သတင်းနှင့် လှုပ်ရှားမှုများ

Powered by Drupal

ပြည်တွင်းဆန်စပါး ဝယ်ယူမှု၊ ဈေးကွက် အခြေအနေနှင့် မြန်မာ့ဆန် ပြည်ပတင်ပို့နိုင်မှု ကိစ္စရပ်များနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် အစည်းအဝေးကျင်းပ

နေပြည်တော်၊ မတ် ၂၂
ပြည်တွင်း ဆန်စပါးဈေးကွက် အခြေအနေနှင့် ဝယ်ယူမှု အခြေအနေများ၊ မြန်မာ့ဆန် ပြည်ပတင်ပို့နေမှု အခြေအနေများနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် လုပ်ငန်းညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို (၂၂-၃ -၂၀၂၁) ရက်နေ့တွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၌ Virtual Meeting စနစ်ဖြင့် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပြီးအစည်းအဝေးသို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးအောင်နိုင်ဦး၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်း ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးတင်ထွဋ်ဦး၊ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီး ဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာပွင့်ဆန်း၊ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီး ဦးညွန့်အောင်၊ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်နှင့် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်များ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ်၊ မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးကုန်သည်များအသင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စက် လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းတို့မှ တာဝန်ရှိသူများနှင့် ဆန်စပါးကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက် နေကြ သည့် Stakeholder များ တက်ရောက်ဆွေးနွေးကြပါသည်။
အစည်းအဝေးတွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးက နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် စိုက်ပျိုး၊ မွေးမြူရေးကို အခြေခံ၍ အခြားစီးပွားရေးကဏ္ဍများ တိုးတက်အောင် ဦးတည်ချက်များ ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိရာ ဆန်စပါးကဏ္ဍ Supply Chain တလျောက် စဉ်ဆက်မပြတ်တိုးတက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာဌာနများနှင့် ပုဂ္ဂလိက ကဏ္ဍမှ ပါဝင် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသူများ ဝိုင်းဝန်း၍ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ကြရမည် ဖြစ်ပါကြောင်း၊ တောင်သူလယ်သမား အခွင့်အရေးကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွားမြှင့်တင်ရေး ဥပဒေအရ ဆောင်ရွက်နေသည့် လုပ်ငန်းများ အောင်မြင်စေရေးအတွက် ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ လိုပါကြောင်း ပြောကြားပါသည်။
ဆက်လက်၍ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးက ပြည်တွင်း၌ မိုးစပါးနှင့် နွေစပါးစိုက်ပျိုးထွက်ရှိမှု အခြေအနေများ၊ ရိတ်သိမ်းမှု အခြေအနေများနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်မှု အခြေအနေများ၊ စပါးအထွက်နှုန်း တိုးတက်လာစေရေး အတွက် စက်မှုလယ်ယာစနစ်သို့ ကူးပြောင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရေးနှင့် စိုက်ပျိုးရေ ပိုမိုရရှိစေရေး အတွက် ဆောင်ရွက်သွားမည့် အစီအစဉ်များ၊ ပြည်တွင်း ဆန်စပါး ဈေးကွက် ဖြစ်ပေါ်နေမှု အခြေအနေများနှင့် ဆန် ပြည်ပတင်ပို့ရာတွင် လိုအပ်သည့် အပင်ပိုးမွှား ရောဂါ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ထောက်ခံချက်များ ထုတ်ပေးနေသည့် အစီအစဉ်များကို ဆွေးနွေး ပြောကြားပါသည်။
ဆက်လက်၍ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် နိုင်ငံခြားစီးပွားဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်က ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ G to G အစီအစဉ်ဖြင့် ဆန်တန်ချိန် (၁) သိန်း တင်ပို့ရောင်းချရေးနှင့် ပတ်သက်၍ လုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေ ရေးအတွက် Export Financing အနေဖြင့် ကျပ်ငွေ (၃၀) ဘီလီယံကို ချေးပေးခဲ့ပါကြောင်း၊ မြန်မာ Exporter များအနေဖြင့် နိုင်ငံတကာဆန်ဈေးကွက်ပြောင်းလဲမှု များကို မျက်ခြေမပြတ် လေ့လာကာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရှိမှုများ ဆောင်ရွက်သင့်ပါကြောင်း၊ မြန်မာ့ဆန် ပြည်ပသို့ အရှိန်အဟုန်မပျက် တင်ပို့နိုင်ရေးအတွက် အစိုးရနှင့်ပုဂ္ဂလိက ပိုမိုပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားကြရမည်ဖြစ်ပါကြောင်း ပြောကြားပါသည်။
ထို့နောက် တက်ရောက်လာကြသည့် အသင်းအဖွဲ့တာဝန်ရှိသူများ၊ Exporter များနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များမှ လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ရာတွင် တွေ့ကြုံရသည့် အခက်အခဲများကို ရှင်းလင်း တင်ပြကြရာ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးများနှင့် တာဝန်ရှိသူများက ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။
ပြည်တွင်း

ဂျုံရိုးခမောက်(ခေါ်)ဂျုံရိုးဦးထုပ်လုပ်ငန်း (Wheat Straw Hats)

စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ မုံရွာခရိုင်၊ ချောင်းဦးမြို့နယ်၊ ငါးလုံးတင်ကျေးရွာရှိ ဂျုံရိုးခမောက်(ခေါ်)ဂျုံရိုးဦးထုပ်လုပ်ငန်းမှ တာဝန်ရှိသူအချို့ထံမှ လုပ်ငန်းလုပ်ငန်းမှုအခြေအနေများကို လေ့လာ၍ သုံးသပ်တင်ပြလိုက်ရပါသည်။ ဂျုံရိုးခမောက်လုပ်ငန်းသည် မြန်မာ့လက်မှုပညာများထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်ပါသည်။ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းကပင် မိရိုးဖလာလုပ်ငန်းအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပြီး မြန်မာလူမျိုးများ နှစ်သက်စွာ အသုံးပြုခဲ့သော ဦးထုပ်တစ်မျိုးဖြစ်ပါသည်။ ချောင်းဦးမြို့နယ်၊ ငါးလုံးတင်ကျေးရွာအုပ်စုရှိ ငါးလုံးတင်ကျေးရွာ၊ မထိသာကျေးရွာနှင့် ဆင်မြေကျေးရွာများတွင် ဂျုံစိုက်ဧက (၂၀၀၀)ကျော်မှ ရရှိသော ဂျုံရိုးများကိုစုဆောင်း၍ ကြိုးကျစ်ခြင်းလုပ်ငန်းများကို ကျေးရွာသူ/သားများ အားလုံး လုပ်ကိုင်ကြပါသည်။ ငါးလုံးတင်ကျေးရွာတွင် ဂျုံရိုးခမောက် ထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းရှင် (၇)ဦးခန့် ရှိပါသည်။
ဂျုံရိုးအဆစ်ချိုးခြင်းနှင့် အဆစ်ခွဲခြားခြင်း
ကုန်ကြမ်းဂျုံရိုးများကို အခြောက်လှန်း၍ သန့်စင်ပြီးပါက ဂျုံရိုးများကို သုံးဆစ်ချိုးယူ၍ အဆင့်အတန်း(၃)မျိုးခွဲခြားပါသည်။ ဂျုံရိုးတစ်ရိုး၏ အပေါ်ဆုံးအဆစ်သည် နူးညံ့သည့်အတွက် ဂျုံရိုး ဦးထုပ်အချောအတွက်လည်းကောင်း၊ အလယ်အဆစ်မှာ ဦးထုပ်ကြမ်းချောအတွက်လည်းကောင်း၊ နောက်ဆုံးအဆစ်မှာ ဦးထုပ်အကြမ်းအတွက်လည်းကောင်း အဆင့်ခွဲခြား၍ ဦးထုပ်(၃)မျိုး(၃)စား ထုတ်လုပ်ပါသည်။ ဂျုံရိုးအဆစ်များကို ကောင်း၊ သင့်၊ ညံ့ (၃)စားခွဲ၍ တစ်ပိဿာစည်းများ စည်းထားပါသည်။
ကြိုးကျစ်ခြင်း နှင့် ကုန်ချောထုတ်လုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်
ဂျုံရိုး ဦးထုပ်တစ်လုံး ဖြစ်ပေါ်စေရန်အတွက် ပထမအဆင့်အနေဖြင့် ကုန်ကြမ်း ဂျုံရိုးကို ကျစ်ပင်စပိုင်းဖြစ်သော အပေါ်နှံကို ချိုးယူကြရပါသည်။ ကုန်ချောထုတ်လုပ်ပုံအဆင့်ဆင့်မှာ -
ချိုးပြီးသော ဂျုံရိုးများကို (၁၀)မိနစ်ခန့် ရေစိမ်ပြီးပါက ကြိုးကျစ်နိုင်ပါသည်။ (ရေစိမ်မှသာ ဂျုံရိုးများ ပျော့ပြောင်းသွားသည့်အတွက် ကြိုးကျစ်ရန် အဆင်ပြေမည်ဖြစ်ပါသည်) ဂျုံရိုးဦးထုပ် တစ်လုံးစာ အတွက် ကျစ်ကြိုးအရှည် အတောင်(၄၀)ခန့် လိုအပ်သည်။ (ဂျုံရိုး တစ်ပိဿာစည်း တစ်စည်းလျှင် ကျစ်ကြိုးအခွေ(၁၂)ခွေ ရရှိပါသည်) ကြိုးကျစ်ပြီးပါက ဆက်ထားသည့်ဂျုံရိုးတွင် ထွက်နေသည့် အစလေးများကို ကပ်ကြေးနှင့်ညှပ်ထုတ်ရပါသည်။ ဂျုံကျစ်ကြိုးကို ရေအနည်းငယ်စွတ်ပြီး အပ်ချုပ်စက် နှင့်ဂျုံရိုးဦးထုပ်များ ချုပ်ကြပါသည်။ (ကျား၊ မ၊ လူကြီး၊ လူငယ် မရွေး အသုံးပြုနိုင်သည့် ဒီဇိုင်း ပုံစံ (၇) မျိုးခန့် ချုပ်လုပ်ကြပါသည်) ချုပ်ပြီးဦးထုပ်များကို နေရောင်တွင် အချိန်အနည်းငယ် လှန်းပါသည်။ ဂျုံရိုး၏သဘာဝအရောင်သည် ညိုဝါရောင်ဖြစ်၍ ကန့်မှုန့်ကိုမီးရှို့ပြီး ပေါင်းခံအိုးနှင့် တစ်ည ပေါင်းခံကာ အရောင်ချွတ်လိုက်ပါက အဖြူရောင်သမ်းလာပါသည်။ အဖြူရောင်သမ်းနေသော ဦးထုပ်များကို နေရောင်ခြည်အောက်တွင် တစ်ရက်လှန်းပါသည်။ အချို့ဦးထုပ်များပေါ်ကို ဆေးရောင်စုံဖြင့် ပန်းအလှရေးဆွဲကြပါသည်။ နောက်ဆုံးအဆင့်အနေဖြင့် ဦးထုပ်မေးသိုင်းကြိုးတပ်ရန် ရိုက်သီးကွင်း ကလေးနှစ်ခု ရိုက်တပ်ပြီးပါက ဈေးကွက်သို့ တင်ပို့ရောင်းချရန် အသင့်ဖြစ်ပြီးဖြစ်ပါသည်။
ဈေးကွက်၊ ဈေးနှုန်းအခြေအနေ
ဂျုံရိုးဦးထုပ်တစ်လုံးလျှင် ဖောက်သည်ဈေးမှာ အရွယ်အစားအမျိုးမျိုးပေါ်မူတည်၍ ကျပ် (၁ဝဝဝ/- မှ ၂ဝဝဝ/- ကြား)ရရှိပြီး ဈေးဆိုင်များတွင် လက်လီရောင်းဈေးနှုန်းများမှာ ကျပ် (၁၅ဝဝ/-မှ ၄ဝဝဝ/-) ဈေးအသီးသီးဖြင့်ရောင်းချကြပါသည်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီးအတွင်း၊ ရန်ကုန်မြို့၊ မြစ်ကြီးနားမြို့၊ ပခုက္ကူမြို့၊ မြင်းခြံမြို့များသို့ အများဆုံးတင်ပို့ခြင်းနှင့် မြန်မာနိုင်ငံတစ်ဝှမ်းလုံးသို့ တစ်နှစ်ပတ်လုံးတင်ပို့ရောင်းချရာ လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးလျှင် အလုံးရေ(၁)သိန်းကျော် ရောင်းချနိုင်ပါသည်။
အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများနှင့် လုပ်သားခပေးချေရမှု အခြေအနေ
ဂျုံရိုးကျစ်ခြင်းလုပ်ငန်းသည် လွယ်ကူပြီး ကျွမ်းကျင်စွာရက်လုပ်ပါက လူတစ်ဦးလျှင် တစ်ရက် ဦးထုပ်(၃/၄)လုံးစာ ရက်လုပ်နိုင်ပါသည်။ ကျစ်ကြိုးဈေးနှုန်းမှာ ဦးထုပ်တစ်လုံးစာ အတောင်(၄၀)ကို ကျပ်(၈၀၀ မှ ၁၀၀၀ ကြား) ပေးချေရပါသည်။ စက်ချုပ်ရာတွင် လှပသေသပ်သည့် ဦးထုပ်များရရှိရန် အမျိုးသမီးတစ်ဦး၏ ကျွမ်းကျင်မှုအရ တစ်ရက်လျှင် ဦးထုပ်လုံးရေ(၄၀/၅၀)ခန့် ချုပ်လုပ်နိုင်ပြီး စက်ချုပ်အလုပ်သမားတစ်ဦး တစ်ရက်လုပ်ခမှာ ကျပ်(၄၀၀၀/- မှ ၅၀၀၀/- ကြား) ရရှိပါသည်။ ဂျုံရိုးဦးထုပ် ထုတ်လုပ်သည့် လုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးသည် အလုပ်သမား (၁၅ဦး မှ ၂၀ဦးထိ) ငှားရမ်းလုပ်ကိုင်ပါသည်။
သုံးသပ်ချက်
ဂျုံရိုးခမောက်(ခေါ်) ဂျုံရိုးဦးထုပ်၏ အားသာချက်များမှာ ထုတ်လုပ်မှုစရိတ် သက်သာသော လက်မှုလုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ခြင်း၊ ရိုးရှင်းလှပပြီး ပေါ့ပါးခြင်း၊ အများပြည်သူဝယ်ယူနိုင်သည့် ဈေးနှုန်းဖြစ်ခြင်း၊ လူသုံးများသည့် ဈေးကွက်ဝင် ထုတ်ကုန်တစ်မျိုးဖြစ်ခြင်း၊ နေပူဒဏ်ကာကွယ်ပေးသော ပြည်တွင်းဖြစ် အသုံးအဆောင်တစ်မျိုးဖြစ်ခြင်း၊ အိမ်တွင်းလက်မှုလုပ်ငန်းဖြစ်ပြီး အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းများ များစွာဖန်တီးပေးနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့် အရင်းအနှီး၊ နည်းပညာနှင့်ဈေးကွက်စသည့် အထောက်အပံ့ကောင်းများပံ့ပိုးပေးနိုင်ပါက ကျေးလက်ဒေသ လူမှုဘဝဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် များစွာ အထောက်အကူပြုနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်တင်ပြလိုက်ရပါသည်။

လယ်ယာထုတ်ကုန်စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် ဆန်စပါးဝယ်ယူခြင်းဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကျင်းပ

နေပြည်တော်၊ မတ် ၈
လယ်ယာထုတ်ကုန်စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့၏ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် ဆန်စပါး ဝယ်ယူခြင်းဆိုင်ရာညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို (၈-၃-၂၀၂၁) ရက်နေ့တွင် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ရုံးအမှတ်(၃)၌ Virtual Meeting စနစ်ဖြင့် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အစည်းအဝေးသို့ လယ်ယာထုတ်ကုန်စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးနှင့် အဖွဲ့ဝင်များ တက်ရောက်ဆွေးနွေးကြပါသည်။
အစည်းအဝေးတွင် လယ်ယာထုတ်ကုန်စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့ ဥက္ကဋ္ဌ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ဒုတိယဝန်ကြီးက နိုင်ငံတော်အနေနဲ့ တောင်သူလယ်သမား အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွား မြှင့်တင်ရေးဥပဒေအရ နှစ်စဉ် အခြေခံရည်ညွှန်း စပါးဈေးနှုန်းကို ထုတ်ပြန်ကြေညာပြီး၊ စပါးများ ထွက်ပေါ်ချိန်၌ အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးနှုန်း အောက် ကျရောက်သည့်ဒေသများတွင် တောင်သူလယ်သမားများထံမှ စပါးဝယ်ယူခြင်း လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ခဲ့မှု အခြေအနေ၊ ယခုနှစ် အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးနှုန်းဖြင့် စပါးဝယ်ယူမှု အခြေအနေများနှင့် ဆန်အိတ်များ ပြန်လည်လက်ခံရရှိမှု အခြေအနေများ၊ လယ်ယာထုတ်ကုန်စီမံခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့အနေဖြင့် ရှေ့ဆက်ဆောင်ရွက်သွားမည့် အခြေအနေများကို ရှင်းလင်းပြောကြားပါသည်။
ထို့နောက် အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်လာကြသူများက လယ်ယာထုတ်ကုန်စီမံ ခန့်ခွဲရေးအဖွဲ့က ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည့် စပါး၊ ဆန် ဝယ်ယူရေး လုပ်ငန်းများ အဆင်ပြေ ချောမွေ့စေရေးကိစ္စရပ်များကို ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးကြပြီး လိုအပ်သည်များကို ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

တောင်သူလယ်သမားအခွင့်အရေးကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွားမြှင့်တင်ရေးဥပဒေအရ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် ဆန်စပါးဝယ်ယူခြင်းဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကျင်းပ

နေပြည်တော်၊ မတ် ၅
၁။ တောင်သူလယ်သမားအခွင့်အရေးကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွားမြှင့်တင်ရေးဥပဒေ အရ ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွက် ဆန်စပါးဝယ်ယူခြင်းဆိုင်ရာညှိနှိုင်းအစည်းအဝေးကို (၅-၃-၂၀၂၁) ရက်နေ့တွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ရုံးအမှတ်(၃)၌ Virtual Meeting စနစ်ဖြင့် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ပြီး အစည်းအဝေးသို့ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး၊ ဒုတိယဝန်ကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးစီမံအုပ်ချုပ်ရေး ကောင်စီ၊ အဖွဲ့ဝင်နှင့် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမြဲတမ်းအတွင်းဝန်၊ ကုန်သွယ်ရေးဦးစီးဌာန၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၊ မြန်မာကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့တို့မှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်များနှင့် ဒုတိယညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်များ၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးစပါး၊ ဆန်ဝယ်ယူကြီးကြပ်မှုလုပ်ငန်းအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး၊ မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်၊ မြန်မာနိုင်ငံဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်းဆန်စက်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း တို့မှ တာဝန်ရှိသူများ တက်ရောက်ဆွေးနွေးကြပါသည်။
၂။ အစည်းအဝေးတွင် စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးက နိုင်ငံတော်အနေနဲ့ တောင်သူလယ်သမားအခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွား မြှင့်တင်ရေးဥပဒေအရ နှစ်စဉ် အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးနှုန်းကို ထုတ်ပြန်ကြေညာပြီး စပါးပေါ်ချိန်တွင် အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးနှုန်းအောက် ကျရောက်သည့် ဒေသများတွင် တောင်သူလယ်သမားများထံမှ စပါးဝယ်ယူခြင်းလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင်လည်း အခြေခံရည်ညွှန်းစပါးဈေးနှုန်းကို စပါးတင်း (၁၀၀) လျှင် (၅၂၀၀၀၀) ကျပ် ကြေညာခဲ့ပြီး မိုးစပါးစတင်ထွက်ပေါ်လာသည့် အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလများတွင် အခြေခံ ရည်ညွှန်းစပါးဈေးနှုန်းအောက် လျော့နည်းခဲ့သည့် ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် ဧရာဝတီ တိုင်းဒေသကြီးတို့တွင် စပါးတင်း နှစ်သိန်းကိုးသောင်းကျော်ကို အခြေခံရည်ညွှန်းစပါး ဈေးနှုန်း ဖြင့် တောင်သူများထံမှ ဝယ်ယူပေးခဲ့ပါကြောင်း၊ ထို့အပြင် မကြာမီကာလအတွင်း နွေစပါးများ ထွက်ပေါ်လာတော့မည်ဖြစ်၍ တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ် စပါး၊ ဆန် ဝယ်ယူရေး ကြီးကြပ်မှု လုပ်ငန်းအဖွဲ့များအနေဖြင့် လိုအပ်ပါက စပါးဝယ်ယူပေးနိုင်ရေး ကြိုတင်စီမံ ဆောင်ရွက်ထား ကြရန် လမ်းညွှန်မှာကြားပါသည်။
၃။ ထို့နောက် အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်လာကြသူများက တောင်သူလယ်သမား အခွင့်အရေး ကာကွယ်ရေးနှင့် အကျိုးစီးပွားမြှင့်တင်ရေးဥပဒေအရ ဆောင်ရွက်သည့် စပါး၊ ဆန် ဝယ်ယူရေး လုပ်ငန်းများအဆင်ပြေချောမွေ့စေရေးနှင့် မကြာမီကာလအတွင်း နွေစပါးများ ထွက်ပေါ်လာတော့မည်ဖြစ်၍ တောင်သူများစိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ် ကာမိစေရေးနှင့် ထိုက်သင့်သည့် အကျိုးအမြတ်များရရှိစေရေး ကြိုတင်မျှော်မှန်း၍ အစီအမံများ ရေးဆွဲ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် ကိစ္စရပ်များကို ဝိုင်းဝန်းဆွေးနွေးကြပြီး လိုအပ်သည်များကို ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြကြောင်း သတင်းရရှိပါသည်။

စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအသိပညာပေးရေးဆိုင်ရာ Online (Talk Show) ကျင်းပမှု

Covid-19 ကူးစက်ရောဂါကာလအတွင်း၌ စားသုံးသူတို့၏ အခွင့်အရေးများ အပြည့်အဝရရှိစေရန်နှင့် အကျိုးစီးပွားများကို ကာကွယ်ရန် စားသုံးသူအသိပညာပေးလုပ်ငန်းများကို တိုင်းဒေသကြီး/ပြည်နယ်အတွင်းရှိ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနနှင့် ပြန်ကြားရေးနှင့် ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးဦးစီးဌာနတို့ ပူးပေါင်း၍ Online Media မှတစ်ဆင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးအသိပညာပေး Talk Show ဆွေးနွေးပွဲများကို ကျင်းပခဲ့ကြပါသည်။ အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲများတွင် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးပေါ်ပေါက်လာပုံ၊ စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာန၏ သမိုင်း၊ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ(၂၀၁၉) ပြဋ္ဌာန်းချက်ပါ စားသုံးသူအခွင့်အရေးနှင့်တာဝန်များ၊ စားသုံးသူနစ်နာဆုံးရှုံးမှုအတွက် တိုင်ကြားနိုင်သည့် နည်းလမ်းများနှင့် ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်ပေးနေမှု၊ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေပါ အခန်း(၁၈) ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြခြင်းနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် သိကောင်းစရာများ၊ စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေပါ တားမြစ်ချက်များနှင့် ပြစ်မှုပြစ်ဒဏ်များ၊ အရေးကြီးကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုဥပဒေများနှင့်ပတ်သက်သည့် အမိန့်ညွှန်ကြားချက်များနှင့် လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမည့် အချက်များ၊ Digital Online စနစ်ဖြင့် ဆောင်ရွက်နေသော ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများတွင် စားသုံးသူနစ်နာဆုံးရှုံးမှုများ မဖြစ်ပေါ်စေရေးအတွက် ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ်များကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်အချက်များ၊ Online Shopping လုပ်ငန်းများ ကျယ်ပြန့်စွာ ဆောင်ရွက်လာနိုင်သည်နှင့်အမျှ စားသုံးသူများ၏ လေ့လာမှုအားနည်းချက်အပေါ် အခွင့်ကောင်းယူ၍ Online မှတစ်ဆင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်အချို့၏ လိမ်လည်မှုများကြောင့် နစ်နာဆုံးရှုံးမှု မရှိစေရေးအတွက် ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန်အချက်များ၊ အချို့ Online Shopping Page များသည် ကုန်ပစ္စည်းပို့ဆောင်ရေး ဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ၏ ပစ္စည်းလက်ခံပြေစာများကို အတုအပပြုလုပ်၍ မမှန်မကန်ဆောင်ရွက်နေသည့်အတွက် စားသုံးသူများနစ်နာဆုံးရှုံးမှုမရှိစေရေး လိုက်နာဆောင်ရွက်ရန်အချက်များကို အသေးစိတ်ဆွေးနွေးခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရပါသည်။

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ သတိပြုရမည့်တားမြစ်ချက်များ

စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများကို ရောင်းချရာတွင် မှားယွင်းသည့် တင်ပြမှုများ၊ အလွန်အမင်းချဲ့ကားညွှန်းဆိုထားသော ကြော်ငြာများကြောင့် ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ၏ အရည်အသွေးနှင့်ဖော်ပြသော သတင်းအချက်အလက်များမှာ စားသုံးသူများအပေါ် ရိုးသားမှု၊ မှန်ကန်မှုမရှိသော လိမ်လည်လှည့်ဖြားသည့်ကြော်ငြာများဖြစ်ပါသည်။
သို့ပါ၍ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ ၂၀၁၉၊ အခန်း(၂၃)၊ ပုဒ်မ(၆၃)အရ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်မည်သူမျှ အောက်ပါတားမြစ်ထားသော ကြော်ငြာအမျိုးအစားများကို ဖောက်ဖျက်ကျူးလွန်ခြင်းမပြုလုပ်ရပါ-
(က) ကုန်စည်၏အရည်အေသွး၊ အေရအတွက်၊ ပါဝင်သောပစည်းများ၊ အသုံးပြုပုံ၊ ဈေးန်း၊ ဝန်ဆောင်မန်းထားနှင့် ကုန်စည် သိုမဟုတ် ဝန်ဆောင်မကို ပေးအပ်နိုင်သည့် အချိန်တိုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ လိမ်လည်လှည့်ဖြားခြင်းပြုထားသော ကြော်ငြာများ၊
(ခ) ကုန်စည် သိုမဟုတ် ဝန်ဆောင်မ၏ အာမခံပေးထားမှုနှင့်စပ်လျဉ်း၍ လိမ်လည်လှည့်ဖြားခြင်း ပြုထားသော ကြော်ငြာများ၊
(ဂ) ကုန်စည် သိုမဟုတ် ဝန်ေဆာင်မနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မဟုတ်မမှန်သော သတင်းအချက်အလက်များ ပါဝင်သည့် ကြော်ငြာများ၊
(ဃ) ကုန်စည် သိုမဟုတ် ဝန်ေဆာင်မကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် အရာယ်ရှိမကို အသိပေးခြင်းမရှိသော ကြော်ငြာများ၊
(င) သက်ဆိုင်သူ၏ ခွင့်ပြုချက်မရရှိဘဲ တစ်စုံတစ်ဦး သိုမဟုတ် အဖြစ်အပျက်တစ်ခုအပေါ် အသုံးပြုထားသော ကြော်ငြာများ၊
(စ) တည်ဆဲဥပေဒများ၊ လူမကျင့်ဝတ်များနှင့် ကိုက်ညီမမရှိသည့် ကြော်ငြာများ။
စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များက စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေပါ ကြော်ငြာလုပ်ငန်းများအပေါ် တားမြစ်ချက်တစ်ရပ်ရပ်ကို ဖောက်ဖျက်၍ ကြော်ငြာခြင်းပြုလုပ်ပါက စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ(၇၀)၊ ပုဒ်မခွဲ(က)အရ ခြောက်လထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ကျပ်သိန်း ၂၀ ထက် မပိုသော ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ ချမှတ်ခြင်းခံရမည်ဖြစ်ပြီး အဆိုပါပြစ်မှုကို ထပ်မံ ကျူးလွန်ပါက စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ ပုဒ်မ(၇၀)၊ ပုဒ်မခွဲ(ခ)အရ တစ်နှစ်ထက်မပိုသော ထောင်ဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ကျပ်သိန်း ၁၀၀ ထက်မပိုသော ငွေဒဏ်ဖြစ်စေ၊ ဒဏ်နှစ်ရပ်လုံးဖြစ်စေ ချမှတ်ခြင်းခံရမည်ဖြစ်ပါသည်။

ကုန်စည်များ စိစစ်မှုနှင့် ခွင့်ပြုပေးခဲ့မှုအခြေအနေ

စားသုံးသူကာကွယ်ရေးဥပဒေ ၂၀၁၉၊ အခန်း(၁၈)တွင် ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသား ဖော်ပြ ခြင်းနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် အချက်များကို ပြဌာန်းထားပြီး ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြရာတွင် လိုအပ်သည့် အသေးစိတ်အချက်များကိုလည်း စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ လိုက်နာနိုင်ရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံစားသုံးသူကာကွယ်ရေးကော်မရှင်မှ ညွှန်ကြားချက်အမှတ်(၂/၂၀၁၉)ဖြင့် ထုတ်ပြန် ထားပြီးဖြစ်ပါသည်။ ထုတ်ကုန်လုံခြုံစိတ်ချရမှုဌာနခွဲအနေဖြင့် ကုန်စည်များတွင် မြန်မာဘာသာဖြင့် ကုန်အညွှန်းအမှတ်အသားဖော်ပြထားခြင်းအား ညွှန်ကြားချက်(၂/၂၀၁၉)နှင့်အညီ စိစစ် ဆောင်ရွက်ပေးလျက်ရှိပြီး ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ အောက်တိုဘာလမှ ဒီဇင်ဘာလအတွင်း တိုင်းဒေသ ကြီး/ပြည်နယ်များမှ တင်ပြလာသည့် ကုန်စည်များကို တင်ပြပါပုံအတိုင်း စိစစ်ဆောင်ရွက်ပေးခဲ့ပါသည်။

စားသုံးသူများ အလွယ်တကူဆက်သွယ်နိုင်မည့်စင်တာ Consumer Call Center

စားသုံးသူနှင့်လုပ်ငန်းရှင်ပြည်သူများက စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနနှင့် ပတ်သက်သော သတင်းအချက်အလက်များကို အလွယ်တကူ မေးမြန်းစုံစမ်းနိုင်ရန်အတွက်လည်းကောင်း၊ စားသုံးသူများအနေဖြင့် ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ ဝယ်ယူသုံးစွဲရာတွင် နစ်နာဆုံးရှုံးမှုကြုံရပါက ဌာနသို့အလွယ်တကူဆက်သွယ်တိုင်ကြားနိုင်ရန်အတွက်လည်းကောင်း ရည်ရွယ်၍  Consumer Call Center ကို စားသုံးသူရေးရာဦးစီးဌာနတွင် ၂၀၂၁ခုနှစ်အတွင်း တည်ဆောက်သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။

Call Center အား ၂၀၂၀-၂၀၂၁ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ရုံးချုပ်၌ Main Site အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့် မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးဦးစီးမှူးရုံးတို့၌ Client Site များအဖြစ် လည်းကောင်း စတင်ထူထောင် တည်ဆောက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး လာမည့် ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ကျန်တိုင်းဒေသကြီးနှင့်ပြည်နယ်ဦးစီးမှူးရုံးတို့၌ Client Site များအဖြစ် တိုးချဲ့ တည်ဆောက် သွားမည် ဖြစ်ပါသည်။ Call Center သို့ ဆက်သွယ်ရာတွင် အလွယ်တကူမှတ်သားနိုင်မည့် ဂဏန်း၄လုံးပါ ဖုန်းနံပတ်(four digit number)အား အသုံးပြုနိုင်ရေးအတွက် ဆက်သွယ်ရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနနှင့် Telecommunication Services Provider များသို့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ထားပြီးဖြစ်ပါသည်။

Consumer Call Center သည် ဌာန၏ e-government ဖွံဖြိုးတိုးတက်ရေး အထောက်အပံ့ကောင်းတစ်ခုဖြစ်သည့်အပြင် စားသုံးသူပြည်သူများနှင့် လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် ဌာနနှင့်ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ရာတွင် လွယ်ကူလျှင်မြန်ချောမွေ့လာမည်ဖြစ်ပြီး ဌာန၏လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်မှုများအပေါ် ပိုမိုသိရှိနားလည်လာစေခြင်း၊ ဌာနအပေါ် ယုံကြည်ကိုးစားမှုရရှိလာနိုင်စေခြင်း၊ ဦးစီးဌာနနှင့် ပြည်သူများအကြား ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုအားကောင်းလာစေခြင်း  စသည့် အကျိုးရလဒ်ကောင်းများ ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

ပြည်တွင်းကုန်သွယ်ရေးဖွံ့ဖြိုးမှုမှ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွား ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆီသို့ …

ထုတ်လုပ်မှုမှသည် ဈေးကွက်ဆီ …

       သီးနှံများ၊ ထွက်ကုန်များ၊ ကုန်စည်များ ထုတ်လုပ်ခြင်း၏ အဓိကပန်းတိုင်သည် စားသုံးရန် ဖြစ် သော်လည်း စားသုံးမှုမှ ပိုလျှံမှုများအတွက် ဈေးကွက်သည် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော အရာပင်ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံတော်အနေဖြင့် ပြည်တွင်းထုတ်ကုန်များအား ထုတ်လုပ်မှုတိုးတက်စေရန်၊ ပြည်တွင်းစားသုံးမှု တိုးတက်မြင့်မားရန်၊ စားသုံးမှုမှ ပိုလျှံသည်များကို ပြည်ပသို့တင်ပို့ရန်ဟူသည့် မူဝါဒများကို ကဏ္ဍ အလိုက် ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံတော်၏ စီးပွားရေးမူဝါဒ (၁၂) ရပ်တွင်လည်း "ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၊ စားနပ်ရိက္ခာဖူလုံစေခြင်းနှင့် ပို့ကုန်မြှင့်တင်နိုင်ရေးတို့အတွက် လယ်ယာ ကဏ္ဍ၊ မွေးမြူရေးကဏ္ဍနှင့် စက်မှုကဏ္ဍ ချိန်ခွင်လျှာညီသည့် စီးပွားရေးပုံစံဖော်ထုတ်ရန်" ဟူ၍ ပါရှိ ပါ သည်။ အဆိုပါမူဝါဒကို အကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှုမြှင့်တင်ရေး၊ စားသုံးမှုဖူလုံ စေရေးနှင့် ဈေးကွက်ရရှိရေးတို့ကို ဟန်ချက်ညီညီ ဆောင်ရွက်ရမည်ဆိုသည့်အချက်မှာ ထင်ရှားလျက် ရှိပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့်လည်း လယ်ယာကဏ္ဍ၊ မွေးမြူရေးကဏ္ဍတို့အပေါ် အခြေခံ၍ ဘက်စုံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင်ဆောင်ရွက်ရန် အခွင့်အလမ်းကောင်းများစွာ ပိုင်ဆိုင်လျှက်ရှိသော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ပြင် သဘာဝတရားက ကောင်းစွာပေးအပ်ထားသည့် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍတွင် ကုန်ထုတ် လုပ်မှုတိုးတက်အောင်နှင့် ခေတ်မီအောင်လုပ်ဆောင်နိုင်ပါက အာဆီယံနှင့် အာရှဒေသတွင်းတွင် အဓိက စိုက်ပျိုးရေးအခြေခံ စားသောက်ကုန်ထုတ်လုပ်သည့် ကုန်သွယ်ရေးဗဟိုချက်မဖြစ်လာမည့် အလားအလာ ကောင်းများစွာရှိနေကြောင်း လေ့လာမှုစစ်တမ်းတစ်ခုအရ သိရှိရပါသည်။ ထို့ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ၌ လယ်ယာလုပ်ငန်းအပါအဝင် စိုက်ပျိုးရေးကဏ္ဍကို ခေတ်မီဖွံ့ဖြိုးသည့် စီးပွားရေးပုံစံအဖြစ် ပေါ်ပေါက် လာစေရန် ဘက်ပေါင်းစုံ၊ ကဏ္ဍပေါင်းစုံက ပူးပေါင်းကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ကြရမည်ဖြစ်ပါသည်။

      ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်စာရင်းအရ မြန်မာနိုင်ငံ၏လူဦးရေသည် (၅၄) သန်းကျော်ရှိပြီး အာဆီယံတွင် ပဉ္စမမြောက် လူဦးရေအများဆုံးနိုင်ငံလည်းဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါအချက်သည် ထုတ်ကုန်များအပေါ် ပြည်တွင်းဈေးကွက်အတွက် အလားအလာကောင်းများစွာ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သကဲ့သို့ ပြည်တွင်းထုတ်လုပ်မှု ကိုလည်း အားကောင်းစေနိုင်မည့် မောင်းနှင်မှုကို ဖြစ်စေပါသည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံသည် စီးပွားရေး အင်အားကြီးမားပြီး ကမ္ဘာ့လူဦးရေအများဆုံးဖြစ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့နှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေခြင်း၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများသို့ ရေလမ်းခရီးပါ ဆက်သွယ်သွားလာနိုင်သည့် အခွင့်အရေးများ ရှိနေခြင်း စသည်တို့သည် မြန်မာ့ထုတ်ကုန်များအတွက် ဈေးကွက်ဖော်ဆောင်ရေးတွင် အားသာချက်များဟု ဆိုနိုင် မည်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ထုတ်လုပ်မှုအား ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပဈေးကွက် နှစ်ခုလုံးအတွက် မျှော်မှန်း ဆောင်ရွက်သင့်ပါသည်။ ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ဈေးကွက်သည် အပြန်အလှန်သက်ရောက်လျှက်ရှိပြီး ထုတ်ကုန်၏ အရည်အသွေးနှင့် ပမာဏအပေါ်မူတည်၍ ဈေးကွက်ခိုင်မာမှုရှိနိုင်မည်ဖြစ်သကဲ့သို့ ဈေးကွက်၏ အနေ အထားအပေါ် မူတည်၍လည်း ထုတ်လုပ်မှုကို ချိန်ထိုးလုပ်ဆောင်သင့်ပါသည်။ လက်ရှိအခြေအနေ၌ ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းစဉ်များအပေါ် အဓိကသက်ရောက်လျှက်ရှိသောအချက်မှာ ဈေးကွက် ရရှိမှုပင် ဖြစ်ပါသည်။ ကုန်သွယ်မှုဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် ဈေးကွက်ရရှိရေးတို့အတွက် အခြေခံကျသော အချက် များအား ဆက်လက်ဆွေးနွေးသွားမည် ဖြစ်ပါသည်။

ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး (logistics)

       ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး (logistics) သည် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပကုန်သွယ်ရေးလုပ်ငန်းများတွင် အဓိကကျသော ကဏ္ဍတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထုတ်ကုန်များ ဈေးကွက်သို့ လွယ်ကူချောမွေ့စွာ ရောက်ရှိ ရန်မှာ logistics ၏ ပါဝင်မှုသည် များစွာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများ၏ အဓိကရည်ရွယ်ချက်မှာ မှန်ကန်သောအရည်အသွေးရှိသည့် ထုတ်ကုန်များ စားသုံးသူ များထံသို့ အချိန်မီရောက်ရှိစေရန်နှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများတွင် ကုန်ကျစရိတ်သက်သာစေရန် ဖြစ်ပါ သည်။ လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ဈေးကွက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်း နည်းပါး နေခြင်း၏ အဓိကအတားအဆီးမှာ ထောက်ပံ့ရေးနှင့် ပို့ဆောင်ရေးစရိတ်စကများ ကြီးမားနေခြင်း ကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်ကြပါသည်။ မြန်မာနိုင်ငံသည် အာဆီယံနိုင်ငံများအတွင်းတွင် ထောက်ပံ့ ရေးနှင့် ပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်း ကုန်ကျစရိတ်များ အကြီးမားဆုံးဖြစ်နေကြောင်း သိရှိရပါသည်။ ထိုသို့ ကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားခြင်းကြောင့် ထုတ်ကုန်များ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပဈေးကွက်ဝင်ရောက်နိုင်ရန် အခက် အခဲများဖြစ်ပေါ်ကြရပါသည်။ ထို့ကြောင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးကုန်ကျစရိတ်များအပြင် ထုတ်ကုန် များ၏ ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်ကိုပါ လျော့ချနိုင်မှသာလျှင် ဈေးကွက်ဝင်ရောက်နိုင်စွမ်းမှာ တိုးတက် ဖွံ့ဖြိုးလာမည်ဖြစ်ပါသည်။

       ထုတ်ကုန်များ လိုအပ်သည့်နေရာသို့ ရောက်ရှိစေရေးအတွက် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်မှုတွင် အရေး ပါဆုံးလုပ်ငန်းမှာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးပင်ဖြစ်ပါသည်။ နိုင်ငံတကာနှင့် ချိတ်ဆက်ဆောင်ရွက်ရသည့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်မှုတွင် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး၏အခန်းကဏ္ဍသည် ပို၍ပင် အရေးပါလာပါသည်။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်မှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းဆောင်တာများသည် လူနေမှုဘဝ အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ချက်များဖြစ်ပြီး အဆိုပါလုပ်ငန်းများမှာ ကုန်စည်များကို တစ်နေရာမှ တစ်နေရာသို့ ရွှေ့ပြောင်းခြင်း၊ ထိမ်းသိမ်းသိုလှောင်ခြင်း၊ ကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် သုံးစွဲသူများ လက်ဝယ်သို့ ရောက်ရှိအောင် ပို့ဆောင်ပေးခြင်း စသည်တို့ဖြစ်ပါသည်။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကဏ္ဍတွင် လေကြောင်း လိုင်းများ၊ ရထားပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ သင်္ဘောတင်လုပ်ငန်းများ၊ ဆိပ်ကမ်းလုပ်ငန်းများနှင့် ကုန်းလမ်းပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများပါဝင်ပါသည်။ အဆိုပါလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှသာ ကုန်သွယ် ရေးလုပ်ငန်းများအပါအဝင် ထုတ်ကုန်များ၏ ဈေးကွက်ရရှိမှုကို အထောက်အပံ့ဖြစ်စေမည် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ဒေသအလိုက် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ တိုးတက်လာစေရန်နှင့် ထုတ်ကုန်များ ဈေးကွက်ရရှိ စေရန်အတွက် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများကို လွယ်ကူကောင်း မွန်အောင် ဆောင်ရွက်ကြရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ထိုသို့ဆောင်ရွက်ရာတွင် မူဝါဒချမှတ်သူများအနေဖြင့် လုပ်သာကိုင်သာရှိသော အစီအမံများ ချမှတ်ရန်လိုအပ်သကဲ့သို့ လက်တွေ့ အကောင်အထည်ဖော်ကြရ မည့်သူများကလည်း မြေပြင်တွင်ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိသည့် အခက်အခဲများ၊ ကိစ္စရပ်များအပေါ် စနစ်တကျ လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ကြရန် လိုအပ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ကုန်သွယ်မှုလုပ်ငန်းများ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အဓိကပါဝင်ဆောင်ရွက်ကြရသည့် ထုတ်လုပ်သူများ၊ ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များ၊ အသင်းအဖွဲ့များနှင့် သက်ဆိုင်ရာအစိုးရဌာနများသည် "မိမိတို့ဒေသအလိုက် ကုန်သွယ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ logistics နှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဆိုင်ရာ အခက်အခဲများကို သုံးသပ်ဖော်ထုတ်၍ အထက်တာဝန်ရှိသူ အဆင့်ဆင့်သို့ တင်ပြခြင်း၊ ကုန်ကျစရိတ်ကြီးမြင့်နေမှုများရှိပါက ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းဖြေရှင်းခြင်း၊ လွယ်ကူချောမွေ့ သည့် ကုန်သွယ်မှုနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်မှုဖြစ်ပေါ်စေရေး ပေါင်းစပ်ဆောင်ရွက်ခြင်း၊ ကုန်စည်စီးဆင်း မှုနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်မှုဆိုင်ရာအခြေအနေများအပေါ် လေ့လာသုံးသပ်ခြင်း" စသည်တို့ကို ပြုလုပ်  ဆောင်ရွက်ခြင်းသည် ပြည်တွင်းကုန်သွယ်ရေးဖွံ့ဖြိုးမှုအတွက် အထောက်အပံ့ကောင်းများပင် ဖြစ်ပါ သည်။

ဆက်လက်ဖော်ပြပါအုံးမည် … ။

  အောင်ဆန်းလင်း(DOCA)

ပဲပုပ်နှင့်ပဲပိစပ်အကြောင်းသိကောင်းစရာ

         မြန်မာနိုင်ငံရှိ လယ်ယာထွက်ကုန်သီးနှံတို့၏ အချို့အမည်များကို လွဲမှားဖွယ်စာလုံးများ သုံးစွဲနေကြ၍ ပဲပုပ်နှင့်ပဲပိစပ် မတူညီကြောင်း သိရှိနိုင်စေရန် ရည်ရွယ်၍ လေ့လာ ရေးသား ဖော်ပြရခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

         ပဲပုပ်၏မူရင်းဒေသမှာ တရုတ်နိုင်ငံဖြစ်ပြီး အင်္ဂလိပ်အမည် Soy Bean or Soya Bean ၊ ရုက္ခဗေဒအမည် Glycine  soja or glycine hispida ဟုခေါ်ဝေါ်ရေးသားထားတာ တွေ့ရှိရပါ တယ်။ မျိုးစိတ်အောက်တွင် မျိုးများစွာရှိပြီး သက်ကြီး၊ သက်လတ်၊ သက်လျင်၊ အစေ့သေး၊ အစေ့ပြား၊ အစေ့လုံး၊ အကြီးအသေးများစွာ ကွဲပြားသကဲ့သို့ လင်းတာ တုံ့ပြန်သော မျိုး/မတုံ့ ပြန် သောမျိုး၊ ပင်ထောင်၊ ပင်ဖောက်၊ ပင်ကား၊ ခြုံဆန်မျိုး များလည်း ရှိကြောင်း၊ ပရိုတင်းပါဝင်မှုအရ  ၂၀ မှ ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကွာခြားတတ်ကြောင်း၊ ပဲပုတ်အား မိုးစိုက်၊ဆောင်းစိုက်ဟူ၍ ရေမြေ ဒေသ ရာသီဥတုအပေါ် မူတည်၍ စိုက်ပျိုးချိန်နှင့် သီးနှံ ပုံစံ ကွာခြားမှုများရှိပြီး  ပဲပုတ်အား အစေ့ ထုတ် ပြောင်း၊နေကြာစသည်တို့နှင့် သီးညှပ် စိုက်ပျိုးခြင်းများပြုလုပ်ကြပါသည်။

         ပဲပုပ် ဈေးကွက်၌ ရောင်းအားအများဆုံးနိုင်ငံများမှာ အမေရိကန် ၊ ဘရာဇီးလ်၊ အာဂျင်တီး နား၊ ကိုလံဘီယာ ၊ ဥရုဂွေး၊ ပါရာဂွေးတို့အပြင် ပစိဖိတ်ကမ်းရိုးတန်း နိုင်ငံငယ်လေးများနှင့် ကျွန်း နိုင်ငံများလည်း ပါဝင်ပြီး အများဆုံးဝယ်ယူတင်သွင်းနေသည့် နိုင်ငံများမှာ အာရှ အရှေ့ဖျား နိုင်ငံ များဖြစ်သည့် တရုတ်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီးယားနိုင်ငံတို့ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါ တယ်။

        သုတေသီ OI Brekke  ၏မြောက်ပိုင်းဒေသ သုတေသနဓါတ်ခွဲခန်းမှတ်တမ်းအရ အမေရိ ကန်ပြည်ထောင်စုသို့ ပဲပုပ်ရောက်ရှိလာသည်မှာ နှစ်(၁၀၀)ကျော်ခန့်ရှိပြီး ၁၉၁၁ ခုနှစ်ခန့်က  အမေရိကတွင် ဆီစတင်ကြိတ်သောပဲပုပ်စေ့များကို  မန်ချူးရီးယားက တင်သွင်း လာခဲ့ကြောင်း၊ ၁၉၄၂ -၁၉၄၈ ခုနှစ်အတွင်း ပဲပုပ်စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုပမာဏ (၄၄) ဆ တက်လာကြောင်း၊ အမေရိကန်သည် စက်မှုနှင့်စိုက်ပျိုးရေးအတတ်ပညာ အထူးဖွံ့ဖြိုးလာခဲ့ရာ ပဲပုပ် အခြေခံ စားသောက်ကုန်မျိုးစုံ  ဆီ၊ ထောပတ်၊ ချောကလက် စသည်တို့တွင် များစွာသုံးစွဲခဲ့ရုံမျှမက  အလှ ကုန်၊ အဝတ်အထည်၊ မော်တော်ကားအတွင်းထိုင်ခုံ၊ နောက်မှီ များအထိ ထုတ်လုပ် သုံးစွဲခဲ့ကြ ကြောင်းသိရှိရပါတယ်။

        ယခုအခါတွင်  ပြည်ပက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလာသူ ကုမ္ပဏီများ၊ လုပ်ငန်းရှင်များရှိနေပြီး စက်မှုဇုန်လို နေရာများတွင်  ထိုင်း၊ စင်ကာပူ စသည့် လုပ်ငန်းရှင်များက ပဲပုပ်အခြေခံ စားသောက်ကုန်၊ လူသုံးကုန်၊ အလှကုန်များထုတ်လုပ်မှုများတွင် အတွေ့အကြုံရှိသူများပါရှိလာပြီး ထိုလုပ်ငန်းရှင်များက မှာယူတင်သွင်းသည်ဟု ယူဆရပါကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရှေးယခင် ကတည်းကပင်  ပဲပုပ်ကို စိုက်ပျိုးခဲ့ကြရာမှ ရှမ်းပြည်နယ်တွင် စိုက်သည့် ပဲပုပ်က အစေ့ ခပ်ပြား ပြား အစိမ်းရောင်ဖြစ်၍ ရှမ်းစိမ်းမျိုး ဟုခေါ်ကြပြီး ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ် ကျွန်းမြေရေကျ၌ စိုက်သည့် ပဲပုပ်က အစေ့သေးကြောင်း၊ ကချင်ပြည်နယ် မိုးညှင်း ၊ မိုးကောင်း၊ ဝန်းသိုဘက်ရှိ လယ်ကန် သင်းများတွင် မိုးအခါစိုက်ပျိုးသကဲ့သို့ပင် မိုးနှောင်းကာတွင်လည်း စိုက်ပျိုးပြီး ဆီတိုဟူးအဖြစ် လုပ်စားကြကြောင်း၊ ၁၉၉၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း ဧရာဝတီ တိုင်းဒေသကြီးရှိ မြို့နယ်အချို့တွင်ပင် ပဲပုပ်ကို စိုက်လာကြကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ပဲပုပ်မှ ထုတ်လုပ်သည့် လူကြိုက်များထင်ရှားသော အစားအသောက်များမှာ ပဲပုပ်စေ့အား အချဉ်ဖောက်ပြုလုပ်သည့် ပဲငါးပိ၊ ပဲငံပြာရည်၊ပဲနို့နှင့် တို့ဟူး တို့ဖြစ်ပါတယ်။

       ပဲပိစပ်ကို   Dolichos Lablab  ဟုရေးသားပြီး အင်္ဂလိပ်အမည်  Horse gram (မြင်းစား ကုလားပဲ)ဟု ခေါ်ဝေါ်ကြောင်း၊    ပဲပိစပ်တွင်  ဆီပါဝင်မှု ၊ ပရိုတင်းပါဝင်မှုများမှာ ပဲပုပ်ကို မမီပဲ Tannin (ဖန်ရည်) ပါဝင်မှုများ၍ ဖန်သည့်အရသာရှိကြောင်း၊ ပဲကြီးပင်နှင့် အလွန်တူသော်လည်း ပင်စည်ရိုးတံ၊ အကိုင်းအခက်၊ အရွက်တို့က သေးငယ်၍  အစေ့မှာ ခပ်ပြားပြား၊ အရောင်မှာ အနီ ဖျော့ဖျော့ရှိသလို ဖြူညစ်ညစ်မျိုးလည်း ရှိကြောင်း၊ ယခင်က မြင်းခြံ ၊ ကျောက်ပန်းတောင်း တောင်သာတို့ရှိ ယာမြေများမှာ စိုက်ပျိုးခဲ့ကြသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် ပဲစဉ်းငုံ၊ ပဲတီစိမ်းတို့နှင့်  အထွက်နှုန်း၊ စျေးနှုန်းတို့ကို လိုက်မမီ၍ မစိုက်ကြတော့ကြောင်း၊ ပုံးရည်ကြီး လုပ်ငန်းများ ပြန်လည်တွင်ကျယ်လာပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ပဲပိစပ်စျေးအနည်းငယ် ကောင်းလာပြီး မြေနုကျွန်း များတွင် ဆင်းစိုက်လာခဲ့ကြပြီး၊  တောင်ငူခရိုင် အထက်ပိုင်း ရေတာရှည်၊ ရေနီ၊ သာဝတ္ထိအထိ စိုက်လာကြသည့်အခါတွင် ပုဂံညောင်ဦးသားများ လာရောက်ဝယ်ယူကြကြောင်း၊ ပဲပိစပ်မှာ အဓိက ပုံးရည်ကြီးပြုလုပ်သည့် ပဲဖြစ်ကြောင်း၊ ပဲပိစပ်ကို အစေ့ထုတ်ယူဖို့သာမက တိရစ္ဆာန် အစာ အတွက်ပါ စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊ ပဲပိစပ်ကျိုရည် ခပ်ပျစ်ပျစ်ကို ကြွက်မြီးတန်းအခြေကျလျှင် ငှဲ့ယူပြီး သီးခြားဒယ်တွင် ထပ်မံ၍ ပျစ်အောင်မီးအေးအေးဖြင့်နှပ်ပေးလျှင် လိုချင်သော အချဉ် အဆိမ့်ပစ္စည်းများ ထည့်၍ ပုံးရည်ကြီး လုပ်ရောင်းကြကြောင်း၊ ရေနွေးဖြောထားသည့် ပဲပိစပ် အစေ့အဖတ်များကို ဆန်ဖြင့်ရော၍ ထမင်းအဖြစ်လည်းကောင်း၊  ဆန်ကို ဦးစွာကျို၍ ပျော့ပြီး ငှဲ့ခါနီးမှ ပဲပိစပ်ပြုတ်ဖတ်ကို ထည့်မွှေပြီး နှပ်၍လည်းကောင်း ချက်စားလေ့ရှိကြကြောင်း လေ့ လာသိရှိရပါသည်။

ရင်းမြစ်   -   Wikipedia

Pages

Subscribe to RSS - သတင်းနှင့် လှုပ်ရှားမှုများ