့်ရွာ၊ လဲဂွရွာ၊မုန့်ကုန်းရွာ၊ ဆပ်ပြာကျင်းရွာ၊ ညောင်ဖြူပင်ရွာနှင့် ရွာသစ်ရွာများ၌ စိုက်ပျိုးထားကြောင်းသိရှိရသည်။ မိုးစပါးသီးနှံကို ဇူလိုင်လ၊ ဩဂုတ်လ၊ စက်တင်ဘာလတို့တွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး၊ ဒီဇင်ဘာလနှင့် ဇန်နဝါရီလတို့တွင် ရိတ်သိမ်းထွက်ပေါ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊၂၀၂၅-၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် ကြက်မောက်တောင်  ဆည်ရေသောက်‌ဒေသများတွင် မိုးစပါး (၇၆၄) ဧကစိုက်ပျိုးထားကြောင်းနှင့် စိုက်ပျိုးရန်ကျန်ရှိသော ဧကများ စက်တင်ဘာလ တွင်ဆက်လက် စိုက်ပျိုးနေကြောင်း စိုက်ပျိုး‌ရေးဦးစီးဌာန၏ စာရင်းများအရသိရှိ ရသည်။ စိုက်ပျိုးသည့် စပါးမျိုးများမှာ ဆင်းသုခ၊ မနောသုခနှင့် အောင်နိုင်တိုးစပါးမျိုးများကို စိုက်ပျိုးထားကြောင်း၊  ပျိုးထောင်ရက် (၂၁)ရက်အကြာတွင် စိုက်ပျိုးမည့် လယ်မြေအတွင်း ရွေ့ပြောင်းစိုက်ရကြောင်း စပါးတစ်သီး ရင့်မှည့်ချိန်အထိ ငါးလကြာမြင့်ကြောင်း ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် မိုးစပါးများ ရိတ်သိမ်းထွက်ပေါ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မိုးလေဝသမှန်ကန်သည့် နှစ်များတွင် မိုးစပါးများကို စောစောစိုက်ပျိုးလေ့ရှိပြီး မိုးရွာသွန်းမှုနောက်ကျလျှင် မြေအောက်ရေသောက်စနစ် ဖြင့်စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။ ယခင်နှစ်တစ်ဧက အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ၉၇ တင်းမှ ၁၀၀ တင်းခန့်ထွက် ရှိကြောင်း၊ ထွက်ပေါ်ချိန် စပါးတစ်တင်းလျှင် ဒေသပေါက်ဈေး (၁၈၀၀၀-၂၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ပေါက် ဈေးရှိသော်လည်း အရောင်းအဝယ်မရှိကြောင်း၊ ထွက်ရှိသောစပါးများကို ဒေသအတွင်းရှိစက်များ၌ကြိတ်ခွဲပြီး ရရှိလာသောဆန်သားများကို ‌ဒေသတွင်းဝမ်းစာနှင့် တိရိစ္ဆာန် အစာအဖြစ် အသုံးပြုကြကြောင်း၊ ဒေသတွင်း‌ပေါက်ဈေးအနေဖြင့် မနောသုခဆန်တစ်တင်းခွဲ တစ်အိတ် လျှင် (၇၀၀၀၀-၈၀၀၀၀) ကျပ်ခန့်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

         မြင်းခြံမြို့ပေါ်ဈေးကွက်သို့ CP အစေ့ထုတ်ပြောင်း စိုက်ပျိုးရာ ကျေးရွာအများစုမှ ထွက်ရှိသော CP အစေ့ထုတ်ပြောင်းများရောင်းချလျက်ရှိပြီး ကုန်အဝင်မှာ တစ်ဖြည်းဖြည်း နည်းပါးလာကြောင်း၊ ရာသီကုန် ကာလလည်းဖြစ်၍ အဝင်နည်းရခြင်းဖြစ်ကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦး၏ ပြောပြမှုအရသိရပါသည်။ CP အစေ့ထုတ်ပြောင်း ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ဩဂုတ်လ စတုတ္တပတ်တွင် CP အစေ့ထုတ်ပြောင်း တစ်ပိဿာ ၁၄၃၀ - ၁၄၄၀ ကျပ်ဈေးဖြင့် အိတ် ၁၀၀၀-၁၅၀၀ ခန့်အရောင်းအဝယ်ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခု စက်တင်ဘာလ ပထမပတ်၏ ၂-၉-၂၀၂၅ ရက်နေ့ဈေးအနေဖြင့် CP အစေ့ထုတ်ပြောင်း တစ်ပိဿာ ၁၄၀၀ ကျပ်သို့ဈေးနှုန်း ကျဆင်းသွားပြီး အိတ်ရေ ၇၀၀-၈၀၀ ခန့်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ လှောင်လက်လုပ်ငန်းရှင်များမှ ပြန်လည်ရောင်းချခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း တစ်ဆင့်ပြန်လည်၍ မန္တလေးနှင့် ရန်ကုန်ရှိ အစာစပ်စက်ရုံသို့ တင်ပို့ရောင်းချကြကြောင်းသိရသည်။ မြင်းခြံမြို့နယ်အနေဖြင့် လက်ရှိကာလသည် ဧရာဝတီမြစ်ရေဝင်ပြီးကာလဖြစ်ပြီး CP အစေ့ထုတ်ပြောင်းများကို အောက်တိုဘာလနှင့်နိုဝင် ဘာလများတွင် စိုက်ပျိုးကြမည်ဖြစ်ကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါကြောင်း၊ ရှမ်းပြောင်း (CP)  များလည်း ထွက်ပေါ်နေပြီဖြစ်သည့်အတွက် မြင်းခြံဈေးကွက်အတွင်းသို့လည်း ရှမ်းပြောင်း(CP)များမကြာခင်ဝင်ရောက်လာမည်ဖြစ်သည့်အတွက် CP အစေ့ထုတ်ပြောင်း ဈေးကွက်အနေဖြင့် ဒေသထွက်ပေါ်ခြင်းမရှိသော်လည်း ဈေးနှုန်းပြောင်းလဲနိုင်ဖွယ်မရှိကြောင်း လုပ်ငန်းရှင်းတစ်ဦး၏ ပြောကြားမှုအရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

ကန်စွန်းဥသည် မြန်မာလူမျိုးအများစုကြိုက်နှစ်သက်ကြသော သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး အာဟာရ ဓာတ်လည်းများစွာကြွယ်ဝကာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်စီးပွားရေးအတွက်လည်း အရေးပါလှသော သီးနှံဖြစ်ပါ သည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးသည် ကန်စွန်းဥအဓိကစိုက်ပျိုးရာဒေသဖြစ်ပြီး အများဆုံးထွက်ရှိရာ  ဒေသလည်းဖြစ်သည့်အပြင် မကွေးတိုင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်း၊ ပဲခူးတိုင်းနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှလည်း ထွက်ရှိပါသည်။ ကန်စွန်းဥကို တစ်နှစ်ပတ်လုံး စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း ရာသီအလိုက် ထွက်ရှိနှုန်းကွာခြားပါသည်။  မိုးဦးကျကာလနှင့် ဆောင်းရာသီကာလများသည် ကန်စွန်းဥအဓိက ပေါ်ချိန်ဖြစ်၍ ကန်စွန်းဥအရသာ အကောင်းဆုံးအချိန်လည်းဖြစ်ပါသည်။

ကန်စွန်းဥအဖြူ၊ အဝါ၊ ခရမ်းစသည်ဖြင့် ကန်စွန်းဥအမျိုးအစားများစွာရှိပြီး ဈေးများထဲတွင် ကန်စွန်းဥအဝါနှင့်ခရမ်းကို အများဆုံးတွေ့ရှိရသည်။ ကန်စွန်းဥအဝါရောင်သည် ကန်စွန်းဥ ခရမ်းရောင် ထက် ပိုမိုချိုမြိန်ပြီး အာဟာရဓာတ်ပိုမိုပါဝင်ပါသည်။ ကန်စွန်းဥကို ပြုတ်စားခြင်း၊ ကြော်စားခြင်းနှင့် ကန်စွန်းဥပူတင်း၊ ကန်စွန်းဥ ဟာလဝါ၊ ကန်စွန်းဥကိတ်မုန့် စသည်ဖြင့် မုန့်အမျိုးမျိုးလုပ်စားနိုင်သလို ကန်စွန်းဥတွင်ပါဝင်သော အမျှင်ဓာတ်၊ ဗီတာမင်A၊ ဗီတာမင်C၊ ပိုတက်ဆီယမ်နှင့် မဂ္ဂနီဆီယမ် ဓာတ်ကြွယ်ဝမှုတို့ကြောင့် အစာခြေစနစ်ကောင်းမွန်စေခြင်း၊ အမြင်အာရုံကောင်းမွန်စေခြင်း၊ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကိုမြှင့်တင်ပေးခြင်းစသော ကျန်းမာရေးအကျိုး ကျေးဇူးများစွာ ရရှိစေနိုင်ပါသည်။

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တောင်ငူခရိုင်၊ တောင်ငူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ဈေးများတွင် ရောင်းချနေသော ရာသီပေါ် ကန်စွန်းဥများသည် ရှမ်းပြည်နယ်၊ တောင်ကြီးဘက်မှ သယ်ယူရောင်းချလျက်ရှိကာ ကန်စွန်းဥအရွယ်အစား အလိုက် ၅၀ ကျပ်သားလျှင် ၂၀၀၀-၂၅၀၀ ကျပ်၊ ၁ ပိဿာလျှင် ၄၀၀၀-၄၅၀၀ ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချနေကြောင်း သိရသည်။

DOCA(ပဲခူး)

   လယ်သရက်ကင်းသည် (Wild Plant) သဘာဝပေါက်ပင်တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး မိုးရာသီတွင် လယ်ကွင်း များ၊ ခြောက်သွေ့သောမြေပြင်များတွင် အလေ့ကျပေါက်ရောက်နေတတ်ပြီး စိုက်ပျိုး မည်ဆိုလျှင် မိုးရာသီတွင် စတင်စိုက်ပျိုးနိုင်ပြီး မိုးအကုန်၊ ဆောင်းဦးအချိန်တွင် အသီးတောင့် တွေရင့်မှည့်လာပြီး ခူးယူစားသုံးလို့ရပြီဖြစ်ပါသည်။ လယ်သရက်ကင်းကို မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် စိုက်ပျိုးကြပြီး ခြောက်သွေ့သောဒေသနှင့်အပူပိုင်းဒေသများတွင် ပိုမိုတွေ့ရှိရပါသည်။ လယ်သရက် ကင်းသည် သဲဆန်သောမြေတွင် ကောင်းစွာဖြစ်ထွန်းပြီး မိုးရေချိန်နည်း သောဒေသများနှင့်ပိုပြီး သင့်တော်ပါသည်။ 

လယ်ကွင်းထဲတွင် သဘာဝအလျောက်ပေါက်ရောက်သောကြောင့် လယ်ထဲမှာပေါက်တဲ့ သရက်ပင်ငယ်လေး သို့မဟုတ် သရက်သီးကဲ့သို့ရှည်လျားသော အသီးတောင့်ကိုအစွဲပြုပြီး “လယ်သရက် ကင်း”ဟု ခေါ်ဆိုခြင်းလည်းဖြစ်သည်။ မိုးရာသီနှောင်းပိုင်းကာလ၌ပေါ်လာပြီး ချိုချဉ်အရသာနှင့်ရနံ့ မွှေးသော လယ်သရက်ကင်းများကို မြန်မာလူမျိုးတို့သည် ဟင်းလျာအဖြစ် လည်းကောင်း၊ တို့စရာအဖြစ်လည်းကောင်း ရာသီစာအဖြစ် အမျိုးမျိုးချက်ပြုတ် စားသောက်ကြ ပါသည်။ လယ်သရက်ကင်းများ အဓိကပေါ်လာချိန်သည် အောက်တိုဘာလမှ ဇန်နဝါရီလအထိဖြစ်ပြီး စက်တင်ဘာလအစထဲက ဈေးများ ထဲတွင် ဝယ်ယူရရှိနိုင်ပြီဖြစ်သည်။

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ တောင်ငူခရိုင်၊ ထန်းတပင်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ခေါင်ရမ်းရွာတွင် ဒေသခံတောင်သူများက လယ်သရက်ကင်းများကို တစ်နိုင်တစ်ပိုင်စိုက်ပျိုးကြပြီး မိသားစုအပို ဝင်ငွေရရှိအောင် တောင်ငူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ရာသီပေါ်ဟင်းသီးဟင်းရွက်နှင့် ကုန်စိမ်းရောင်းချ သူများထံ  သင့်တင့်သော ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချပေးလျက် ရှိပါသည်။ ယခု စက်တင်ဘာလ သည် လက်သရက်ကင်းများ စတင်ပေါ်ချိန်ဖြစ်သောကြောင့်  လယ်သရက်ကင်းများ အရောင်းသွက်လျက် ရှိပြီး တောင်ငူမြို့နယ်အတွင်း ရောင်းချသူဈေးသည်များထံမှတစ်ဆင့် ဈေးဝယ်သူ အိမ်ရှင်မများက လယ်သရက်ကင်း လက်လီဈေး ၁၀ ကျပ်သားလျှင် ၆၀၀ ကျပ်၊ လက်ကားဈေး ၁ ပိဿာလျှင် ၅၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် ဝယ်ယူရရှိနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

DOCA(ပဲခူး)

  တောင်ငူမြို့ရှိ ညောင်ပင်လေးဈေးသည် ဟင်းသီးဟင်းရွက်၊ အသီးအနှံနှင့် အသား/ငါးများ လက်လီ/လက်ကား ရောင်းချသည့်ဈေးဖြစ်သည့်အပြင် ဈေးအတွင်းရှိ ငှက်ပျောသီးနှင့် အုန်းသီးများ ရောင်းချလျက်ရှိသည်။ မြန်မာ့ဓလေ့ထုံတမ်းအစဉ်အလာအရ ဝါဝင်/ဝါထွက် နတ်တင်သည့်ဓလေ့ရှိ သည့်အတွက် ငှက်ပျောသီးနှင့် အုန်းသီးမှာ ဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်သွက်သလို ဈေးနှုန်း များမှာလည်း မြင့်တက်လျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

  ရခိုင်ငှက်ပျောသီး အသေး၊ အလတ်၊ အကြီး (၃) မျိုးခွဲခြားပြီး ရောင်းချရာတွင် အသေး (၁)ဖီး ၁၅၀၀ ကျပ် ၊ (၃)ဖီး ၄၀၀၀ ကျပ်၊ အလတ် (၁) ဖီး ၂၀၀၀ ကျပ်၊ (၃) ဖီး ၅၅၀၀ ကျပ်၊ အကြီး (၁) ဖီး ၂၅၀၀ ကျပ် ၊ (၃) ဖီး ၇၀၀၀ ကျပ် အသီးသီးရှိပြီး ဖီးကြမ်းငှက်ပျော (၁) ဖီး ၂၅၀၀ ကျပ် မှ ၄၀၀၀ ကျပ် ၊ သီးမွှေးငှက်ပျော (၁) ဖီး ၄၀၀၀ ကျပ် မှ ၆၀၀၀ ကျပ် အထိဈေးနှုန်းမြှင့်လျက်ရှိသော်လည်း အရောင်း အဝယ်သွက်လျက်ရှိသည်။ အုန်းသီးဈေးနှုန်းအနေဖြင့် ဘုရားပွဲတင် ကြွက်မြီးအုန်းသီး မှာ (၁) လုံး ၄၀၀၀ ကျပ် မှ ၅၀၀၀ ကျပ်၊ အုန်းသီးခြောက် မှာ (၁) လုံး ၂၀၀၀ ကျပ် ၊   ၃၀၀၀ ကျပ် အသီးသီးရှိပြီး အုန်းသီး ဝယ်ယူရာတွင် အပင်ပြတ်ဝယ်ယူပါက အုန်းသီးခြောက်နှင့် ကြွက်မြီးကောင်း /မကောင်းသည်ကို ဆိုင်ရောက်မှခွဲရသဖြင့် သောင်းပြောင်းကို (၁) လုံး ၁၅၀၀ ကျပ်သာ ပေးရကြောင်း အုန်းသီး လက်လီ/ လက်ကား ရောင်းချသည့် ဈေးသည်များထံမှ သတင်းရရှိပါသည်။

DOCA(ပဲခူး)