မကွေးတိုင်းဒေသကြီး၊ပခုက္ကူခရိုင်အတွင်းရှိ ပခုက္ကူ၊ မြိုင်၊ပေါက်၊ရေစကြိုနှင့် ဆိပ်ဖြူမြို့နယ် အတွင်းရှိကျေးရွာများတွင် ဒေသခံပြည်သူများသည် လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးကို အဓိကလုပ်ကိုင်ကြပြီး သီးနှံမျိုးစုံ စိုက်ပျိုးရာမှ ပဲတီစိမ်းသီးနှံကိုလည်း မိုးဆောင်းနှစ်ရာသီ စိုက်ပျိုးကြရာ မိုးပဲတီစိမ်းကို စိုက်ဧက (၂) သောင်းခန့် စိုက်ပျိုးကြောင်းသိရှိရသည်။
မိုးပဲတီစိမ်းကို မတ်လတွင် စတင်စိုက်ပျိုးပြီး ဇွန်၊ ဇူလိုင်လတွင် သီးနှံစတင်ထွက်ပေါ်ကြောင်း ပဲတီစိမ်းမြကြေးမှုံ၊ ကျောက်စိမ်း၊ ပဲတီစိမ်း ပဲနောက်သေးမျိုးများကို စိုက်ပျိုးကြကြောင်း၊စိုက်ပျိုးရာ တွင် မြေပြုပြင်ပြီး နွားရှဉ်းဖြင့်ထွန်းကြောင်းဆွဲပြီး အစေ့ချစနစ်ဖြင့် ပင်ကြား(၅)လက်မ၊ တန်းခြား (၁) ပေအကွာဖြင့် စိုက်ပျိုးကြပြီး တစ်ဧကလျှင် မျိုးစေ့ (၄)ပြည်ခန့် ကုန်ကျကြောင်း၊ စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်မှာ တစ်ဧကလျှင် စုစုပေါင်းငွေကျပ် (၇)သိန်းခန့် ကုန်ကျကြောင်း တ စ် ဧက ပျမ်းမျှအ ထွက်တင်းမှာ (၁၀-၁၅)တင်းခန့် ထွက်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးမြေနှင့် ရာသီဥတုပေါ်မှုတည်၍ သီးနှံအထွက် နှုန်းကွာခြားမှုရှိကြောင်း၊ အောက်တိုဘာလ (ပထမပတ်)တွင် ပခုက္ကူပဲမျိုးစုံ ဈေးကွက် ၌ ပဲတီစိမ်း သီးနှံများလှိုင်လှိုင်ဝင် ရောက်လျက်ရှိပြီး ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်းနေကြောင်း၊ တစ်ရက် လျှင် ပဲတီစိမ်းသေး ပိဿာ(၃၀)ဝင် အိတ်(၃၀၀-၃၅၀)ခန့် ဝင်ရောက်ပြီး ရေစကြိုမြို့နယ်ထွက် ပဲတီစိမ်းများ အများဆုံး ဝင်ရောက် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဈေးနှုန်းအနေဖြင့် သီးနှံပေါ်စ ဇွန် လတွင် ပဲတီစိမ်းတစ် တင်းလျှင်ကျပ်(၁၂၀၀၀၀-၁၃၂၀၀၀) ဈေးဖြင့် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ပြီး၊ ဇူလိုင်လတွင် ပဲတီစိမ်းတစ် တင်းလျှင် ကျပ်(၁၀၀၀၀၀-၁၃၀၀၀၀)ဈေးဖြင့် ဈေးအနည်းငယ်ကျဆင်း အရောင်း အဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြောင်း၊ယခင် စက်တင်ဘာလ (ဒုတိယပတ်)တွင် ပဲတီစိမ်း တစ်တင်းလျှင် ကျပ် (၇၅၀၀၀-၁၂၀၀၀၀)ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခုအောက်တိုဘာ(စတုတ္ထပတ်)တွင် ပဲတီစိမ်း တစ်တင်းလျှင် ကျပ်(၉၅၀၀၀-၁၁၄၀၀၀)ဈေးဖြင့် ဈေးဆက်လက်ကျဆင်း အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဈေးကွက် အနေဖြင့် ပခုက္ကူပွဲရုံများသို့ ဝင်ရောက်လာသည့် ပဲတီစိမ်းများကို ဒေသတွင်းဖြန့်ဖြူးမှုအပြင် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးမြို့များသို့ တင်ပို့လျက်ရှိပြီး ထိုမှတစ်ဆင့် တရုတ်၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံများသို့ တင်ပို့ လျက်ရှိ ကြောင်းသိရှိရသည်။
DOCA(မကွေး)