ပြည်ပကုန်သွယ်မှုသတင်းများ

    အိန္ဒိယနိုင်ငံနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံတို့သည် ဘာစမာတီဆန်မူပိုင်ခွင့်နှင့်ပတ်သက်၍ အငြင်း ပွားလျက်ရှိကြပါသည်။ အိန္ဒိယစိုက်ပျိုးရေးသုတေသနသိပ္ပံ (Indian Agricultural Research Institute - IARI) က  ပါကစ္စတန်နိုင်ငံအား အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ မူပိုင်ခွင့်ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် ဘာစမာတီ ဆန်စပါးများကို တရားမဝင်စိုက်ပျိုးနေကြောင်း စွပ်စွဲပြောဆိုခဲ့ပြီး ထိုသို့ပြောဆိုခြင်းမှာ အိန္ဒိယ နိုင်ငံရှိ လယ်သမားများနှင့် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များ၏ အကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ဖြစ် ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

     အဆိုပါအဖွဲ့အစည်း၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ သုတေသီများ အနေ ဖြင့် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် ဘာစမာတီဆန်များ ဈေးအမြင့်ရစေရန် ဘာစမာတီဆန်စပါး မျိုးကွဲများ အထွက်နှုန်းနှင့် အရည်အသွေးကောင်းမွန်စေရေးနှင့် ပိုးမွှားများနှင့် ရောဂါအန္တရာယ် များကို ကြံ့ကြံ့ခံနိုင်စေရေးတို့အတွက် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိကြကြောင်းနှင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်တွင် ဘာစမာတီဆန်များကို နိမ့်ကျသောဈေးဖြင့် ရောင်းချနေခြင်းသည် အိန္ဒိယနိုင်ငံကဲ့သို့သော ပရီမီယံဘာစမာတီဆန် ရောင်းချနေသည့်နိုင်ငံ၏ နာမည်ဂုဏ်သတင်းကို ထိခိုက်နစ်နာစေကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

     အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ယခင်ကတည်းက ဥရောပကော်မရှင်တွင် ဘာစမာတီဆန်နာမည်ဖြင့် သီးခြားအခွင့်အရေး ရရှိရေးအတွက် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ယခုအခါ အိန္ဒိယနှင့်ပါကစ္စတန်နှစ်နိုင်ငံ အကြား နိုင်ငံတကာဆန်ဈေးကွက်တွင် ဒေါ်လာငွေတန်ဖိုးအရ ဈေးနှုန်းမြင့်မားစွာရရှိစေသည့် ဘာစမာတီဆန် ဝယ်လိုအား အတွက် ပြင်းထန်စွာယှဉ်ပြိုင်မှုမှတစ်ဆင့် နှစ်နိုင်ငံအကြားအငြင်းပွား လျက်ရှိနေပါသည်။

       ဘာစမာတီဆန်ကို အီရန်၊ အီရတ်၊ ယီမင်၊ ဆော်ဒီအာရေဗျ၊ အာရပ်စော်ဘွားများ ပြည်ထောင်စုနှင့် အမေရိကန်နိုင်ငံတို့မှ အဓိကဝယ်ယူနေကြပြီး ထိပ်တန်းဆန်တင်ပို့သည့် အိန္ဒိယ နိုင်ငံမှာ ကမ္ဘာ့ဈေးကွက်တွင် ၆၅ ရာခိုင်နှုန်း ဝေစုပါဝင်ကာ ကျန် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းကို ပါကစ္စတန် နိုင်ငံမှ ဝေစုရယူထားရှိပါသည်။ ဘာစမာတီဆန်သည် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ အဓိကဝင်ငွေကို ရှာဖွေပေး လျက်ရှိနေပြီး ဆန်စပါးထုတ်လုပ်မှုတိုးတက်လာမှုနှင့်အတူ ဈေးနှုန်းများမြင့်မားလာမှုကြောင့် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၅.၄ ဘီလီယံ စံချိန်တင်ရရှိခဲ့ကာ ၂ဝ၂၂ ခုနှစ်ထက် ၂၁ ရာခိုင်နှုန်း နီးပါး တိုးတက်လာခဲ့ပါသည်။

      သို့ရာတွင် ၂ဝ၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှစတင်၍ အိန္ဒိယ၏ ဆန်တင်ပို့မှုမှာ ကျဆင်းလာခဲ့ပြီး ပင်လယ်နီတွင် သင်္ဘောတင်ပို့မှုအခက်အခဲများရှိခြင်း၊ သင်္ဘောသယ်ယူခ စရိတ်များ မြင့်တက်လာ ခြင်းတို့နှင့်အတူ ဝယ်ယူသူများမှ အဝယ်နှောင့်နှေးမှုတို့ကြောင့် နောင်ကာလ၌ ဆန်တင်ပို့မှု ပိုမို ကျဆင်းလာနိုင်ဖွယ်ရှိပါသည်။ ကုန်သည်များ၏ ပြောကြားချက်အရ ၂ဝ၂၄ ခုနှစ်အတွင်း အိန္ဒိယ နိုင်ငံတွင် မိုးရွာသွန်းမှုလျော့နည်းနိုင်ခြေက ဆန်အထွက်နှုန်းအပေါ် ထိခိုက်မည်ဟု လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးဝန်ကြီးဌာနက ဖေဖော်ဝါရီလ၌ သတိပေးပြောကြားခဲ့ကြောင်းနှင့် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင် ဆန်တင်ပို့မှု ကန့်သတ်ခဲ့ခြင်းများကြောင့် ဆန်တင်ပို့မှုအပေါ် အရှိန်လျော့နည်းစေခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါသည်။

      အိန္ဒိယနိုင်ငံသည် ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင် ဘာစမာတီဆန် မက်ထရစ်တန် ၄.၉ သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် ဆန်အထွက်နှုန်းလျော့နည်းမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ မှာမူ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ဘာစမာတီဆန်တန်ချိန် ၅ သန်းတင်ပို့နိုင်ခဲ့သဖြင့် ယခင်နှစ် တင်ပို့ခဲ့သော ဆန်တန်ချိန် ၃.၇ သန်းထက် ပိုမိုတိုးတက်တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာများ၌ ဖော်ပြထား ပါသည်။ 

      All India Rice Exporters’ Association မှ ယခင်ဥက္ကဌဟောင်းဖြစ်သူ Vijay Setia က အသင်းအနေဖြင့် ပါကစ္စတန် စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ ဘာစမာတီ ဆန်စပါးစိုက်ပျိုးသူများကို ဥပဒေကြောင်းအရ တင်းကြပ်သောရေးယူဆောင်ရွက်များ ပြုလုပ်သွား ရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဆန်တင်ပို့သူများသည် ယခင်နှစ်က ဆန်တစ်တန်လျှင် အနိမ့်ဆုံးပို့ကုန်ဈေးနှုန်းကို အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၉၅ဝ သတ်မှတ်ခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ်တွင် ဒေါ်လာ ၁၂ဝဝ အထိ တိုးမြှင့်သတ်မှတ်လိုက်ခြင်းကြောင့် နစ်နာမှုများ ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်းနှင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံမှ ဘာစမာတီဆန် ၈ဝ ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကို အဆိုပါအနိမ့်ဆုံးပို့ကုန် ဈေးနှုန်းထက် လျော့နည်းတင်ပို့ရောင်းချခဲ့သဖြင့် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံမှ အကျိုးအမြတ်များစွာ ဖြစ်ထွန်းခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

       ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် ဘာစမာတီဆန်စိုက်ဧကကို သိသာစွာ တိုးချဲ့စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသဖြင့် ဆန်အထွက်ပမာဏ မြင့်တက်လာဖွယ်ရှိပြီး အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ကမ္ဘာ့ဆန် ဈေးကွက်ဝေစုကို လွှမ်းမိုး လာနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ သို့ဖြစ်ရာ အချို့သော အိန္ဒိယကုန်သည်များက ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့တွင် ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၏ အသိဥာဏ်ပစ္စည်းမူပိုင်ခွင့် ချိုးဖောက်သောကိစ္စရပ်များကို အရေးယူ ဆောင် ရွက်နိုင်ရေးအတွက် တင်ပြသွားရန် တောင်းဆိုလျက်ရှိကြပါသည်။

      ပါကစ္စတန် ကုန်သည်များဘက်ကမူ မည်သည့်ပြစ်မှုကိုမျှ ကျူးလွန်မှုမရှိကြောင်း ငြင်းဆို လျက်ရှိကြသည်။ အစ္စလာမ်မာဘတ်မြို့ အခြေစိုက် ဆန်စပါးလုပ်ငန်းရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူ Hamid Malik က ပါကစ္စတန်နိုင်ငံ၌ စိုက်ပျိုးလျက်ရှိသော ဘာစမာတီဆန်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် စိုက်ပျိုး သော ဘာစမာတီဆန်နှင့် ထပ်တူမကျပဲ ဥရောပနှင့် ဗြိတိန်နိုင်ငံတို့တွင် ရောင်းချရန် ခွင့်ပြုချက် ရရှိထားသည့် Kissan ဘာစမာတီဆန် အမျိုးအစားဖြစ်ကြောင်းနှင့် တူညီသောပင်ရင်းစပါးမျိုးမှ ဆင်းသက်လာသော်လည်း အဆင့်မြှင့် တင်ထားသောစပါးအမျိုးအစားဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ ပါသည်။

        ပါကစ္စတန်နိုင်ငံသည် ၂ဝ၁၈ ခုနှစ်၌ ဥရောပကော်မရှင်တွင် ဘာစမာတီဆန်ဝေါဟာရကို ပထဝီကုန်အညွှန်းအမှတ်အသား သီးခြားမူပိုင်ခွင့် ရရှိရေးအတွက် အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏အရေးဆိုမှုကို ပြန်လည်ချေပပြောဆိုခဲ့သည်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံအနေဖြင့် အခက်အခဲပြဿနာ တစ်စုံတစ်ရာရှိပါက ကမ္ဘာ့ကုန်သွယ်ရေးအဖွဲ့တွင် အရေးဆိုနိုင်ကြောင်း Malik က ပြောကြားခဲ့ပါသည်။

Source: Asia Nikkei, 8 April 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

    အယ်လ်နီညို ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်နှင့် အိန္ဒိယ၏ဆန်တင်ပို့မှု ကန့်သတ်ချက်များကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒုတိယသုံးလပတ်တွင် ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာမည်ဟု ဆန်တင်ပို့သူများအနေဖြင့် မျှော်လင့်ထားကြောင်း သိရှိရသည်။

     ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် အိန္ဒိယအစိုးရသည် ဘာစမာတီမဟုတ်သော ဆန်ဖြူတင်ပို့မှုကို တားမြစ်ခဲ့ပြီးနောက် ပြည်တွင်းဆန်စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်မှုနှင့် ရာသီဥတုအခြေအနေကြောင့် ဆန်ပြတ်လပ်မည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် ဘာစမာတီနှင့် ပေါင်းဆန်များ တင်ပို့မှုအပေါ် ကန့်သတ်မှုများ ထပ်မံလုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါကန့်သတ်မှုများ ချမှတ်ပြီးချိန်မှစ၍ ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးသည် ၁၅% မှ ၂၅% အထိ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

     ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဆန်တင်ပို့သူများအနေဖြင့် အထူးသဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှ ဈေးကွက်များ ဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်နှင့် မလေးရှားနိုင်ငံများသာမက အာဖရိကနှင့် အရှေ့အလယ်ပိုင်း ဒေသများသို့ ဆန်ဖြူအမြောက်အမြား တင်ပို့ရန် ကတိကဝတ်ပြုထားသောကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပထမသုံးလပတ်တွင် ဆန်တန်ချိန် ၂.၅ သန်း တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း ထိုင်းဆန်တင်ပို့သူများအသင်း၏ ဂုဏ်ထူးဆောင်ဥက္ကဋ္ဌ Chookiat Ophaswongse ၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

     ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေးနှုန်း စံချိန်တင်မြင့်မားနေချိန်၌ ကျဆင်းလာခဲ့သော ပြည်တွင်းရောင်းလိုအား ကို ကုစားပေးရန်အတွက် အမေရိကန်နှင့် အာရှနိုင်ငံများရှိ ဆန်ဖြူနှင့်ဆန်မွှေး တင်သွင်းသူများ၏ ဝယ်လိုအားမှာ ခိုင်မာအားကောင်းလာမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း၊ ထိုင်းဆန်၏ ရောင်းလိုအား အနေဖြင့် လုံလောက်နေဆဲဖြစ်ပြီး ဘတ်ငွေသည် ဒေါ်လာနှင့်နှိုင်းယှဉ်ပါက တန်ဖိုးကျဆင်းနေ သဖြင့် ထိုင်းဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ အခြားဆန်များနှင့် ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်းရှိသည့် အခြေအနေရှိကြောင်း၊ ယင်းအချက်က ဆန်တင်သွင်းသူများအား ထိုင်းဆန်ကို ရွေးချယ်လာစေကြောင်းဖြင့် Mr Chookiat က ဆက်လက်ပြောကြားခဲ့သည်။

       ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ ၂၇ ရက်နေ့၌ ဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ တစ်တန်လျှင် ထိုင်းဆန်ဖြူသည် ၆၀၁ အမေရိကန်ဒေါ်လာနှုန်းရှိပြီး ဗီယက်နမ်ဆန်သည် ၅၈၂ ဒေါ်လာမှ ၅၈၆ ဒေါ်လာအကြားနှင့် ပါကစ္စတန်ဆန်သည် ၆၀၅ ဒေါ်လာမှ ၆၀၉ ဒေါ်လာအကြား အသီးသီး ရှိနေကြောင်း သိရှိရသည်။ ပေါင်းဆန်ဈေးနှုန်းများမှာ တစ်တန်လျှင် ထိုင်းပေါင်းဆန်သည် ၆၀၆ ဒေါ်လာ၊ အိန္ဒိယပေါင်းဆန် သည် ၅၅၁ ဒေါ်လာမှ ၅၅၅ ဒေါ်လာအထိနှင့် ပါကစ္စတန်ပေါင်းဆန်သည် ၆၁၈ ဒေါ်လာမှ ၆၂၂ ဒေါ်လာအထိ အသီးသီးရှိကြောင်း သိရသည်။

      ဗီယက်နမ်၏ ကောက်ရိတ်သိမ်းရာသီသည် မတ်လတွင် စတင်ပြီး ပို့ကုန်များ ယှဉ်ပြိုင်၍ တင်ပို့မှု တိုးလာခြင်းကြောင့် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒုတိယသုံးလပတ်၌ ထိုင်းဆန်ပို့ကုန်ပမာဏ အနည်းငယ် ကျဆင်းသွားနိုင်ကြောင်း၊ အိန္ဒိယနိုင်ငံ၏ ဆန်ဖြူတင်ပို့မှုအပေါ်တားမြစ်မှု တည်ရှိနေသည်နှင့်အမျှ ထိုင်းဆန်ဈေးနှုန်းများသည် ယခုနှစ် ပထမနှစ်ဝက်တွင် အတန်အသင့်မြင့်မားနေမည်ကို ပြည်တွင်း ဆန်တင်ပို့သူများအနေဖြင့် အပြုသဘောရှုမြင်သင့်ကြောင်း Mr Chookiat က ပြောကြားခဲ့သည်။

    ယခုနှစ် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ ဆန်တင်ပို့မှုသည် တန်ဖိုး ဘတ် ၁၈၀ ဘီလီယံနှင့် တန်ချိန် ၈ သန်း အထိ ရှိလာနိုင်ပြီး ယခင်လက ခန့်မှန်းထားသည့် ဆန်တင်ပို့မှု ခန့်မှန်းတန်ဖိုး ဘတ် ၁၅၀ ဘီလီယံ နှင့် တန်ချိန် ၇.၅ သန်းထက် ကျော်လွန်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယခုနှစ်တွင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံသည်  အစောပိုင်း၌ ခန့်မှန်းထားသည့် ဆန်တန်ချိန် ၂ သန်းကို ကျော်လွန်၍ တန်ချိန် ၃.၆ သန်းအထိ ဆက်လက်တင်သွင်းမည်ဟု မျှော်မှန်းရကြောင်း Mr Chookiat၏ ပြောကြားချက်အရ သိရသည်။

     အင်ဒိုနီးရှားသည် ဆန်တန်ချိန် ၂၀၀၀၀၀ ဝယ်ယူရန် မကြာသေးမီက တင်ဒါခေါ်ယူခဲ့ရာ ထိုင်းနိုင်ငံအနေဖြင့် တန်ချိန်တစ်သိန်းအတွက် လေလံအောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်း၏နောက်တွင် ပါကစ္စတန်နှင့် ဗီယက်နမ်တို့မှလည်း အသီးသီး လေလံအောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။

Source: Bangkok Post, 8 April 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

ကမ္ဘာ့ကော်ဖီဈေးကွက်တွင် ရိုဘတ်စတာကော်ဖီ၏ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လျက်ရှိပြီး ကော်ဖီစိုက်ပျိုးသည့် တောင်သူများက ၎င်းတို့၏ ထုတ်ကုန်များကို ရောင်းချခြင်းမပြုပဲ သိုလှောင် ထိန်းသိမ်းထားသဖြင့် အိန္ဒိယပြည်တွင်းဈေးကွက်၌ ကော်ဖီစေ့များ ဝယ်ယူရရှိရန် ခက်ခဲလျက် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအနေဖြင့် စာချုပ်များအတိုင်း ပြည့်မီစွာတင်ပို့နိုင်ရေး ရုန်းကန်ဆောင်ရွက်နေရကြောင်း သိရှိရသည်။ အိန္ဒိယပြည်တွင်း၌ ကျယ်ပြန့်စွာ ထုတ်လုပ်ရောင်းဝယ်မှုရှိသည့် ပြုပြင်ခြင်း မပြုရသေး သော ခူးဆွတ်ပြီး ရိုဘတ်စတာ ချယ်ရီသီးများ၏ ဈေးနှုန်းသည် ၅၀ ကီလိုဂရမ်ဝင် ၁ အိတ်လျှင် ဧပြီလ ပထမရက်သတ္တပတ် အစောပိုင်းတွင် ရူပီး‌ငွေ ၈၅၀၀ - ၈၉၅၀ နှုန်းထားရှိရာမှ ယခုအခါ ရူပီး‌ ငွေ ၉၂၀၀ - ၉၆၅၀ နှုန်းသို့ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ လဆန်းပိုင်း၌ ရိုဘတ်စတာ ချယ်ရီသီး၏ ဈေးနှုန်းသည် ၁ အိတ်လျှင် ၆၈၀၀ ရူပီးမှ ၆၉၅၀ ရူပီးအတွင်းသာ ရှိခဲ့သည်။ ပြုပြင်သန့်စင်ပြီး အခွံမာ (parchment) ပါရှိသည့် ရိုဘတ်စတာကော်ဖီစေ့၏ ဈေးနှုန်းများ မှာမူ ၅၀ ကီလိုဂရမ်ဝင် ၁ အိတ်လျှင် ဇန်နဝါရီလဆန်းပိုင်း၌ ရူပီး‌ ၁၀၈၀၀ - ၁၁၀၀၀ နှုန်းနှင့် ဧပြီလ ပထမပတ် အစောပိုင်းတွင် ရူပီး‌ ၁၄၀၀၀ - ၁၄၅၀၀ နှုန်းရှိရာမှ ၄-၄-၂၀၂၄ နေ့၌ ရူပီး‌ ၁၄၈၀၀ - ၁၅၅၀၀ နှုန်းထားသို့ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ အိန္ဒိယ ကော်ဖီပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ Ramesh Rajah က ဈေးကွက်အတွင်း ကော်ဖီစေ့ရရှိနိုင်မှုမှာ လွန်စွာနည်းပါးလျက်ရှိပြီး စာချုပ်များအတိုင်း ပြည့်မီအောင်တင်ပို့ရန် ကြိုးပမ်းလျက်ရှိသော ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များအပေါ် ဖိအားများ ကြီးမားစွာသက်ရောက်လျက်ရှိကြောင်း၊ သို့ဖြစ်ရာ ကုန်အဝယ်အမှာစာများ ရရှိမှုမှာလည်း လျင်မြန်စွာ လျော့ပါးလာပြီး ဝယ်လက်များအနေဖြင့် အခြားသော အရင်းအမြစ်ဒေသများသို့ ပြောင်းလဲ ရှာဖွေလာကြကြောင်းဖြင့် ပြောကြားခဲ့သည်။ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာမှုအရ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ်လ၌ ကုန်ဆုံးသော ဘဏ္ဍာရေးနှစ်အတွင်း အိန္ဒိယ၏ ကော်ဖီပို့ကုန်တန်ဖိုးသည် ဒေါ်လာ ၁.၂၆ ဘီလီယံကျော်ရရှိပြီး စံချိန်သစ်တင်နိုင်ခဲ့သည်။ ကာနာတကာပြည်နယ်၊ Chikkamagaluru မြို့ အခြေစိုက် ကော်ဖီစေ့ အခြောက်လှန်း သန့်စင်သည့် လုပ်ငန်းဖြစ်သော Sargod Curing Works မှ လုပ်ငန်းရှင် Pratheek Sargod က ရိုဘတ်စတာကော်ဖီစေ့ ပြတ်လပ်မှုအရ ပို့ကုန်ဝယ်လိုအားဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်း၊ ကော်ဖီစေ့များ ရရှိနိုင်မှုမှာ အမှန်ပင် ကျပ်တည်းလျက်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးသူများသည် ဈေးနှုန်းများကို အခြေခံ၍ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီများကို အနည်းငယ်မျှသာ ရောင်းချမှုရှိကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သည်။ ထိပ်တန်းကော်ဖီထုတ်လုပ်သည့် နိုင်ငံဖြစ်သော ဗီယက်နမ်မှ ကော်ဖီရောင်းလိုအား ပြတ်လပ်မှုကြောင့် ကမ္ဘာ့ရိုဘတ်စတာကော်ဖီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်မှုနှင့် လိုက်ပါ၍ အိန္ဒိယကော်ဖီ ဈေးနှုန်းများသည်လည်း ပြောင်းလဲလျက်ရှိသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၌ ရာသီဥတု ပူပြင်းခြောက်သွေ့ မှုနှင့် ကြုံတွေ့ရနိုင်သော စိုးရိမ်ဖွယ်အခြေအနေကလည်း ကော်ဖီဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာစေသည့် အချက်အဖြစ်ပါဝင်လျက်ရှိသည်။ လက်ရှိကာလ၌ ရိုဘတ်စတာကော်ဖီဈေးကွက်၏ အခြေခံများမှာ အားကောင်းလျက်ရှိပြီး စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သူများအနေဖြင့် ကုန်စည်များကို ရောင်းချမှု မပြုပဲ ၎င်းတို့လက်ဝယ်၌ ကိုင်ဆောင်ထားခြင်းက ဈေးကွက်အတွင်း ကော်ဖီစေ့များ ရရှိလွယ်မှု အတွက် ပြဿနာတစ်ရပ်ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိကြောင်းဖြင့် ပို့ကုန်လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ကော်ဖီကုန်ချော ထုတ်လုပ်သူများသို့ ကော်ဖီစေ့ပေးသွင်းခြင်း လုပ်ကိုင်သည့် Agrani Coffee and Commodities မှ Praveen Kumar Kolimarla က ပြောကြားခဲ့သည်။ Source: The Hindu Business Line, 4 Apr 2024(လယ်ယာထွက်ကုန်များနှင့် အဓိကသွင်းကုန်များ၏ နိုင်ငံတကာဈေးကွက်စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့)

     တိုယိုတာမော်တာ၏ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် စီအီးအိုအဖြစ် ကိုဂျီဆာတိုတာဝန်စယူသည့် ပထမဆုံးနှစ်တွင် ကုမ္ပဏီသည် တန်ဖိုးအားဖြင့်သာမက ဝင်ငွေရရှိမှုတွင်ပါ စံချိန်တင်မြင့်တက်ခဲ့ပါသည်။ (၁-၃-၂၀၂၄) ရက်နေ့တွင် တိုယိုတာသည် စျေးကွက်တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ (၃၉၅)ဘီလီယံတန်ဖိုးရှိသည့် ပထမဆုံးဂျပန်ကုမ္ပဏီဖြစ်လာခဲ့ပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ မတ်လအကုန်ပိုင်းထက် (၂)ဆတန်ဖိုးတက်လာခဲ့ပါသည်။ တိုယိုတာ၏ စျေးကွက်တန်ဖိုးအသစ်သည် ၁၉၈၇ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ဆက်သွယ်ရေးကုမ္ပဏီ NTT တင်ရှိထားသည့် စံချိန်ကိုရိုက်ချိုးနိုင်ခဲ့ပါသည်။ Telsa ကုမ္ပဏီသည် စျေးကွက်တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ (၅၃၀.၆)ဘီလီယံဖြင့် ကမ္ဘာ့စျေးကွက်တွင် တန်ဖိုးအမြင့်ဆုံးကားထုတ်လုပ်သူအဖြစ်ရပ်တည်ခဲ့ပြီး တိုယိုတာထက် တန်ဖိုး (၄၀)ရာခိုင်နှုန်းအသာတွင်ရှိနေပါသည်။ တိုယိုတာတန်ဖိုးမြင့်တက်လာမှုတွင် Hybrid ကားများရောင်းချရမှုလည်းပါဝင်နေပါသည်။ ၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် Hybrid ကားအစီးရေ (၃.၄၂)သန်းရောင်းချခဲ့ရပြီး ၂၀၂၃ခုနှစ်ထက် (၃၁)ရာခိုင်နှုန်းခုန်တက်လာကြောင်းသိရပါသည်။ တိုယိုတာ၏ Hybrid RAV4 ကားအမျိုးအစားသည် မြောက်အမေရိကနှင့် ဥရောပတို့တွင် လူကြိုက်များလျက်ရှိပြီး တိုယိုတာ Hybrid ကားရောင်းချရမှုသည် တစ်ကမ္ဘာလုံး Hybrid ကားစျေးကွက်၏ ၆၀ရာခိုင်နှုန်းပမာဏရှိကြောင်းသိရပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် တိုယိုတာသည် လျှပ်စစ်ကားရောင်းချမှုတွင် အခက်အခဲနှင့်ကြုံတွေ့လျက်ရှိပါသည်။ ၂၀၂၃ခုနှစ်၊ စတုတ္ထလေးလပတ် ကုန်ဆုံးချိန်ထိ လျှပ်စစ်ကားအစီးရေစုစုပေါင်း (၁၀၄၀၀၀)စီးသာရောင်းချခဲ့ရပြီး တိုယိုတာကားအမျိုးအစားပေါင်းစုံ ရောင်းချရမှုပမာဏ၏ ၁ရာခိုင်နှုန်းသာရှိခဲ့ပါသည်။ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်၏ လျှပ်စစ်ကားရောင်းချရမှု၌ တိုယိုတာနံပါတ်မှာ (၂၄) နေရာတွင်ရှိခဲ့ပြီး Telsa က အစီးရေ (၁.၈)သန်းဖြင့်  ပထမ၊ BYD က အစီးရေ (၁.၅၇)သန်းဖြင့် ဒုတိယ၊ Volkswagen က အစီးရေ (၇၇၀၀၀၀)ဖြင့် တတိယနေရာတွင် ရပ်တည်ခဲ့ပါသည်။ တိုယိုတာသည် ၂၀၂၆ခုနှစ်တွင် လျှပ်စစ်ကားအမျိုးအစားသစ် (၁၀)မျိုးကို စျေးကွက်တင်သွင်းရန်စီစဥ်လျက်ရှိပြီး အဆိုပါနှစ်တွင် လျှစ်စစ်ကားအစီးရေ (၁.၅၇)သန်းနှင့် ၂၀၃၀ခုနှစ်တွင် အစီးရေ (၃.၅)သန်းရောင်းချနိုင်ရန် ရည်မှန်းထားကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)

     နိုင်ငံတကာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF)၏ နောက်ဆုံးထုတ်ပြန်ခဲ့သော အချက်အလက်များအရ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းအသားတင်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုတန်ဖိုး (GDP) သည် ၂၀၂၃ခုနှစ်တွင် ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် အမေရိကန်‌ဒေါ်လာ(၄၃၃.၃) ဘီလီယံဖြင့် အရှေ့တောင်အာရှတွင် အဆင့်ငါးနေရာရပ်တည်နေခဲ့ကြောင်းသိရပါသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံသည်‌ ဒေသတွင်းအရေးပါသည့် နိုင်ငံအနေဖြင့် တိုးတက်လျက်ရှိနေသော်လည်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ လျှင်မြန်စွာတိုးတက်လာမှု ကြောင့် လက်ရှိအရှိန်ကို မြှင့်တင်ရန်လိုအပ်နေကြောင်းသိရပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ GDP သည် ၂၀၂၄ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ(၄၆၉.၇)ဘီလီယံရှိလာမည်ဟု IMF က ခန့်မှန်းထားပြီး အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့်စီးပွားရေးသုတေသနဗဟို (CEBR) က ၂၀၃၈ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ GDP သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ (၁.၅၆) ထရီလီယံဖြင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးတွင် (၂၁)နိုင်ငံမြောက် စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာမည်ဖြစ်ပြီး ထိုင်း၊ စင်ကာပူ၊ ဖိလစ်ပိုင်တို့၏ စီးပွား‌ရေးအင်အားကို ကျော်ဖြတ်သွားမည်ဟုခန့်မှန်းထားကြပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်လာမှုသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ တန်ဖိုးကွင်းဆက်တွင်ဗျူဟာမြောက်ပြောင်းလဲနိုင်မှု၊ ခိုင်မာသောနိုင်ငံတွင်းပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု၊ ငယ်ရွယ်သောလုပ်သားထုအင်အားနှင့် အရေးပါသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုမောင်းနှင်အားများကြောင့်ဖြစ်သည်ဟု CEBR ၏လေ့လာစိစစ်ချက်က ဖော်ပြနေပါသည်။ များပြားပြီး ငယ်ရွယ်သောလုပ်သားထုအင်အားကြောင့် လာမည့်နှစ်များစွာအတွင်း ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုသည် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် မြင့်တက်လာနိုင်ရန် အလားအလာရှိနေပါသည်။ ၂၀၄၅ခုနှစ်တွင် ဗီယက်နမ်နိုင်ငံသည် အာဆီယံနိုင်ငံအများစုထက် စီးပွားရေးအင်အားကျော်လွန်သွားပြီး တစ်ဦးချင်းဝင်ငွေမြင့်မားသည့် နိုင်ငံဖြစ်လာမည်ဟုခန့်မှန်းကြပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ၏ GDP သည် ၂၀၂၄ခုနှစ်မှ ၂၀၂၈ခုနှစ်အထိ (၆.၆၇)ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် တိုးတက်နေမည်ဟုလည်း CEBR ကခန့်မှန်းထားပါသည်။ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံနည်းတူ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံသည်လည်း အထင်ကြီးစရာကောင်းသည့် တိုးတက်မှုအလားအလာရှိနေပြီး ၂၀၃၈ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာ၏(၂၃)နိုင်ငံမြောက် စီးပွားရေးအင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်လာနိုင်သည်ဟုခန့်မှန်းကြောင်းသိရှိရပါသည်။

DOCA(ရန်ကုန်)