ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

Powered by Drupal

အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ကုန်သွယ်မှု လွယ်ကူချောမွေ့စေရေး အင်တာနက်စင်္ကြန်စတင်လွှင့်တင်ခြင်း

     အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ပြည်ပသို့ကုန်စည်တင်ပို့ရာတွင် ပိုမိုလွယ်ကူချောမွေ့စေရေးအတွက် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အင်တာနက်စင်္ကြန် (www. easeoflogistics . com) ကို အိန္ဒိယပို့ကုန် လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ် (FIEO) က ၂၇-၉-၂၀၂၁ နေ့၌ စတင်လွှင့်တင်လိုက်ပါသည်။

     အိန္ဒိယပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ အနေဖြင့် အဆိုပါအင်တာနက်စင်္ကြန်မှတစ်ဆင့် ၎င်းတို့၏ ကုန်သေတ္တာလိုအပ်ချက် အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို အဆိုပါအင်တာနက်စင်္ကြန်မှ တစ် ဆင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများထံ တိုက်ရိုက်ပေးပို့နိုင်မည်ဖြစ်ပြီး သင်္ဘော လိုင်းဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများကလည်း ၎င်းတို့ပေးနိုင်သည့် အကောင်းဆုံးဈေးနှုန်းများကို ပြန် လည်ကမ်းလှမ်းလျက် ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် FIEO ၏ သတင်းထုတ်ပြန် ချက်၌ ဖော်ပြပါသည်။

     FIEO ကုန်သည်အသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ Dr A Sakhtivel က ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်ကို ထိရောက်စွာ တုန့်ပြန်နိုင်ရန်အတွက် ၎င်းတို့အသင်းချုပ်အနေဖြင့် ကုန်တင်သင်္ဘောလိုင်းများ၊ ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများနှင့် ဘက်စုံသယ်ယူပို့ ဆောင်ရေး လုပ်ကိုင်သူများအပါအဝင် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်မှုနယ်ပယ်ရှိ အဖွဲ့အစည်းများထံမှ အကူအညီများရယူဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း၊ ယခုစင်္ကြန်အား လွှင့်တင်ချိန်၌ပင် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင် ၁၈၀၀ ကျော်နှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးကုမ္ပဏီ ၃၀၀ ခန့်တို့သည် ဝင်ရောက်မှတ်ပုံတင်ပြီးဖြစ် သည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း၊ ဤအင်တာနက် စင်္ကြန်မှတစ်ဆင့် ကုန်သေတ္တာဈေးကွက် လိုအပ်ချက် ကို ကျယ်ပြန့်စွာ တွေ့မြင်နိုင်မှုနှင့်အတူ ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအတွက် သင့်လျော်သည့် ဈေးနှုန်း ဖြင့် ကုန်သေတ္တာရရှိနိုင်ရေးကို တိုးတက်ကောင်းမွန်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အခြားတစ်ဖက်တွင် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများ အနေဖြင့်လည်း ဈေးကွက်လိုအပ်ချက်ကို သိရှိ နိုင်မှုအရ အိန္ဒိယနိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ ကုန်သေတ္တာများအား ပြန်လည်နေရာချထားခြင်း၊ စက်ကိရိယာ များ တပ်ဆင်နိုင်ရေး စီစဉ်ခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်းရှိ ပို့ကုန်မြှင့်တင်ရေး ကောင်စီများက FIEO ၏ ယခုလုပ်ဆောင်ချက်ကို ကြိုဆိုလျက် ၎င်းတို့၏ အသင်းဝင် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအား အဆိုပါစင်္ကြန်၌ ဝင်ရောက်မှတ်ပုံတင် ဆောင်ရွက်ရန် အကြံပြုတိုက်တွန်းခဲ့ကြကြောင်း ပြောဆိုပါသည်။

     FIEO ၏ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်မှုဆိုင်ရာ အင်တာနက်စင်္ကြန်၌ ဖော်ပြထားရှိမှုအရ ၃၀-၉-၂၀၂၁ နေ့ နံနက်ပိုင်းအထိ ပို့ကုန်လုပ်ငန်း ၂၀၉၆ ခု၊ သင်္ဘောလိုင်းနှင့် ကုန်စည်ပို့ဆောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း ၄၁၇ ခုတို့ မှတ်ပုံတင်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်းနှင့် ကုန်သေတ္တာလိုအပ်ချက်ရှိ ကြောင်း ထုတ်ဖော်တင်ပြချက် ၇၅၅၂ ခုကို လွှင့်တင်ထားကြောင်း သိရှိရသည်။

(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးသတင်းများ

တရုတ်နိုင်ငံ
ပို့ကုန်တင်ပို့မှုကို တွန်းအားပေးလျှက်ရှိခြင်း
ကိုဗစ် ၁၉ ကပ်ရောဂါနှင့်ဆက်စပ်၍ ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌သာမက အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ၌ ကုန်ပစ္စည်းထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်းလျှက်ရှိပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လက တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန် တင်ပို့မှုမှာ မျှော်မှန်းထားသည်ထက် ရုတ်တရက်မြင့်တက်ခဲ့သည်ဟု သတင်းဖော်ပြခဲ့ရာ ၎င်း သတင်း၌ ကိုဗစ်၁၉ ရောဂါ ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် သွားလာမှုများကန့်သတ်ထားသည့်နိုင်ငံမှ ဝယ်လိုအား မြင့်တက်လာမှုကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်တင်ပို့မှုများမှာ ကပ်ရောဂါမဖြစ်ပွားမီကာလကထက် ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့သည်ဟု South China Morning Post သတင်းစာ၌ ရေးသားဖော်ပြထားကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ ကိုဗစ် ၁၉ ကြောင့် သွားလာမှုများ ကန့်သတ်ထားသည့်နိုင်ငံများမှ ဝယ်လိုအား များ မြင့်တက်လာသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်တင်ပို့မှုများမှာ အဆိုပါကပ်ရောဂါကာလကထက် ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ကိုဗစ် ၁၉ ဖြစ်ပွားမှုနှုန်း ကျဆင်းသွားပါက တရုတ် နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်မြင့်တက်မှုမှာ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ဒုတိယနှစ်ဝက်တွင် လျော့နည်းသွားနိုင်သည်ဟု စီးပွားရေး ပညာရှင်များက ကြိုတင်ခန့်မှန်းထားခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံ၏ ပို့ကုန်တင်ပို့မှုများမှာ ဆက်လက် မြင့်တက်လျှက်ရှိပြီးယခင်နှစ်ထက်(၂၅.၆%)မြင့်မားခဲ့ကြောင်း၊လက်လီရောင်းချသူများမှာ ခရစ္စမတ် ပွဲတော်ကာလမတိုင်မီ ကုန်လက်ကျန်များ ပြတ်လပ်သွားသောကြောင့် စတင်၍ပြန်လည်ဖြည့်ဆည်း ရန် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများမှ ကြိုတင်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသဖြင့် တရုတ်နိုင်ငံထုတ် လူသုံးကုန် ပစ္စည်းများဖြစ်သည့် လျှပ်စစ်/ ရိဘောဂ/ အိမ်သုံးပစ္စည်းများ၊ အရုပ်များ၊ အပန်းဖြေပစ္စည်းများ စသည့် ပို့ကုန်ပစ္စည်းများတင်ပို့မှု ပြန်လည်မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ ဖွံ့ဖြိုးပြီးဈေးကွက်များသို့ ပို့ကုန် တင်ပို့မှုများမှာ ယခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းမှစတင်၍ မြင့်တက်လျှက်ရှိသကဲ့သို့ အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ များသို့ တင်ပို့မှုမှာလည်း အကျိုးအမြတ်အနည်းငယ်ရှိခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ပေကျင်းမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)
အိန္ဒိယနိုင်ငံ
စားသုံးဆီများအပေါ် အကောက်ခွန်နှုန်းထားများထပ်မံလျှော့ချခြင်း
အိန္ဒိယအစိုးရသည် စားအုန်းဆီနှင့် ပဲပုတ်ဆီများအပေါ် တင်သွင်းသည့် ကုန်စည်ပမာဏ တန်ချိန်အလိုက် ကောက်ခံသည့်အခွန်နှုန်းထားများအား ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လအတွင်း၌ လျှော့ချခဲ့ ပြီးနောက် ယခုတစ်ဖန် စားသုံးဆီများအပေါ် ကောက်ခံသည့်သွင်းကုန်အခွန်နှုန်းထားများကို ထပ်မံ လျှော့ချခဲ့ကြောင်း၊ ယခင်က အခြေခံအကောက်ခွန်နှုန်းများကို စားအုန်းဆီကြမ်းအပေါ် (၁၀%)၊ ပဲပုတ်ဆီကြမ်းနှင့် နေကြာဆီကြမ်းတို့အပေါ် (၇.၅%)ချမှတ်ထားရာမှ ယခုအခါ (၂.၅)% သို့ လျှော့ချ သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း အိန္ဒိယအစိုးရသည်စားအုန်းဆီကြမ်းအပေါ် စိုက်ပျိုးရေးအခြေခံအဆောက် အအုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုထပ်ဆောင်းအခွန် (AIDC)ကို (၂.၅%)သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့ရာ ပဲပုတ်ဆီကြမ်းနှင့် နေကြာဆီကြမ်းတို့အပေါ် ကောက်ခံလျှက်ရှိသည့် AIDC အခွန်နှုန်း ၂၀% နှင့် တန်းတူညီ ရောက်ရှိ ခဲ့ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ အခြေခံကောက်ခွန်နှင့် AIDC အခွန်နှစ်ရပ်ပေါင်း (၂၂.၅%)အပေါ် ကောက်ခံ သည့်လူမှုဖူလုံရေးအထူးထပ်ဆောင်းအခွန်(၁၀%)အားထည့်သွင်းတွက်ချက်ပါက အဆိုပါစားသုံးဆီ ကြမ်း(၃)မျိုးအပေါ် သွင်းကုန်ခွန်စုစုပေါင်း(၂၄.၇၅%)ကျသင့်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယစားသုံးသူ ရေးရာ၊ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် ပြည်သူ့ဖြန့်ဖြူးမှုရေးရာဝန်ကြီးဌာနက ၁၁-၉-၂၀၂၁ နေ့၌ သတင်းထုတ် ပြန်ရာတွင် စားသုံးဆီများ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုကို လျော့ပါးစေရေးအတွက် အစိုးရသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလမှ ဩဂုတ်လအတွင်း ကုန်သွယ်မှုနှင့် အကောက်ခွန်ဆိုင်ရာ ဖြေလျှော့မှုများစွာကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ရာ ပြည်ပမှတင်သွင်းလာသည့် စားသုံးဆီများအတွက် ဆိပ်ကမ်းရှင်းလင်းမှု လွယ်ကူ မြန်ဆန်စေရန် စံလုပ်ငန်းသတ်မှတ်ချက်(SOP)များကို ပြင်ဆင်ထားရှိပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ယခုအကြိမ် အခွန်နှုန်းထားများ လျှော့ချပေးမှုက ဘဏ္ဍာနှစ်တစ်ခုလုံး၌ တန်ဖိုးအားဖြင့် ရူပီးငွေ ကုဋေ ၃၅၀၀ ခန့်ရှိမည်ဖြစ်ပြီး ယခင်က ဖြေလျှော့ပေးခဲ့သောတန်ဖိုးများပါ ထည့်သွင်းတွက်ချက်ပါက စားသုံးသူ များအနေဖြင့် ရူပီးငွေကုဋေ ၄၆၀၀ အထိ သက်သာမှုရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယသို့ စားသုံးဆီ များတင်ပို့ရာ ပင်ရင်းနိုင်ငံများ၌ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုက အခွန်နှုန်းလျှော့ချပေးမှုမှ စားသုံးသူအပေါ် အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှု တစ်စိတ်တစ်ဒေသကို လျော့ပါးစေဖြစ်ပြီး ရှေ့လာမည့်ရက်သတ္တပတ်များ၌ ပြည် တွင်းလက်လီဈေးကွက်တွင် စားသုံးဆီ ၁ လီတာလျှင်၂ ရူပီးမှ ၃ ရူပီးခန့်သာဈေးနှုန်းကျဆင်းဖွယ် ရှိကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ယခုနောက်ဆုံးအမိန့်ထုတ်ပြန်ချက်၌ နေဝင်ချိန်စည်းမျဉ်းခေါ် အကျိုးသက် ရောက်မှုရှိမည့်ကာလ သတ်မှတ်ချက်အား ပယ်ဖျက်ပေးခဲ့သဖြင့် အစိုးရက နောက်ထပ်ညွှန်ကြား ချက်တစ်စုံတစ်ရာ ထုတ်ပြန်မှုမပြုသရွေ့ လျှော့ချပေးထားသည့် အကောက်ခွန်နှုန်းထားများဖြင့် စားသုံးဆီများကို တင်သွင်းခွင့်ရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယဆီကြိတ်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း အမှု ဆောင်ဒါရိုက်တာက သတင်းဌာနသို့ပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ
ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ကပ်ရောဂါမတိုင်ခင်အဆင့်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခြင်း
ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ကိုဗစ် ၁၉ ကပ်ရောဂါမတိုင်မီကာလအဆင့်သို့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် မကုန်ဆုံးမီတွင် ပြန်လည်ရောက်ရှိနိုင်သည်ဟု ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံအစိုးရ စီမံကိန်းဗျူရို၏ ခန့်မှန်းချက်များအရသိရပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ GDP တိုးတက်မှုနှုန်းမှာ (၅.၇%)၊၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင်(၃%)ရှိနိုင်ကြောင်း၊၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ ငွေကြေးဖောင်းပွ မှုနှုန်းမှာ(၁.၉%)သို့ ရောက်ရှိနိုင်ပြီး ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင်မူ စွမ်းအင်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာနိုင်သဖြင့် ငွေ ကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း(၂.၁%) ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ လက်ရှိတွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ ဖက်ဒရယ်အစိုးရသည် ကပ်ရောဂါအလွန် စီးပွားရေးပြန်လည်နလန်ထူရေးကိုဉီးတည်သည့် ပြုပြင် ပြောင်းလဲမှုများစွာကိုလုပ်‌ဆောင်ရန်ပြင်ဆင်လျှက်ရှိပြီးယင်းတို့တွင်ဥရောပပြန်လည်ထူထောင် ရေး အစီအမံအောက်မှဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံအတွက်အတည်ပြုထားသည့် စီမံကိန်းများလည်းပါဝင်ကြောင်း၊ Catholic University of Leuven ၏ ပါမောက္ခဖြစ်သူက ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံအနေဖြင့် ခိုင်မာ အား ကောင်းသည့် ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာရေးစနစ်ကို အသက်သွင်းရန်နှင့် အခွန်စနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို အပြီးသတ်လုပ်ဆောင်ရန်လိုအပ်သည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

ကုန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်နိုင်ကြောင်းခန့်မှန်းခြင်း
ကမ္ဘာ့ကုန်စည်ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်နေမှုနှင့်အတူ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စူပါမားကတ်များ၌ ၂၀၂၂ ခုနှစ်အစပိုင်းတွင် ကုန်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်လာနိုင်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများကပြောကြားခဲ့ ကြောင်း၊၂၀၂၀ ခုနှစ် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း ကုန်ဈေးနှုန်း သိသာစွာမြင့်တက် ခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိတွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စားသုံးသူဈေးနှုန်း သိသာစွာ မြင့်တက်ခဲ့ပြီးနောက် လက်ရှိတွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၏ စားသုံးသူဈေးနှုန်း(Consumer prices)မှာ ပြန်လည်ကျဆင်းခဲ့ သော်လည်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင်မူ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံရှိ ကုန်စုံဆိုင်များ၌ ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှု ကြုံတွေ့ ရမည်ဟုခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အတွင်းက ဂျုံ၊ သကြား၊ အသား၊နို့ထွက်ပစ္စည်းနှင့် ဟင်း သီးဟင်းရွက်ဆီအပါအဝင် အခြေခံစားကုန်များစွာသည် သိသာသောဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုများ ဖြစ် ပေါ်ခဲ့ပြီး အချို့ကုန်စည်များသည်(၁၇%) အထိ ဈေးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလတွင် ကမ္ဘာ့ စားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုသည် (၄၀%)ခန့်ဖြင့် ဆယ်စုနှစ်အတွင်း အမြင့်ဆုံးအဆင့်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်ဟု ကုလသမဂ္ဂစိုက်ပျိုးရေးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာအဖွဲ့အစည်း(FAO)က သတင်းထုတ်ပြန် ခဲ့ကြောင်း၊ စားသောက်ကုန်ဈေးနှုန်း မြင့်တက်လာရသည့်အကြောင်းရင်း များစွာရှိနိုင်သည်ဟု Federation of the Belgian Food Industry မှ ပြောကြားထားပြီး ဥပမာအားဖြင့် ရာသီဥတု ကြောင့် ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၏ ကော်ဖီ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုနှင့် ကနေဒါနိုင်ငံ၏ ဂျုံ စိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှုတို့ အပေါ် ထိခိုက်ခဲ့ကြောင်း၊ ကပ်ရောဂါဖြစ်ပွားပြီးနောက် သက်ရောက်မှုများသည် စားသုံးသူများ၏ အလေ့အထကို သိသာစွာပြောင်းလဲစေနိုင်ခြင်းမရှိသော်လည်း ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာထောက်ပံ့ပို့‌ဆောင် ရေးစနစ်တစ်ခုလုံးကို ကမောက်ကမဖြစ်စေကြောင်း၊ သင်္ဘောကွန်တိန်နာတစ်လုံးအတွက် သယ်ယူ ပို့ဆောင်ခသည် (၇)ဆမှ(၁၀)ဆအထိ မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ အချို့နိုင်ငံများက ၎င်းတို့၏ ကုန် ကြမ်းပစ္စည်းများကို ထိန်းသိမ်းထားသဖြင့် ကုန်ကြမ်းရှားပါးမှုကို ဖြစ်စေကြောင်း၊ ယခုနှစ်နွေရာသီ တွင် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံ၌ ရာသီဥတုဆိုးရွားခဲ့သဖြင့် သီးနှံများစိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု အားနည်းခဲ့ရာ ဥပမာ အားဖြင့် ဂျုံအထွက်ကျဆင်းမှုကြောင့် ဂျုံမှုန့်ဈေးတက်လာပြီး ပေါင်မုန့်တစ်လုံး၏ ဈေးနှုန်းမှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် ယူရို(၁၀)ဆင့်အထိ မြင့်တက်လာနိုင်ကြောင်း၊ ကုန်ကြမ်းရှားပါး၍ ကုန်ကြမ်းပစ္စည်း ဈေးတက်လာခြင်းကြောင့် ယခုနှစ်လက်ရှိအချိန်အထိ ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံရှိ စားသုံးသူများအတွက် သိသာသောကုန်ဈေးနှုန်းမြင့်တက်မှုမဖြစ်လာသေးသော်လည်းကပ်ရောဂါအကျပ်အတည်း၏တွန်းပို့မှုကြောင့် ဘယ်လ်ဂျီယံနိုင်ငံရှိ စူပါမားကတ်များသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်ကတည်းက ဈေးနှုန်းမြင့်တက် သည့်အခြေအနေတွင် ရောက်ရှိနေပြီးဖြစ်သည်ကို သတိပြုသင့်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)
ဘရာဇီးနိုင်ငံ
ပဲပုတ်စေ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် ၂၀% နီးပါးမြင့်တက်ခြင်း
Mato Grosso ပြည်နယ်ရှိ သီးနှံစိုက်ခင်းများ၏ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်များနှင့် ပတ်သက်သည့် လေ့လာမှုစာတမ်းအား စက်တင်ဘာလ ဒုတိယအပတ်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ရာ သီးနှံစိုက်ပျိုးသော ရာသီချိန်ဖြစ်သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဇူလိုင်လတွင်ဖြစ်ပေါ်သည့် စိုက်ပျိုးစရိတ်များ နှင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကာလတူတွင် ကုန်ကျခဲ့သည့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုစရိတ်များ၏ နှိုင်းယှဉ်တွက် ချက်မှုအား ထည့်သွင်းဖော်ပြထားကြောင်း၊ ၂၀၂၀ -၂၀၂၁ ခုနှစ် ရာသီချိန်တွင် ပဲပုတ်စေ့ စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုနှင့် တင်ပို့မှုအတွက် စုစု‌ပေါင်းကုန်ကျစရိတ်သည် ၁ ဟက်တာလျှင် ဘရာဇီးလ်ဟဲရာ (၃၃၄၇.၉၁)ကုန်ကျခဲ့ပြီး ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ခုနှစ် သီးနှံရာသီချိန်တွင် ၁ ဟက်တာကုန်ကျစရိတ်သည် (၃၉၇၈.၂၁) သို့ မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် ယခင်နှစ်ထက် (၁၈.၈၃%) ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ မြေငှားစရိတ် များမြင့်တက်မှုသည် ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်မြင့်တက်ရခြင်း၏ အဓိကအကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်သည်ဟု စာတမ်းတွင်ဖော်ပြထားကြောင်း၊၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် စိုက်ပျိုးရေးနည်းပညာ အကူအညီ ရယူမှုအတွက် ၁ ဟက်တာလျှင် ၂၉.၅၈ ဟဲရာမှ ၄၂.၈၈ ဟဲရာသို့ မြင့်တက်ခဲ့သဖြင့် ၄၂.၈၈ % ပိုမို မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇူလိုင်လစိုက်ပျိုးရာသီချိန်တွင် ၂၂.၀၆ ဟဲရာသာ ကုန်ကျခဲ့သည်ဟု လေ့လာမှုစာတမ်းတွင်ဖော်ပြထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- ဘရာဇီး စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)
တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ
စားသောက်ကုန်များတွင် မှားယွင်းသောအမှတ်အသားများ ကပ်နှိပ်ထားမှုကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမည်
တောင်အာဖရိကနိုင်ငံစိုက်ပျိုးရေး၊မြေယာပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးနှင့်ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေး ဝန်ကြီးဌာနက ဈေးကွက်အတွင်း စိုက်ပျိုးရေးဆိုင်ရာကုန်ပစ္စည်းများ စံချိန်စံညွှန်းဥပဒေ ၁၉၉၀ အရ အစားအသောက်များတွင် စားသုံးသူများအား လွဲမှားသောအချက်အလက်များကို ပေးစေသည့် အမှတ်တံဆိပ်များကပ်နှိပ်သုံးစွဲနေမှု ရှိ /မရှိ စစ်ဆေးသွားနိုင်ရန် စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့များကို သတ်မှတ် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ညွှန်ကြားချက်ထုတ်ပြန်ထားပြီးဖြစ်၍ ထိုသို့စစ်ဆေးရာ၌ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် တွင် အစားအသောက်လုံခြုံမှုနှင့် အရည်အသွေးသေချာစေရေးဌာနနှင့် ကုန်သွယ်‌ရေး ၊ စက်မှုနှင့် ယှဉ်ပြိုင်မှုဌာနတို့အကြား သဘောတူညီထားသည့် ကုန်အမှတ်အသားဥပဒေ ၁၉၉၃ အရ လိုက်နာ ရမည့် ကုန်အမှတ်အသားနှင့် အမှတ်တံဆိပ်ဆိုင်ရာ လိုက်နာစစ်ဆေးမှုများကို စစ်ဆေးသွားမည် မဟုတ်သော်လည်း စိုက်ပျိုးရေးဌာနအနေဖြင့် လွဲမှားစေသည့် ကုန်အမှတ်အသားနှင့် ကုန်ပစ္စည်း အသုံးပြုမှုလမ်းညွှန်ချက်များနှင့်ပတ်သက်သည့် စုံစမ်းမေးမြန်းမှုများကို လက်ခံဆောင်ရွက်ပေးသွား မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ညွှန်ကြားချက်ထုတ်ပြန်ထားမှုကို ‌တောင်အာဖရိက ပျားလုပ်ငန်းအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ က ကြိုဆိုကြောင်း၊ ပျားလုပ်ငန်းမှ နှစ်စဉ် ရန်း(၄)ဘီလီယံအထိ ဝင်ငွေရှာပေးလျှက်ရှိရာ လုပ်ငန်း၌ အဓိကကြုံတွေ့နေရသည့်ပြဿနာမှာ ပျားရည်အတုများဈေးကွက်၌ ရှိနေခြင်းဖြစ်၍ စစ်ဆေးသူများအနေဖြင့် သံသယရှိသော ပျားရည်များကို စစ်ဆေးပေးနိုင်ပါက ပြည်တွင်း ပျားထုတ် လုပ်မှုလုပ်ငန်းကို ကာကွယ်ပေးရာရောက်ကြောင်း၊ ဈေးကွက်၌ ပျားရည်အတုများ ပမာဏမည်မျှ ရှိနေသည်ကိုလည်း ဌာနမှသုတေသနပြုလုပ်ပေးရန်တောင်းဆိုထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- ပရီတိုးရီးယားမြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးသတင်းများ

အိန္ဒိယနိုင်ငံ
အာဖဂန်နစ္စတန်သို့ သကြားတင်ပို့မှု ရပ်ဆိုင်းလျှက်ရှိသည့်သတင်း
အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံ၌ အုပ်ချုပ်မှုကိစ္စအရပ်ရပ်အား ထိန်းချုပ်လိုက်ချိန် ဩဂုတ်လလယ် မှစ၍ နယ်စပ်ဂိတ်များပိတ်ထားသဖြင့် အိန္ဒိယနှင့်အာဖဂန်နစ္စတန်ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်း လျှက်ရှိကြောင်း၊ တာလီဘန်တို့သည် အာဖဂန်နစ္စတန်နှင့် ပါကစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံကြားရှိ ကုန်းလမ်း နယ်စပ်ဂိတ်(၂)ခုအားဖြတ်သန်း၍ ကုန်စည်များသယ်ယူပို့ဆောင်မှုကို ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး တာလီဘန် တို့က နိုင်ငံရေးအရ တရားဝင်မှုကို ရရှိနိုင်ရန်ကြိုးပမ်းလျှက်ရှိရာ ကုန်သွယ်မှုလမ်းကြောင်းများမှာ မကြာမီပြန်လည်ဖွင့်လှစ်လိမ့်မည်ဟု အိန္ဒိယကုန်သည်များက မျှော်လင့်စောင့်ဆိုင်းလျှက်ရှိကြကြောင်း၊ အိန္ဒိယ၏ အာဖဂန်နစ္စတန်သို့ ပို့ကုန်များမှာ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၊ ကရာချိမြို့ရှိဆိပ်ကမ်းသို့ ပင်လယ်ရေကြောင်းဖြင့် ဉီးစွာပို့ဆောင်၍ ထိုမှတဆင့် ကုန်းလမ်းခရီးဖြင့် ပါကစ္စတန်နှင့်အာဖဂန်နစ္စတန် နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်အား ဖြတ်ကျော်၍ တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အာဖဂန်နစ္စတန်သို့ အိန္ဒိယ၏ အဓိက ပို့ကုန်များအနက် သကြားမှာ အဓိကဖြစ်သော်လည်း အခြားကောက်ပဲသီးနှံ၊ လက်ဖက်ခြောက် စသည်တို့ကိုလည်းတင်ပို့ကြပြီး သစ်သီးခြောက်နှင့် အစေ့အဆံများကို အဓိကတင်သွင်းလျှက်ရှိကြောင်း၊ အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ သကြားတန်ချိန် (၆)သိန်းမှ (၇)သိန်းအထိ နှစ်စဉ် တင်သွင်းလျှက်ရှိပြီး အိန္ဒိယ၏ သကြားတင်ပို့ရောင်းချရမှု ဒုတိယအများဆုံးနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်လျှက်ရှိကြောင်း၊ လက်ရှိကာလတွင် အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံရှိ နိုင်ငံရေးပြောင်းလဲမှုဖြစ်စဉ်များသည် ၎င်းနိုင်ငံသို့ အိန္ဒိယ၏သကြားတင်ပို့မှုအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိကြောင်း၊ အမှာစာများ ဖျက်သိမ်းမှုကို ကြုံတေွ့လာရသည်ဟု အိန္ဒိယပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များက သတင်းပို့တင်ပြကြသော်လည်း အာဖဂန်နစ္စတန် နိုင်ငံ၌ အစိုးရအသစ်ဖွဲ့စည်းလျှက် ပုံမှန်အခြေအနေသို့ရောက်ရှိပြီးပါက ရှေ့လာမည့်တင်ပို့ရာသီ ကာလ၌ သကြားတင်ပို့မှု ပြန်လည်လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယစားသုံးသူရေးရာ၊ စားသောက်ကုန်နှင့် ပြည်သူ့ဖြန့်ဖြူးမှုရေးရာဝန်ကြီးဌာနမှ တွဲဖက်အတွင်းဝန်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၏နောက်တွင် ကမ္ဘာပေါ်၌ သကြားတင်ပို့မှု ဒုတိယအများဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်ပြီး၂၀၂၀-၂၀၂၁ သကြားတင်ပို့ရာသီ၌ တန်ချိန်(၆)သန်းကျော်အား ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ ရောင်းချထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိ ၂၀၂-၂-၂၀၂၁ ခုနှစ် ကြံသီးနှံ စိုက်ပျိုးရာသီတွင် သကြားတန်ချိန် (၃၁)သန်းခန့်ထုတ်လုပ်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်ဟု အိန္ဒိယ သကြားစက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက ခန့်မှန်း
ထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

MoU အရ မာလာဝီနိုင်ငံမှ ပဲတင်သွင်းမှုအတွက် လုပ်နည်းစနစ်များ ထုတ်ပြန်ခြင်း
အိန္ဒိယအစိုးရသည် အာဖရိကဒေသရှိ ပဲစင်းငုံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် မာလာဝီနိုင်ငံထံမှ နှစ်စဉ် ပဲစင်းငုံ တန်ချိန်(၅၀၀၀၀)အား ၂၀၂၁ -၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ဘဏ္ဍာနှစ် (ဧပြီလမှ မတ်လထိ) အထိ ဝယ်ယူတင်သွင်းရန်အတွက် (၅)နှစ် သက်တမ်းရှိသော အစိုးရချင်း နားလည်မှုစာချွန်လွှာ (MoU) ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လအတွင်း လက်မှတ်ရေးထိုးထားပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် အဆိုပါ MoU အရ ပဲများတင်သွင်းရာ၌ အောက်ပါ စည်းကမ်းချက်များနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာနက အများပြည်သူဆိုင်ရာ အသိပေးချက်ဖြင့် ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်-
(က) ပဲများအား Mumbai,Tuticorin,Chennai,Kolkata,Hazira ဆိပ်ကမ်း (၅)ခု မှသာ တင်သွင်းရန်၊
(ခ ) တင်သွင်းလာမည့်ပဲများအတွက် မာလာဝီနိုင်ငံ၊ အကောက်ခွန်နှင့် အထူး ကုန်စည်ခွန်အာဏာပိုင်အဖွဲ့မှ တံဆိပ်အမှတ်အသားခတ်နှိပ်လျှက် ထုတ်ပေးသည့် ပင်ရင်းနိုင်ငံသက်သေခံလက်မှတ်အား အထက်အပိုဒ်ခွဲ(က)ပါ ဆိပ်ကမ်းများရှိ သက်ဆိုင်ရာအကောက်ခွန်ဌာနနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ အကောက်ခွန်နှင့် သွယ်ဝိုက်အခွန်များ ကြီးကြပ်မှုဗဟိုအဖွဲ့ (CBIC)တို့ထံ မိတ္တူပေးပို့ရန်၊
(ဂ ) ကုန်တင်ပို့သူ၊ ကုန်တင်သွင်းသူနှင့် တင်ပို့သည့် ကုန်စည်ပမာဏ စသည့်အချက် အလက်များပါဝင်သော ပင်ရင်းနိုင်ငံ သက်သေခံလက်မှတ်အား သက်ဆိုင်ရာ မာလာဝီအာဏာပိုင်အဖွဲ့အစည်းက ဓါတ်ပုံမိတ္တူပြုလုပ်၍ policy2-dgft@gov.Inသို့ Email ပေးပို့ရန်၊
(ဃ) အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်အနေဖြင့် သွင်းကုန်/ပို့ကုန်နံပါတ်(IEC) အသေးစိတ်အချက်အလက်များနှင့်အတူ ပင်ရင်းနိုင်ငံ သက်သေခံလက်မှတ် ဓါတ်ပုံမိတ္တူအား အိန္ဒိယနိုင်ငံ ကူးသန်းရောင်းဝယ်‌ရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ပကုန်သွယ်ရေး ညွှန်ကြားမှုဉီးစီးဌာန (DGFT)မှတစ်ဆင့် ပေးပို့လျှက် ဆိပ်ကမ်းရှင်းလင်းမှု‌ ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး ကန့်ကွက်ရန်မရှိကြောင်း လက်မှတ် (NOC)ကို လျှောက်ထားရန်နှင့် DGFT က တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးပြီးနောက် ခွင့်ပြုချက်ရရှိမှသာ သက်ဆိုင်ရာဆိပ်ကမ်းရှိ အကောက်ခွန်ဌာနက ဆိပ်ကမ်း ရှင်းလင်းမှု လုပ်ငန်းစဉ်များအား ဆက်လက်ဆောင်ရွက်ရန်၊
(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

တရုတ်နိုင်ငံ
အဝေးပြေးလမ်းကုန်တင်ယာဉ်ဝန်ဆောင်မှု လမ်းကြောင်းအသစ်ဖြင့် ချိတ်ဆက်ပေးသည့်သတင်း
တရုတ်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်းရှိ ချုံချင်းနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့ကို နိုင်ငံဖြတ်ကျော် အဝေးပြေး ကုန်တင်ယာဉ်လိုင်းအသစ်ဖြင့် စတင် ချိတ်ဆက်ပေးနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ အဆိုပါလမ်း ကြောင်းမှာ ကီလိုမီတာ(၁၄၀၀)ခန့် ရှည်လျားပြီး အချိန်(၂)ရက်ခန့်ကြာမြင့်ကြောင်း၊ ချုံချင်းမြို့မှ ဗီယက်နမ်သို့တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းကွမ်ရှီးကျွမ့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၏ လောင်ဘန်းနယ်စပ် စခန်းမှတစ်ဆင့် ဖြတ်သန်းချိတ်ဆက်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းလမ်းကြောင်းအသစ်က တရုတ်နှင့် အာဆီယံနိုင်ငံများမှ ကုန်စည်များကို စိတ်ချလုံခြုံစွာနှင့် အချိန်မီပို့ဆောင်နိုင်ရေး အထောက်အကူ ပြုသွားနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ချုံချင်းမြို့သည် ၂၀၂၁၆ ခုနှစ်ကစတင်၍ နိုင်ငံဖြတ်ကျော် အဝေးပြေး ကုန်တင်ယာဉ်ဝန်ဆောင်မှုကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ယခုအချိန်ထိ ကမ္ဘောဒီးယား၊ စင်ကာပူ၊ ထိုင်းနှင့် ဉဇဘက်ကစ္စတန်အပါအဝင် နိုင်ငံများနှင့် ကုန်တင်ယာဉ်ပေါင်း (၇၄၀၀)ဖြင့် ကုန်စည်များကို သယ်ယူပို့‌ဆောင်နေပြီဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- နန်နင်းမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)
ပြည်ပကုန်သွယ်မှု တိုးတက်စေရေး လိုအပ်သည့်မူဝါဒများဖြင့် ထိန်းကျောင်းသွားမည့်သတင်း
တရုတ်နိုင်ငံသည်လာမည့်နှစ်အတွင်း ပြည်ပနိုင်ငံများနှင့်ကုန်သွယ်မှု ဆိုးဝါးစွာကျဆင်း နိုင်ဖွယ်ရှိရာ ယခုနှစ်၏ ကျန်ရှိသည့်ကာလအတွင်း၌ ပြည်ပကုန်သွယ်မှုတည်ငြိမ်စေရန် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးမူဝါဒများအား လိုအပ်သလို ထိန်းညှိဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊‌တရုတ်နိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ပထမ(၇)လတာကာလအတွင်း အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအများစုတွင် ကိုဗစ် ၁၉ ကမ္ဘာ့ကပ် ရောဂါ ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကြောင့် ၎င်းကပ်ရောဂါနှင့်ဆက်စပ်သည့် ကုန်ပစ္စည်းမှာယူမှုများ မြင့်တက် လာမှုကြောင့် ကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး အဆိုပါအကြောင်းအရာများ ပျောက်ကွယ် သွားသည်နှင့်အမျှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒုတိယနှစ်ဝက်ကာလအတွင်း နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုသည် ကျဆင်း လာမည်ဖြစ်ပြီး နောင်လာမည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အခြေအနေ ပိုမိုဆိုးဝါးလာနိုင်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ပါ၍ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် စီးပွားရေးဈေးကွက်အတွင်းရှိလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် အဟန့် အတားဖြစ်စေမည့် စီးပွားရေးအတက်အကျ ဆိုးဝါးစွာဖြစ်ပေါ်မှုများအား ကာကွယ်တားဆီးရန် နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာမူဝါဒ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများအား ပိုမိုခိုင်မာ အားကောင်းအောင် ဆောင် ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ ဒုတိယနှစ်ဝက်ကာလအတွင်း ပြည်ပနိုင်ငံများနှင့် ကုန် သွယ်မှု ပြုလုပ်လျှက်ရှိသည့်လုပ်ငန်းများ လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိစေရန်၊ အမှာစာရရှိမှုများတည်ငြိမ်စေရန်၊
‌တီထွင်ဆန်းသစ်မှုများပိုမိုတိုးတက်လာစေရန်၊ စက်မှုလုပ်ငန်းများနှင့်ရောင်းလိုအားချိတ်ဆက်မှုများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ပိုမိုတိုးတက်လာစေရန်၊ နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများအား ပိုမိုခိုင်မာ အားကောင်းအောင် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ပေကျင်းမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)
ထိုင်းနိုင်ငံ
SMEs များ အနေဖြင့် e-commerce ကို လက်ခံယုံကြည်ရန်တိုက်တွန်းခြင်း
ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ပို့ကုန် သွင်းကုန်ဘဏ်(Export Import Bank of Thailand) Exim Bank အနေဖြင့် SMEs များ၏ သုံးပုံတစ်ပုံခန့်မှာ ကာလကြာရှည်ဖြစ်ပွားနေသော ကပ်ရောဂါ၏ သက် ရောက်မှုကြောင့် လုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းလုနီးပါးဖြစ်နေရာ ဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌက SMEs များစွာတို့အနေဖြင့် ဇွန်ဘီ (Zombies) များကဲ့သို့ဖြစ်နေပြီး အချို့သော SMEs များအနေဖြင့် အ‌ရောင်းဝင်ငွေ မရှိတော့ သော်လည်း အစိုးရ၏အကူအညီအထောက်အပံ့ အစီအမံများအပေါ်မူတည်၍ ရှင်သန်နေဆဲဖြစ် သည်ဟု Exim Bank နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံမှ SMEs ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဘဏ် တို့ ပူးတွဲကျင်းပခဲ့သည့် Digital Turns Global Around အွန်လိုင်းဆွေးနွေးပွဲတစ်ခုတွင် မှတ်ချက်ပြုပေးခဲ့ကြောင်း၊ ကပ်ရောဂါ သည် ရောဂါကူးစက်မှုကို ထိန်းချုပ်ပြီးနောက် မည်သည့်အခါမှ တူညီမည်မဟုတ်သော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုကို အနှောက်အယှက်ဖြစ်စေခဲ့ရာ e-commerce သည် ရှင်သန်ရန် တစ်ခုတည်းသောလမ်းကြောင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကုန်သွယ်မှုနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ အနေဖြင့် ယမန်နှစ်က (၁၀%) နှင့်(၁၅%) တို့ဖြင့် အသီးသီး ကျဆင်းခဲ့သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် e-commerce အနေဖြင့် (၂၀%) တိုးတက်ခဲ့ရာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၄.၂) ထရီလီယံ ရှိခဲ့ကြောင်း၊ လူ အများအနေဖြင့် Online Channel မှ ကုန်ပစ္စည်းဝယ်ယူမှုမှာ တိုးတက်လျှက်ရှိပြီး လွန်ခဲ့သော (၁၀) နှစ်ခန့်က အွန်လိုင်းမှပစ္စည်းဝယ်ယူမှုမှာ အရာင်းအဝယ်တစ်ခုလျှင် ဒေါ်လာ(၅၀)ထက် မပိုကြောင်း၊ SMEs များအနေဖြင့် e-commerce ကိုလက်ခံရန်နှင့် ပြည်ပဈေးကွက်သို့ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ချင်းနင်း ဝင် ရောက်ရန် တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း၊ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနတွင် မှတ်ပုံတင် ထားသော SMEs (၃)သန်းကျော်တို့အနက် (၁%)သာ ပြည်ပသို့တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ SMEs များ အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏အန္တရာယ်ဆိုင်ရာစီမံခန့်ခွဲမှု စီမံကိန်း(Risk Management Plans) များကိုလည်း အမြဲမပြတ် အဆင့်မြှင့်တင်သွားရန် တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် နှစ်ရှည်စီမံချက်(Long Time Plans) များကို မရေးဆွဲသင့်ခြင်းမှာ လျင်မြန်ပြင်းထန်စွာ ပြောင်းလဲသည့် အခြေအနေများ ကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ SMEs များအနေဖြင့် ၎င်းတို့ဖောက်သည်များ၏ ဘဏ္ဍာရေး အခြေအနေကို အမြဲမပြတ် ပုံမှန်စောင့်ကြည့်လေ့လာသင့်ပြီး ၎င်းတို့၏ ထုတ်ကုန်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ တိုးတက်စေ ရေးအတွက် အဆင့်မြင့်နည်းပညာများကို လက်ခံကျင့်သုံးသင့်သည့်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ဘန်ကောက်မြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)
စင်ကာပူနိုင်ငံ
ထိပ်တန်းကြက်ဥ ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုက ဂျပန်နိုင်ငံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသွားမည်
ဂျပန်နိုင်ငံ ထိပ်တန်းကြက်ဥ ထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းဖြစ်သည့် ISE Foods Holdings ကုမ္ပဏီသည် စင်ကာပူနိုင်ငံတွင် ကြက်ဥမွေးမြူထုတ်လုပ်ရန်အတွက် စင်ကာပူဒေါ်လာ သန်း(၁၀၀) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသွားမည်ဖြစ်ရာ ယင်းစီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်၍ စင်ကာပူ စားသောက်ကုန်အေဂျင်စီနှင့် ISE Foods Holdings ကုမ္ပဏီတို့အကြား နားလည်မှုစာချွန်လွှာ(MoU)လက်မှတ်ရေးထိုးပွဲ အခမ်း အနားကို ၁၀-၉-၂၀၂၁ ရက်‌နေ့တွင် Virtual နည်းလမ်းဖြင့် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ISE Foods Holdings သည် စင်ကာပူ၏ စတုတ္ထမြောက် ကြက်ဥထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းတစ်ခု ဖြစ်လာမည်ဖြစ် ကြောင်း၊ ISE Foods Holdings အနေဖြင့် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းများကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် စတင် နိုင်ရန် မျှော်မှန်းထားပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှစ၍ ကြက်ဥ မွေးမြူထုတ်လုပ်ခြင်းကို အဆင့်လိုက် စတင် ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ရာ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် စီမံကိန်းတစ်ခုလုံး အလုံးစုံပြီးစီးပါက တစ်နှစ်လျှင် ကြက်ဥ အလုံးရေ(၃၆၀)သန်းနှင့် ကြက်ပေါက် (Day-old chicken)အကောင်ရေ (၅)သန်းမွေးမြူ ထုတ်လုပ် သွားနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊စင်ကာပူတွင် ကြက်ဥမွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်း(၃)ခုရှိပြီး ပြည်တွင်း လိုအပ်ချက်၏ ၃၀%ခန့်ထုတ်လုပ်ပေးလျှက်ရှိကြောင်း၊ ISE Foods Holdings ကုမ္ပဏီမှ စတုတ္ထ မြောက် ကြက်ဥ မွေးမြူထုတ်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းအဖြစ် စတင်ဆောင်ရွက်လာနိုင်ချိန်တွင် စင်ကာပူ၏ ကြက်ဥလိုအပ်ချက် ထက်ဝက်ခန့်ကို ပြည်တွင်း၌ ထုတ်လုပ်၍ ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စင်ကာပူအနေဖြင့်လက်ရှိကာလတွင်ကြက်ဥလိုအပ်ချက်၏၇၀%ကိုနိုင်ငံပေါင်း(၁၂)နိုင်ငံမှတင်သွင်း လျှက်ရှိသည်ဟု စင်ကာပူစားသောက်ကုန်အေဂျင်စီ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်က ပြောကြားခဲ့ ကြောင်း၊ ISE Foods Holdings ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုသည်စင်ကာပူ၏စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် “၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပြည်တွင်းစားနပ်ရိက္ခာလိုအပ်ချက်၏၃၀% ကို ပြည်တွင်း၌ ထုတ်လုပ်နိုင်ရေး” ရည်မှန်းချက်အ‌ပေါ် အထောက်အကူပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စင်ကာပူသည် စားနပ်ရိက္ခာ လိုအပ်ချက် ၏၇၀%ကို နိုင်ငံပေါင်း(၁၇၀)ကျော်မှ ဝယ်ယူတင်သွင်းနေရပြီး ကိုဗစ်၁၉ ရောဂါအတွင်း အချို့ သောနိုင်ငံများသည်ပြည်တွင်းစားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက်ပြည်ပတင်ပို့မှုများ‌အပေါ်ကန့်သတ်ချက် များလုပ်ဆောင်လာကြသဖြင့် ကမ္ဘာ့စား‌သောက်ကုန်ဈေးကွက်အပေါ် ကြီးမားသောသက်ရောက်မှု များဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-စင်ကာပူနိုင်ငံ၊ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)
ဂျပန်နိုင်ငံ
ဝန်ထမ်းမပါသည့်အရောင်းကောင်တာဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ရန်ပြင်ဆင်နေခြင်း
ဂျပန်နိုင်ငံမှ Family Mart Co.,Ltd သည် ဝန်ထမ်းမပါသည့် အ‌ရောင်းကောင်တာများ (unstaffed checkout counters)ကို အသုံးပြု၍ Family Mart စတိုးဆိုင်(၁၀၀၀)ခန့်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဝန်းကျင်၌ တည်ထောင်ဆောင်ရွက်ရန် ပြင်ဆင်နေကြောင်း၊ ဝန်ထမ်းမပါသည့် အရောင်း ကောင်တာများသည် ဆိုင်ခန်းနေရာ ကျယ်ဝန်းစွာမလိုအပ်ဘဲ ကုန်ကျစရိတ်နည်းနည်းဖြင့် တည် ထောင်ဆောင်ရွက်နိုင်သည့်အတွက် Itochu Corporation သည်လည်း လူနေသိပ်သည်းမှု နည်းပါး သည့်ဒေသများနှင့်ရထားဘူတာရုံများတွင် ၎င်း၏စတိုးဆိုင်ခွဲများကိုဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ရန်ပြင်ဆင် နေကြောင်း၊ Family Mart Co.,Ltd သည် ပြည်တွင်းနေရာအနှံ့၌ ၎င်း၏ဆိုင်ခွဲများကို လည်ပတ် ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသော်လည်း စီးပွားရေးပိုမိုမြှင့်တင်ရန်ရည်ရွယ်၍ ထိုကဲ့သို့ ဝန်ထမ်းမပါသည့် အရောင်းကောင်တာများကို ထပ်မံဖွင့်လှစ်ရန် ပြင်ဆင်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဈေးဝယ်သူမှ ရွေးချယ် ဝယ်ယူသည့်ပစ္စည်းများကို မှတ်တမ်းယူထားမည့် CCTV Camera များကို စတိုးဆိုင်ရှိ ပစ္စည်းများ တင်သွင်းသည့်စင်များ၌ တပ်ဆင်ထားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ Family Mart Co.,Ltd သည် အဆိုပါ ဝန်ထမ်းမပါသည့် အရောင်း‌ကောင်တာများဖြင့် ၎င်း၏ Family Mart ဆိုင်ခွဲများကို မြို့တော်တိုကျို ၌ ဉီးစွာစမ်းသပ်ဖွင့်လှစ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဝန်ထမ်းမပါသည့် အရောင်းကောင်တာများကို တည် ထောင်ရာတွင် CCTV Camera များနှင့် sensor များတပ်ဆင်မှုအတွက် ကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားမည် ဖြစ်သော်လည်း ဆိုင်ဖွင့်လှစ်ပြီးပါက အရောင်းဝန်ထမ်း အသုံးပြုဆောင်ရွက်နေသည့် သမားရိုးကျ စတိုးဆိုင်များ၏ ပုံမှန်ကုန်ကျစရိတ်နှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက ဝန်ထမ်းငှားရမ်းခများမှာမူ သက်သာသွားမည် ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-တိုကျိုမြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးသတင်းများ

အိန္ဒိယနိုင်ငံ
ဆောင်းသီးနှံ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်ရေး အခြေခံဈေးနှုန်းများ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်ခြင်း
၁။ အိန္ဒိယဝန်ကြီးချုပ် ဉီး‌ဆောင်သည့် အစိုးရဝန်ကြီးအဖွဲ့ စီးပွားရေးရာကော်မတီသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဆောင်းရာသီ၌ စိုက်ပျိုးပြီး ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဈေးကွက်ရာသီတွင်ရောင်းဝယ်မည့် သီးနှံများ အား ထုတ်လုပ်မှုတိုးတက်စေရေး တွန်းအားပေးဆောင်ရွက်မှုအဖြစ် တောင်သူလယ်သမားများ ထံမှ အနိမ့်ဆုံးထားဝယ်ယူပေးမည့် သီးနှံအလိုက် အခြေခံရည်ညွှန်းဈေးနှုန်းများ(MSP) တိုးမြှင့် သတ်မှတ်ခြင်းကို ၈-၉-၂၀၂၁ ရက်နေ့တွင် အတည်ပြုထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ၂၀၂၂-၂၀၂၃ ဆောင်းသီးနှံဈေးကွက်ရာသီ၌ ရောင်းဝယ်မည့်အဓိကသီးနှံ(၆)မျိုး၏ MSP ဈေးနှုန်း အား တိုးမြှင့်မှုမှာ ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် ပြည်ထောင်စု၏ ဘဏ္ဍာငွေ အရ/အသုံး အစီရင်ခံစာ၌ ကြေငြာချက်နှင့်အညီဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုသို့တိုးမြှင့်မှုသည်တောင်သူလယ်သမားများအတွက် ၎င်းတို့၏ထုတ်ကုန်များအပေါ်ဈေးကောင်းရရှိရန် ခိုင်မာသေချာစေမည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။ ၂။ ဆူးပန်းဆီ ကဲ့သို့သော သီးနှံများအပေါ် သိသာစွာဈေးနှုန်းမြှင့်တင်ပေးမှုသည် သီးနှံမျိုးစုံ ဖြန့်ကျက်စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှုကိုအားပေးရန် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ်‌ ဆောင်းရာသီတွင် စိုက်ပျိုးမည့် အဓိကသီးနှံများအနက် ဈေးကွက်လိုအပ်ချက် မြင့်မားပြီး လက်ရှိ ကာလတွင် ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်လျှက်ရှိသော ပဲနီ‌လေး၏ MSPဈေးနှုန်းအား (၁၀၀)ကီလိုဂရမ် လျှင် (၅၅၀၀) ရူပီး သတ်မှတ်ခဲ့သဖြင့် ယခင်နှစ်ဈေးနှုန်းထက် ရူပီး‌‌ငွေ(၄၀၀)ပိုမိုလာပြီး ယခုနှစ် ပဲနီလေး ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်မှာ (၃၀၇၉)ရူပီးဖြစ်၍ တောင်သူများအတွက် ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် ၇၉% ခန့် ရရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်း၌ စားသုံးဆီထုတ်လုပ်မှုကို အထောက်အကူပြုမည့် လုပ်ဆောင်မှုအဖြစ် ဆီမုံညင်း MSP ဈေးနှုန်းကိုလည်း ယခင်နှစ်ဈေးနှုန်းထက် ရူပီးငွေ(၄၀၀)ပိုမို၍ (၅၀၅၀) ရူပီး နှုန်းသို့တိုးမြှင့်ခဲ့ရာ ထုတ်လုပ်မှုအပေါ် ဝင်ငွေ(၁၀၀%)အထိ ရရှိစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဆူးပန်းဆီစေ့ MSP ‌ ဈေးနှုန်းမှာ ယခင်နှစ်၌ (၅၃၂၇)ရူပီးမှ ယခုနှစ်တွင် (၅၄၄၁)ရူပီးသို့ တိုးမြင့်လာ ခဲ့သော်လည်း တောင်သူလယ်သမားအချို့ကမူ လွန်ခဲ့သောလအနည်းငယ်ကာလကပင် ဈေးနှုန်းများ ဖောင်းပွမှုမှာ (၆%)ကျော်မြင့်တက်ခဲ့ရာ လက်တွေ့လုပ်ငန်းခွင်၌ ထိရောက်မှုမရှိဟုဝေဖန်ခဲ့ကြ ကြောင်း၊ လယ်သမားသမဂ္ဂ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူက ပကတိမြေပြင်၌ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ခုနှစ် ဈေးကွက် ရာသီများအကြား ဂျုံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် ကြီးမြင့်လာမှုနှုန်းမှာ အစိုးရကပြင်ဆင် သတ်မှတ်ပေးသည့် MSP ဈေးနှုန်းတိုးမြှင့်မှုနှုန်းထက် မြင့်မားလျှက်ရှိကြောင်းနှင့် အစိုးရက ဝယ်ယူ ပေးသည့် သီးနှံပမာဏသည် စုစုပေါင်းထုတ်လုပ်မှု၏ သေးငယ်သော အစိတ်အပိုင်းမျှသာဖြစ်ရာ တောင်သူလယ်သမားများအပေါ် မည်သို့မျှ အကျိုးသက်ရောက်မှု မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပြီး ဗဟိုအစိုးရအနေဖြင့် ဂျုံစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်အား စိုက်ပျိုးရေးတက္ကသိုလ်များက မည်ကဲ့သို့ ခန့်မှန်းတွက်ချက်သည်ကို အများသိအောင်ဖော်ပြသင့်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ဩစတြေးလျနိုင်ငံ
အာရှဈေးကွက်သို့ ထောပတ်သီးတင်ပို့ခြင်း
၃။ ဩစတြေးလျ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများသည် ထောပတ်သီး အလျှံအပယ် ထွက်ရှိသော ရာသီမတိုင်မီ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ပင်လယ်ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့် အာရှဈေးကွက်သို့ စတင် တင်ပို့လျှက်ရှိနေပြီး နိုင်ငံအဝှမ်းတွင် ထောပတ်သီးထုတ်လုပ်မှု ၆၀% တိုးတက်နိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်း ထားကြောင်း၊အနောက်ဩစတြေးလျနှင့်ကွင်းစလန်ပြည်နယ်များမှတင်ပို့သူများသည် ထောပတ်သီး များကို အအေးခန်းကွန်တိန်နာများဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့လျှက်ရှိပြီး ပို့‌ဆောင်ရာတွင် Controlled Atmosphere Technology အသုံးပြုထားသဖြင့် ရက်ပေါင်း၂၀-၃၀ ကြာသော်လည်း လတ်ဆတ်သည့်အခြေအနေရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။
၄။ ထိုသို့ စမ်းသပ်တင်ပို့မှုသည် များစွာသောထောပတ်သီး စတင်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများ အတွက် နိုင်ငံတကာ စားသုံးသူများထံသို့ ရောက်ရှိစေမည့်အခွင့်အရေးဖြစ်ပြီး ဩစတြေးလျ ဈေး ကွက်အတွင်း ထောပတ်သီးစုပုံနေခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်နိုင်မည့်အခွင့်အရေးဖြစ်ကြောင်း၊ အစဉ်အလာ အားဖြင့် ဩစတြေးလျနိုင်ငံ ထောပတ်သီးထွက်ရှိမှု၏ ၉၅%ကို ပြည်တွင်းစားသုံးလေ့ရှိသော်လည်း ထောပတ်သီးစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းကဏ္ဍအတွက် ရေရှည်တွင် ပို့ကုန်တင်ပို့မှုကဏ္ဍမှာ များစွာအရေးပါကြောင်း၊ ဥယျာဉ်ခြံအသစ်များ တည်ထောင်ခြင်းဖြင့် နောင် (၅)နှစ်အတွင်း ထုတ် လုပ်မှုစဉ်ဆက်မပြတ် တိုးတက်လာနိုင်သည့်အပြင် ပြည်တွင်းဈေးကွက်အပေါ် ဖိအားများ ပိုမို မြင့်တက်လာစေသောကြောင့် ပို့ကုန်အဖြစ်တင်ပို့မှုက အရေးပါကြောင်း၊ ယခုနှစ်အတွင်း အနောက် ဩစတြေးလျရှိ ပထမဆုံးအကြိမ် တင်ပို့သူများထံမှ ထောပတ်သီးတင်ပို့မှုကို ၅၀% ကျော် တင်ပို့နိုင်ရန်မျှော်မှန်းထားပြီး သင်္ဘောတင်ပို့မှုလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် အထောက်အကူပြုနိုင်ရန် အနောက် ဩစတြေးလျရှိ Manjimup တွင် ဩစတြေးလျ ဒေါ်လာ ၁ သန်းတန်ဖိုးရှိ sealed cold-docking facility ကိုလည်း တည်ထောင်ထားကာ ပင်လယ်ရေကြောင်းမှတစ်ဆင့် စင်ကာပူ၊ မလေးရှား၊ ဟောင်ကောင်၊ အင်ဒိုနီးရှားနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့သို့ တင်ပို့မည်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- ကင်ဘာရာမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ
ပြောင်းထွက်ရှိမှု မြင့်တက်ရန်ခန့်မှန်းထားခြင်း
၅။ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ပြောင်းစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများက ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ခုနှစ် ရာသီ သည် ယခင်နှစ်ရာသီနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင် စိုက်ပျိုးမြေဧရိယာ ပိုမိုစိုက်ပျိုးနိုင်ခြင်းနှင့် ရာသီဥတု ကောင်း မွန်မှုကြောင့် အထွက်နှုန်း ပိုမိုတိုးတက်နိုင်မည်ဟုခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် (၇) ကြိမ်မြောက် သီးနှံခန့်မှန်းရေးကော်မတီ၏ ပြောင်းထုတ်လုပ်မှု ခန့်မှန်းချက်သည် အနည်းငယ် လျော့နည်းနိုင်ကြောင်း၊ ပြောင်းထုတ်လုပ်မှုခန့်မှန်းချက်သည် ယခုနှစ်တွင် တန်ချိန် ၁၆.၂၃၃ သန်း အထိ ထုတ်လုပ်နိုင်ရန် ခန့်မှန်းထားရာ ပြောင်းသီးနှံသည် ဒုတိယမှတ်တမ်းတင် အများဆုံး ထုတ် လုပ်နိုင်သည့်သီးနှံအဖြစ် ရပ်တည်နေကြောင်း၊ ပြောင်းစိုက်ပျိုးထွက်ရှိသည့် ပြည်နယ်(၃)ခုမှာ Mpumalanga ၊Free State နှင့် North West တို့ဖြစ်ပြီး အဆိုပါပြည်နယ်များမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ်ရာသီ အတွက် ၈၄%အထိ ထွက်ရှိနိုင်ရန် ခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ပြောင်းဖြူအမျိုးအစားစိုက်ပျိုးမှု ဟက်တာ (၁.၆၉၂)သန်းနှင့် ထွက်ရှိမှုမှာ တစ်ဟက်တာလျှင်(၅.၁၈)တန်ခန့်ရှိနိုင်ပြီး ပြောင်းဝါစိုက်ပျိုးမှု ဟက်တာ (၁.၀၆၄)သန်းနှင့် ထွက်ရှိမှုမှာ တစ်ဟက်တာလျှင် (၇.၁)တန်ခန့်ထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း၊ သီးနှံခန့်မှန်းရေးကော်မတီက စီးပွားဖြစ်မဟုတ်သော စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် ပြောင်းစိုက်ပျိုးမှုသည် ယခင်က ဟက်တာ(၂၉၇၄၆၀)သာရှိသော်လည်း ယခုရာသီတွင်ဟက်တာပေါင်း(၃၆၂၉၀၀) စိုက်ပျိုး နိုင်ခဲ့သည့်အတွက် (၂၂%)အထိ တိုးမြင့်စိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ နေကြာပန်းစေ့ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု ခန့်မှန်းချက်အနေဖြင့် ပြောင်းလဲမှုမရှိဘဲ တန်ချိန်(၆၇၇၂၄၀)ထွက်ရှိနိုင်ပြီး ပဲပုတ်ပဲအတွက် ခန့်မှန်း တန်ချိန်(၂၇၇၀၀)ခန့် လျော့နည်းထွက်ရှိနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ပရီတိုးရီးယားမြို့၊ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးသတင်းများ

         အိန္ဒိယနိုင်ငံသတင်း စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်မှု ၃ ဆ တိုးမြှင့်ရန် မျှော်မှန်းထား ၁။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အစိုးရသည် လက်ရှိ စားအုန်းဆီထုတ်လုပ်မှု ပမာဏ တန်ချိန် (၃)သိန်းမှ ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် တန်ချိန် (၁၁)သန်းအထိ တိုးမြှင့်ထုတ်လုပ်လျှက် ပြည်တွင်းစားအုန်းဆီ အား သွင်းကုန်အပေါ် အမှီပြုနေရမှုကိုလျှော့ချနိုင်ရန် ရည်မှန်းချက် ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိရာ နိုင်ငံအရှေ့မြောက်နယ်မြေဒေသ၊ အန်ဒမန်နှင့် နီကိုဘားကျွန်းတွင် ဆီအုန်းတိုးချဲ့စိုက်ပျိုးရန် အထူးစီမံ ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လဆန်းတွင် ကျင်းပခဲ့သည့် အစိုးရ ဝန်ကြီးများအဖွဲ့ အစည်းအဝေးတွင် အမျိုးသား စားသုံးဆီနှင့် စားအုန်းဆီ စီမံကိန်းအဆိုပြုလွှာကို တင်သွင်း၍ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ရန်အတည်ပြုခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါ စီမံကိန်းအရ ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် စားအုန်းဆီ စိုက်ပျိုးမှုဧရိယာ ဟက်တာ(၁၀)သိန်းအထိနှင့် ၂၀၂၉-၂၀၃၀ ခုနှစ်၌ ဟက်တာ (၁၆.၇)သိန်းအထိ တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်သူများ၏ ထုတ်ကုန်များ ဈေးကောင်းရရှိစေရေးအတွက် ဗဟိုအစိုးရမှ ဆီအုန်းစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူများထံသို့ ရန်ပုံငွေ အထောက်အပံ့များပေးအပ်မှုအပြင် ဈေးနှုန်းတွက်ချက်မှုပုံစံကို ဖော်ထုတ်လုပ်ဆောင်မည် ဖြစ်ကြောင်း၊ အစိုးရ၏ စားအုန်းဆီ တိုးချဲ့ထုတ်လုပ်ရေးအစီအစဉ်နှင့် ပတ်သက်၍ အိန္ဒိယ ဆီကြိတ် လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း(SEA) မှ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာက ၎င်းလုပ်ငန်းနယ်ပယ်၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပိုမိုဆွဲဆောင်နိုင်ရန်အတွက် ရော်ဘာ၊ လက်ဖက်နှင့် ကော်ဖီတို့ကဲ့သို့ ဆီအုန်း စိုက်ပျိုးမှုကိုလည်း ဉယျာဉ်ခြံမြေ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအဖြစ် သတ်မှတ်ကြေညာသင့်ကြောင်း၊ ဆီအုန်းစိုက်ပျိုးရန် သင့်လျော်သည့် မြေနေရာများကိုလည်း မြေပိုင်ဆိုင်လုပ်ကိုင်ခွင့်အား ကန့်သတ်သည့် Land Ceiling Act မှ ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ထင်သာမြင်သာသည့် ရလာဒ်ကောင်းများ ရရှိလာစေရေးအတွက် နောင်လာမည့် (၅)နှစ်အတွင်း ဆီထွက်သီးနှံမျိုးစေ့နှင့် စားအုန်းဆီ အစီအစဉ်ကို နှစ်စဉ် ရူပီးကုဋေ (၅၀၀၀)ခန့် ကျခံသုံးစွဲရန် အစိုးရသို့ အကြံပြုလိုကြောင်း သိရှိရပါသည်။

မြန်မာ- အိန္ဒိယနယ်စပ်ဂိတ်များ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်မည်

၂။ ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ် ရောဂါ ကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်ရေးအစီအမံအရ မြန်မာ- အိန္ဒိယ နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ်ရှိ မိုရေး- တမူး နယ်စပ်ဂိတ်အား ကာလကြာမြင့်စွာ ပိတ်ထားခဲ့ရာ ယခုအခါ ဗဟိုအစိုးရ၏ ညွှန်ကြားချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ကုန်စည်များအား အိန္ဒိယနိုင်ငံသို့ တင်သွင်းခြင်းမရှိစေပဲ တစ်လမ်းသွားကုန်သွယ်မှုကိုဆောင်ရွက်ခွင့်ပြုလျှက် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် မဏိပူပြည်နယ်အစိုးရက ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း၊ မဏိပူ ပြည်နယ်အစိုးရသည် ပြည်တွင်း၌ Covid-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှု မြင့်တက်လာသည့်အတွက် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လ (၉)ရက်နေ့မှ စတင်၍ Tengnoupal ခရိုင် မိုရေးမြို့ရှိ နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်ဂိတ်များကို ပိတ်ထားခဲ့ပြီး ယခုအခါ မိုရေး-တမူးနယ်စပ် ဂိတ်အမှတ်(၁)နှင် (၂)တို့အား ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန်အတွက် လိုအပ်သောအစီအမံများ တင်းကျပ်စွာ ဆောင်ရွက်သွားရန် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လကုန်တွင် မဏိပူ ပြည်နယ်အစိုးရက တောင်ပိုင်း အာသံရိုင်ဖယ်တပ်ဖွဲ့ စစ်ဆေးရေးအရာရှိချုပ်နှင့် Tengnoupal ခရိုင်၏ ဒုတိယကော်မရှင်နာတို့ထံ ညွှန်ကြားချက်အရ မြန်မာနိုင်ငံသို့ Covid-19 ရောဂါ ကာကွယ်ကုသမှုဆိုင်ရာ အရေးပေါ် လိုအပ်လျှက်ရှိသော ဆေးနှင့် ဆေးပစ္စည်းကိရိယာများကိုသာတင်ပို့ရန် အဆိုပါ နယ်စပ်ဂိတ်များအား ဖွင့်လှစ်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုအခါ မြန်မာနိုင်ငံ၌ Covid-19 ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူဉီးရေ မြင့်တက်လျှက် ကပ်ရောဂါ ကျရောက်မှု ဆိုးရွားသည့်အခြေအနေကို ရုန်းကန်နေရမှုအပေါ် ယခုကဲ့သို့ နယ်စပ်ဂိတ် ပြန်လည် ဖွင့်လှစ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

စင်ကာပူနိုင်ငံသတင်း၊ လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးတွင် အချက်အချာကျသည့်အဆင့်အတန်းကို ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ရန် နယ်စပ်များကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်မည်

၃။ စင်ကာပူသည်၎င်း၏နိုင်ငံနယ်နိမိတ်ကိုကြာရှည်စွာပိတ်ထားပါက ၎င်း၏စီးပွားရေးနှင့် လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးတွင် အချက်အချာကျသည့်နေရာတစ်ခုအဖြစ်ရပ်တည်နေသည့် ၎င်း၏ အဆင့်အတန်းကို ထိခိုက်လာနိုင်သဖြင့် နယ်စပ်ဝင်‌ပေါက်များကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်သွားမည်ဟု ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးက ၁၉-၈-၂၀၂၁ ရက်နေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် Covid-19 ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာန ပေါင်းစုံလုပ်ငန်းအဖွဲ့၏ အွန်လိုင်းသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ Covid-19 ‌ကပ် ရောဂါကြောင့် နယ်စပ်ဂိတ်များကို ပိတ်ထားခဲ့ရသည့်အတွက် လူဉီးရေ(၁၉၀၀၀၀)ကျော်ကို အလုပ် အကိုင်ဖန်တီးပေးထားသော လေကြောင်းပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းကဏ္ဍနှင့် ယင်းနှင့်ဆက်စပ်သော လုပ်ငန်းများမှာ အကြီးအကျယ်ထိခိုက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ စင်ကာပူအနေဖြင့် နိုင်ငံများနှင့် ဒေသများ အလိုက် အတန်းအစား(၄)မျိုး ခွဲခြားသတ်မှတ်၍ မတူညီသောနယ်စပ်အစီအမံများကို ချမှတ် ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ဂျာမဏီနှင့် ဘရူနိုင်း(၂)နိုင်ငံမှ ကိုဗစ်ကာကွယ်‌ဆေး ထိုးနှံပြီးသည့် ခရီးသည်များ အတွက် Quarantine မလိုအပ်ဘဲ လာရောက်နိုင်မည့် “Vaccinated Travel Lane(VTL)” အစီအစဉ်ကို ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်တို့ဖြင့် နယ်စပ်ကန့်သတ်ချက်များကို စတင်ဖြေလျှော့သွားမည် ဖြစ်ပါကြောင်း၊ဘရူနိုင်းနိုင်ငံမှာ အပန်းဖြေခရီးသည်များအား ဝင်ခွင့် ပိတ်ပင်ထားဆဲဖြစ်သော်လည်း စင်ကာပူနိုင်ငံသားများအား ဂျာမနီနှင့် ဘရူနိုင်းနိုင်ငံသို့ ခရီးသွားခွင့် ပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဤ အစီအစဉ်ကို ၁၈-၈-၂၀၂၁ ရက်နေ့တွင် စင်ကာပူ၌ Covid-19 ကာကွယ်‌ဆေး ထိုးနှံပြီးသူဉီးရေ ၇၇ % အထိ ရောက်ရှိလာခြင်းနှင့်အတူ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အစပိုင်းတွင် ဂျာမဏီ နိုင်ငံမှ စင်ကာပူသို့ VTL အစီအစဉ်ဖြင့် နေ့စဉ်သတ်မှတ်ထားသော လေယာဉ်တစ်စီးသာ ဝင်ရောက် မည်ဖြစ်ပြီး ခရီးသည်အပြည့် ဝင်ရောက်လာပါက တစ်ပတ်လျှင် စင်ကာပူသို့ ခရီးသည် (၂၀၀၀) အထိ လာရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စင်ကာပူနိုင်ငံသားများနှင့် PR များအတွက် VTL အစီအစဉ်ဖြင့် အဆိုပါနိုင်ငံများသို့ သွားရောက်ခွင့်မှာ စက်တင်ဘာလ(၈)ရက်နေ့တွင် စတင်အသက်ဝင်မည် ဖြစ် သော်လည်း စင်ကာပူနိုင်ငံသားများနှင့် PR များသည် စင်ကာပူသို့ ပြန်လည်ဝင်ရောက်ရန်အတွက် VTL အစီအစဉ်အား လျှောက်ထားရန် မလိုအပ်ကြောင်းနှင့် စင်ကာပူအစိုးရသည် Covid-19 ရောဂါ ပြည်ပမှ ကူးစက်လာမှုအန္တရာယ်ကို အတတ်နိုင်ဆုံး လျှော့ချရန် လိုအပ်သောကြောင့် သတိကြီးစွာ ဖြင့်သာ နယ်စပ်များကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း ပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးက ပြောကြားခဲ့ ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-စင်ကာပူမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

တရုတ်နိုင်ငံသတင်း ဆောင်းဉီးကောက်ပဲသီးနှံများအတွက် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်မှကာကွယ်မှုများ ကြိုတင် စီစဉ် ထားရေး

၄။ တရုတ်နိုင်ငံ ဒေသအသီးသီး၌ မကြာမီကာလအတွင်း အလျှံအပယ်ထွက်ရှိလာတော့မည် ဆောင်းဉီးကောက်ပဲသီးနှံများအတွက် စိတ်ချရစေရန် သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးနှင့် တုံ့ပြန်ရေးဆိုင်ရာစီမံဆောင်ရွက်မှုများကို စီစဉ်ထားကြရန် တရုတ်လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် ကျေး လက်ဝန်ကြီးဌာနက ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လလယ်တွင် အလေးအနက် ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိအချိန်တွင် ဆောင်းဉီးကောက်ပဲသီးနှံစိုက်ဧကမှာ တိုးပွားလာနေပြီး သီးနှံများ ကောင်းစွာ ကြီးထွားလာနေပြီး ရိတ်သိမ်းရာသီတွင် အကြီးမားဆုံးကြုံတွေ့နေရသည့် ခြိမ်းခြောက်မှုမှာ မိုးလေဝသဆိုင်ရာ ဘေးအန္တရာယ်များဖြစ်ကြောင်း၊တရုတ်နိုင်ငံတွင် ဩဂုတ်လနှင့် စက်တင်ဘာလ များအတွင်း အလွန်ဆိုးရွားသည့်မိုးလေဝသအခြေအနေများနှင့် မကြာခဏကြုံတွေ့ရဖွယ်ရှိကာ ဒေသအလိုက် မိုးမုန်တိုင်းများကျရောက်ခြင်း၊ ရေကြီးခြင်း၊ မိုးခေါင်ခြင်းတို့ကိုလည်း ကြုံတွေ့ရနိုင် ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံ အရှေ့မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် ရေခဲမှုများ စောစီးစွာ ကြုံတွေ့ရနိုင်သဖြင့် ကြိုတင် ကာကွယ်ရေးဆောင်ရွက်ထားသင့်ကာ မြစ်ဝါမြစ်၊ Huaihe မြစ်နှင့် Haihe မြစ်ဝှမ်းဒေသ များတွင် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် ကြုံတွေ့ရပြီးနောက် ထုတ်လုပ်မှု ပြန်လည်ပြုလုပ်နိုင်ရေးအတွက် ကြိုတင် ပြင်ဆင်ထားသင့်ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းဒေသများတွင် ဆောင်းဉီးရာသီ၌ မိုးခေါင်ခြင်းနှင့် တိုင်ဖွန်းမုန်တိုင်းများဖြင့် ကြုံတွေ့ရနိုင်ကြောင်း၊ အနောက်မြောက်ပိုင်းဒေသ များတွင် မိုးရွာသွန်းမှုများ ဖြစ်လာနိုင်သည့်အတွက် သီးနှံဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားမှု ပြန်လည်ရရှိစေရန် ထိုမိုးရေများကို အသုံးပြုသင့်သည်ဟု အကြံပြုထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-နန်နင်းမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ သတင်း ပြောင်းတင်သွင်းမှုအတွက် အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်များအား ဩဂုတ်လကုန်တွင် ထုတ်ပြန်ဖွယ်ရှိခြင်း

၅။ ပြောင်းတင်သွင်းကုန်များအပေါ် အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုမည့်အစီအစဉ်အား ယခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လကုန်ပိုင်းတွင် အစိုးရကထုတ်ပြန်နိုင်သည်ဟု ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံစိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးက ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ဩဂုတ်လလယ်တွင် အတည်ပြုပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ အစိုးရ၏ပြောင်းတင်သွင်းမှုအပေါ် အခွန် ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုမည့်ဆောင်ရွက်ချက်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်မှစတင်၍ ထုတ်လုပ်မှုစရိတ် ၄၄% မြင့် တက်ခဲ့သည့် ဝက်မွေးမြူရေးကဲ့သို့သောအသားထုတ်လုပ်မှုကွင်းဆက်အပေါ်တွင် တိုက်ရိုက်အကျိုး သက်ရောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများတွင် တိရိစ္ဆာန်အစာအတွက် ပြောင်းကုန်ကြမ်း ကိုအဓိကအသုံးပြုနေရကြောင်း၊ဖက်ဒရယ်အစိုးရ၏ ပြောင်းတင်သွင်းမှုအပေါ်တွင် အခွန်ကင်းလွတ် ခွင့်ပြုမည့်အမိန့်ထုတ်ပြန်ချက်ကို ဩဂုတ်လကုန်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးဖွယ်ရှိရာ စိုက်ပျိုးရေး ဝန်ကြီးဌာနကပူးပေါင်းကူညီဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ပါက ပြောင်းသွင်းကုန်များအပေါ် ဖက်ဒရယ်အစိုးရ ၏အခွန်သက်သာခွင့်များရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ မွေးမြူရေးကဏ္ဍတွင်ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အစာဈေး နှုန်းများကြီးမြင့်မှုကို ပြန်လည်လျှော့ကျလာစေမည်ဖြစ်ပြီး အစိုးရ၏ အခွန်သက်သာခွင့်ကြောင့် ဝက်သားထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍတွင်ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ထုတ်လုပ်မှုစရိတ် မြင့်မားနေမှုကို လျော့ကျစေပြီး ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းအားလည်း ပြန်လည်မြင့်မားလာနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ၊ ဝက်မွေးမြူရေး လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက အစိုးရ၏ဆောင်ရွက်ချက်သည် အသားထုတ်လုပ်သည့်ကဏ္ဍတွင် ကြုံ တွေ့နေရသည့် ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ထိန်းသိမ်းမှုကုန်ကျစရိတ်များအပေါ်တွင် ထိရောက်သော ကူညီ ပံ့ပိုးမှုဖြစ်သည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနအနေဖြင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများ တွင်ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိသည့် ကူးစက်ရောဂါများအား ထိန်းချုပ်နိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံ၏ ဝင်ပေါက် ထွက်ပေါက်များတွင်စောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်းများကို အလေးထားဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ဩစတြေးလျနိုင်ငံသတင်း အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်အတွက် ကမ်းလှမ်းပေးနိုင်မည့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဗီဇာအသစ်

၆။ ကိုဗစ်ကူးစက်ရောဂါကြောင့် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး၊ ငါးလုပ်ငန်းနှင့် သစ်တောကဏ္ဍတို့ တွင်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် လုပ်သားပြတ်လပ်မှုများကို ဖြည့်စွက်ရန် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဗီဇာအစီအစဉ် သစ်တစ်ရပ်ကို စတင်တော့မည်ဖြစ်ပြီး ယင်းအစီအစဉ်သည်ပစိဖိတ်နှင့်အရှေ့တောင်အာရှရှိ လုပ် သားများအတွက် ဆွဲဆောင်ရန်ရည်ရွယ်၍ ကန့်သတ်မှုမပြုလုပ်ဘဲ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်နှင့် ပြန် လည်နေရာချထားရေးတို့ကိုဉီးတည်သည့်လမ်းကြောင်းများပါဝင်သော်လည်း ယခုအခြေအနေတွင် မည်သည့်နိုင်ငံများ ပါဝင်မည်ကိုရှင်းလင်းစွာမသိရသေးကြောင်း၊ ယင်းအစီအစဉ်ကို လာမည့်ရိတ် သိမ်းရာသီမတိုင်မီ စက်တင်ဘာ(၂၁)ရက်တွင်စတင်မည်ဖြစ်ပြီး အစိုးရက အောင်မြင်သည်ဟု မှတ် ယူထားသည့် လက်ရှိရာသီလုပ်သားအစီအစဉ်နှင့် ပစိဖိတ်လုပ်သားအစီအစဉ်တို့၏ ထပ်တိုးအစီ အစဉ်ဖြစ်ကြောင်း၊ လက်ရှိ Covid -19 ဆိုင်ရာနယ်စပ်ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် Working Holiday Visa ကိုင်ဆောင်မှုအ‌ရေအတွက် များစွာလျော့ကျခဲ့ရပြီး လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် လုပ်သားပေါင်း (၃၀၀၀၀) ခန့် ပြတ်လပ်မှုများ ကြုံတွေ့ရလျှက်ရှိသကဲ့သို့ အသားထုတ်သည့်ကဏ္ဍတွင်လည်း လုပ် သားပြတ်လပ်မှုကြောင့် လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုလျော့နည်းနေကြောင်း၊ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး ဗီဇာအစီ အစဉ်ကြောင့် ဩစတြေးလျတွင် ပစိဖိတ်နှင့်တီမောလုပ်သားစုစုပေါင်း(၂၄၀၀၀)ကျော်အထိ နှစ်ဆ တိုးလာနိုင်သည်ဟုအစိုးရကခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ ဖက်ဒရယ်အစိုးရသည် နိုင်ငံတကာဝင်ရောက်မှု များကို တင်းကျပ်သောကန့်သတ်ချက်များနှင့်အတူ လုပ်သားလိုအပ်ချက်များ ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ရန် ပြည်နယ်၊နယ်မြေများနှင့် ပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်လျှက်ရှိကြောင်း၊ဩစတြေးလျအစိုးရသည် နယူးဇီလန် နိုင်ငံကဲ့သို့ Travel Bubble အစီအစဉ်ကို Tonga ၊ Samoa နှင့် Vanuatu နိုင်ငံတို့နှင့် ချဲ့ထွင်ထားပြီး လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်သားပြတ်လပ်မှုကို ကူညီနိုင်ရန် နှစ်ပတ် Quarantine မလိုအပ်ဘဲ လာ ရောက်နိုင်သည့် ရာသီလုပ်သားများကို ခွင့်ပြုထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ကင်ဘာရာမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏ စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးသတင်းများ

ထိုင်းနိုင်ငံသီးနှံဈေးကွက်အခြေအနေ
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ ဇွန်လအထိ ပြည်ပမှ ပြောင်းတန်ချိန် စုစုပေါင်း (၁.၅၉)သန်း၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၃၅၀.၇၂၆)သန်းတင်သွင်းခဲ့ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံစာရင်းများအရ ယခုနှစ်တွင် ပြောင်း(၁)တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၂၂၀)ခန့်ရရှိခဲ့ရာ ယခင်နှစ်ကထက် ပြောင်း (၁)တန်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၄၅)ခန့် ဈေးနှုန်းပိုမိုရရှိခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံသည် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြောင်းတန်ချိန် (၁.၅၅)သန်း ၊ တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၃၄၂.၀၅၉)သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ရာ ဈေးကွက် ဝေစု၏(၉၇.၅၃%)ကိုရရှိခဲ့ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ပြောင်းအများဆုံး တင်ပို့သည့် ထိပ်တန်းနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ရာသီဥတုအခြေအနေ၊ ပြောင်းစိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု၊ အစားအစာလိုအပ်ချက်၊ တိရစ္ဆာန်အစား အစာထုတ်လုပ်မှုလိုအပ်ချက် မြင့်မားနေမှုတို့ကြောင့် ၂၀၂၂ ခုနှစ် အတွက်လည်း ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် ပြည်ပမှ ပြောင်းတင်သွင်းရန်လိုအပ်ချက် ဆက်လက် တည်ရှိ နေမည်ဟု ခန့်မှန်းရရှိကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ AFTA အရ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အထိ နှစ်စဉ် ဖေဖော်ဝါရီလမှ ဩဂုတ်လကုန်ထိ Form (D) ပူးတွဲ တင်ပြလျှက်အခွန်(၀%)ဖြင့် ပြောင်း တင်ပို့နိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ထိုင်းနိုင်ငံသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ဇန်နဝါရီလမှဇွန်လအထိ ပြည်ပမှ ကြက်သွန်နီ တန်ချိန် စုစုပေါင်း (၂၀၈၈၄)တန်အား တင်သွင်းခဲ့ပြီး တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၈.၂၇၅)သန်း ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၂၁နှစ်တွင် အများဆုံးတင်ပို့သောနိုင်ငံမှာ ဩစတြေးလျနိုင်ငံဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ သည် ဒုတိယအများဆုံး တင်သွင်းသည့်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ကြက်သွန်နီတန်ချိန်(၈၂၁၀)၊ တန်ဖိုး အမေရိ ကန်ဒေါ်လာ(၁.၈၂၆)သန်း ၊ ဈေးကွက်ဝေစု(၂၂.၀၇%) ရရှိနေကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် နှစ် အလိုက် ကြက်သွန်နီတင်သွင်းမှု အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၂၀-၃၀)ခန့် အထိပျမ်းမျှရှိနေသဖြင့် ဈေးကွက် ဝယ်လိုအား အပြည့်အဝရှိနေကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံသို့ AFTA အရ နှစ်စဉ် ဩဂုတ်လကုန်မှ အောက်တို ဘာလကုန်ထိ Form (D) ပူးတွဲတင်ပြလျှက် အခွန်(၀%)ဖြင့် ကြက်သွန်နီတင်ပို့နိုင်ကြောင်း သိရှိ ရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ဘန်ကောက်မြို့၊စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း) (၁၁.၈.၂၀၂၁ ရက်နေ့ သတင်း)

အီးယူ၏ သီးနှံဈေးကွက်အလားအလာ
EU Agricultural Outlook 2018-2030 အရ အီးယူ၏ ဆန် စားသုံးမှုသည် အနည်းငယ် မြင့် တက်လာနိုင်ကြောင်း၊ ၂၀၃၀ ခုနှစ်အထိ တစ်နှစ်လျှင် ဆန်စားသုံးမှု(၀.၄%) တိုးလာနိုင်ကာ စုစုပေါင်း ဆန်စားသုံးမှု တန်ချိန်(၂.၈)သန်းသို့ ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း၊ အီးယူ၏ ဆန်စိုက်ပျိုး မြေ ဧရိယာမှာ (၄၂၀၀၀၀) ဟက်တာသို့ ကျဆင်းနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ အီးယူ၏ ပြည်တွင်းလိုအပ်ချက် ကို ပြည့်မီရန်အတွက် တင်သွင်းမှုအပေါ် မှီခိုရနိုင်ကြောင်း၊ အီးယူသို့ ဆန်တင်သွင်းမှု၏ (၆၀%)ကို EBA ခံစားခွင့်ရှိသည့်နိုင်ငံ များထံမှ အဓိကတင်သွင်းနိုင်ခြင်းကြောင့် ၎င်းနိုင်ငံများမှ တင်သွင်းမှုသည် တစ် နှစ်လျှင် (၆.၈%)အထိ တိုးလာနိုင်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
အီးယူတွင် ပဲမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှု တိုးတက်လာခြင်းနှင့် အီးယူ၏ စိုက်ပျိုးရေး ကဏ္ဍ၌ ပရိုတင်းသီးနှံများအပေါ် အာရုံထားလာခြင်းတို့သည် အီးယူ၏ပဲမျိုးစုံဈေးကွက်ကို မောင်းနှင် မည့် အနေအထားဖြစ်ကြောင်း၊အီးယူ၌ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုမရှိသည့် ပဲမျိုးများအတွက် ပြည်ပ တင်သွင်းမှုအပေါ် မှီခိုရနိုင်ကြောင်း၊တိရစ္ဆာန်အစာအဖြစ် သုံးစွဲခြင်းနှင့် လူစားသုံးရာ၌ အသုံးပြုခြင်း တို့ကြောင့် အီးယူ၏ ပဲမျိုးစုံဝယ်လိုအားသည် တစ်နှစ်လျှင် (၂%)ကျော်ဖြင့် ဆက်လက်တိုးတက်မည် ဟုခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ Lentils နှင့် Chickpeas အပါအဝင် ပဲမျိုးစုံ ဝယ်လိုအားသည်လည်း သိသာစွာတိုးတက်လာနိုင်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုတိုးတက် လာသော်လည်း အီးယူသည် ပဲမျိုးစုံကို ပိုမိုတင်သွင်းရဖွယ်ရှိရာ အထူးသဖြင့် ကနေဒါနိုင်ငံမှ တင်သွင်းမှု ပိုမိုတိုးတက်လာနိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အီးယူ၏ ပြောင်း လိုအပ်ချက်ကြောင့် အီးယူတစ်ဝှမ်းရှိ ပြောင်းစိုက်ပျိုးဧရိယာကို တိုးချဲ့ သွားမည်ဖြစ်ရာ စိုက်ပျိုးဧရိယာ(၈.၈)ဟက်တာသန်းသို့ ရောက်ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် အီးယူသည် ပြောင်းတန်ချိန်(၇၃)သန်း ထွက်ရှိမည်ဟု ခန့်မှန်းကြောင်း၊၂၀၃၀ ပြည့်နှစ် တွင် အီးယူ၏ တိရစ္ဆာန် အစာအတွက် ပြောင်းထုတ်လုပ်မှုသည် သိသာစွာတိုးတက် လာဖွယ်ရှိရာ တင်သွင်းမှု အနေဖြင့် (၈%) တိုးတက်လာနိုင်ကြောင်း၊ အီးယူသို့ ပြောင်းတင်သွင်းမှု ဆက်လက် တိုးတက် နေ မည်ဖြစ်ပြီး အမေရိကဒေသနိုင်ငံများနှင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံတို့မှ ပြောင်းတင်သွင်းမှုတိုးတက်လာနိုင် သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ဥရောပနိုင်ငံများ၌ မျိုးနွယ်စု/ဒေသရိုးရာအစားအစာများ(ဥပမာ-မြေထဲပင်လယ်ဒေသ အစားအစာ)အား ရေပန်းစားလူကြိုက်များလာခြင်း၊ သတ်သတ်လွတ်စားသုံးမှု အလေ့အထများ၏ ကျန်းမာရေး ကောင်းကျိုးကို ပိုမိုသိရှိနှစ်သက်လာကြကြောင်း၊ နှမ်း ကို ၎င်းအစားအစာများတွင် ပါဝင်ပစ္စည်းအဖြစ် အသုံးပြုမှု တိုးတက်လာနိုင်ခြင်းကြောင့် နှမ်းတင်သွင်းမှုလိုအပ်ချက် မြင့်မား လာနိုင်ကြောင်း၊ Fortune Business Insight ၏ သုံးသပ်ချက်အရ အီးယူ၏နှမ်းဈေးကွက် အရွယ် အစားမှာ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၄၄၅.၉)သန်းခန့် ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ(၆၃၈)သန်းအထိ ခန့်မှန်း ထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲသစ်များက စီးပွားရေးပြန်လည်နလန်ထူမှုကို ခြိမ်းခြောက်လျှက်ရှိခြင်း
ကိုဗစ်-၁၉ ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးကွဲသစ်များ ကူးစက်ပြန့်ပွားမှုနှင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၌ ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံနိုင်မှုအခြေအနေ ကွာခြားချက်များကြောင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ပြန်လည် နလန်ထူမှုကို ကျဆင်း စေနိုင်သည့်အလားအလာများရှိကြောင်း အီတလီနိုင်ငံ၌ ကျင်းပခဲ့သည့် G20 နိုင်ငံများ၏ ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးများနှင့် ဗဟိုဘဏ်ဥက္ကဋ္ဌများအကြားအစည်းအဝေးတွင် သတိပေးထားကြောင်း၊ မကြာသေးမီ ကာလများအတွင်းက ကိုဗစ်-၁၉ ကာကွယ်ဆေးများထိုးနှံနေမှုနှင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးရှိ အစိုးရများ ၏ မူဝါဒပိုင်း ပံ့ပိုးမှုများကြောင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအလားအလာ တိုးတက်လာခဲ့သော်လည်း ကပ် ရောဂါအကျပ်အတည်းသည် မပြီးဆုံးသေးကြောင်း ၎င်းအစည်းအဝေး၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် သတိပေးထားကြောင်း၊ ကူးစက်မှုနှုန်းမြင့်မားသည့် Delta ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ် မျိုးကွဲသစ်ကြောင့် အာရှနှင့် အာဖရိကဒေသများ၌ ကိုဗစ်၁၉ ကူးစက်မှုများ မြင့်တက်လျှက်ရှိပြီး ဥရောပနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့၌လည်း ရောဂါကူးစက်မှု အရေအတွက် များပြားလာသဖြင့် ကမ္ဘာတစ်ဝန်း၌ လုပ်ငန်းဆောင်တာများ ပြန်လည်စတင်ခြင်းကို အဟန့် အတားဖြစ်စေကြောင်း၊အီးယူအပါအဝင်G-20 အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် ကိုဗစ်-၁၉အကျပ်အတည်းမှ ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေး ပြန်လည်ထူထောင်ရန် အတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဘီလျံပေါင်းများစွာကို သုံးစွဲခဲ့ကြပြီးဖြစ်သော်လည်း ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံနိုင်မှုတွင် မတူညီသည့်အခြေအနေများကြောင့် စီးပွားရေး ပြန်လည်နလန်ထူလာမှုသည် G-20 အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအကြား များစွာကွဲပြားနေကြောင်း၊ ကိုဗစ်၁၉ ကပ်ရောဂါ၏ ဆန့်ကျင်ဖက် အကျိုးသက်ရောက်မှုများ အထူးသဖြင့် အမျိုးသမီးလုပ်သား၊ လူငယ်လုပ်သားနှင့် ကျွမ်းကျင်မှု နည်းသည့်လုပ်သားများအပေါ် သက်ရောက်မှုများအား ဖြေရှင်း‌ပေးနိုင်ရေးအတွက် လိုအပ်နေသည့် အချိန်ထိ ရနိုင်သမျှသော မူဝါဒပိုင်းတုံ့ပြန်မှုများ အားလုံးကို အသုံးပြု၍ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု G20 နိုင်ငံများ၏ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများက ပြောကြားခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ဘရပ်ဆဲလ်မြို့၊စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း) ၁၆.၈.၂၀၂၁ ရက်နေ့သတင်း
ပို့ကုန်သွင်းကုန်အပေါ် ကန့်သတ်တားမြစ်မှုဆိုင်ရာစည်းကမ်းချက်အသစ်များအား အိန္ဒိယအစိုးရ က ပြင်ဆင်ထည့်သွင်းခြင်း
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုမူဝါဒ ၂၀၁၅-၂၀၂၀ အား ချမှတ်လျက် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအထိ သက်တမ်းတိုးမြှင့် ကျင့်သုံးဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာတွင် ပို့ကုန်နှင့် သွင်းကုန် အပေါ် ကန့်သတ်ခြင်းနှင့် တားမြစ်ခြင်းတို့နှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဗဟိုအစိုးရသည် စည်းကမ်းချက် အသစ်များ ပြင်ဆင်ဖြည့်စွက်မှုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီး၊ လက်ရှိကာလတွင် အဆိုပါ နိုင်ငံခြား ကုန်သွယ်မှု မူဝါဒ၏ စာပိုဒ်အမှတ် ၂-၀၇ ၌ စည်းကမ်းချက် ၉ ခုဖြစ်သည့် ပြည်သူများ၏ အကျင့်စာရိတ္တ ကာကွယ်ရေး၊ လူ၊ တိရစ္ဆာန်နှင့်အပင်များ၏ ကျန်းမာရေးနှင့် ရှင်သန်မှုတို့ကို ကာကွယ်ရေး၊ ကုန်အမှတ်တံဆိပ်နှင့် မူပိုင်ခွင့်တို့အား အကာအကွယ်ပေးမှုနှင့်အတူ လှည့်ဖြား လုပ်ဆောင်သည့် အလေ့အထများမှ ကာကွယ်ရေး၊ အကျဉ်သားများ၏ လုပ်အားကို အသုံးချမှုမှ ကာကွယ်ရေး၊သမိုင်းဝင်ရှေးဟောင်း အမွေအနှစ်နှင့် အနုပညာလက်ရာများအား အကာအကွယ် ပေးရေး၊ကုန်ခမ်းလွယ်သည့် သဘာဝအရင်းအမြစ်များအား ထိန်းသိမ်းရေး၊ ဇီဝမျိုးပွားနိုင်သည့် အရာများ သို့မဟုတ် ဇီဝမျိုးပွားနည်းဖြင့် ထုတ်လုပ်ထားသည့် အရာများအား ကုန်သွယ်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရေး၊ လက်နက်ခဲယမ်းမှောင်ခိုမှုနှင့် စစ်ပွဲများ ဖော်ဆောင်မှုတို့မှ တားဆီးကာကွယ် ရေးနှင့် ရွှေ/ငွေ တို့အားကုန်သွယ်သည့် ကိစ္စရပ်များ၌ ပို့ကုန်နှင့် သွင်းကုန်အပေါ် ကန့်သတ် ခြင်းနှင့် တားမြစ်ခြင်းတို့ကို လုပ်ဆောင်နိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
အိန္ဒိယ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးနှင့် စက်မှုဝန်ကြီးဌာနက ၁၀-၈-၂၀၂၁ ရက်စွဲဖြင့် အမိန့် ကြော်ငြာစာအမှတ် ၁၇/၂၀၁၅-၂၀၂၀ ကို ထုတ်ပြန်လျက် နိုင်ငံခြားကုန်သွယ်မှုမူဝါဒ၌စည်းကမ်း ချက်အသစ် ၁၀ ခုကို ထပ်မံ ဖြည့်စွက်ခဲ့ရာ ပြည်ပကုန်သွယ်ရေးညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာန (DGFT) အနေဖြင့် အောက်ဖော်ပြပါ ကိစ္စရပ်များအတွက်ပို့ကုန်နှင့်သွင်းကုန်အပေါ်ကန့်သတ်ခြင်း နှင့် တားမြစ် ခြင်းတို့ကိုအမိန့်ကြော်ငြာစာများထုတ်ပြန်ဆောင်ရွက်နိုင်ကြောင်း သိရှိရပါသည်-
(က) စားသောက်ကုန် သို့မဟုတ် အရေးကြီးကုန်စည်များအား ပြည်ပသို့တင်ပို့ရာတွင် ပြည်တွင်း၌ ကုန်စည်ပြတ်လပ်မှုမှ သက်သာရာရရှိစေရေး သို့မဟုတ် တားဆီး ကာကွယ်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်သည့် ကိစ္စရပ်များ
(ခ) နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုတွင် ကုန်စည်များ၏ ဈေးကွက်ဝင်ရောက်မှု သို့မဟုတ် အဆင့်အတန်းနှင့် အုပ်စုခွဲခြား သတ်မှတ်ခြင်းတို့အတွက် ပို့ကုန်နှင့် သွင်းကုန် ဆိုင်ရာ စံချိန်စံညွှန်း သို့မဟုတ် လုပ်ထုံးလုပ်နည်း သတ်မှတ်ရန် လျှောက်ထား သည့် ကိစ္စရပ်များ
(ဂ) ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုကို ကန့်သတ်ရန် သို့မဟုတ် အခြားရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် လုပ် ဆောင်သည့် အစိုးရ၏ အစီအမံများ သက်ရောက်မှုရှိစေရေးအတွက် ပြည်ပမှ ရေထွက်ကုန်ပစ္စည်းအမျိုးမျိုးအား တင်သွင်းသည့် ကိစ္စရပ်များ
(ဃ) နိုင်ငံ၏ ပြင်ပရန်ပုံငွေကြေး အခြေအနေအား လုံခြုံစိတ်ချရမှုရှိစေရေးနှင့် အတိုင်း အတာတစ်ရပ်အထိ အရန်ထားရှိနိုင်ရေးတို့အတွက် သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ် များ
(င) သီးခြားကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းတစ်ရပ် ထူထောင်မှု မြှင့်တင်နိုင်ရေးနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် သွင်းကုန်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များ
(စ) သွင်းကုန်များရုတ်တရက်မြင့်တက်မှုကြောင့် ပြည်တွင်းရှိကုန်ထုတ်လုပ်သူများကို ပြင်းထန်စွာထိခိုက်စေခြင်းမှ အကာအကွယ်ပေးရန် သို့မဟုတ် ထိုသို့ ထိခိုက်မှုခံ ရသည့် ကုန်ထုတ်လုပ်သူများအား သက်သာမှုရရှိစေရန်အတွက် ဆောင်ရွက် သည့် ကိစ္စရပ်များ
(ဆ) ပြည်တွင်း ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများအတွက် မရှိမဖြစ်ထုတ်လုပ်ရန် လိုအပ်သည့် အရေအတွက်ပမာဏ ပြည့်မီစေရေး ကိစ္စရပ်များ
(ဇ) ယေဘုယျ သို့မဟုတ် ဒေသန္တရ သွင်းအားစု ပြတ်တောက်မှုဖြစ်ပေါ်သည့်အခါ ထုတ်ကုန်များ၏ ဖြန့်ဖြူးမှုနှင့် သိုမှီးမှုတို့အတွက် အရေးပါသည့် ကိစ္စရပ်များ
(ဈ) စစ်ပွဲကာလ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးတွင် အခြား အရေးပေါ် အခြေ အနေရှိသည့်အခါ နိုင်ငံ၏ လုံခြုံရေးအကျိုးငှာ အကာအကွယ်ပေးရေးကိစ္စရပ်များ
(ည) နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးထိန်းသိမ်းမှုအတွက် ကုလသမဂ္ဂပဋိညာဉ် စာတမ်းအရ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည့် ကိစ္စရပ်များ
(ရင်းမြစ်-အိန္ဒိယနိုင်ငံစီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

ဩစတြေးလျနိုင်ငံ၊ တရုတ်နိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံတို့၏ ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးသတင်းများ

ဩစတြေးလျနိုင်ငံသတင်း
စကော့တလန် အစားအသောက်ကဏ္ဍက ဩစတြေးလျ ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်အပေါ် ဝေဖန် ပြောကြားသည့်သတင်း
စကော့တလန် အစားအသောက်ထုတ်လုပ်သူများသည် ဩစတြေးလျကုန်သွယ်ရေး သဘောတူညီချက်ဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ UK ကုန်သွယ်ရေးအတွင်းဝန်ထံသို့ သတိပေးစာ ပေးပို့ခဲ့ရာ၌ ကုမ္ပဏီ(၁၄)ခုနှင့် ကုန်သွယ်ရေးအသင်းအဖွဲ့များက ဩစတြေးလျနှင့် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းလျှက်ရှိသည့် လွတ်လပ်သောကုန်သွယ်မှုသဘောတူစာချုပ်အပေါ် စိုးရိမ်မှုများရှိနေကြောင်း၊ လယ်ယာစိုက်ပျိုးမွေးမြူ‌ရေး၊ ငါးဖမ်းခြင်းနှင့် ပြုပြင်ထုတ်လုပ်သည့် အဓိကအသင်းအဖွဲ့များက အစိုးရအဖွဲ့နှင့် လုပ်ငန်းကဏ္ဍအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုမရှိကြောင်း၊ EU မှ ထွက်ခွာလာခြင်းကြောင့် ကုမ္ပဏီများသည် ခရစ်စမတ်ကာလတွင် ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီမှုကို ထိခိုက်စေပြီး ကုန်ကျစရိတ်ကြီးမားသည့် အကျိုးဆက်များကို ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရသည်ဖြစ်ရာ ဩစတြေးလျနှင့်အခြား လယ်ယာထွက်ကုန်အဓိကတင်ပို့သူများနှင့် သဘောတူညီမှုအသစ်များကို အလျင်စလိုပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ကုန်ကျစရိတ်ကြီးမားသည့် အကျိုးဆက်များကို ထပ်မံရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နိုင်သည်ဟု ဖော်ပြထားကြောင်း၊ UK ကုန်သွယ်ရေးအတွင်းဝန်က ဗြိတိသျှလယ်သမားများအနေဖြင့် ကြောက်ရွံ့နေရန် မလိုပဲ ဩစတြေးလျနှင့်ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူစာချုပ်မှ အမြတ်အစွန်းများစွာ ရရှိနိုင်မည်ဟု အခိုင်အမာပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်အသစ်များသည် အီးယူ ပြင်ပသို့ တင်ပို့ရောင်းချနိုင်မည့် အခွင့်အလမ်းများရရှိနိုင်ရန် လမ်းဖွင့်ပေးထားကြောင်း၊ စကော့တလန်နိုင်ငံ အမျိုးသားလယ်သမားများသမဂ္ဂ/ပင်လယ်စာအသင်း/အစားအသောက်အဖွဲ့တို့ ပါဝင်လက်မှတ်ရေး ထိုးထားသည့်စာ၌ အီးယူပြင်ပနိုင်ငံများနှင့်အခွင့်အလမ်းသစ်များဖန်တီးရန် UK အစိုးရ၏ လျင်မြန်စွာ ဆောင်ရွက်လိုသည့်ဆန္ဒကိုအသိအမှတ်ပြုကြောင်း၊ ဩစတြေးလျနှင့် သဘောတူစာချုပ်မှာ အစားအသောက်ထောက်ပံ့မှု ကွင်းဆက်တစ်ခုလုံးအတွက် စွန့်စားမှု များစွာရှိကြောင်း၊ ဆန့်ကျင် ဖက်ကိုပြသသည့် တရားဝင်သက်ရောက်မှုအကဲဖြတ်ချက်မရှိခြင်းက အလွန်အဓိကကျသည့် အစားအသောက်ကဏ္ဍအပေါ် သက်ရောက်မှုကို အလွန်အမင်းစိုးရိမ်ကြောင်း၊ အစားအသောက် ထုတ်လုပ်သူများအတွက် အခွင့်အလမ်းသစ်များရရှိမည်ဆိုပါက ၎င်းရည်မှန်းချက်ကြီးမားသည့် ကုန်သွယ်မှု မူဝါဒကိုကြိုဆိုကြောင်း၊ အီးယူဈေးကွက်မှာ UKအတွက် အရေးကြီးဆုံးသော ပို့ကုန်ဈေးကွက်အဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေပြီး အစားအသောက် ပို့ကုန် စုစုပေါင်း၏ သုံးပုံနှစ်ပုံကို တင်ပို့ဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ စကော့တလန် အစားအသောက်အသင်းက အစားအသောက်နှင့်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ရေးကဏ္ဍ၌ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကုန်သွယ်မှုပြုလုပ်ရန် စိတ်အားထက်သန်မှုရှိကြောင်း၊ ဩစတြေးလျနှင့် ကုန်သွယ်မှု သဘောတူစာချုပ်ကို သေချာစွာ မစိစစ်သည့်အပြင် သက်ဆိုင်ရာကဏ္ဍ၊ အခြားကျွမ်းကျင်သူ ပညာရှင်များနှင့်ပါ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများမရှိဘဲ အလျင်အမြန် ချုပ်ဆိုမည်ဆိုပါက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် အသိုင်းအဝန်းများ၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် UK ၏ နိုင်ငံတကာဂုဏ်သိက္ခာတို့ကိုပါ ထိခိုက်စေနိုင်သည်ဟု‌ ပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ အစိုးရအနေဖြင့် လက်မှတ်ရေးထိုးသည့် မည်သည့်သဘောတူ စာချုပ်မဆို စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းအတွက် အကာအကွယ်ပေးမှုများ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး UK လယ်သမားများကို ပျက်ဆီးစေခြင်း(သို့) မိမိတို့မြင့်မားသော စံချိန်စံညွှန်းများကို အလျှော့ပေးခြင်းတို့ ပြုလုပ်မည်မဟုတ်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-ကင်ဘာရာမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

အိန္ဒိယနိုင်ငံသတင်း
အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ရွေ့လျားCNG အရောင်းဝန်ဆောင်မှုအား စတင်အသုံးပြုသည့်သတင်း
၂။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဥတာပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ် Jhansi ခရိုင်၌ ပိုက်လိုင်းဖြင့် သဘာဝဓါတ်ငွေ့ ဖြန့်ဖြူးမှု၊ ဒေလီမြို့တော်နှင့် မဟာရဋ္ဌပြည်နယ် Raigad ခရိုင်တွင် ရွေ့လျားစနစ်ဖြင့် လောင်စာ ဖြည့်တင်း ဝန်ဆောင်မှု (Mobile Refueling Units- MRUs)တို့အား စတင်ဆောင်ရွက်သည့် အခမ်းအနားကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ ဒုတိယပတ်တွင်ကျင်းပခဲ့ရာ အိန္ဒိယ ရေနံနှင့်သဘာဝ ဓါတ်ငွေ့ ဝန်ကြီး က Video Conferencing ဖြင့် တက်ရောက်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ပြီး အိန္ဒိယအစိုးရသည် ကုလသမဂ္ဂ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာညီလာခံ၌ထားရှိသည့် ကတိကဝတ်များအား ဖော်ဆောင်မှုနှင့်အတူ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ပင်မစွမ်းအင်ကဏ္ဍ၌ သဘာဝဓါတ်ငွေ့အသုံးပြုမှု ၁၅% အထိပါဝင်လျှက် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုလျှော့ချရေး အထောက်အကူဖြစ်စေရန် ကြိုးပမ်းလုပ်ဆောင်လျှက် ရှိကြောင်း၊ သဘာဝဓါတ်ငွေ့တိုးမြှင့်အသုံးပြုခြင်းက ရုပ်ကြွင်းလောင်စာဆီများ အပေါ်အမှီပြုနေရမှုကို လျော့ကျစေမည်ဖြစ်ပြီး သွင်းကုန်ကဏ္ဍ၌ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးသက်သာစေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခင်က CNG ဓါတ်ငွေ့အရောင်းဆိုင်နှင့် ပိုက်လိုင်းဓါတ်ငွေ့ဖြန့်ဖြူးမှုတို့သည် မြို့ကြီးများ၌သာရှိခဲ့ရာမှ ယခုအခါ မြို့နယ်များသို့ပါ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ လာမည့် (၇)နှစ်၊ (၈) နှစ် အတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝန်း၌ CNG ဓါတ်ငွေ့ဆိုင်ပေါင်း (၁၀၀)နှင့် PNG ပိုက်လိုင်းဖြင့် ချိတ်ဆက်သုံးစွဲမှုပေါင်း (၅၀)သန်း အထိ ရောက်ရှိရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ MRUs စနစ်သည် စရိတ်သက်သာသည့် အားသာချက် ရှိသကဲ့သို့ ပိုက်လိုင်းကွန်ယက်လွှမ်းခြုံနိုင်မှုမရှိသည့်ဒေသများနှင့် သမာရိုးကျ CNG ဓါတ်ငွေ့ဆိုင်များ တည်ဆောက်ရန်ခက်ခဲသည့်နေရာများ၌ သဘာဝဓါတ်ငွေ့ လွယ်လင့်တကူရရှိစေရန် အထောက်အကူပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ Gas ကုမ္ပဏီ (၂)ခုက ဒေလီမြို့တော်နှင့် မွန်ဘိုင်းမြို့တို့တွင် MRUs စနစ်ဖြင့် ‌ရွေ့လျား CNG အရောင်းဝန်ဆောင်မှု ပေးအပ်မည်ဖြစ်ပြီး MRUs ယူနစ်တစ်ခုလျှင် MRUs ဓါတ်ငွေ့(၁၅၀၀)ကီလိုဂရမ်အထိ သယ်ဆောင်နိုင်ပြီး မော်တော်ယာဉ်တစ်စီးလျှင် ပျမ်းမျှ ၁၀ ကီလို ဂရမ်နှုန်းဖြင့် ယာဉ်အစီးရေ (၁၀၀) မှ (၁၅၀)ခန့် အထိ လောင်စာဖြည့်တင်းပေးနိုင်မည်ဖြစ်ရာ ၎င်းမြို့ တို့သည် မော်တော်ယာဉ်များအတွက် CNG ဓါတ်ငွေ့ကို ရေွ့လျားစနစ်ဖြင့် အရောင်းဝန်ဆောင်မှု ပေးသည့် ပထမဉီးဆုံးသော မြို့များ ဖြစ်လာကြကြောင်း၊ ယခုကဲ့သို့ ရွေ့လျားဝန်ဆောင်မှုယူနစ်များဖြင့် ရောင်းချပေးခြင်းက CNG ဓါတ်ငွေ့ အသုံးပြုသူများအတွက် အခြေစိုက်အရောင်းဆိုင်များ၌ အချိန်ကြာမြင့်စွာ တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းရမှုကို သက်သာမှုရရှိစေမည်ဖြစ်သကဲ့သို့ သဘာဝဓါတ်ငွေ့ လောင်စာစွမ်းအင်သုံး မော်တော်ယာဉ်အား နေရာဒေသပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုနိုင်မှုကို မြှင့်တင်နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
ဘာရိန်းနိုင်ငံသို့ အိန္ဒိယသရက်သီးများတင်ပို့မှု စတင်ခြင်း
၃။ အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရသည် သစ်သီးဝလံကဏ္ဍမှ ပို့ကုန်များတိုးတက်ရေးကို တွန်းအားပေး ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းဒေသများ၌စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသော သရက်သီးအမျိုးအစား ၁၆ ခု ကို ဘာရိန်းနိုင်ငံသို့ တင်ပို့မှုစတင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း လယ်ယာပို့ကုန်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့ (APEDA) သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရှိရပြီး အာဏာပိုင်အဖွဲ့က ၎င်းတို့အနေဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း သမားရိုးကျမဟုတ်သောဒေသများနှင့် ပြည်နယ်များမှ ထွက်ရှိသော သရက်သီးများအား ပြည်ပတင်ပို့မှု မြှင့်တင်ရန်အတွက် အင်တာနက်ကွန်ယက်မှ ရောင်းသူနှင့်ဝယ်သူ တွေ့ဆုံပွဲများနှင့် သစ်သီးဝလံပြပွဲများ အပါအဝင် အစီအမံများကို အစပြုဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း၊ မကြာသေးမီက ဂျာမဏီနိုင်ငံ ဘာလင်မြို့၌ သရက်သီးပွဲတော်ကို ကျင်းပခဲ့ကြောင်း၊ အလားတူ ကိုရီးယားနိုင်ငံရှိ အိန္ဒိယကုန်သည် လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (ICCK)၊ အိန္ဒိယသံရုံးတို့နှင့်ပူးပေါင်း၍ သရက်သီး ပို့ကုန်မြှင့်တင်ရေးဆိုင်ရာ ရောင်းသူ/ဝယ်သူ ချိတ်ဆက်တွေ့ဆုံပွဲ (Virtual Buyer Seller Meet) ကိုလည်း ကျင်းပနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မေလဆန်းပိုင်း၌ အိန္ဒိယ တောင်သူလယ်သမား သမဝါယမလီမိတက် တစ်ခု ဖြစ်သော IFFCO Kisan SEZ သည် အန္တရာ ပရာဒေ့ရှ်ပြည်နယ်မှ ထွက်ရှိသော ပထဝီဒေသဆိုင်ရာ အညွှန်း(GI) အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ရ Banganapalli အမျိုးအစား အပါအဝင် သရက်သီး ၂.၅ တန် ကို တောင်ကိုရီးယားသို့ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းသည် ယခုနှစ် သီးနှံရာသီအတွင်း သရက်သီး ၆၆ တန်ကို တင်ပို့ရန် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရှိ Meejaim လုပ်ငန်းစုနှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားကြောင်း၊ ယခု အနောက်ဘင်ဂယ်ပြည်နယ်မှထွက်ရှိသည့် GI အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ရ Khirsapati နှင့် Lakshmanbhog နှင့် ဘီဟာပြည်နယ်မှ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သော GI လက်မှတ်ရ Zardalu တို့အပါအဝင် သရက်သီး ၁၆ မျိုးကို ကောလ်ကတ္တားမြို့အခြေစိုက် DM Enterprises မှ ဘာရိန်း နိုင်ငံရှိ Al Jazeera Group ထံသို့ စတင်တိုးချဲ့ တင်ပို့နိုင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ပြည်နယ် အများအပြားတွင် သရက်သီးစိုက်ပျိုးထွက်ရှိပြီး ဥတာပရာဒေ့ရှ်၊ ဘီဟာ၊ အန္တရာ ပရာဒေ့ရှ်၊ တဲလန် ဂါနာနှင့် ကာနာတကာ ပြည်နယ်များသည် အဓိကထုတ်လုပ်တင်ပို့သည့် ဒေသများဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ သရက်သီးထုတ်ကုန်များအား APEDA ၌ မှတ်ပုံတင်ထားသည့် ထုပ်ပိုးပြုပြင်ရေး အလုပ်ရုံများ၌ သန့်စင်ပြုပြင်ပြီးမှ လတ်ဆတ်သရက်သီး၊ သရက်သီးဖျော်ရည်နှင့် သရက်သီး အခြောက်ဟူ၍ ပုံစံ ၃မျိုးဖြင့် ပြည်ပသို့တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဥရောပသမဂ္ဂ၊ အမေရိကန်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား နှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနိုင်ငံများသည် အိန္ဒိယ၏ သရက်သီး အဓိကတင်ပို့ သော ဈေးကွက်များဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
(ရင်းမြစ်-နယူးဒေလီမြို့၊စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

တရုတ်နိုင်ငံသတင်း
နယ်စပ်ဂိတ်များပိတ်ထားမှုကြောင့် အဓိက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ချိတ်ဆက်မှုများ လျော့ကျလျှက် ရှိသည့်သတင်း
၄။ Covid-19 ကပ်ရောဂါကြောင့် ဟောင်ကောင်ဒေသနှင့် တရုတ်ပြည်မကြီးအကြား နယ်စပ်ဂိတ်များ ပိတ်ထားရာ တရုတ်ပြည်မကြီး၌ ကုန်ပစ္စည်းများ အစားထိုးသုံးစွဲမှုကြောင့် ဟောင်ကောင်ဒေသမှ ကုန်ပစ္စည်းများဝယ်ယူလျှက်ရှိသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းမိတ်ဖက်များ လျော့ကျလျှက်ရှိသည့် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသဖြင့် ဟောင်ကောင်နှင့် တရုတ်ပြည်မကြီးအကြား နယ်စပ်ဂိတ်များ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် အရေးကြီးသည်မှာ ဟောင်ကောင်ဒေသ၏ တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းချိတ်ဆက်နိုင်သည့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိသော အားသာချက်ကို ဆုံးရှုံးနိုင်ချေရှိသောကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဟောင်ကောင်ဒေသအနေဖြင့် တရုတ်ပြည်မကြီးနှင့် လျင်မြန်စွာ ပြန်လည်ချိတ် ဆက်နိုင်ခြင်းမရှိလျှင် ကုန်ပစ္စည်းယာယီအစားထိုးသုံးစွဲမှုမှ အမြဲတမ်းအစားထိုးသုံးစွဲမှု ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ကြောင်း၊ ဟောင်ကောင်ဒေသသည် တရုတ်ပြည်မကြီးရှိ မြို့ကြီးများနှင့် အလှမ်းကွာဝေးသောကြောင့် ဟောင်ကောင်၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန်အတွက် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ခရီးသွားလာမှုမှာ အဓိကဉီးစားပေးအချက်ဖြစ်ရာ နယ်စပ်ဂိတ်များ ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန်နှင့် နိုင်ငံတကာ ခရီးသွားလာမှုများ ပြန်လည်ဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် Covid-19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံရန် ဟောင်ကောင်ဒေသခံများအား တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့ကြောင်း၊ ဟောင်ကောင်ဒေသခံများအနေဖြင့် နိုင်ငံရေးထက် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် ပိုမိုအလေးထားဆောင်ရွက်သင့်ပြီး လုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်‌ရေး မြှင့်တင်ဆောင်ရွက်ရန်နှင့် ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များလည်းလိုအပ်ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံ၏ Dual Circulation နည်းဗျူဟာမှာ ပြည်တွင်း၌ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရန်သာမက တရုတ်ပြည်မကြီးမှ ကုမ္ပဏီများ ပြည်ပနိုင်ငံများ၌ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်သောကြောင့် ဟောင်ကောင်ဒေသသည် တရုတ်ပြည်မကြီးမှ ကုမ္ပဏီများကို ပံ့ပိုးကူညီရန် အချက်အခြာကျသည့်ဒေသဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်- နန်နင်းမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

စင်ကာပူနိုင်ငံသတင်း
စင်ကာပူငွေကြေးအာဏာပိုင်ကဘဏ်များ၏ အမေရိကန်ဒေါ်လာငေွသားလိုအပ်ချက်အပေါ် ဖြည့်ဆည်းပေးသည့် အစီအစဉ်ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ဒီဇင်ဘာလထိ အချိန်ကာလ တိုးမြှင့်သည့်သတင်း
၅။ စင်ကာပူဗဟိုဘဏ်သည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊မတ်လတွင် စတင်ခဲ့သော MAS USD Facility အစီအစဉ်မှတစ်ဆင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ငွေသားလိုအပ်ချက်အပေါ် ဖြည့်ဆည်းပေးလျှက်ရှိပြီး ယင်း အစီအစဉ်ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလထိ အချိန်ကာလတိုးမြှင့်ဆောင်ရွက်ပေးသွားမည်ဟု ဇွန်လ (၁၇)ရက်နေ့တွင် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ကြောင်း၊ ဘဏ်များအနေဖြင့် စင်ကာပူနှင့်ဒေသတွင်းရှိ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသို့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ထပ်ဆင့်ထုတ်ချေးနိုင်ရေးအတွက် ကူညီပေးသည့် အစီအစဉ်ဖြစ်ပြီး ထိုသို့‌ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် လက်ရှိအချိန်အထိ ဘဏ်များသို့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၂၅) ဘီလီယံ ဖြည့်ဆည်းပေးခဲ့ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ စင်ကာပူနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာငွေကြေးဗဟိုဌာနတစ်ခု ဖြစ်သည့်အတွက် အာရှ‌ဒေသအတွင်း နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် အမေရိကန်ဒေါ်လာ လိုအပ်ချက်အပေါ် ထောက်ပံ့‌ပေးရာတွင် အဓိကအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ဘဏ်စနစ်အတွင်း စင်ကာပူ‌ဒေါ်လာနှင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာတို့၏ ငွေဖြစ်လွယ်မှုရှိစေရေးအတွက်‌ ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိသည်ဟု စင်ကာပူ ဗဟိုဘဏ်က ပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
(ရင်းမြစ်-

ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများ၏စီးပွားရေးနှင့်ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာသတင်းများ

ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံသတင်း

ပို့ကုန်တိုးမြှင့်တင်ပို့နိုင်မှုနှင့် စားသုံးသူသုံးစွဲမှု မြင့်တက်လာခြင်းတို့ကြောင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးသည် ပုံမှန်တိုးတက်မှုလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသည့်သတင်း

၁။      ကိုရီးယားသမ္မတနိုင်ငံ၊ ကုန်သွယ်ရေး၊ စက်မှုနှင့်စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာနနှင့် အကောက်ခွန် ဝန်ဆောင်မှုဌာန (The Korea Customs Service)တို့မှ မေလဆန်းတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သော ကုန်သွယ်မှုစာရင်းအရ  ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလတွင် ပို့ကုန်တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၅၀.၇) ဘီလီယံ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ရာ ယခင်နှစ် ကာလတူထက် (၄၅.၆%) တိုးတက်ခဲ့သည့်အတွက် (၇)လ ဆက်တိုက်မြောက် ပို့ကုန်ဆက်လက်တိုးတက်ဆဲဖြစ်သဖြင့် ဒေါ်လာ(၅၀)ဘီလီယံ အထက် ဆက်တိုက်တင်ပို့နိုင်ခဲ့သည့် တတိယမြောက်လလည်းဖြစ်သကဲ့သို့ ပို့ကုန်(၄၀%)ကျော် တိုးတက်ခဲ့သည့် ဒုတိယမြောက်လလည်းဖြစ်ကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ်‌၊ မေလအတွင်း၌ အဓိကအားဖြင့်  Semiconductor များ၊ မော်တော်ယာဉ်နှင့် ရေနံဓါတုထွက်ကုန်ပစ္စည်းများ တိုးတက်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပြီး လက်လီရောင်းချမှုအနေဖြင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မတ်လနှင့် ဧပြီလများတွင် (၂.၃%) ဆက်တိုက် မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း၊ လက်ရှိတိုးတက်လာမှုအခြေအနေအရ  ၂၀၂၁ ခုနှစ်၏ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှုန်းကို (၄%)ထိ တိုးမြှင့်လျာထားလိုက်ကြောင်း တောင်ကိုရီးယားဗဟိုဘဏ်က ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလ(၂၇)ရက်နေ့တွင် ထုတ်ပြန်ကြေငြာခဲ့ကြောင်း၊ နိုင်ငံ၏ပို့ကုန် (၂၀%)ကို နေရာယူထားသည့် Semiconductor သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလအတွင်း ယခင်နှစ် ကာလတူထက် (၂၄.၅%) တိုးတက်တင်ပို့နိုင်ခဲ့သဖြင့် (၁၁)လမြောက် ဆက်တိုက် တိုးတက်ဆဲဖြစ်သည်ကိုတွေ့ရှိရကြောင်း၊ မော်တော်ယာဉ်နှင့်ရေနံဓါတုထွက်ကုန် တင်ပို့နိုင်မှု အနေဖြင့်(၉၃.၇%)နှင့် (၉၄.၉%)အသီးသီးတင်ပို့ခဲ့ကြောင်း၊ ပို့ကုန်တိုးတက်မှုသည် အများအားဖြင့်  ပို့ကုန်ဈေးနှုန်း တိုးတက်မှုကြောင့်ဖြစ်ရာ ယခုတိုးတက်မှုသည် ပို့ကုန်ဈေးနှုန်းနှင့်ပမာဏနှစ်ခုစလုံး တိုးတက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးပြန်လည်ထူထောင်ရေးတွင် ပုဂ္ဂလိကသုံးစွဲနိုင်မှုမှာ အဓိကကျသည်နှင့်အညီ Covid-19 ကာကွယ်ဆေးထိုးမှုများအရှိန်မြှင့်လာပြီး နောက် စားသုံးသူများ၏ သဘောထားလည်း ပြောင်းလဲ၍ ဈေးကွက်ဝယ်လိုအား ဉီးမော့လာလျက်ရှိသည်ဟု ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များက သုံးသပ်ကြကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဆိုးလ်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း

ထိုင်းနိုင်ငံတွင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်မှု မြင့်တက်လာ

၂။       ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်မှုသည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် (၁.၇%) ကျဆင်းခဲ့ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် ပထမ(၄)လအတွင်း (၂၆.၇%) အထိမြင့်တက်ခဲ့ရာ အစိုးရအနေဖြင့် ယခုနှစ်အတွက်ကုန်သွယ်မှုသည် (၃-၆%) တိုးတက်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်မှုများ တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ထိုင်းနိုင်ငံ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးက ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ မှ ဧပြီလ အထိ တစ်ဆင့်ဖြတ်သန်းကုန်သွယ်မှုအပါအဝင်  နယ်စပ်ကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ ဘတ်ငွေ(၅၂၆)ဘီလီယံ အထိရှိခဲ့ရာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်မှုသည် ဘတ်ငွေ(၂၉၅) ဘီလီယံ ပါဝင်၍ ၎င်းမှာ နှစ်အလိုက်တွင်(၁၇%)ကျော် တိုးတက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်ဆင့်ဖြတ်သန်းကုန်သွယ်မှုမှာ ဘတ်ငွေ(၂၃၁)ဘီလီယံဖြစ်၍ ၎င်းမှာ (၄၁.၉%) တိုးတက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်ဆင့်ဖြတ်သန်းကုန်သွယ်မှုတွင် တစ်နိုင်ငံထက်ပိုသော နိုင်ငံများ ပါဝင်ကြောင်း၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်မှုတွင် မလေးရှားနိုင်ငံမှာ အကြီးမားဆုံး ကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး နှစ်နိုင်ငံအပြန်အလှန်ကုန်သွယ်မှုပမာဏမှာ စုစုပေါင်း ဘတ်ငွေ (၁၀၇)ဘီလီယံရှိခဲ့ရာ ၎င်းမှာ(၅၂.၉%)မြင့်တက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းနောက်တွင် ကုန်သွယ်မှုပမာဏအနေဖြင့် လာအိုနိုင်ငံနှင့် ဘတ်ငွေ(၇၁.၂)ဘီလီယံ၊ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဘတ်ငွေ(၆၁.၂) ဘီလီယံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံနှင့် ဘတ်ငွေ(၅၆.၉)ဘီလီယံရှိကြောင်း၊ အဓိကတင်ပို့သော ပို့ကုန်ပစ္စည်းများတွင် မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ရာဘာ၊ ကွန်ပျူတာနှင့် အစိတ်အပိုင်းများ၊ မော်တော်ကားနှင့်အစိတ်အပိုင်းများ၊ လာအိုနိုင်ငံသို့ ပြင်ဆင်ထားခြင်းမရှိသော ရွှေ၊ ဒီဇယ်၊ မြန်မာနိုင်ငံသို့ အရက်မဟုတ်သော အချိုရည်များ၊ ဒီဇယ်များ၊ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်များနှင့် ဆေးဖက်ဝင်အပင်များ၊ ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံသို့ အရက်မဟုတ်သော အချိုရည်များ၊ ခရီးသည်တင်ကားများ၊ မော်တော်ဆိုင်ကယ်များနှင့် အစိတ်အပိုင်းများဖြစ်ကြောင်း၊ တစ်ဆင့်ဖြတ်သန်းကုန်သွယ်မှုမှာ ဈေးကွက်အားလုံးတို့အတွက်တိုးတက်ခဲ့ရာ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းနှင့် ဘတ်ငွေ(၁၀၂)ဘီလီယံ၊ စင်ကာပူနှင့် (၃၆.၂)ဘီလီယံ၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနှင့် ဘတ်ငွေ(၂၂.၄)ဘီလီယံ၊ အခြားနိုင်ငံများနှင့် (၇၀)ဘီလီယံတိုးတက်ခဲ့ကြောင်း၊ အဓိကတင်ပို့သော ကုန်ပစ္စည်းများမှာ တရုတ်ပြည်တောင်ပိုင်းသို့ သစ်သီးဝလံများ၊ ရာဘာနှင့်ကွန်ပျူတာများ၊ စင်ကာပူနိုင်ငံသို့  ကွန်ပျူတာများ၊ Electronic Circuit များနှင့် Circuit Breaker များ၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသို့ Semiconductor များ၊ Transistor များ၊ ဒိုင်အုတ်များ၊ အရက်မဟုတ်သော အချိုရည်များနှင့် အလှကုန်ပစ္စည်းများဖြစ်ကြောင်း၊ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ကုန်သွယ်မှု တိုးတက်လာရခြင်းမှာ ပို့ကုန်အတားအဆီးများအား ဖယ်ရှားခြင်းနှင့် နယ်စပ်စစ်ဆေး‌ရေးဂိတ်များအား ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ရန်အတွက် အများပြည်သူများနှင့် ပုဂ္ဂလိကများပါဝင်သော ကုန်သွယ်ရေးဆိုင်ရာပူးတွဲ အကြံပေးကော်မတီမှတဆင့် ဝန်ကြီးဌာနများ၊ ဆက်စပ်ဌာနဆိုင်ရာများ၊ ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍများနှင့် နီးကပ်စွာ ပူး‌ပေါင်းဆောင်ရွက်မှုကြောင့်ဖြစ်ပြီး တရုတ်၊ ဗီယက်နမ်စသည့် အဓိကကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံများနှင့် ကုန်းတွင်းပိုင်း သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးပြဿနာများကိုလည်း ဖြေရှင်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ နယ်စပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ် (၉၇)ခု အနက်(၅၁)ခုကို Covid-19 ကြောင့်ပိတ်ထားခဲ့ရာ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးက နယ်စပ်စစ်ဆေးရေးဂိတ်များပိုမိုဖွင့်လှစ်သွားရန်ကတိပြုခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။   

(ရင်းမြစ်- ဘန်ကောက်မြို့စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စားသုံးဆီများ တရားမဝင်တင်သွင်းမှုကြောင့်် ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းအား ထိခိုက်စေကြောင်း အိန္ဒိယဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက ပြောကြား

၃။      အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်မှုနှင့်အတူ စားသုံးဆီများမှာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ တရားမဝင်ဝင်ရောက်လျှက်ရှိရာ ပြည်တွင်းကုန်ထုတ်လုပ်သူများနှင့် တောင်သူလယ်သမားများအပေါ် ထိခိုက်စေသဖြင့် အရေးယူဆောင်ရွက်မှုပြုရန် အိန္ဒိယ ဆီစက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်းက တောင်းဆိုစာ ရေးသားပေးပို့ရာတွင်  အကောက်ခွန်နှုန်းထား သုညရာခိုင်နှုန်းအထိ သက်သာခွင့်ရရှိမှုကို အခွင့်ကောင်းယူ၍  အခြားပင်ရင်းနိုင်ငံများမှ ထုတ်လုပ်သော စားအုန်းဆီနှင့်ပဲပုတ်ဆီများမှာ ပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ အိမ်နီးချင်း နီပေါနိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ဝင်ရောက်လျှက်ရှိရာ နီပေါနိုင်ငံ၌ ပဲပုတ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းမရှိသကဲ့သို့ ပဲပုတ်ဆီကို အဓိကအားဖြင့် တောင်အမေရိကဒေသမှ ရယူတင်သွင်းလျှက်ရှိပြီး ပြင်ပမှ တင်သွင်းသည့် ပဲပုတ်စေ့များအား စားသုံးဆီ ထုတ်လုပ်နိုင်စွမ်းမှာလည်း အနည်းငယ်မျှသာရှိကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ပင် စားအုန်းဆီကိုလည်း နီပေါနိုင်ငံ၌ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်ခြင်းမရှိပဲ မလေးရှားနှင့် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံတို့မှ  တင်သွင်းခြင်းဖြစ်ပြီး ပင်ရင်းနိုင်ငံစည်းမျဉ်း (ROO)ကို မထီမဲ့မြင်ပြုလျှက် အခွန်သက်သာမှုရရှိရန်အလို့ငှာ နီပေါနိုင်ငံ (သို့) ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကိုဖြတ်သန်း၍ ကုန်တင်သွင်းမှုလမ်းကြောင်း ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီးဌာနသည် ROO အလွဲသုံးစားမှုကို စစ်ဆေးရမည့်အစား တင်းကျပ်သည့် လုပ်ထုံးလုပ် နည်းများကိုသာ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း  ROO စည်းမျဉ်းအား အလွဲသုံးစားပြုလျှက် အကောက်ခွန်ကင်းလွတ်စွာဖြင့် ပဲပုတ်ဆီများတင်သွင်းမှု ဖြစ်ပေါ်နေဆဲဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုကဲ့သို့ စားသုံးဆီများပြည်တွင်းဈေးကွက်သို့ ဝင်ရောက်မှုမှာ ကနဉီးအစပိုင်းတွင် သတိပေးသည့်အဆင့်မျှသာရှိသော်လည်း ယခုအခါ အိန္ဒိယနိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းနှင့်  မြောက်ပိုင်း ဒေသများရှိ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ဆီထုတ်လုပ်သောလုပ်ငန်းများ၏ရပ်တည်ရှင်သန်မှုကို ခြိမ်းခြောက်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ကြောင်း၊ အစိုးရ၏အခွန်ဘဏ္ဍာရရှိမှုကိုလည်း ဆုံးရှုံးမှုများဖြစ်ပေါ်စေကြောင်း၊ ထို့အပြင် စားသုံးဆီများအပေါ် မြင့်မားသည့် အကောက်ခွန်နှုန်းထားများသတ်မှတ်ထားသည့် ရည်ရွယ်ချက်ကို ပျက်သုဉ်းစေသကဲ့သို့ ပြည်တွင်းဈေးကွက်ကိုလည်း ပျက်ဆီးစေလျှက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ဆန်တင်သွင်းမှုအပေါ်အခွန်လျှော့ချမှုက အိန္ဒိယကုန်သည်များကို တွန်းအားဖြစ်စေလျှက်ရှိ

၄။      ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည် ဆန်တင်သွင်းမှုအပေါ် အကောက်ခွန်နှုန်းထားများအား မကြာသေးမီက လျှော့ချပေးခဲ့ရာ အိန္ဒိယနိုင်ငံရှိဆန်တင်ပို့သည့်လုပ်ငန်းများအနေဖြင့်ရှေ့လာမည့်လမှစတင်၍  ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ဘာစမာတီမဟုတ်သောဆန်များကို ပိုမိုတိုးမြှင့်တင်ပို့ရန် ပြင်ဆင်လျှက်ရှိကြောင်း၊ ကမ္ဘာပေါ်၌ ဆန်တင်သွင်းမှု ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်သော ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံတွင် အနည်းဆုံးပမာဏ သတ်မှတ်ချက် (Minimum Access Volume)အတွင်း ဆန် တင်သွင်းမှုအတွက်  သွင်းကုန်ခွန် ၄၀% နှင့်  ၎င်းပမာဏ ပြင်ပ၌ တင်သွင်းမှုအပေါ် သွင်းကုန်ခွန် ၅၀% ကောက်ခံရန် သတ်မှတ်ထားရှိခဲ့သော်လည်း ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ သမ္မတသည် ပြည်တွင်းစားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက် အကောက်ခွန်နှုန်းထား ပြင်ဆင်သည့်အမိန့် EO 135 ကို (၁၅.၅.၂၀၂၁)ရက်နေ့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးလျှက် ဆန်တင်သွင်းမှုအပေါ် သွင်းကုန်ခွန်အား ၃၅% သို့ လျှော့ချခဲ့ပြီး (၁)နှစ်ကာလအထိခွင့်ပြုပေးခဲ့ကြောင်း ဖိလစ်ပိုင်သတင်းဖော်ပြချက်အရ သိရှိရကြောင်း၊ အိန္ဒိယကုန်သည်များသည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ဆန် တင်ပို့ရာတွင် မူလက သွင်းကုန်အခွန် ၅၀% ပေး ဆောင်ရမည့်အခြေအနေမှယခု၁၅%လျော့နည်းသက်သာသည့်အခွင့်အလမ်းကိုရရှိလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယ ဆန်တင်ပို့သူလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူက ယခုအခါအိန္ဒိယနိုင်ငံသည် အခြားသော အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် တန်းတူညီမျှသည့် အကောက်ခွန်နှုန်းထားဖြင့် တင်ပို့နိုင်သည့်အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်ရာ အိန္ဒိယကုမ္ပဏီများသည် ဇွန်လကုန်ပိုင်းမှ စတင်၍ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသို့ ဆန်တင်ပို့နိုင်ရေး စိတ်အားထက်သန်လျှက်ရှိသော်လည်း ကုန်သေတ္တာများရလွယ်မှုမှာ အဓိကအခက်အခဲအဖြစ် ကြုံတွေ့ နေရကြောင်း၊ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ နှစ်စဉ်ဆန်တင်သွင်းမှုမှာ တန်ချိန်(၂.၅)သန်းခန့်ရှိပြီး ၎င်းအနက် တန်ချိန် (၂)သန်းခန့်မှာ အရည်အသွေးကောင်းမွန်သည့် တန်းမြင့်ဆန်များဖြစ်ကြောင်း၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့မှ အရည်အသွေးမြင့်မားသည့် ရနံ့မွှေးကြိုင်သောကောက်ညှင်းအနွယ်ဝင် ဆန်များကို အဓိက ရယူ တင်သွင်းလျှက်ရှိကြောင်း အိန္ဒိယ Economic Times  သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားကြောင်း၊ အိန္ဒိယ လယ်ယာပို့ကုန်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့(APEDA)၏ စာရင်းများအရ အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ခုနှစ်၌  ပြည်ပသို့ ဆန်တန်ချိန် (၁၇.၇)သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ရာ ယခင်နှစ် တင်ပို့မှု တန်ချိန် (၉.၅) သန်း ထက် နှစ်ဆမျှ တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း၊အဆိုပါပမာဏအနက် ဘာစမာတီဆန်တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန်(၄.၄၅) သန်းဖြင့် တိုးတက်မှု(၄%)ခန့်ရရှိခဲ့ပြီး ဘာစမာတီမဟုတ်သော ဆန်များအား ယခင်နှစ်ထက် (၁၆၀%) တိုးမြင့်လျှက် တန်ချိန်(၁၃.၀၉)သန်းအထိ တင်ပို့ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တန်ဖိုးအားဖြင့် ဘာစမာတီမဟုတ် သောဆန်၌ဒေါ်လာ(၄.၈)ဘီလီယံတင်ပို့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဘာစမာတီဆန်တွင်ဒေါ်လာ ၄ ဘီလီယံ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်- နယူးဒေလီမြို့ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)

ထိုင်းနိုင်ငံသတင်း

လက်မှုပညာပစ္စည်း တင်ပို့မှုအနေဖြင့် ပြန်လည်နလန်ထူလာရန်အသင့်ဖြစ်နေသည့်သတင်း

၅။      ကမ္ဘာ့စီးပွားရေး ပြန်လည်နလန်ထူလာမှု၊ ပိတ်ဆို့တားဆီးမှုများ လျှော့ချလာခြင်းနှင့် Covid-19 ကာကွယ်ဆေးများ ကျယ်ပြန့်စွာဖြန့်ဖြူးမှုတို့ကြောင့် ထိုင်းနိုင်ငံ၏လက်မှုပညာပို့ကုန်များအား ပြည်ပ ပို့ကုန်အလားအလာအနေဖြင့် ယခုနှစ်တွင် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာနိုင်သည်ဟုမျှော်လင့်ကြောင်း၊ ထိုင်း နိုင်ငံ၏ Supports Arts and Crafts International Centre ၏ အမှုဆောင်အရာရှိက ကမ္ဘာ့စားသုံးသူ များအနေဖြင့် ပိုမို၍ ယုံကြည်မှုရှိလာကြောင်းနှင့် ၎င်းတို့၏သုံးစွဲမှုတို့မှာလည်း တိုးတက်လာခဲ့ပြီး   လူ အများအနေဖြင့်  အိမ်မှနေ၍ အလုပ်လုပ်လာကြခြင်းကြောင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သဟဇာတ ဖြစ် သည့် eco friendly products ထုတ်ကုန်များဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုင်းလက်မှုပညာပစ္စည်းများ ပြည်ပတင်ပို့မှု အနေဖြင့်  ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလနှင့်ဖေဖော်ဝါရီလများတွင်(၁၂%)နှင့် (၂၀%)တို့ဖြင့် အသီးသီးကျဆင်းခဲ့ပြီး မတ်လတွင်(၁၂.၁%)တိုးတက်ခဲ့ရာ ဘတ်ငွေ(၂၂.၁)ဘီလီယံရရှိခဲ့ကြောင်း၊ ပိတ်ဆို့တားဆီးမှုအစီအမံ များလျှော့ချခဲ့ခြင်းနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာလှုပ်ရှားမှုများပြုလုပ်ခဲ့ပြီး နောက်ကုန်သွယ်ဖက်နိုင်ငံများ၏ဝယ်လိုအားများ တက်လာခဲ့ခြင်းက မတ်လတွင် ပြည်ပပို့ကုန်တိုးတက်စေရန် အထောက်အကူဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ အများဆုံးတင်ပို့ခဲ့သည့် ထုတ်ကုန်များတွင် ရွှေ၊ ငွေတို့ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော လက်မှုပညာ ထုတ်ကုန်များ ဖြစ်ပြီး ဒုတိယအများဆုံးတင်ပို့မှု၌ လက်မှုပညာပစ္စည်းများဖြစ်ရာ တန်ဖိုးအားဖြင့် (၆.၂၆)ဘီလီယံ နှင့် တတိယအများဆုံးတင်ပို့မှု၌ကြွေထည်ပစ္စည်းများဖြစ်ပြီး တန်ဖိုးအားဖြင့်(၅၂၄)သန်းရရှိခဲ့ကြောင်း၊အကြီး မားဆုံးပို့ကုန်ဈေးကွက်မှာ အမေရိကန်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး ပို့ကုန်တန်ဖိုးအနေဖြင့် ဘတ်ငွေ(၆.၉၃)ဘီလီယံ၊ ဂျပန်နိုင်ငံသို့ (၁.၆၇)ဘီလီယံ၊ဂျာမနီနိုင်ငံသို့ (၁.၆၇)ဘီလီယံ၊ဟောင်ကောင်နိုင်ငံသို့(၁.၂၂)ဘီလီယံနှင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံသို့(၉၆၈)သန်းတို့ဖြင့် အသီးသီးတင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ပို့ကုန်တင်ပို့မှု တိုးတက်မှုအမြင့်မားဆုံး ဈေးကွက်များတွင် အီတလီ၊ ဗီယက်နမ်၊ ဩစတြေးလျ၊ ဗြိတိန်၊ ပြင်သစ်တို့ဖြစ်သော်လည်း ပထမ (၃)လ ပတ်တွင် စုစု‌ပေါင်းလက်မှုပညာပစ္စည်းတင်ပို့မှု(၈%)ကျဆင်းခဲ့သကဲ့သို့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၌ လက်မှုပညာပို့ကုန် တင်ပို့မှု (၂၄%)ကျဆင်းသွားပြီး  အဓိကတင်ပို့သည့်ဈေးကွက်နိုင်ငံများမှာ အမေရိကန်၊ ဂျာမနီ၊ ဂျပန်၊ ဟောင်ကောင်၊ တရုတ်၊ ဩစတြေးလျ၊ ဗြိတိန်၊ စင်ကာပူ၊ အိန္ဒိယနှင့် အီတလီနိုင်ငံတို့ဖြစ်ကြောင်း၊ အမှုဆောင်အရာရှိက ထိုင်းလက်မှုပညာထုတ်ကုန်များအနေဖြင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာခေတ်ရေစီးကြောင်းနှင့်အညီ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာကိစ္စရပ်များအပေါ်တွင်လည်း အာရုံစိုက်သင့်ကြောင်း၊ စားသုံးသူများ အနေ ဖြင့် သမိုင်းနှင့်ရှေးဟောင်းလက်မှုပညာပစ္စည်းများအပေါ် စိတ်ဝင်စားကြပြီး ဇာတ်ကြောင်းများပြောခြင်းက အဆိုပါထုတ်ကုန်များအတွက် ပိုမို၍ တန်ဖိုးတက်စေသည်ဟုပြောကြားခဲ့ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

တရုတ်နိုင်ငံ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံနှင့် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံများ၏ ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးသတင်းများ

တရုတ်နိုင်ငံသည် စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံရေးအတွက်  ပြောင်းဆံတင်သွင်းမှုအား နောင်လာမည့်ရာသီတွင် သုံးပုံတစ်ပုံကျော် ပိုမိုတင်ပို့ပေးနိုင်ရန် ပေကျင်းမြို့မှ အမေရိကန်နိုင်ငံအားကမ်းလှမ်းသည့်သတင်း

၁။      တရုတ်နိုင်ငံသည် ပြောင်းလိုအပ်ချက်များဖြည့်ဆီးနိုင်ရန်နှင့် ကမ္ဘာ့အများဆုံးပြောင်းဆံ တင်ပို့ ရောင်းချသည့်အမေရိကန်နိုင်ငံမှ ဝယ်ယူမှုအား အရှိန်မြှင့်တင်နိုင်ရန် နောင်လာမည့်ရာသီတွင် ပြောင်း တင်ပို့မှု သုံးပုံတစ်ပုံကျော် တင်ပို့ပေးနိုင်ရန်ကမ်းလှမ်းခဲ့မှုကို ၂၀.၆.၂၀၂၁ နေ့ထုတ် South China Morning Post သတင်းစာ၌ ရေးသားဖော်ပြထားပြီး တရုတ်နိုင်ငံသည် ယခုလအထိ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ခုနှစ် ပြောင်းရာသီအတွက် ပြောင်းတန်ချိန်(၉.၅)မီလီယံ မက်ထရစ်တန် ဝယ်ယူခဲ့ကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ၊ စက်တင်ဘာလ မှစ၍  ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ပြောင်းတန်ချိန် (၂၆) မီလီယံတန် တင်သွင်းနိုင်ရန်  တရုတ်နိုင်ငံ အေဂျင်စီမှ မျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသည် ပြောင်းဆံဝယ်လိုအားမြင့်မားသည့် အဓိကရင်းမြစ် ဖြစ်ပြီး ပြောင်းဈေးနှုန်းမြင့်မားရန် တွန်းအားပေးလျှက်ရှိကြောင်း၊ ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၌ ပူပြင်းခြောက်သွေ့ပြီး  သီးနှံထွက်ရှိမှုအခက်အခဲဖြစ်မှုကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံသည် အမေရိကန်နိုင်ငံမှ  ပြောင်းဆံဝယ်ယူ ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ချီကာဂိုဈေးကွက်၌ တရုတ်နိုင်ငံက ပြောင်းဝယ်ယူမှု မြင့်တက်လာသကဲ့သို့ ဂျုံနှင့်ပဲပုတ် ဝယ်ယူမှုမှာလည်း မြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုကြောင့် ဝယ်ယူသူများပိုမိုဝယ်ယူနိုင်ပြီး ၎င်း တို့၏ လိုအပ်ချက်ကို ပြည့်မီနိုင်ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံအနေဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ ပြောင်းဆံဈေးနှုန်း Flat Price ရရှိသောကြောင့်သာ နောင်လာမည့် ဆောင်းရာသီအတွက်လည်း ဝယ်ယူရန်ဆောင်ရွက်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။
ဟနွိုင်းနှင့်ကုန်သွယ်မှု ပိုမိုတိုးချဲ့ရန် တရုတ်သမ္မတမှ ပြောကြားခဲ့သည့်သတင်း

၂။       တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်သည် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအကြား ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရပ်ဝန်း နှင့် ပိုးလမ်းမစီမံကိန်းအရ အဆင့်မြင့် အခြေခံအဆောက်အအုံများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမြှင့်တင်နိုင်ရေး ပိုမို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန်ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသမ္မတနှင့်တယ်လီဖုန်းခေါ်ဆိုဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံနှင့် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတို့သည်  နည်းဗျူဟာကျစွာဖြင့်ရေရှည်အတွက် ဆက်လက် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ် ကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ Covid-19 ကို ပူးပေါင်းဆန့်ကျင်တိုက်ဖျက်ကာ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု မြှင့်တင်ရေးကို အတူတကွပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အမေရိကန်၊ ဩစတြေးလျ၊ အိန္ဒိယ၊ ဂျပန်နိုင်ငံတို့ဖြင့် ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသည့် Quad-an Indo Pacific ၏ အစည်းအဝေးသို့ တက် ရောက်ရန် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံအား ဖိတ်ကြားခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း ပေကျင်းမှ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနှင့် ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်မှု တိုးတက်ကောင်းမွန်ရန် ပိုမိုလိုလားခြင်းဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ဟောင်ကောင်မြို့ စီးပွားရေးသံမှူး ပေးပို့သည့်သတင်း)

အမေရိကန်နိုင်ငံသတင်း

အမေရိကန်နိုင်ငံ၏ အားလပ်ရက်ရုံးပိတ်ချိန်တွင် ချီကာဂိုစတော့ဈေးကွက် ပိတ်ထားခဲ့သဖြင့် ဘရာဇီးလ် ဈေးကွက်တွင် ပဲပုတ်စေ့များ အရောင်းအဝယ်အေးလျက်ရှိသည့်သတင်း

၃။      အမေရိကန်နိုင်ငံ၏အောက်မေ့ဖွယ်အထိမ်းအမှတ်နေ့မှာ မေလ ၃၁ ရက်နေ့ဖြစ်သဖြင့် ချီကာဂို စတော့ဈေးကွက် ပိတ်ထားခဲ့ပြီး အရောင်းအဝယ်များ ရပ်နားထားခဲ့ခြင်းကြောင့် ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ သီးနှံ ဈေးကွက်တွင်လည်း ပဲပုတ်စေ့များ အရောင်းအဝယ်အေးခဲ့ကာ ဈေးနှုန်းကျဆင်းမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း၊ Passo Fundo(RS) ဈေးကွက်တွင်  ပဲပုတ်စေ့ ၆၀ ကီလိုတစ်အိတ်လျှင် ဘရာဇီးလ် ဟဲရာ(၁၇၀.၅၀)မှ (၁၆၈)သို့လည်းကောင်း၊ Missions Region ဈေးကွက်တွင်  ဟဲရာ (၁၆၉.၅၀)မှ (၁၆၇)သို့လည်းကောင်း၊ Rio Grande  ဈေးကွက်တွင် (၁၇၂.၅၀)မှ (၁၇၁.၅၀)သို့လည်းကောင်း ဈေးနှုန်းများ အသီးသီးကျဆင်းခဲ့ ကြောင်း၊ Parana ပြည်နယ် Cascavel ဈေးကွက်တွင်  ပဲပုတ်စေ့ (၁)အိတ်လျှင် ဘရာဇီးလ်ဟဲရာ (၁၆၉) ဖြင့် ဈေးငြိမ်နေခဲ့ပြီး Paranagua(PR)ဈေးကွက်တွင်  ပဲပုတ်စေ့ (၁)အိတ်လျှင် ဟဲရာ (၁၇၃)မှ (၁၇၂)သို့ ဈေးနှုန်းကျဆင်း၍ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ကြောင်း၊ Rondonopolis(MT) ဈေးကွက်တွင် ဟဲရာ (၁၆၅.၅၀)ဖြင့်လည်းကောင်း၊ Dourados(MS)ဈေးကွက်တွင် ဟဲရာ(၁၆၁)ဖြင့် လည်းကောင်း၊ Rio Verde (GO)ဈေးကွက်တွင် ဟဲရာ(၁၆၅)ဖြင့်လည်းကောင်း ဈေးနှုန်းများတည်ငြိမ်စွာဖြင့် အရောင်းအဝယ် ဖြစ်ခဲ့ ကြောင်း၊၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဇွန်လ (၁)ရက်နေ့၌ ချီကာဂိုစတော့ဈေးကွက် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ချိန်၌ အမေရိကန် နိုင်ငံ သီးနှံစိုက်ပျိုးချိန်တွင်ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော မိုးလေဝသခန့်မှန်းချက်သတင်းများကြောင့် ဈေးကွက်အပေါ် ရိုက်ခတ်မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့သကဲ့သို့ အမေရိကန်စိုက်ပျိုးရေးဌာန ပို့ကုန်စစ်ဆေးရေးနှင့် သီးနှံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် ရေး အပတ်စဉ်အစီရင်ခံစာ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကလည်း စတော့ဈေးကွက်အပေါ် များစွာအကျိုးသက် ရောက်မှုရှိကြောင်း၊ ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံအပါအဝင် လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံများ၏ သီးနှံဈေးကွက်သည် အမေရိကန်နိုင်ငံရှိ ချီကာဂိုစတော့ဈေးကွက်နှင့် ချိတ်ဆက်နေပြီး စတော့ဈေးကွက်၏ ပေါက်ဈေးများ အပေါ်မူတည်၍ အချိန်နှင့်အမျှ ဈေးနှုန်းများပြောင်းလဲလျှက်ရှိကြောင်း၊ ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံ၏ အဓိကသီးနှံ များဖြစ်သည့် ပဲပုတ်စေ့၊ကော်ဖီစေ့နှင့် ကြံ(သကြား)တို့ကို နိုင်ငံတကာသို့တင်ပို့ရန်အတွက် ချီကာဂို စတော့ဈေးကွက်တွင် ရောင်းဝယ်မှုများ အဓိကပြုလုပ်လျှက်ရှိကြောင်း၊ဘရာဇီးလ်နိုင်ငံမှ ထွက်ရှိသည့်  အမဲသားနှင့် သီးနှံများ၏ ပြည်တွင်းနှင့်နိုင်ငံတကာဈေးနှုန်းများဖြစ်ပေါ်မှုသည် အာဂျင်တီးနားအပါအဝင် လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံများ၊ အမေရိကန်နိုင်ငံ၊ ဩစတြေးလျနိုင်ငံနှင့် အခြားဈေးကွက်ဝင်နိုင်ငံများ၏ သီးနှံစိုက်ပျိုးရိတ်သိမ်းချိန်များ၌ ဖြစ်ပေါ်သည့် ရာသီဥတုအခြေအနေနှင့် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုတို့ အပေါ် ၌  များစွာမူတည်လျှက်ရှိကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-Brasilla စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

တောင်အာဖရိကနိုင်ငံသတင်း

တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ စက်မှုလုပ်ငန်းများဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည် တည်ဆောက်နိုင်စေရန်အတွက်  ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒထုတ်ပြန်ခဲ့သည့်သတင်း

၄။      ကိုဗစ်ရောဂါဖြစ်ပွားမှုမှ ပြန်လည်နိုးထပြီး ထုတ်လုပ်မှုပို့ကုန်များမြှင့်တင်ရန်၊ စက်မှုဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ရန်၊ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းတိုးတက်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်  ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒကို တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၊ ကုန်သွယ်မှု၊ စက်မှုနှင့်ယှဉ်ပြိုင်မှုဝန်ကြီးက ကြေငြာခဲ့ကြောင်း၊ အဆိုပါ မူဝါဒမှာ အလုပ်သမား၊ အမျိုးသမီးများနှင့် လူမှုပတ်ဝန်းကျင် အဖွဲ့အစည်းများအပေါ် တိုက်ရိုက်သက်ရောက်မှုရှိသည့် စက်မှုစွမ်းရည်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် ကတိကဝတ်ပြုခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ ကုန်သွယ်မှုသည် အာဖရိကတိုက်တစ်ခုလုံးသို့ ပူးပေါင်းပါဝင်နိုင်ရန်၊ နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် နိုင်ငံပေါင်းစုံကုန်သွယ်မှုစနစ်သို့ ဉီးဆောင်သွားနိုင်ရန်လည်းဖြစ်ပြီး အဓိကအားဖြင့် ကဏ္ဍပေါင်းစုံ ပါဝင်သည့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို ဖြစ်စေရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒသည်  တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ စက်မှုစီးပွားရေးကို တိုးချဲ့နိုင်ရန်နှင့် အလုပ်အကိုင်သစ်များဖန်တီးပေးနိုင်သည့် အခြေအနေရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ ပို့ကုန်တင်ပို့နိုင်မှုသည် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကိုဖြစ်စေကြောင်း၊ ဝင်ငွေကောင်းမွန်သည့် အလုပ်အကိုင်ဖန်တီးပေးနိုင်ပြီး အမျိုးသမီးများနှင့် လူငယ်များပါဝင်သည့် ကဏ္ဍပေါင်းစုံ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ကြောင်း၊ ကုန်သွယ်မှုမူဝါဒအသစ်မှာ ပြည်တွင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးမြှင့်ပြီး ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု စီးပွားရေးကဏ္ဍများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် အဓိကရည်ရွယ်သကဲ့သို့ အာဖရိကတိုက် ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုဒေသ အကောင်အထည်ဖော်မှုတွင် တိုးတက်စွာပါဝင်နိုင်စေရန်လည်းဖြစ်ကြောင်း၊ အာဖရိကတိုက်ဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သော ကုန်သွယ်မှုဒေသ အကောင်အထည်ဖော်မှုအခန်းကဏ္ဍကို ကဏ္ဍအလိုက် အထူးစီမံချက်များနှင့် ခရိုင်အဆင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု မဟာဗျူဟာများတွင်လည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစား အကောင်အထည်ဖော်လျှက်ရှိကြောင်း၊ တရုတ်နိုင်ငံသို့ သတ္ထုထွက်ကုန်များ အဓိက တင်ပို့နေမှုအပြင် တန်ဖိုးမြှင့်စိုက်ပျိုးရေးထွက်ကုန်များ ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ရန် သဘောတူညီမှုများ ပြင်ဆင်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိကြောင်း၊ အမေရိကန်နိုင်ငံသို့ တန်ဖိုးမြှင့်ထွက်ကုန်များတင်ပို့မှု ကျဆင်းနေမှုများကိုလည်း ကြိုးစားပြင်ဆင်သွားပြီး အနာဂတ်ကာလတွင် နိုင်ငံပေါင်းစုံနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန်အတွက် ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့၏ စည်းမျဉ်းအခြေခံ ကုန်သွယ်မှုစနစ်ကို အခြေခံပြီး စီးပွားရေး ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ပရီတိုးရီးယားမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ၏ စပျစ်သီးနှံ ကောင်းမွန်နေသည့် အခြေအနေသည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဝိုင် ဈေးကွက်သို့ ပိုမိုမြှင့်တင်နိုင်ရန်မျှော်မှန်းနိုင်သည့်သတင်း

၅။      တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ဝိုင်လုပ်ငန်းအတွက် ယခုနှစ် ဝိုင် ထုတ်လုပ်မည့် စပျစ်သီးနှံထွက်ရှိနိုင်မှု အခြေအနေ ကောင်းမွန်နေသည့်အတွက် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဝိုင်ဈေးကွက်သို့ ပိုမို တိုးမြှင့်နိုင်မည့် အခြေ အနေရှိကြောင်း နိုင်ငံ၏ဝိုင်အသင်းကခန့်မှန်းထားကြောင်း၊ အသင်း၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်က ပြီးခဲ့ သောနှစ်များအတွင်း  ဝိုင် အရည်အသွေး ကောင်းမွန်ရေးကို စဉ်ဆက်မပြတ် လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဝိုင် တင်ပို့မှုပမာဏနှင့် တန်ဖိုးသည်လည်း ၂၀၁၉ ခုနှစ်နှင့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်စာရင်းများကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့်လျှင် နှစ်စဉ်တိုးတက်လာသည်ကိုတွေ့ရှိနိုင်ကြောင်း၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ဝိုင်လုပ်ငန်းသတင်းနှင့်စနစ်များ အဖွဲ့၏ခန့်မှန်းချက်အရ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင်  ဝိုင် ထုတ်လုပ်သည့် စပျစ်သီးနှံ(၁၄၆၁၅၉၉)တန် ထွက်ရှိနိုင် ကြောင်း၊ ထိုသို့ထွက်ရှိမှုနှုန်းသည် ပြီးခဲ့သော ရိတ်သိမ်းရာသီ ထွက်ရှိမှုထက်(၈.၉%) တိုးမြင့်ထွက်ရှိ နိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊၂၀၂၁ ခုနှစ် တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ ဝိုင် ရိတ်သိမ်းမှုအစီရင်ခံစာအရ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း တွင်ရှိသော ဝိုင်ချစ်သူများသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ဝိုင်ထုတ်လုပ်သည့် စပျစ်သီးရာသီမှ ထွက်ရှိမည့် ကောင်းမွန်သည့်ဝိုင်များကို နှစ်ခြိုက်စွာ သောက်သုံးရန်မျှော်လင့်နေကြောင်း၊ စပျစ်သီး ရိတ်သိမ်းသည့် ရာသီတစ်လျှောက် ရာသီဥတုကောင်းမွန်မှုသည်လည်း စပျစ်သီးများ၏အရောင်နှင့်အရသာကို ပိုမိုဖွံ့ဖြိုး စေပြီး ရင့်မှည့်မှုကို ကြာရှည်စေခဲ့ကြောင်း၊ ပုံမှန်မဟုတ်သော ရာသီဥတုအေးမြမှုကြောင့်  ရိတ်သိမ်းမှုကို (၂)ပတ်နောက်ကျ၍ရိတ်သိမ်းခဲ့ရကြောင်း၊ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဝိုင် စပျစ်ရိတ်သိမ်းမှုမှ အချိုရည်၊ သီးရည်အနှစ်၊ ဘရန်ဒီအတွက်ဝိုင်အရည်နှင့် ဝိုင်အတွက်ပေါင်းခံရည်များကို စပျစ်သီးတစ်တန်လျှင်ပျမ်းမျှ(၇၇၈) လီတာ နှုန်းဖြင့် လီတာသန်းပေါင်း(၁၁၃၆.၄)သန်းထုတ်လုပ်နိုင်ရန်မျှော်မှန်းထားကြောင်း၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံ သည်  ယခင်နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလမှစတင်၍  ယမကာရောင်းချမှုအား တားမြစ်ခဲ့မှုကြောင့်  ပြည်တွင်း ဝိုင် ရောင်းချရမှုပမာဏသည် ၂၀% သို့ ကျဆင်းခဲ့ကြောင်း၊ တောင်အာဖရိကနိုင်ငံသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် (၉) နိုင်ငံမြောက် ဝိုင် အများဆုံးထုတ်လုပ်သောနိုင်ငံအဖြစ် ရပ်တည်လျှက်ရှိပြီး ကမ္ဘာ့ဝိုင်ဈေးကွက်၏ (၄%) ကို ရယူထားသောနိုင်ငံဖြစ်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

(ရင်းမြစ်-ပရီတိုးရီးယားမြို့ စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့သည့်သတင်း)

အိန္ဒိယနိုင်ငံသတင်း

ဘာရိန်းနိုင်ငံသို့ အိန္ဒိယသရက်သီးများတင်ပို့မှု စတင်ခြင်း

၆။      အိန္ဒိယနိုင်ငံအစိုးရသည် သစ်သီးဝလံကဏ္ဍမှ ပို့ကုန်များတိုးတက်ရေးကို တွန်းအားပေး ဆောင် ရွက်လျက်ရှိရာ နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းဒေသများ၌စိုက်ပျိုးထွက်ရှိသော သရက်သီးအမျိုးအစား ၁၆ ခုကို ဘာရိန်း နိုင်ငံသို့ တင်ပို့မှုစတင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း    လယ်ယာပို့ကုန်များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့ (APEDA)  သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အရသိရှိရပြီး အာဏာပိုင်အဖွဲ့က ၎င်းတို့အနေဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း သမား ရိုးကျမဟုတ်သောဒေသများနှင့် ပြည်နယ်များမှထွက်ရှိသော သရက်သီးများအား ပြည်ပတင်ပို့မှု မြှင့်တင်ရန်အတွက် အင်တာနက်ကွန်ယက်မှ ရောင်းသူနှင့်ဝယ်သူ တွေ့ဆုံပွဲများနှင့် သစ်သီးဝလံပြပွဲများ အပါအဝင် အစီအမံများကို အစပြုဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်း၊ မကြာသေးမီက ဂျာမဏီနိုင်ငံ ဘာလင်မြို့၌ သရက်သီးပွဲတော်ကို ကျင်းပခဲ့ကြောင်း၊ အလားတူ ကိုရီးယားနိုင်ငံရှိ အိန္ဒိယကုန်သည် လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်း (ICCK)၊ အိန္ဒိယသံရုံးတို့နှင့်ပူးပေါင်း၍ သရက်သီးပို့ကုန်မြှင့်တင်ရေးဆိုင်ရာ ရောင်းသူ/ဝယ်သူ ချိတ်ဆက်တွေ့ဆုံပွဲ (Virtual Buyer Seller Meet) ကိုလည်း ကျင်းပနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မေလဆန်းပိုင်း၌ အိန္ဒိယ တောင်သူလယ်သမား သမဝါယမလီမိတက် တစ်ခုဖြစ်သော  IFFCO Kisan SEZ  သည် အန္တရာ ပရာ‌ဒေ့ရှ်ပြည်နယ်မှ ထွက်ရှိသော ပထဝီဒေသဆိုင်ရာအညွှန်း (GI) အသိအမှတ်ပြု လက်မှတ်ရ Banganapalli အမျိုးအစား အပါအဝင် သရက်သီး ၂.၅ တန်ကို တောင်ကိုရီးယားသို့ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းသည် ယခုနှစ် သီးနှံရာသီအတွင်း သရက်သီး ၆၆ တန်ကို တင်ပို့ရန် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရှိ Meejaim လုပ်ငန်းစုနှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုထားကြောင်း၊ ယခု အနောက်ဘင်ဂယ်ပြည်နယ်မှထွက်ရှိသည့် GI အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်ရ Khirsapati နှင့် Lakshmanbhog နှင့် ဘီဟာပြည်နယ်မှ စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ် သော GI လက်မှတ်ရ Zardalu တို့အပါအဝင် သရက်သီး ၁၆ မျိုးကို ကောလ်ကတ္တားမြို့အခြေစိုက် DM Enterprises မှ ဘာရိန်းနိုင်ငံရှိ Al Jazeera Group ထံသို့ စတင်တိုးချဲ့ တင်ပို့နိုင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ပြည်နယ်အများအပြားတွင် သရက်သီးစိုက်ပျိုးထွက်ရှိပြီး ဥတာပရာ‌ဒေ့ရှ်၊ ဘီဟာ၊ အန္တရာ ပရာဒေ့ရှ်၊ တဲလန်ဂါနာနှင့် ကာနာတကာ ပြည်နယ်များသည် အဓိကထုတ်လုပ်တင်ပို့သည့် ဒေသများ ဖြစ် ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၌ သရက်သီးထုတ်ကုန်များအား APEDA ၌ မှတ်ပုံတင်ထားသည့် ထုပ်ပိုးပြုပြင်ရေး အလုပ်ရုံများ၌ သန့်စင်ပြုပြင်ပြီးမှ လတ်ဆတ်သရက်သီး၊ သရက်သီးဖျော်ရည်နှင့် သရက်သီးအခြောက် ဟူ၍ ပုံစံ ၃မျိုးဖြင့် ပြည်ပသို့တင်ပို့ခြင်းဖြစ်ပြီး ဥရောပသမဂ္ဂ၊ အမေရိကန်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား နှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနိုင်ငံများသည် အိန္ဒိယ၏ သရက်သီး အဓိကတင်ပို့သော ဈေးကွက်များ ဖြစ် ကြောင်း သိရှိရသည်။

(ရင်းမြစ်-နယူးဒေလီမြို့၊စီးပွားရေးသံမှူးပေးပို့လာသည့်သတင်း)

ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း) တာချီလိတ်ခရိုင်၊ မိုင်းယု့မြို့ ဇွန်လဒုတိယအပတ် ကုန်သွယ်မှု

     ရှမ်းပြည်နယ်(အရှေ့ပိုင်း) ၊ တာချီလိတ်ခရိုင်၊ မိုင်းယုမြို့မှ တစ်ဆင့် တရုတ်နယ်စပ်မိုင်းလားသို့ ဇွန်လဒုတိယအပတ်တွင် ရှမ်းကမ္ဘာသစ်ကုမ္ပဏီမှ တစ်သျှူးငှက်ပျော (၆)တန်ကို မြန်မာငွေကျပ်သန်း ပေါင်း (၂.၈၀၈)ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ရွှေနမ့်ပန်ကုမ္ပဏီမှ  ဝဉခြောက် ၃၂တန်ကို မြန်ငွေကျပ်သန်းပေါင်း (၇၇.၃၂၀) ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ယူနစ်ကုမ္ပဏီမှ ရော်ဘာ ၄၀ တန်ကို မြန်မာငွေကျပ်သန်းပေါင်း (၁၅၈.၅၆)ဖြင့် စုစုပေါင်း တစ်ပတ်အတွင်း ပို့ကုန်တင်ပို့မှုပမာဏမှာ မြန်မာငွေကျပ်သန်းပေါင်း (၂၃၈.၆၈၈)နှင့် သွင်းကုန်မရှိပါကြောင်းသိရှိရပါသည်။

        ၂၀၂၀-၂၀၂၁ဘဏ္ဍာနှစ် ဇွန်လပထမအပတ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တစ်သျှူးငှက်ပျောတင်ပို့မှုမှာ (၁၂)တန်လျော့ကျခဲ့ပြီး ရော်ဘာ (၄၀)တန်နှင့် ဝဉခြောက် (၃၂)တန် ပိုမိုတင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း နယ်စပ်စခန်းများမှ သတင်းရရှိပါသည်။

ရှမ်းပြည်နယ်(DOCA)

Pages

Subscribe to RSS - ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ