ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

           မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်း ကြက်သွန်နီ စိုက်ပျိုးရာဒေသများဖြစ်သော ပေါက်၊ ဆိပ်ဖြူ၊ ကမ္မ၊ ရေပြာတို့မှ မိုးစိုက်(ဥစိုက်) ကြက်သွန်နီများကို အဓိကစိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ပခုက္ကူ ကြက်သွန်နီကုန်စည်ဒိုင်သို့ ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်းရှိ မြို့နယ်များသာမက ရေနံချောင်း၊ မန္တလေးတိုင်း၊ ညောင်ဦးခရိုင်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများမှလည်း ဥပုသ်နေမှလွဲ၍ ဝင်ရောက်အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိ ကြောင်း၊ တစ်ရက်လျှင် ပိဿာချိန်(၁၅၀၀၀-၂၀၀၀၀) အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း ဈေးကွက်သို့ ယခင် အပတ်ထက် ကုန်ဝင်ရောက်မှုနည်းလာကြောင်း သိရှိရသည်။

          ၂၀၂၅ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ (ဒုတိယပတ်)တွင် ကြက်သွန်နီ ကုန်စည်ဒိုင်တွင် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့သော  ဈေးနှုန်းမှာ  တစ်ပိဿာလျှင် ထိပ်စ ကျပ် (၂၇၅၀) ၊ အလတ် ကျပ် (၂၅၀၀)၊ အနိမ့်စ ကျပ်(၂၃၀၀)ဖြစ်ပြီး ဖေဖော်ဝါရီလ (ပထမပတ်)တွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သော ဈေးနှုန်းမှာ တစ်ပိဿာ လျှင် ထိပ်စ ကျပ် (၂၄၀၀) အလတ်စ ကျပ် (၂၁၀၀)၊ အနိမ့်စ ကျပ် (၁၉၀၀) ဖြစ်၍ တစ်ပတ်အတွင် တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၀၀)ခန့် ဈေးအနည်းငယ်မြင့်တက်ပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ တစ်ပတ် အတွင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့သော ကုန်ချိန်မှာ ပိဿာချိန် (၁၄၀၀၀၀)ကျော်ဖြစ်နေပြီး တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ရန်ကုန်၊ ဟင်္သာတနှင့် မြဝတီမြို့များသို့ နေစဉ်တင်ပို့နေကြောင်း ကုန်သည်များထံမှ သိရှိရပါသည်။

          ပခုက္ကူမြို့မစည်ပင်ဈေးနှင့် အမှတ်(၂)ဈေးတွင် ရောင်းချနေသော ကြက်သွန်နီ လက်လီဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် အမြင့်ဈေး ကျပ်(၃၈၀၀) မှ အနိမ့်ဈေး ကျပ်(၂၅၀၀)ထိ အရောင်းအဝယ်လျက်ရှိကြောင်း သိရှိရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

            မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကိုးထောင့်၊ ရေလယ်ကျွန်း၊ သံဇလုံ၊ တောင်ငယ်လုံး၊ ရေလယ်တောင်၊ ပဒေသာကျွန်း၊ ကျစ်ပြင်၊ ချင်တောင်၊ အောက်ဆိပ်၊ ဇီးကပ်  ကျေးရွာတို့တွင် နှစ်စဉ်ရာသီအလိုက် သီးနှံမျိုးစုံစိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာမှ မိသားစုအပိုဝင်ငွေရရှိရန် အတွက် ရာသီစာကန်စွန်းဥ စိုက်ခင်းများကိုလည်း ကိုင်းကျွန်း၊ သဲ၊ နုန်းမြေများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုး လျက်ရှိကြောင်း၊ ကန်စွန်းဥစိုက်ခင်းများကို ဒေသစီးပွားဖြစ် နှစ်စဉ် အမြောက်အများစိုက်ပျိုးကြပြီး ယခင်၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် စိုက်ဧက(၂၀၀၀)ခန့်စိုက်ပျိုးခဲ့ရာ ယခု(၂၀၂၄)ခုနှစ်တွင် ကန်စွန်းဥပျိုးခင်းများ ပြုလုပ်ချိန်တွင် မိုးရွာသွန်းမှုများပြီး စိုက်ခင်းများအတွင်း ရေဝင်ရောက်မှုများ၍ ပျိုးခင်းများ ပျက်စီးခြင်း ကြောင့် ယခုနှစ်တွင် ကန်စွန်းစိုက်ဧက(၁၀၀၀)ခန့်သာ စိုက်ပျိုးကြောင်း သိရှိရသည်။

          စိုက်တောင်သူများသည် ကန်စွန်းဥမျိုးအနေဖြင့် ရွှေဝါနှင့် ငချိတ်မျိုးကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးပြီး ကန်စွန်းတစ်ညွန့်လျှင် (၃၀)ကျပ်နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ တစ်ဧကလျှင် ကန်စွန်းညွန့် သုံးသောင်းခွဲခန့် ဝင်ဆံ့စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ ဥစားကန်စွန်းညွန့်များကို မြစ်ရေကျချိန် အောက်တိုဘာလ ကုန်မှ နိုဝင်ဘာလအတွင်း စတင်စိုက်ပျိုးကြပြီး ဖေဖာ်ဝါရီလမှ မတ်လအတွင်း တူးဖော်ရကြောင်း၊ ကန်စွန်းဥများ အချိုလေး၍ အရသာရှိစေရန်အတွက် စိုက်ခင်းများကို တောင်သူများအနေဖြင့် ရေသွင်း စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိဘဲ မြေအောက်ရေဖြင့်သာစိုက်ပျိုးပြီး သုံးလအကြာတွင် ကန်စွန်းဥများတူးဖော်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

          အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ယခုနှစ် တစ်ဧကလျှင် ပိဿာချိန်(၃၀၀၀-၂၈၀၀)ခန့်ထွက်ရှိပြီး သီးနှံ ပေါ်စ၌ ဒေသပေါက်ဈေးမှာ ကန်စွန်းဥ အကြီးအသေးနှင့် အရည်အသွေးလိုက်၍ လက်ကားဈေး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၂၅၀၀-၂၂၀၀)၊ လက်လီးဈေး တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၃၀၀၀)ဖြင့် ရောင်းချရ ကြောင်း၊ ယခုနှစ် အထွက်နှုန်းမှာ ပျမ်းမျှပိဿာ(၂၅၀၀)ခန့်သာ ထွက်ရှိခဲ့ပြီး ဒေသပေါက်ဈေးမှာ တစ်ပိဿာလျှင် ကျပ်(၁၇၀၀-၁၅၀၀)ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ကန်စွန်းဥစိုက်ပျိုးရာတွင် တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် ယခင်နှစ်တွင် ကျပ်(၅၀၀၀၀၀)ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် ကျပ် (၁၀၀၀၀၀၀)ခန့် ကုန်ကျခဲ့ကြောင်း၊ ဝင်ငွေအနေဖြင့် တောင်သူတစ်ဦးလျှင် တစ်ဧကပျမ်းမျှပိဿာ (၂၈၀၀)ထွက်ရှိပြီး တစ်ပိဿာ လက်ကားဈေး ကျပ်(၂၃၀၀)ဖြင့် ရောင်းချရ၍ ကျပ်(၆၄၄၀၀၀၀)ခန့် ဝင်ငွေရရှိပြီး ကျပ်(၅၄၀၀၀၀၀)ခန့် အကျိုးအမြတ်ရရှိကြောင်း သံဇလုံကျေးရွာအတွင်းရှိ ဒေသခံစိုက် တောင်သူတစ်ဦးထံမှ သိရှိရပါသည်။

      ယခုနှစ် ကန်စွန်းဥစိုက်တောင်သူများမှာ စိုက်ပျိုးမြေများ၌ မြစ်ရေတက်ချိန်တွင် စိုက်ခင်းများ အတွင်း မြစ်ရေဝင်ခြင်းကြောင့် မြေအောက်ရေရရှိခြင်းအပြင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်၍ ယခင်နှစ်ထက် ကန်စွန်းဥအထွက်နှုန်းကောင်းပြီး သီးနှံပေါ်ချိန်၌ စိုက်ခင်းထွက်ကန်စွန်းဥများမှာ ဈေးကောင်းရရှိ၍ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ရာသီစာကန်စွန်းဥစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့် အကျိူးအမြတ်များစွာ ရရှိလျက် ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

      ရာသီစာ ကန်စွန်းဥသီးနှံသည် နူးညံ့ချိုလေး၍ အရသာရှိပြီး အမျှင်ဓာတ်ကြွယ်ဝစွာ ရရှိခြင်း ကြောင့်  ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်၍ ကလေးလူကြီးမရွေး နှစ်ခြိုက်စွာဝယ်ယူစားသုံးကြသည်။ ဈေးနှုန်း သက်သာပြီး အလွယ်တကူ ဝယ်ယူစားသုံးရခြင်းကြောင့် စားသုံးမှုများခြင်းအပြင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် များကလည်း ကုန်ကြမ်းကန်စွန်းဥမှတစ်ဆင့် တန်ဖိုးမြှင့်ထုတ်ကုန် ကန်စွန်းဥကြော်လုပ်ငန်းများကို တွင်ကျယ်စွာထုတ်လုပ်မှုရှိခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် (MSMEs) အသေးစားကုန်ထုတ် လုပ်ငန်းများမှာလည်း ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လျက်ရှိပြီး ဒေသတွင်းကန်စွန်းဥစိုက်တောင်သူများအနေဖြင့်လည်း ဈေးနှုန်းဈေးကွက်ကောင်းခြင်းကြောင့် အကျိုးအမြတ်များစွာရရှိလျက်ရှိပြီး စားသုံးသူများအတွက် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်လျက်ရှိသော ကန်စွန်းဥစိုက်ခင်းများကို နှစ်စဉ်မပြတ်စိုက်ပျိုးရာသီချိန်တွင် ဒေသစီးပွားဖြစ်စိုက်ပျိုးသင့်ပါကြောင်း ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပါသည်။

DOCA(မကွေး)

ရက်စွဲ၊ ၁၉.၂.၂၀၂၅

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့ မဈေးအတွင်းတွင် ကုန်စိမ်းသီးနှံအစုံ ဖြစ်သည် ပန်ဂေါ်ဖီ၊ ‌ဂေါ်ဖီထုတ်၊ ‌ရွှေပဲသီး၊ မုံညှင်းထုတ်၊ ပန်းငရုပ်ပွသီး၊ တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီး၊ ဂေါ်ရခါး သီး နှင့် ခါကြက်ဥတို့ကို ရောင်းချလျက်ရှိရာ ‌တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီးကို မန္တလေးမြိူ့နှင့်ရှမ်းပြည်နယ်တို့မှ မှာယူရောင်းချကြောင်း သိရသည်။

ကန့်ဘလူမြို့ မြို့မဈေးတွင် ‌တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီးကို ရောင်းချလျက်ရှိရာမှ  ‌တိုင်ထောင်ဘိုစား ပဲသီးကို လူကြိုက်များပြီး အမျိုးမျိုးအသုံးပြုကြပုံမှာ ‌တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီးကို အစိမ်းကြော်ကြော် စားခြင်း၊ ‌တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီးကို ခါကြက်ဥ၊ ပန်း‌ဂေါ်ဖီ၊ ဂေါ်ဖီထုတ် တို့ဖြင့်‌ရောကြော်ခြင်း၊ ‌တိုင်ထောင် ဘိုစားပဲသီးကို ကြက်ဥနှင့်ကြော်ခြင်း ‌တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီးကို စားသောက်ဆိုင်များမှ ကြာဆံကြော်၊ ခေါက်ဆွဲကြော်၊ ထမင်းကြော်တို့ ကြော်ရာတွင် အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည့်အတွက် ‌အ‌ရောင်းအဝယ်ဖြစ် လျက်ရှိကြောင်းသိရပါသည်။

ယခု ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ တတိယပတ်တွင် ကန့်ဘလူမြို့မဈေးအတွင်းရှိ ‌တိုင်ထောင် ဘိုစားပဲသီး ဈေးနှုန်းမှာ ‌တိုင်ထောင်ဘိုစားပဲသီး တစ်ပိဿာလျှင်(၆၀၀၀)ကျပ်၊ ၅၀ကျပ်သားလျှင် (၃၀၀၀)ကျပ်နှင့် ၂၅ကျပ်သားလျှင်(၁၅၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းများဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ကြောင်း ကုန်စိမ်းသီးနှံမျိုးစုံ ရောင်းချသူများ ထံမှ သိရပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

ရက်စွဲ၊ ၁၉.၂.၂၀၂၅

          စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာများနှင့် မြို့ပေါ်ရပ် ကွက်များမှ မိမိတို့တောင်ယာများတွင် တစ်ပိုင်တစ်နိုင် စိုက်ပျိုးရေးကို လုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာ စွန်တာနီပဲ (ခေါ်)ပဲနီကိုလည်း စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပြီး ပဲနီကို ကန့်ဘလူမြို့ပွဲရုံများနှင့်မမြို့ပေါ်ဈေးကွက်သို့ လာရောက် ရောင်းချကာ ဈေး‌ကောင်ရရှိ၍ အရောင်းအဝယ် ဖြစ်လျက်ရှိ ကြောင်းသိရသည်။

          စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်‌ပေါက်ရှည်သည် ဘာသာမရွေး လူသားတိုင်း ကြိုက်နှစ်သက်ပြီး စားအလွန် ကောင်းသည့်ပဲတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီအစိမ်းကို တစ်ညအိပ်ရေစိမ်ပြီးမှ သဲကျင်းတူး၍ အညှောက်ဖောက်ရကြောင်း ၊ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်ပေါက်ရှည်ကို ခရမ်းသီ၊ ဆူးပုတ်ရွက်၊ ဒန့်ဒလွန်သီး ဇွန်းခြစ်တို့နှင့်ရောနှောချက်စားခြင်း၊ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်ပေါက်ရှည်ကို ကန်ဇွန်းရွက်နှင့် ကြော်စား ခြင်း၊ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်ပေါက်ရှည်ကို ရေနွေးဖျော၍မြေပဲထောင်း၊ နှမ်းထောင်း၊ ပုဇွန်ခြောက်မှုန့်၊ ကြက်သွန်နီစိမ်းတို့ဖြင့် သုပ်စားခြင်း တို့ပြုလုပ် စားသောက်ကြပါသည်။

          ယခု ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ တတိယပတ်အတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသော ကန့်ဘလူမြို့၏ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်ပေါက်ရှည် ဈေးနှုန်းမှာ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်ပေါက်ရှည်ကို တစ်ပိဿာလျှင် (၆၀၀၀)ကျပ်၊ စွန်တာနီပဲ(ခေါ်)ပဲနီပင်ပေါက်ရှည် (၅၀)ကျပ်သားလျှင် (၃၀၀၀)ကျပ်နှင့် စွန်တာနီပဲ(ခေါ်) ပဲနီပင်ပေါက်ရှည် (၂၅)ကျပ်သားလျှင် (၁၅၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း စွန်တာနီပဲ (ခေါ်)ပဲနီပဲပင်ပေါက်ရှည် ရောင်းချ သူထံမှသတင်းရရှိပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)

ရက်စွဲ၊ ၁၉.၂.၂၀၂၅

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး ၊ ကန့်ဘလူခရိုင် ၊ ကန့်ဘလူမြို့တွင် ဒေသထွက် အရန်ဟင်း ဖြစ်သည့် လက်လုပ်ချဉ်အမျိုးမျိုးကို ရောင်းချပြီး မိသားစု စားဝတ်နေရေးအတွက် ဝင်ငွေရှာသည့်လုပ်ငန်းကို လုပ်ကိုင်လျက်ရှိရာ ရာသီစာဖြစ်သည့် မုန့်ညှင်းချဉ် လုပ်ငန်းကိုစတင် လုပ်ကိုင် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရပါသည်။

ကန့်ဘလူမြို့မစည်ပင်သာယာဈေးမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ အချဉ်မျိုးစုံဖြစ်သည့် ပဲတီချဉ်၊ မုန့်ညှင်းချဉ်၊ သရက်ချဉ်၊ မုံလာချဉ်၊ သရက်သီးကုလာတည်ချဉ်၊ နှမ်းပတ်ချဉ်နှင့် သံပုရာချဉ်တို့ကို လုပ်ကိုင်ရောင်းချ လျက်ရှိရာ မုန့်ညှင်းချဉ်သည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ မုန့်ညှင်းချဉ်ကို စားသုံးသူများမှ အရန် ဟင်းတစ်မျိုးအဖြစ် အသုံးပြုသည့်အပြင် မုန့်တီ၊ မုန့်ဟင်းခါး၊ ရေစိမ်ဆိုင်များ နှင့် ထမင်းဆိုင်များတွင် အသုံးပြုသည့်အတွက် ရောင်းကောင်းလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ တတိယပတ်တွင်  မုန့်ညှင်းချဉ် ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် တစ်ပိဿာ လျှင် (၃၀၀၀)ကျပ်၊ (၅၀)ကျပ်သားလျှင်(၁၅၀၀)ကျပ်၊ (၂၅)ကျပ်သားလျှင် (၈၀၀)ကျပ် နှင့် လက်ဖက်ရည် သောက်ပန်ကန် တစ်ပန်ကန်လျှင်(၅၀၀)ကျပ် ဈေးနှုန်းတို့ဖြင့် ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း မြို့မ စည်ပင် သာယာ ဈေးတွင် လက်လုပ်ချဉ်များ ရောင်းချနေသူ တစ်ဦးထံမှ သိရှိရ ပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)