ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

ဈေးကွက်အတွင်း ရောင်းချနေသော ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းများကို ပန်းဂေါ်ဖီအဖြူကဲ့သို့ စက်တင်ဘာလနှင့် ဒီဇင်ဘာလတို့တွင် စိုက်ပျိုးပြီး ဆောင်းရာသီ ရိုးရိုးပန်းဂေါ်ဖီများပေါ်ချိန်တွင် ထွက်ပေါ်ကြ ပါသည်။ အေး၍ခြောက်သွေ့သောဒေသများတွင် ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း အပင်သည် သက်တမ်း (၁၁) လ ခန့်အထိ ကြာမြင့်သည်ဟု သိရှိရပါသည်။ မြေဆီဩဇာ ပေါများသည့် မြေမျိုးနှင့် သဲဆန်သော မြေတွင် ကောင်းစွာဖြစ်ထွန်းနိုင်သည်။

ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းတွင် ကယ်လ်စီယမ်နဲ့ ဗီတာမင်ကေ သတ္ထုဓာတ်နှစ်မျိုး ပေါများစွာ ပါဝင်သောကြောင့် အရိုးပွရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို ကာကွယ်ပေးပြီး အရိုးကျန်းမာရေး အထူးကောင်းမွန် စေသည်။ ထို့အပြင် ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းသည် နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ၊ အစာအိမ်ကင်ဆာနှင့် ရင်သားကင်ဆာတို့ကို ပျောက်ကင်းစေနိုင်ပါသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မုံရွာမြို့၊ မကျည်းပင် ဈေးအတွင်းတွင်  ရောင်းချနေသော ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်းစျေးနှုန်းများအနေဖြင့် (၁၀၀၀-၁၂၀၀)ကျပ် အထိ အရွယ်အစားအလိုက် ဈေးနှုန်းအသီးသီးရှိကြောင်း ကုန်စိမ်းသည်များထံမှ သိရှိရသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

  စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်နေရာအနှံ့အပြားတွင် မန်ကျည်းပင်များ အလေ့ကျ ပေါက်ရောက်ကြသည်။ မန်ကျည်းသီးမှည့်တွင် အစေ့ပါမန်ကျည်းသီးမှည့်နှင့် အစေ့လွတ်မန်ကျည်း သီးမှည့်ဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပြီး ဈေးကွက်အတွင်း အစေ့လွတ်မန်ကျည်းသီးမှည့်များကို လူကြိုက်များ ၍အရောင်းအဝယ်ပိုဖြစ်သည်။ အစေ့လွတ်မန်ကျည်းသီးမှည့်ရရှိရန်အတွက် မန်ကျည်းသီးမှည့် အတောင့်များကို  အကြောသင်ခြင်း၊ ထုခြင်း၊ အစေ့အသားခွဲခြားခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ရသည့်အတွက် အစေ့ပါမန်ကျည်းသီးမှည့်ထက် ဈေးပိုရကြောင်း သိရသည်။

          ကန့်ဘလူခရိုင်၌ မန်ကျည်းသီးမှည့်ကို ဝယ်ယူသည့်ပွဲရုံမရှိဘဲ ဒေသတွင်းရှိ အကြော်ဆိုင်များ၊ အကင်ဆိုင်များနှင့် စားသောက်ဆိုင်များမှ မန်ကျည်းမှည့်ဆော့ပြုလုပ်ရန် ဝယ်ယူကြကြောင်း၊ အဖျော်ရည်ဆိုင်များကလည်း အသုံးပြုကြောင်း၊ ဖေဖော်ဝါရီလ တတိယပတ်အတွင်း  အစေ့လွတ် မန်ကျည်းသီးမှည့် အဟောင်းတစ်ပိဿာလျှင် ၁၃၀၀၀ကျပ်၊ (၅၀)ကျပ်သားလျှင် ၆၇၀၀ကျပ်၊ အစေ့ ပါမန်ကျည်းသီးမှည့် အသစ်တစ်ပိဿာလျှင်  ၃၀၀၀မှ ၃၅၀၀ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း မန် ကျည်းသီးမှည့်ရောင်းချသည့် လုပ်ငန်းရှင်ထံမှ သိရသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

          ဖေဖော်ဝါရီလတတိယပတ်အတွင်း မန္တလေးပဲမျိုးစုံစျေးကွက်သို့ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှ ထွက်သည့်ပဲစင်းငုံသီးနှံများ စတင် ဝင်ရောက်လာကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲမျိုးစုံအနက် ပဲစင်းငုံမှာ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု နည်းသော်လည်းပြည်ပသို့တင်ပို့ရောင်းချသည့်စျေးကွက်ဝင်ပဲအမျိုးအစားဖြစ်ပါတယ်။ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး သည် ပဲသီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးမှုများပြားသည့်တိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊၃၁.၁.၂၀၂၅ ရက်နေ့အထိ  ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ် ပဲစင်းငုံသီးနှံစိုက်ပျိုးမှု(၃၈၀၀၇၇)ဧက၊ ရိတ်သိမ်း(၃၁၁၀၀၇)ဧက၊ အထွက်နှုန်း(၉.၃၃)တင်း နှင့်အထွက် (၂၉၀၁၃၃၃)တင်းဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံကို ပြည်တွင်း၌ အသားများနှင့်တွဲ၍ ပဲဟင်း၊ ပဲနှပ်၊ ပဲကြော်၊ ပဲပြုတ်၊ ပဲသီးစိမ်းပြုတ်၊ ပဲကြာဇံ၊ ပဲစင်းငုံနှင့်ပြုလုပ်သည့်မုန့်များအဖြစ် စားသုံးကြပြီး၊ပဲစင်းငုံအား ကိုယ်အရောင်ကျစေရန်စားသုံးကြကြောင်း သိရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံအခွံ အမှော်များကို တိရိစ္ဆာန်အစာအဖြစ်အသုံးပြုခြင်း၊ပဲစင်းငုံအရိုးများကို ခြံစည်းရိုးသဖွယ် ကာရံခြင်း နှင့်တံမျက်စည်းအဖြစ်အသုံးပြုကြကြောင်း သိရပါတယ်။ မန္တလေးပွဲစား၊ကုန်သည်၊ စက်ပိုင်များ မဟာကထိန်တော်အသင်းတွင် ၂၀၂၅ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလတတိယပတ်အတွင်း ဖြစ်ပေါ် လျက်ရှိသော ပေါက်စျေးမှာ ၃တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင်ပဲစင်းငုံ(နီ) ၂၇၈၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၂၇၉၀၀၀ကျပ်၊ပဲစင်းငုံ(ဖြူ) ၂၅၅၀၀၀ ကျပ်၊တစ်ပိဿာပေါက်စျေးမှာ ပဲစင်းငုံ(နီ) ၄၆၃၃ ကျပ်နှင့် ၄၆၅၀ ကျပ်၊ ပဲစင်းငုံ(ဖြူ) ၄၂၅၀ ကျပ်အသီးသီးတို့ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ယခင်နှစ်ကာလတူပေါက်စျေးမှာ ပဲစင်းငုံ(နီ) (သစ်)   ၃တင်းဝင်တစ်အိတ်လျှင်  ၃၂၇၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၃၂၈၀၀၀ ကျပ်၊ ပိဿာစျေးမှာ ၅၄၅၀ ကျပ်နှင့် ၅၄၆၇ ကျပ်စျေးဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး၊ ယခင်နှစ်စျေးနှင့်ယခုနှစ်နှိုင်းယှဉ်ပါက ပဲစင်းငုံသီးနှံပေါက်စျေးမှာ လျော့နည်းသွားကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ ပဲစင်းငုံဝင်ရောက်မှုပမာဏပေါ်မူတည်၍ ရက်အလိုက် ပေါက်စျေးအနည်းငယ်ပြောင်းလဲမှုရှိကြောင်း သိရပါတယ်။

DOCA(မန္တလေး)

             ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း မန္တလေးစျေးကွက်သို့  ပြင်ဦးလွင်ဒေသထွက် သီးနှံများ အနက် စတော်ဘယ်ရီသီးများ ဝင်ရောက်မှု များပြားလျက်ရှိကြောင်း  သိရပါတယ်။ စတော်ဘယ်ရီ သီးနှံသည် ပြင်ဦးလွင်ဒေသရဲ့ အဓိကစိုက်ပျိုးတဲ့သီးနှံတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊  ဒေသမျိုး စတော်ဘယ်ရီသီး (အလုံးသေး)မှာချဉ်သည့် အရသာရှိပြီး၊ စတော်ဘယ်ရီသီး (ထိုင်ဝမ်မျိုး အလုံးကြီး)မှာအကြွပ်သီးအချဉ် အရသာနှင့်စတော်ဘယ်ရီသီး(ဂျပန်မျိုးအလုံးကြီး)မှာ ချိုမွှေး အရသာရှိသည့်အသီးတို့စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါတယ်။မန္တလေးစျေးကွက်အတွင်းသို့  စတော်ဘယ်ရီသီး ဝင်ရောက်မှုမှာ ပြင်ဦးလွင်ဒေသထွက် အသီးနှင့်ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း ဒေသတို့မှထွက်ရှိသည့်အသီးများဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။   မန္တလေးစျေးကွက် အတွင်းသို့   ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်တွင်    ဒေသသီး(အလုံးသေး) စတော်ဘယ်ရီသီး၊ စတော်ဘယ်ရီထိုင်ဝမ်မျိုး အကြွပ်ချဉ်သီးနှင့် စတော်ဘယ်ရီ ဂျပန်မျိုးချိုမွှေး သီး တို့  အများအပြားဝင်ရောက်လျက်ရှိပါတယ်။   စတော်ဘယ်ရီသီးနှံမှာအရသာရှိပြီး၊     စားကောင်း ရုံသာမက  ကျန်းမာရေးအကျိုးပြုစေတဲ့   ဓါတ်များစွာ ပါဝင်ကြောင်း   သိရပါတယ်။  စတော်ဘယ်ရီ သီးနှံအား သီးနှံအတိုင်းစားသုံးခြင်း၊ ‌ယို၊ ဖျော်ရည်၊ ဝိုင်၊ Jum ၊ ဂျယ်လီ၊ ချောကလက်၊ ရေခဲချောင်း၊ ဒိန်ချဉ်တို့နှင့်တွဲဖက်၍ စားသုံးခြင်းတို့အပြင် ဆေးဝါးနှင့်လူသုံးကုန်ပစ္စည်းတို့တွင် ထည့်သွင်းသုံး စွဲ ကြောင်း သိရပါတယ်။ စတော်ဘယ်ရီသီးနှံကို ဝါးခြင်းတောင်းငယ်များဖြင့် ထည့်၍လည်း ကောင်း၊ ပလပ်စတစ်ဗူးများဖြင့်လည်းကောင်း၊ ပိဿာချိန်ဖြင့် လည်းကောင်း၊စက္ကူဂျပ်ဖာများတွင် ထည့်သွင်း ၍ လည်းကောင်း  ပုံစံမျိုးစုံဖြင့် ရောင်းချကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။   စတော်ဘယ်ရီသီးနှံမှာဆောင်း နှောင်းရာသီနှင့် နွေဦးရာသီများတွင် ထွက်ရှိသည့် ရာသီစာသီးနှံတစ်မျိုး ဖြစ်ပြီး၊ စားသုံး သူအများ အပြားကြိုက်နှစ်သက်သည့် ကျန်းမာရေးအဟာရပြု သီးနှံတစ်မယ်ဖြစ်ပါတယ်။  ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော် ဝါရီလဒုတိယပတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်သည့်ပေါက်စျေးများအနေဖြင့်  တစ်ပိဿာလျှင်  ထိုင်ဝမ်မျိုးစတော် ဘယ်ရီ  အချဉ်သီး လက္ကားစျေး ၉၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၀၀၀ဝိ/-စျေး၊ လက်လီစျေး  ၁၁၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၂၀၀ဝိ/-၊   ဂျပန်မျိုးစတော် ဘယ်ရီချိုမွှေးသီး လက္ကားစျေး ၁၃၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၄၀၀ဝိ/-၊လက်လီစျေး ၁၄၅၀ဝိ/- နှင့်၁၆၀၀ဝိ/-  တို့ ဖြစ်ပြီး၊ ဒေသမျိုးအလုံးသေးစတော်ဘယ်ရီသီး ဝါးခြင်း  ၁၀ ခုလျှင် ၁၃၀၀ဝိ/-နှင့် ၁၅၀၀ဝိ/-စျေး၊လက်လီစျေး ၁၅၀၀ဝိ/- နှင့် ၁၈၀၀ဝိ/- တို့    အသီးသီးဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ပွင်းလင်းရာသီရောက်ပြီဖြစ်၍ မန္တလေးစျေးကွက်အတွင်း စတော်ဘယ်ရီသီး ဝင်ရောက်မှုများပြီး အရောင်းသွက်သည့်သီးနှံ တစ်မျိုးဖြစ်ကြောင်း    မြင်းတန်းစျေးရှိ   သစ်သီးရောင်းချသည့် ဆိုင်ရှင် တစ်ဦး၏ပြောပြချက်အရ သိရှိရပါတယ်။    

DOCA(မန္တလေး)

           သစ်သီးစျေးကွက်အတွင်းသို့ ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်တွင် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြင်ဦး လွင်ခရိုင်နှင့်ကျောက်ဆည်ခရိုင်မှထွက်ရှိသည့် သခွားမွှေးသီးများစတင်ဝင်ရောက် လျက်ရှိပြီး၊စစ်ကိုင်း တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတို့မှ လည်းဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။ သခွားမွှေးသီးမှာ ပြည်ပသို့တင်ပို့သည့်သစ်သီးဖြစ်ပြီး၊ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်း ၂၀၂၄-၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် သခွားမွှေးသီးစိုက်ပျိုးမှု (၁၃၀၀) ဧကကျော်စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရပါတယ်။ သခွားမွှေးသီး စားသုံး ခြင်းဖြင့်အရေပြားနှင့်အသားအရေကို ကျန်းမာစေခြင်း၊ အမြင်အာရုံကိုကောင်းမွန်စေခြင်း၊ကိုယ်ခံအား ကောင်းမွန်စေခြင်း၊သွားနှင့် သွားဖုံးကျန်းမာ စေခြင်း၊ သွေးအားနည်းခြင်းမဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေး ခြင်း၊သွေးတိုးရောဂါလျော့ချပေးခြင်း၊ ကြွက်သားအားနည်းမှုကိုလျော့ချပေးခြင်း၊မျိုးအောင်မှုကိုအား ကောင်းစေခြင်းနှင့် ဆီးလမ်း ကြောင်း ပိုးဝင်မှုကာကွယ်ပေးခြင်း စသည့်အကျိုးကျေးဇူးများရရှိနိုင် ကြောင်းသိရပါတယ်။ သခွားမွှေးသီးအား အသီးအတိုင်းစားသုံးခြင်း၊ အခြောက်ခံခြင်း၊ ဖျော်ရည်နှင့် စားသောက်ကုန်တို့တွင် ထည့်၍စားသုံးကြောင်းသိရပါတယ်။ သစ်သီးဝင်ရောက်မှုအနေဖြင့် ဒေသ အသီးသီးမှ ဝင်ရောက်လာသည့်သစ်သီးများအားမန္တလေးမြို့၊ စျေးချိုစျေး၊ ၂၉လမ်းနှင့် ၃၁လမ်းကြား၊ ၈၄လမ်းနေရာရှိ သစ်သီးပွဲရုံများသို့ဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။ စျေးချိုရှိသစ်သီးပွဲရုံများ မှဝယ်ယူ၍ မြို့ပေါ်ရှိ စျေးငယ်များနှင့်အခြားဒေသများသို့  ပြန်လည်ရောင်းချလျက်ရှိ ကြောင်း သိရပါတယ်။မန္တလေးစျေးကွက်တွင် ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း ဝင်ရောက်လာ သည့် သခွားမွှေးသီး‌စျေးမှာ တစ်လုံး လျှင် အလုံးဝိုင်း(ကြီး) ၄၀၀၀ကျပ်နှင့် ၅၀၀၀ ကျပ်၊ အလုံး(ရှည်) ၃၀၀၀ ကျပ်နှင့်  ၄၀၀၀ ကျပ် စျေးဖြစ်ပြီး၊ အသီးအရွယ်အစားအလိုက် စျေးအနည်းငယ်ကွာခြား မှုရှိ ကြောင်းသိရပါတယ်။ ပွင့်လင်းရာသီရောက်လာပြီဖြစ်၍ ဖေဖော်ဝါရီလဒုတိယပတ်အတွင်း  မန္တလေး သစ်သီးစျေးကွက်တွင် သခွားမွှေးသီးများစတင်ဝင်ရောက်လာပြီး၊ အရောင်းသွက်လျှက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။သခွားမွှေးသီးမှာ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုနှင့် တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့သည့်ပြည်ပပို့ကုန် တစ်မျိုး ဖြစ်ကြောင်း သိရပါတယ်။

DOCA(မန္တလေး)