ပြည်တွင်းကုန်သွယ်မှုသတင်း

         မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ညောင်ဦးခရိုင်၊ ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ် အနှံ့အပြားတွင် မန်ကျည်းပင်များသည် အလေ့ကျပေါက်ရောက်မှုများပြီး မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး မန်ကျည်းပင် အများဆုံးထွက်ရှိသော မြို့များမှာ ကျောက်ပန်းတောင်း၊ မိထ္တီလာ၊ ရမည်းသင်း၊ ပျော်ဘွယ်၊ တပ်ကုန်း၊ ပျဉ်းမနားမြို့များဖြစ်ပြီး ကျောက်ပန်းတောင်းမြို့နယ်အတွင်း အဓိကထွက်ရှိသော ကျေးရွာများမှာ ပုပ္ပား၊ ဆုံကုန်း၊ မြောက်တော၊ ချိဝင်း၊ ပုပ္ပားလွင်၊ သံဘို၊ ဆည်ပေါက်၊ ညောင်ကန် ကျေးရွာတို့ ဖြစ်ပါသည်။ ပုပ္ပားကျေးရွာအုပ်စုမှထွက်ရှိသော မန်ကျည်းသီးမှာ အရည်အသွေးအကောင်းမွန်ဆုံး ဖြစ်ပါသည်။ မန်ကျည်းသီးမှည့်တွင် အကြောပါအစေ့ပါ၊  အကြောမပါ အစေ့ပါမန်ကျည်းသီးမှည့်နှင့် အကြာမပါအစေ့မပါ မန်ကျည်းအသားဖက်ဟူ၍ သုံးမျိုးရှိပြီး ဈေးကွက်အတွင်း အကြောမပါ အစေ့အပါ မန်ကျည်းအသားဖက်များကို လူကြိုက်များ၍ အရောင်းအဝယ်ပိုဖြစ်ပါသည်။ မန်ကျည်းသီးကို အကြော သင်ခြင်း၊ အစေ့ထုတ်ခြင်း၊ အစေ့အသားခွဲခြားခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ရသည့်အတွက် အစေ့ပါ မန်ကျည်း သီးမှည့်ထက် အကြောမပါ အစေ့မပါ အသားဖက်မှာ ဈေးပိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။

            ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလတွင် မန်ကျည်းသီးမှည့် အကြောမပါ အစေ့ပါ လက်ကားထိပ်စ တစ်ပိဿာလျှင်(၄၅၀၀)ကျပ်၊အစေ့လွတ် (ပုပ္ပားစ)အသားဖတ်တစ်ပိဿာလျှင်(၈၃၀၀)ကျပ်၊ တောင်ဦးစ အစားဖတ်တစ်ပိဿာလျှင် (၇၅၀၀)ကျပ်တို့ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ မန်ကျည်းသီး မှည့်အသားများကို မြို့ပေါ်ရှိပွဲရုံများမှ ဝယ်ယူထားရှိပြီး ပြန်လည်ရောင်းချကြကြောင်းသိရသည်။ အကြော်ဆိုင်၊ အကင်ဆိုင်များနှင့်မုန့်ပြားသလက်ဆိုင်များမှ မန်ကျည်းအချင်ရည်များများပြုလုပ်ရန် အတွက် ဝယ်ယူခြင်း၊ လုပ်ငန်းရှင်မန်ကျည်းပွဲစားကြီးများမှလည်း သိုလှောင်ရန် အများအပြားဝယ်ယူ သည့်အပြင် ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဘုရင့်နောင်ပွဲရုံများသို့လည်း တင်ပို့ရောင်းချကြောင်း ဒေသခံကုန်သည် တစ်ဦးထံမှ သိရသသည်။

DOCA (မန္တလေး)

         မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်၊ ကျောက်ဆည်မြို့ရှိ အေးမြကြည်လင်စျေးနှင့် မြို့မစျေးတို့တွင်  ရာသီစာ သီးနှံများကို  စိုက်ပျိုးရောင်းချလျက်ရှိရာ  ယခုအခါ  ပုပ္ပါးဒေသမှ ဩဇာသီးများလှိုင်လှိုင်ဝင်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ သြဇာသီးကို အိန္ဒိယလူမျိုးတွေက အစိမ်းစားသည့် အပြင် ကိတ်မုန့်တွေ မုန့်အချို တွေလုပ်စားကြကြောင်း၊ ကျောက်ဆည် ဈေးကွက်အတွင်းသို့ သြဂုတ်လတွင် စတင်ဝင်ရောက်လျက်ရှိပြီး  သြဇာသီးစျေးနှုန်းအနေဖြင့် စက်တင်ဘာလ နောက်ဆုံး အပတ်တွင် အကြီးတစ်လုံးလျှင် (၁၃၀၀/-)၊ အလတ်တစ်လုံးလျှင်(၁၀၀၀/-)ကျပ်၊ အသေးတစ်လုံး လျှင်(၈၀၀/-)ကျပ်ဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး အောက်တိုဘာလ ပထမပတ်၊ အကြီးတစ်လုံး လျှင် (၁၀၀၀/-)ကျပ်၊ အလတ်တစ်လုံးလျှင် (၈၀၀/-) ကျပ်၊ အသေးတစ်လုံးလျှင် (၅၀၀/-) ကျပ် စျေးနှုန်းများဖြင့် ‌ရောင်းချလျှက်ရှိပြီး ယခင်လထက် ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်းသွားကြောင်း ဩဇာသီးရောင်းချနေသော ဈေးသည်တစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

              ကျောက်ဆည်ခရိုင်၊ စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် ၂၀၂၅-၂၀၂၆ ဘဏ္ဍာနှစ်၌ အစေ့ထုတ်ပြောင်း စိုက်ဧက(၄၈၁)ဧက စိုက်ပျိုးပြီးစီးပြီဖြစ်ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ စာရင်းများအရသိရှိရပါသည်။ အစေ့ထုတ်ပြောင်းကို ဇွန်လကုန် စက်တင်ဘာလဆန်းတွင် စတင်စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးစနစ် အနေဖြင့် ဘောင်ဖြင့်အတန်းလိုက် အစေ့ချစနစ်ဖြင့် စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ တစ်ပင်ကို (၉)လက်မခန့် ခွာ၍ စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးပြီး (၁၄)ရက် (၁၅)ရက်တွင် အပင်သားခွဲပေးရကြောင်း၊ အစေ့ ထုတ်ပြောင်း စိုက်ပျိုးရာတွင် တစ်ပင်တစ်ဖူးနှုန်းထားလျှင် ပိုကောင်းကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးသော မျိုးအနေဖြင့် ဆင်းရွှေလီစပ်မျိုး(၅)၊ ရွှေဝါ(၁) စပ်မျိုး(၅)များ စိုက်ပျိုးကြောင်း၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်း စိုက်ပျိုးမှုတစ်ဧက ကုန်ကျစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊သွင်းအားစု၊လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၅၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ တစ်ဧကအထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ယခင်နှစ် (၅၀-၆၀) ခန့် ထွက်ရှိကြောင်း၊ အများဆုံးစိုက်ပျိုးသောရွာများမှာ စဉ့်ကိုင်ကြီးနှင့် ကြက်မျှားရွာများတွင် အများဆုံး စိုက်ပျိုးကြပြီး အစေ့ထုတ်ပြောင်း ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် တစ်တင်း(၃၂၀၀၀/-)ကျပ်ဈေးဖြင့် ရောင်းဝယ် လျက်ရှိကြောင်း၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်းကို မွေးမြူရေး၊ လုပ်ငန်းသုံးပြောင်းဖူး ကစီမှုန့်နှင့် ပြောင်းဖူးဆီ များထုတ်လုပ်ရောင်းချကြကြောင်း၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်း ပေါ်ချိန်တွင် တောင်သူများမှ ပွဲရုံများသို့ တိုက်ရိုက်တင်ပို့ရောင်းချပြီး ပွဲရုံများမှတစ်ဆင့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးပွဲရုံများသို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက် ရှိကြောင်း၊ နိုဝင်ဘာလတွင် ထွက်ရှိမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ အစေ့ထုတ်ပြောင်းကို ရှမ်းပြည်နယ်တွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးလာပြီး မြေပြန့်ဒေသတွင် စိုက်ပျိုးမှုနည်းကြောင်း၊ ထွက်ပေါ်ချိန်တွင် ဈေးနှုန်း များကောင်းမွန်ပါက တောင်သူများအကျိုးအမြတ်ပိုမို ဖြစ်ထွန်းနိုင်ကြောင်း အစေ့ထုတ်ပြောင်း စိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး ၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်အတွင်းတွင် စပါး၊ပဲ၊ပြောင်း၊ကြက်သွန်နှင့်ငရုတ် သီးနှံများအပြင် စျေးကွက်ဝယ်လိုအားရှိပြီး လူတို့အသုံးအဆောင်ဖြစ်သော အဝတ်အထည်များ ယက်လုပ်ရန်အတွက် ဝါသီးနှံကိုလည်းစိုက်ပျိုးလျှက်ရှိပါသည်။ ခရိုင်အတွင်း မိုးနှောင်းဝါ စိုက်ဧက (၂၀၇၇၃)ဧက စိုက်ပျိုးပြီးစီးပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ စဉ့်ကိုင်မြို့နယ်တွင် မိုးနှောင်းဝါစိုက်ပျိုးဧက (၈၁၁၇) ဧက စိုက်ပျိုးပြီးစီးပြီဖြစ်ကြောင်း၊ သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ စာရင်းများအရ သိရှိရပါသည်။ ဝါစိုက်ပျိုး သောရွာများမှာ ပင်ချား၊ တောင်ဦးကျေးရွာများတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ ဝါစိုက်ပျိုးမှု အနေဖြင့် ဘောင်ကြောင်းပေးစနစ်ဖြင့် အတန်းလိုက်စိုက်ပျိုးကျကြောင်း ၊ မျိုးအနေဖြင့် ငွေချည်-၆ ၊ ရွှေတောင် - ၈ မျိုးများကို အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး (၁)ဧကလျှင် မျိုးထုပ်(၂-၃)ထုပ်အထိ ကုန်ကျ ကြောင်း၊ မျိုး(၁) ထုပ်စျေးနှုန်းအနေဖြင့် (၆၄၀၀၀-၆၉၀၀၀)ကျပ် စျေးဖြင့်ဝယ်ယူ စိုက်ပျိုးရကြောင်း ၊ စိုက်ပျိုးစရိတ်အနေဖြင့် မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ လုပ်သားခအပါအဝင် စုစုပေါင်း (၅၀၀၀၀၀/-) ကျပ်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ ယခင်နှစ် အထွက်နှုန်းအနေဖြင့် ပိဿာ(၃၀၀-၄၀၀) ခန့် ထွက်ရှိခဲ့ပြီး ဝါ(၁)ပိဿာလျှင် (၃၂၀၀/-) ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချခဲ့သောကြောင့် စိုက်ပျိုးစရိတ်နှုတ်ပြီး (၆၂၀၀၀၀/-) ကျပ်ဝန်းကျင်ခန့် မြတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ဝါစျေးနှုန်းအနေဖြင့် ယခုလက်ရှိပေါက်စျေး ဝါအသစ် (၁)ပိဿာ လျှင်(၃၅၀၀-၃၈၀၀)ကျပ်၊ ဂွမ်းအသစ် (၁)ပိဿာလျှင် (၈၉၀၀-၉၀၀၀)ကျပ်၊ အရည်အသွေး ကောင်းမွန်သော ဝါအသန့်(၁)ပိဿာလျှင်(၄၀၀၀/၄၂၀၀)ကျပ်၊ ဂွမ်းအကောင်း(၁) ပိဿာလျှင် (၉၉၀၀-၁၀၀၀၀)ကျပ်တို့ဖြင့် ရောင်းဝယ်လျှက်ရှိကြောင်း ၊ ဝါထွက်ပေါ်ချိန်တွင် စျေးကွက်အနေဖြင့် မြို့ပေါ်ပွဲရုံများသို့ တိုက်ရိုက်တင်ပို့ ရောင်းချကြကြောင်း ၊ ပွဲရုံများမှတဆင့် ဝါစက်များ၊ ချည်မျှင်ယက်ကန်းရုံများနှင့် မန္တလေးစက်မှုဇုံ(၁)သို့ တင်ပို့ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း ၊ ဝါအထွက်နှုန်း ကောင်းမွန်ရန်နှင့် တောင်သူအကျိုး အမြတ်ပိုမိုဖြစ်ထွန်းရန်အတွက် မျိုးရိုးဗီဇ မှန်ကန်‌သောမျိုးများ နှင့် စုပ်စားပိုးဒဏ်ခံနိုင်သောမျိုးများ အာမခံချက်ပေးနိုင်ရန် သက်ဆိုင်ရာဌာန၏ ပံ့ပိုးမှုများ လိုအပ်လျှက်ရှိကြောင်း ဝါစိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက်အရ သိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)

          မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး၊ ကျောက်ဆည်ခရိုင်သည် ဆည်ရေသောက် ဒေသတစ်ခုဖြစ်သော ကြောင့် သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိရာ တစ်နှစ်ပတ်လုံး စိုက်ပျိုး၍ရသော စပါး၊ ပဲ၊ ပြောင်း သီးနှံများ အပြင် စားဖိုဆောင် သီးနှံများဖြစ်သော ငရုတ်၊ ကြက်သွန်သီးနှံများကိုလည်း စိုက်ပျိုးလျက်ရှိပါသည်။ ၎င်းသီးနှံများအနက် ကြက်ဟင်းခါးသီး သီးနှံကိုလည်း တောင်သူများမှ တစ်နိုင်တစ်ပိုင်မှ စီးပွားဖြစ် စိုက်ပျိုးလာကြပါသည်။ ခဝဲသီးစိုက်ပျိုးရာတွင် မျိုးအနေဖြင့် ဗမာမျိုးနှင့် ကြက်ဟင်းခါးရှည်မျိုးဟူ၍ (၂)မျိုးရှိကြောင်း၊ ကြက်ဟင်းခါးအပုမျိုးသည် ဗမာမျိုးဖြစ်ပြီး ကြက်ဟင်းခါးရှည် စိုက်ပျိုးရာတွင် စင်ခံ၍ စိုက်ပျိုးရကြောင်း၊ အများဆုံးစိုက်ပျိုးသောရွာများမှာ အင်ရောင်း၊ လက်ဝဲစုနှင့် အုန်းခရိုင်ရွာ များတွင် အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊  တစ်ဧကမျိုးအသုံးပြုမှုအနေဖြင့် (၅)ထုပ်မှ (၆)ထုပ် ကုန်ကျကြောင်း၊ မျိုးတစ်ထုပ် ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် (၅၀၀၀-၆၀၀၀)ကျပ်အထိ ဝယ်ယူစိုက်ပျိုးရပြီး မျိုး၊ သွင်းအားစု၊ တိုင်ထောင်ဝါးများအပါအဝင် စုစုပေါင်း ကုန်ကျစရိတ်မှာ (၁၂၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ စိုက်ပျိုးပြီး တစ်လခွဲခန့်တွင် ရောင်းတန်းဝင် အသီးများရရှိကြောင်း၊ တစ်ဧက ပိဿာ(၁၃၀၀)ခန့် ထွက်ရှိကြောင်း၊ ကြက်ဟင်းခါးစိုက်ပျိုးချိန်အကောင်းဆုံးမှာ မိုးတွင်းကာလနှင့် ဆောင်းကာလများတွင်  စိုက်ပျိုးလျှင် ပိုမိုဖြစ်ထွန်းကြောင်း၊ ကြက်ဟင်းခါးသီးဈေးနှုန်းအနေဖြင့် တစ်ပိဿာလျှင် လက်ကားဖောက်သည်ဈေး (၂၀၀၀/-)ကျပ်ဖြင့် ရောင်းချပေးကြောင်း၊ လက်လီ တစ်ပိဿာလျှင် (၂၅၀၀-၃၀၀၀)ကျပ်အထိ ရောင်းချလျက်ရှိကြောင်း၊ ကြက်ဟင်းခါးသီးကို လူတိုင်း ကြိုက်နှစ်သက်ကြပြီး ကြက်ဟင်းခါးသီး ပုဇွန်ခြောက်ချတ်၊ ကြက်ဟင်းခါးသီးကြော် အဖြစ်လည်း စားသုံးကြကြောင်း၊ ကြက်ဟင်းခါးသီးစားသုံးခြင်းဖြင့် ရေဓာတ်၊ ပရိုတင်းဓာတ်နှင့် အမျှင်ဓာတ်နှင့် ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်များပါရှိသောကြောင့် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းတစ်လျှောက်၊ အဆုတ်ထဲမှ ချွဲသလိပ်များကို ဖယ်ရှားပေးနိုင်ကြောင်း၊ ဝမ်းချုပ်ခြင်းအား သက်သာစေကြောင်း၊ အစာခြေစနစ်ကို ကျန်းမာစေပြီး အစာစားခြင်စိတ်ကို တိုးပွားစေနိုင်ကြောင်း လေ့လာသိရှိရပါသည်။ ကြက်ဟင်ခါး စိုက်ပျိုးခြင်းဖြင့် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး စီးပွားဖြစ်ဝင်ငွေတိုးကြောင်း တစ်ဧကကုန်ကျစရိတ် နှုတ်ပြီး (၁၄၀၀၀၀၀/-)ကျပ်ခန့် မြတ်ကြောင်း ကြက်ဟင်းခါးဈေးကောင်းမွန်သောကြောင့် တောင်သူများအကျိုးအမြတ်ဖြစ်ထွန်းကြောင်း ခဝဲစိုက်ပျိုးသော တောင်သူတစ်ဦး၏ ပြောကြားချက် အရသိရှိရပါသည်။

DOCA(မန္တလေး)