ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

ထမနဲပွဲသည် မြန်မာ့ရိုးရာဆယ့်နှစ်လရာသီပွဲတော် တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထမနဲပွဲတော်ကို တပို့တွဲ လဆန်းမှစ၍လပြည့်နေ့ထိ ကျင်းပကြ၍ထင်ရှားသောပွဲတော်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ ကောက်ညှင်းစပါး သစ်ပေါ်ချိန်တွင် ထမနဲပွဲ ကျင်းပကြပါသည်။တပို့တွဲလသည် ဆောင်းရာသီ၏ နောက်ဆုံးလဖြစ်သော ကြောင့် အအေးပို၍ နှာရည်ယိုတွဲ တပို့တွဲဟုတင်စားခေါ်ဝေါ်ကြသည်။ တပို့တွဲလကို မြန်မာမှုအရ ကုံရာသီဟု ခေါ်၍ ရာသီပန်းကား ပေါက်ပန်း၊ လဲပန်းဖြစ်သည်။ ရာသီပွဲတော်ကား မီးပုံးအလှုပွဲ ထမနဲပွဲ ဖြစ်သည်။ တပို့တွဲလပြည့်နေ့သည် အအေးဆုံးရက် ဖြစ်သောကြောင့်ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် တို့ကိုးကွယ်ရာ ဖြစ်သောအတုမရှိဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားရှင်အား ခြေတော် ၊လက်တော် များအေးသောကြောင့်မြတ်စွာဘုရား အားရည်မှန်း၍ဗုဒ္ဓဘုရားအား နံသာများ၊မီးများပူဇော်သော မီးပုံပွဲများ ကျင်းပ ကြသည်။ မန္တလေးမဟာမြတ်မုနိဘုရားကြီး တွင်တပို့တွဲလပြည့်နေ့၌မီးပူဇော်ပွဲအား ခမ်းနားစွာကျင်းပ ကြောင်း သိရှိရပါသည်။ထိုကဲ့ပူဇော်ကြ၍ အညံ့အဆိုး များ ကင်းဝေးကြသည် ဟုယူဆကြပါသည်။ တပို့တွဲလပြည့်နေ့သည် ဘုရားရှင်၏ အဆုံးအမ ဩဝါဒပါတိမောက် အခါတော်နေ့နှင့် မြန်မာ့ရိုးရာ ထမနဲပွဲတော်နေ့ဖြစ်ပါသည်။

 တပို့တွဲလ ထမနဲပွဲဟုဆိုသည့်အတိုင်း အဖိတ်နေ့တွင်ထမနဲထိုးပြီး တပို့တွဲလပြည့်နေ့ အရုဏ်တက် တွင် မြတ်စွာဘုရားနှင့်သံဃာတော်များအား ထမနဲ ဆွမ်းတော်ကပ်ခြင်း၊ အိမ်နီးချင်းမိတ်ဆွေများ ဝေငှခြင်းများ ပြုလုပ် ၍ကုသိုလ်ယူကြသည့်ဓလေ့မှာ ချစ်စရာကောင်းလှပါသည်။ ထမင်းနဲတွင်ပါဝင်သော ပစ္စည်းများမှာကောက်ညှင်းဆန်၊ ဆား၊ဂျင်း၊အုန်းသီး၊မြေပဲ၊သကြား၊သစ်ကြားသီး၊နှမ်း၊ဆီစသည့် အဓိက ပါဝင်ပစ္စည်းများဖြင့် ထိုးရသော မုန့်တစ်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ ယင်း ထမင်းနဲ့ထိုးခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်း၍ လိုသောပစ္စည်းအချိန်အဆကိုတေးထပ်စပ်ဆိုရာ “စားတော်ရ ဆန်ပေါက်ဝါ၊လေးပြည်သာထည့်မြဲ၊ ချိန်ပိဿာလျှံကြည်ရွှဲအောင်လို့၊နှမ်းဆီလဲထည့်ပြန်။ မြေပဲဆန်၊အဋ္ဌသုညငယ်နှင့်ဒွတ္တိံသ တိလဗီဇံ။ အုန်းသီးစိတ် ကျပ်ဝီသံငယ်၊လော န တံ ချိန်သတ်နှင့်ချင်းနုဖတ် သိင်္ဂီမျှင်ရွှေ သုံးကျပ်မသွေ” ဟူ၍သိရသည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ ကောက်ညှင်းဆန်လေးပြည်၊ နှမ်းဆီတစ်ပိဿာ၊မြေပဲဆန် ၈ဝကျပ်သား၊နှမ်း ၃၂ ကျပ်သား၊အုန်းသီးစိတ် ၂ဝကျပ်သား၊ ဆား ၇ ကျပ်သား၊ ချင်းစိမ်း ၃ဝကျပ်သား  တို့ကို ဒယ်အိုးတွင် နှံ့အောင်မွှေ၍ ယာဂုနှင့် ထမနှဲ အတူတူပဲဟုဆိုရိုးရှိ၏။

 မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားအမြို့မြို့အနယ်နယ်၊ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာ၊ ဌာနဆိုင်ရာများတွင် ထမနဲ ထိုးပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပကြကြောင်း၊ ပြိုင်ပွဲတွင်အကဲဖြတ်ဒိုင်များကအရသာတစ်ခုတည်း အကဲဖြတ်ခြင်း မဟုတ်ဘဲအသင်းအဖွဲ့၏ ပူပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၊စည်းလုံးညီညွတ်မှုနှင့်သန့်ရှင်းသပ်ရပ်မှုကို အလေးထား အကဲဖြတ်ပြီး ထမနဲထိုးသည့်အခါ အားထည့်ထိုးရသည့်အတွက် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို ထင်ရှားစေသောမုန့်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ထည့်ဝင်သောပစ္စည်းများ အချိန်အဆမှန်၍အထိုးနိုင်ကထမနဲ ကချို၊စိမ့်မွှေး၍ အလွန်စားကောင်းရုံမကရက်ရှည်လည်း အထားခံသော မုန့်မျိုး ဖြစ်ပါသည်။ မန္တလေးမြို့တွင် ထမနဲဆိုင်များစွာ ဖွင့်လှစ်ရောင်းချလျက်ရှိရာ လက်ဆောင်ပေးရန်၊ ဘုရားဆွမ်းကပ်ရန် အတွက်လည်းကောင်း အလွယ်တကူဝယ်ယူရရှိနိုင်ကြောင်း၊ မန္တလေးမြို့တွင် ထမနဲဆိုင်များစွာရှိသည့်အနက် မန္တလေးနှင့် “ဒေါ်ရှိ” ထမနဲကတော့ ခွဲခြားမရကြောင်း၊ ထမနဲ ၂၅ ကျပ်သား တစ်ထုပ်လျှင် ကျပ်၈၀၀၀/- ဈေးဖြင့် ဝယ်ယူရရှိနိုင်ကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

           ဖေဖော်ဝါရီလပထမပတ်အတွင်း မန္တလေးကုန်စိမ်းစျေးကွက်သို့ ပဲစိမ်းမျိုးစုံစျေးကွက်တွင် ထောပတ်ပဲစိမ်း၊ ပဲကြီး(ပဲစိမ်း)၊ စားတော်ပဲစိမ်း၊ ပဲလိပ်ပြာ၊ ပဲစင်းငုံ၊ ရွှေပဲသီး၊ နွေပဲသီးတို့နှင့်အတူ ပဲစာဥ(ပဲစိမ်း)များ ဝင်ရောက်မှုများပြား လျက်ရှိပါတယ်။ မန္တလေးဒေသတွင်းမြို့နယ်များမှ ထွက် သည့် ကုန်စိမ်းများ၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့်ရှမ်းပြည်နယ်ဒေသထွက်ကုန်စိမ်းများ ဝင်ရောက်မှု များပြီး၊ကျန်ဒေသများမှလည်း ဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ၄၁လမ်းစျေးမှာ မန္တလေးတိုင်း ဒေသကြီး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်ထွက်ကုန်စိမ်းများ ပိုမိုဝင်ရောက်လျှက်ရှိပြီး၊ သီရိမာလာစျေးမှာ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်ထွက်ကုန်စိမ်းများ ပိုမိုဝင်ရောက် ကြောင်း သိရပါတယ်။ သီရိမာလာစျေးအတွင်း ပန်းမျိုးစုံ၊ ငါး၊ပုဇွန်နှင့် ရေထွက်ပစ္စည်းများနှင့် ကုန်စိမ်းဟင်းရွက်ဟင်းသီး များဖြစ်သည့် ပန်းမုန်လာ၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ ခါကြက်ဥ၊ အာလူး၊ ကြက်သွန်နီ/ ဖြူ၊ဂျင်း၊ နနွင်းတက်၊ မုန့်ညင်း၊ ဂေါ်ရခါးသီး၊ မုန်လာဥ၊ ပြောင်းဖူး၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ ဘူးသီး၊ ဘိုစားပဲသီး၊ ရွှေပဲသီး၊ ထောပတ်ပဲစိမ်း၊ ပဲကြီးအစို၊ ပဲလိပ်ပြာ၊နွေပဲသီး၊ စားတော်ပဲစိမ်း၊ ဟင်းနုနွယ်ရွက်၊ ကိုက်လံရွက်၊ ဆလပ်ရွက်၊ ကန်စွန်းရွက်တို့အနက် ပဲစာဥလည်း ဝင်ရောက်မှုများကြောင်း သိရ ပါတယ်။၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလပထမပတ်အတွင်း ကုန်စိမ်းသီးနှံပဲမျိုးစုံ(ပဲစိမ်း) ဝင်ရောက်လျက် ရှိပြီး၊ပေါက်စျေးအနေဖြင့် ပဲစာဥ(ပဲစိမ်းတောင့်)တစ်ပိဿာလျှင် လက္ကားစျေး ၆၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၇၀၀၀ ကျပ်၊လက်လီ စျေး ၈၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၉၀၀၀ ကျပ်၊ ပဲစာဥ (အခွံချွတ်ပဲစိမ်း)တစ်ပြည်လျှင်  လက္ကားစျေး ၁၂၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၁၃၀၀၀ ကျပ်၊လက်လီစျေး ၁၄၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၁၅၀၀၀ ကျပ်ဖြင့် အသီးသီး ရောင်းချ လျက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလပထမပတ်အတွင်း ကုန်စိမ်းစျေးကွက် အတွင်း ပဲစိမ်းမျိုးစုံဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး၊ပဲစာဥ(ပဲစိမ်း)မှာအရောင်းသွက်လျက်ရှိကြောင်း ကုန်စိမ်း စျေးကွက် အတွင်းမှ သိရပါတယ်။ သီရိမာလာစျေးအတွင်း ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလ ပထမပတ် အတွင်း  ပဲစိမ်းမျိုးစုံအပါအဝင် ကုန်စိမ်းသီးနှံဝင်ရောက်မှုမှာ ကုန်စည်အမျိုးအစား အလိုက် Canter (၁၂ ဘီး နှင့် ၆ ဘီး) ယာဉ် (၂၈၀)စီး နှင့် (၄၂၀)စီးအကြား  ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း  သိရပါတယ်။

DOCA(မန္တလေး)

           မန္တလေးကုန်စိမ်းစျေးကွက်အတွင်းသို့ ဒေသတွင်းမြို့နယ်များမှ ထွက်သည့်ကုန်စိမ်းများ၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့်ရှမ်းပြည်နယ်ဒေသထွက်ကုန်စိမ်းများ ဝင်ရောက်မှုများပြီး၊ကျန်ဒေသများ မှလည်းဝင်ရောက်ကြောင်းသိရပါတယ်။ မန္တလေးမြို့၄၁လမ်းစျေး(ကမ်းနားလမ်းစျေး)နှင့်သီရိမာလာ ဈေး(ပိုက်ကျုံးစျေး)တို့မှာ ဟင်းသီးဟင်းရွက်ကုန်စိမ်းများ လက်လီ/ လက္ကားရောင်းချသည့်စျေးများ ဖြစ်ပါတယ်။၄၁လမ်းစျေးမှာ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်ထွက် ကုန်စိမ်းများပိုမိုဝင်ရောက်လျှက်ရှိပြီး၊ သီရိမာလာစျေးမှာ မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးနှင့်ရှမ်းပြည်နယ် ထွက်ကုန်စိမ်းများပိုမိုဝင်ရောက်ကြောင်း သိရပါတယ်။သီရိမာလာစျေးအတွင်း ပန်းမျိုးစုံ၊ငါး၊ပုဇွန်နှင့် ရေထွက်ပစ္စည်းများနှင့် ကုန်စိမ်းဟင်းရွက်ဟင်းသီးများဖြစ်သည့် ပန်းမုန်လာ၊ ဂေါ်ဖီထုပ်၊ ခါကြက်ဥ၊ အာလူး၊ ကြက်သွန်နီ/ဖြူ၊ဂျင်း၊ နနွင်းတက်၊မုန့်ညင်း၊ ဂေါ်ရခါးသီး၊ မုန်လာဥ၊ ပြောင်းဖူး၊ ခရမ်းချဉ်သီး၊ ဘူးသီး၊ ဘိုစားပဲသီး၊ ဆလပ်ရွက်၊ ကန်စွန်းရွက်၊ ချဉ်ပေါင်ရွက်တို့အနက် ကိုက်လံဟင်းရွက်လည်း ဝင်ရောက်မှုများပြားကြောင်း သိရပါတယ်။ ကုန်စိမ်းဖြစ်သည့် ကိုက်လံဟင်းရွက်အား ကြော်စား၊ ချက်စား၊ သုတ်စား၊ကိုက်လံသတ္ထုရည်ပြုလုပ်စားသုံးခြင်းဖြင့် အမျိုးမျိုးစားသုံးလျက်ရှိပြီး၊ အဟာရ အနေဖြင့် သွေးထဲရှိ ကိုလက်စထောကိုလျော့ကျစေနိုင်ခြင်း၊ ဗီတာမင် A,C နှင့် K တို့ ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်ကြောင်း သိရပါတယ်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ်ဖေဖော်ဝါရီလပထမပတ်အတွင်း ကုန်စိမ်းကိုက်လံဟင်းရွက် ပေါက်စျေးအနေဖြင့် လက္ကားစျေး(၁၀စီးပါ)တစ်စည်းလျှင်  ၅၀၀၀ ကျပ်နှင့် ၆၀၀၀ ကျပ်၊ လက်လီ စျေးတစ်စည်းလျှင် ၇၀၀ ကျပ်နှင့် ၈၀၀ ကျပ်အသီးသီး ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။ ကိုက်လံအစည်းအသေးအကြီးအပေါ်မူတည်၍ စျေးနှုန်းအနည်းငယ်ကွာခြားမှုရှိကြောင်း သိရပါ တယ်။ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလပထမပတ်အတွင်း ကိုက်လံဟင်းရွက်အပါအဝင် ကုန်စိမ်းသီးနှံ ဝင်ရောက်မှုများပြားသည့်အတွက် ကုန်စိမ်းစျေးနှုန်းအနည်းငယ်ကျဆင်း လျက်ရှိပြီး၊ အရောင်းသွက် လျက်ရှိကြောင်း သီးနှံပွဲရုံကုန်သည်တစ်ဦး၏ပြောပြချက်အရသိရပါတယ်။ သီရိမာလာစျေးအတွင်း နေ့စဉ် ကုန်စိမ်းသီးနှံဝင်ရောက်မှုမှာ ကုန်စည်အမျိုးအစားအလိုက်Canter (၁၂ ဘီး နှင့် ၆ ဘီး) ယာဉ် (၄၀)စီး နှင့် (၆၀)စီးအကြား  ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း  သိရပါတယ်။

DOCA(မန္တလေး)

               စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်သည် စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်းများကို အဓိကထား လုပ်ကိုင်သော ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး သီးနှံစိုက်ပျိုးရာတွင် အထွက်နှုန်းများ ပိုမိုကောင်းမွန်စေရန်နှင့် ပန်းတိုင်အထွက်နှုန်းရရှိရေးအတွက် ကန့်ဘလူခရိုင်အတွင်းရှိ  သီးနှံစိုက်ပျိုးသူများက ဝယ်ယူအသုံး ပြုလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။

            ဖေဖေါ်ဝါရီလ ပထမပတ်အတွင်း ကန့်ဘလူခရိုင်၏ စိုက်ပျိုးရေးသုံးဓာတ်မြေဩဇာနှင့် ပိုးသတ်ဆေးဈေးနှုန်းများမှာ ပန်းဖူး(50)kgတစ်အိတ်လျှင် (၁၃၃၀၀၀)ကျပ်၊ မြှားကမ္ဘာ(50)kgတစ် အိတ်လျှင် (၁၁၂၀၀၀)ကျပ်၊ အာမို၊ကျွဲနက်တံဆိပ်(၁၅:၁၅:၁၅) ကွန်ပေါင်းဓာတ်မြေဩဇာ(50)kg တစ်အိတ်လျှင်(၁၈၀၀၀၀)ကျပ်၊ ရွှေတောနစ်(၅၀၀)စီစီတစ်ဘူးလျှင် (၁၈၀၀၀)ကျပ်၊ မိုရယ်လ်မုန်း အမြစ်ပွား၊ အသီးတင်၊ အပင်သန် ဟော်မုန်းဆေး (၅၀၀)စီစီ တစ်ဘူးလျှင်(၄၄၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း ဓာတ်မြေဩဇာနှင့်ပိုးသတ်ဆေး ရောင်းချသည့်ဆိုင်များထံမှ သိရှိရပါသည်။  

DOCA(စစ်ကိုင်း)

            စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကန့်ဘလူခရိုင်၊ ကန့်ဘလူမြို့ရှိ မြို့မဈေးနှင့် အသီးမျိုးစုံရောင်း ချနေသည့်ဆိုင်များတွင် ထောပတ်သီးများကို လှိုင်လှိုင်ရောင်းချနေကြောင်း သိရသည်။ ရာသီပေါ် ထောပတ်သီးများကို  ရှမ်းပြည်နယ်၊ ညောင်ရွှေမြို့နှင့် မန္တလေးမြို့ရှိ သစ်သီးပွဲရုံများမှမှာယူ ရောင်းချလျက်ရှိ‌ကြောင်း သိရသည်။

            ထောပတ်သီးကို သရေစာအဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဖျော်ရည်အဖြစ်ပြုလုပ်၍လည်းကောင်း အများဆုံး စားသုံးကြကြောင်း၊ ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ပထမပတ်အတွင်း ရောင်းချနေသော ထောပတ်သီးဈေးနှုန်းများမှာ ထောပတ်သီး(၁)လုံးလျှင် (၁၀၀၀)ကျပ်နှင့် ထောပတ်သီး(၄)လုံး လျှင်(၅၀၀၀)ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ လူကြီးလူငယ်မရွေး ကြိုက်နှစ်သက်သောကြောင့် ရောင်းအားကောင်းကြောင်း ကန့်ဘလူမြို့တွင် ရောင်းချလျက်ရှိသော သစ်သီးဆိုင်များမှ သတင်းရရှိပါသည်။

DOCA(စစ်ကိုင်း)